Միացյալ Նահանգների միջատլանտյան հատված

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Միացյալ Նահանգների միջատլանտյան հատված
ԵրկիրԱմերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
Մակերես191 308,5 քառակուսի մղոն
Միացյալ Նահանգների միջատլանտյան հատված (ԱՄՆ)##
Միացյալ Նահանգների միջատլանտյան հատված (ԱՄՆ)

Միացյալ Նահանգների միջատլանտյան հատված, որը հայտնի է ՄիջԱտլանտյան նահանգներ անվամբ, տարածաշրջան, որն ընդհանուր առմամբ տեղակայված է Հյուսիսարևելյան և Հարավարևելյան նահանգների միջև։ Դրա ճշգրիտ սահմանումը տարբերվում է սկզբնական սահմանումից, բայց տարածաշրջանը ընդհանուր առմամբ ներառում է յոթ նահանգներ՝ Դելավեր, Մերիլենդ, Նյու Ջերսի, Նյու Յորք, Փենսիլվանիա, Վիրջինիա, Արևմտյան Վիրջինիա և մայրաքաղաք Վաշինգտոնը։

ԱՄՆ-ի Միջատլանտյան շրջանը կարևոր և պատմական դեր է խաղացել ազգի հիմնադրման գործում,ինչպես նաև մշակույթի, առևտրի, և արդյունաբերության ոլորտների զարգացման գործում։ 19-րդ դարի վերջին, Ֆրեդերիկ Ջեքսոն Թըրները[1] անվանեց Միջատլանտյան շրջանը «Ընդհանուր Ամերիկյան» տարածաշրջան։

Միջատլանտյան տարածաշրջանում բնակչություն հաստատվել է գաղութային դարաշրջանում՝ 17-րդ դարի սկզբի և 1783-ին ամերիկյան հեղափոխական պատերազմի ավարտի ընթացքում, եվրոպացի ամերիկացիներից, հիմնականում հոլանդացիներից, գերմանացիներից, շվեդներից, անգլիացիներից և արևմտաեվրոպական այլ էթնիկներից։ Տարբեր կրոններ գոյություն ունեին հիմնական տասներեք գաղութներում և հատկապես մեծ տարածում կար Փենսիլվանիայում և աշխարհագրական այն տարածաշրջանում, որն ի վերջո առանձնացավ Փենսիլվանիայից, ձևավորելով Դելավեր նահանգը։ Մերիլենդը տասներեք գաղութներից միակն էր, որն ուներ հիմնականում կաթոլիկ բնակչություն։

Ամերիկյան հեղափոխությունից հետո Միջատլանտյան շրջանը հյուրընկալեց Միացյալ Նահանգների պատմական մայրաքաղաքներից յուրաքանչյուրին։ Մայրաքաղաքը Ֆիլադելֆիայից տեղափոխվել է Վաշինգտոն 1800 թվականին։ 19-րդ դարի սկզբին Նյու Յորքը և Փենսիլվանիան տիրեցին Վիրջինյա և Նոր Անգլիա գաղութներին, որպես ամենամեծ բնակչություն ունեցող և առևտրային ու արդյունաբերական կենտրոններ։ Մեծ թվով գերմանացիներ, իռլանդացիներ, իտալացիներ, հրեաներ, լեհեր և այլ ներգաղթյալներ տեղափողվեցին տարածաշրջան, հատկապես ափամերջ քաղաքներ, ինչպիսիք են Նյու Յորք քաղաքը, Նյուքարկը, Ֆիլադելֆիան և Բալթիմորը, ինչպես նաև ոչ ափամերձ ներքին քաղաքներ, ինչպիսիք են Պիտսբուրգը, Ռոչերը, Ալբանը և Բուֆալոն։ Նյու Յորքը, իր մի շարք երկնաքերերով, մետրոններով և ՄԱԿ-ի գլխամասային գրասենյակով, 20-րդ դարում հայտնի էր, որպես արդիականության, ամերիկյան տնտեսական և մշակութային կենտրոն։ Մինչև 21-րդ դարը Միջատլանտյան ափամերձ տարածքները ամբողջությամբ բնակեցված էին։

Հյուսիսարևելյան միջանցքը և Միջպետական 95-ը կապում են արվարձանները և հարակից մեծ ու փոքր քաղաքները, ձևավորելով Հյուսիսարևելյան մեգապոպոլիսի կեսը, ֆինանսների, լրատվամիջոցների, կապի, կրթության, բժշկության, տեխնոլոգիայի ամենակարևոր կոնցենտրացիաներից մեկը։ Միջատլանտիկը համեմատաբար հարուստ շրջան է,իր կազմում ունենալով 100 ամենաբարձր եկամուտ ունեցող երկրներից 43-ը, հիմնված միջին տնային տնտեսությունների եկամուտների վրա, իսկ յուրաքանչյուր 100-ի 33-ը `մեկ շնչի հաշվով։ Միջատլանտյան պետությունների մեծ մասը դասվում են երկրի 15 ամենաբարձր եկամուտ ունեցող պետությունների շարքին, միջին տնային տնտեսությունների և մեկ շնչի հաշվով եկամուտներով։ Տարածաշրջանում տեղակայված են երկրի և աշխարհի ամենահեղինակավոր համալսարաններ, այդ թվում `Կոլումբիայի համալսարանը, Քորնելի համալսարանը, Ջոն Հափքինսի համալսարանը, Փրինսթոն համալսարանը և Փենսիլվանիայի համալսարան, որոնցից յուրաքանչյուրը դասվում է ԱՄՆ-ի լավագույն 20 համալսարանների և աշխարհի լավագույն 25 համալսարանների շարքին[2][3]։

Կազմը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կան տարբեր մեկնաբանություններ, կապված ՄիջԱտլանտիկի կազմի հետ, ըստ աղբյուրների տարածաշրջանն իր մեջ ներառում է նահանգներ Նյու Յորքից մինչև Հարավային Կարոլինա[4]։ Միացյալ Նահանգների երկրաբանական հետազոտությունների հրապարակումը նկարագրում է Միջատլանտյան տարածաշրջանը ամբողջությամբ ներառելով Մերիլենդը, Դելավերը, Կոլումբիայի շրջանը, Փենսիլվանիան և Վիրջինիան, Նյու Յորքի, Նյու Ջերսիի և Հյուսիսային Կարոլինայի մասերի հետ, որոնք Դելավեր և Չիսփիկ ծովածոցերի ցամաքներ են, և Ալբեմարլ ու Փամլիքո նեղուցները[5]։ Երբեմն տարածաշրջանի միջուկը համարվում է Վաշինգտոնի Մետրոպոլիայի տարածքը՝ ներառյալ Մերիլենդը, Դելավերը, Վիրջինիան և Արևմտյան Վիրջինիան։ Ի տարբերություն այլ սահմանումների (որտեղ Միջատլանտյանը ընդգրկում է Հյուսիսարևելքը և Հարավարևելք), Միացյալ Նահանգների մարդահամարի բյուրոն սահմանում է ՄիջԱտլանտիկը, որպես Հյուսիսարևելյան ենթաշրջան, որը բաղկացած է բացառապես Նյու Յորքից, Նյու Ջերսիից և Փենսիլվանիայից[6]։

Արևմտյան Վիրջինիան և Վիրջինիան ատիպիկ են այս տարածաշրջանում մի քանի եղանակներով։ Նրանք միակ նահանգներն են, որոնք հիմնականում ընկնում են Հարավային Ամերիկայի բարբառների շրջանում, և երկու նահանգներում էլ գլխավոր կրոնական ավանդույթը ավետարանական քրիստոնյան է, Վիրջինիայում 30% -ը և Արևմտյան Վիրջինիայում՝ 39% -ը[7]։, Չնայած Արեւմտյան Վիրջինիայի մի քանի արեւմտյան շրջաններ համարվում են Վաշինգտոնի մետրոպոլիայի տարածքի մի մասը, նահանգի հիմնական մասը գյուղական է եւ չկան գլխավոր կամ նույնիսկ մեծ քաղաքներ[8]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գաղութատիրության դարաշրջանի սկզբից ի վեր բեռնափոխադրումը և առևտուրը կարևոր նշանակություն են ունեցել ՄիջԱտլանտիկի տնտեսության համար։ Հետախույզ Ջովանի դա Վերաձանոն առաջին եվրոպացին էր, ով նկատեց տարածաշրջանը 1524 թվականին։ Հետագայում Հենրի Հադսոնը լայնորեն ուսումնասիրեց այդ շրջանը 1611 թվականին և պահանջեց այն հոլանդացիների համար, ովքեր այնուհետև ստեղծեցին մորթի առևտրի կետ Ալբանիում 1614 թվականին։ Ջեյմսթաունը, Վիրջինիա, առաջին մշտական անգլիական գաղութն էր Հյուսիսային Ամերիկայում, որը հիմնվել էր յոթ տարի ավելի շուտ՝ 1607 թվականին։

Վաղ գաղութատիրության ժամանակներից Միջատլանտյան տարածաշրջանը բնակեցված էր եվրոպացիների ավելի լայն շրջանակներով, քան Նոր Անգլիայում կամ հարավում։ Հոլանդական Նոր Նիդերլանդ բնակավայրը, Հադսոն գետի երկայնքով Նյու Յորքում և Նյու Ջերսիում, և որոշ ժամանակ Նոր Շվեդիան Դելավեր գետի երկայնքով, բաժանեցին անգլիական երկու մեծ բնակավայրերը միմյանցից։ Տարածաշրջանի անգլիական բնակավայրերը հատկապես ապաստան էին տալիս կրոնական փոքրամասնություններին, Մերիլենդը՝ հռոմեական կաթոլիկներին, Փենսիլվանիան՝ քվաքերներին և անաբապտիստական Փենսիլվանիա հոլանդացիներին։ Ժամանակի ընթացքում այս բոլոր բնակավայրերն ընկան անգլիական գաղութատիրության վերահսկողության տակ, սակայն տարածաշրջանը շարունակում էր մագնիսի նման ձգել տարբեր ազգությունների մարդկանց։

Տարածքը, որը հայտնի դարձավ որպես Միջին Գաղութներ, ծառայել է որպես ռազմավարական կամուրջ Հյուսիսի և Հարավի միջև։ Ամերիկյան հեղափոխական պատերազմի ժամանակ Նյու Յորքը և Նյու Ջերսին մարտերի թատերաբեմ էին համեմատած այլ շրջանների հետ։ Ֆիլադելֆիան, Հյուսիսային և Հարավային գաղութների միջև ընկած ճանապարհին, եղել է տուն Մայրցամաքային Կոնգրեսի համար՝ պատվիրակների համագումար, որոնք կազմակերպել են Ամերիկյան հեղափոխությունը։ Նույն քաղաքը ծննդավայրն էր 1776-ին Անկախության հռչակագրի և 1787-ին Միացյալ Նահանգների Սահմանադրության, մինչդեռ Միացյալ Նահանգների իրավունքների օրինագիծը մշակվեց և վավերացվեց, և Միացյալ Նահանգների առաջին Գերագույն դատարանը առաջին անգամ հաստատվեց, ըստ Սահմանադրության առաջին մայրաքաղաք Նյու Յորքում։

Մինչ առաջին բնակիչները հիմնականում ֆերմերներ, առևտրականներ և ձկնորսներ էին, ՄիջԱտլանտյան նահանգները երիտասարդ Միացյալ Նահանգներին ապահովում էին ծանր արդյունաբերությամբ և ծառայում որպես Եվրոպայից նոր ներգաղթյալների «հալման կաթսա»։ Քաղաքները աճում էին խոշոր նավահանգիստների, նավային ուղիների և ջրային ուղիների ներառյալ Նյու Յորքը և Նյուարկը՝ Հադսոն գետի հակառակ կողմերում, Ֆիլադելֆիան՝ Դելավեր գետի վրա, Ալենթաունը՝ Լեհայ գետի վրա և Բալթիմորը՝ Չեզապիքի ծովածոցի վրա։

Խոշոր քաղաքներ և քաղաքային տարածքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նյու Յորք
Ֆիլադելֆիա
Բալթիմոր
Վաշինգտոն

Մետրոպոլիտեն տարածքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միջին Ատլանտյան տարածաշրջանի բնակչության թվով խոշորագույն քաղաքների տասնյակը
քաղաք 2020թ․ մարդահամար
1 Նյու Յորք 8,804,190
2 Ֆիլադելֆիա 1,603,797
3 Վաշինգտոն 689,545
4 Բալթիմոր 585,708
5 Վոշիրջինիա 459,470
6 Նյուարկ 311,549
7 Փիթսբուրգ 302,971
8 Ջերսի քաղաք 292,449
9 Բուֆալո 278,349
10 Չեզափիք
Պատմական բնակչություն
ՄարդահամարԲնակ.Note
17902 085 066
18002 702 679296%
18103 466 545283%
18204 278 349234%
18305 362 691253%
18406 357 873186%
18508 046 649266%
18609 929 648234%
187011 515 592160%
188013 887 075206%
189016 566 269193%
190019 919 159202%
191024 427 360226%
192028 144 267152%
193032 768 581164%
194034 870 07464%
195038 951 029117%
196044 306 759137%
197048 818 784102%
198049 532 89815%
199051 637 65742%
200055 210 86569%
201057 999 60251%
202060 783 91348%
Աղբյուր՝1790–2020[10]

[11]}}

Նահանգների մայրաքաղաքները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մայրաքաղաք 2020թ․ մարդահամար
1 Ռիչմոնդ, Վիրջինիա 226,610
2 Օլբանի Նյու Յորք 99,224
3 Թրենթոն Նյու Ջերսի 90,871
4 Հերրսիբուրգ,Փեսնիլվանիա 50,099
5 Չարլզտոն Վեստ Վիրջինիա 48,864
6 Աննապոլիս, Մերիլենդ 40,812
7 Դովեր, Դելավեր 39,403

Նշում. Միջին Ատլանտյան տարածաշրջանում է գտնվում նաև երկրի մայրաքաղաք Վաշինգտոնը։

Նախագահական ընտրություններում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կուսակցություններ
Անկուակցական ֆեդերալիստ Դեմոկրատ–Հանրապետական Ազաին Հանրապետական Դեմոկրատական Վիգ Անհայտ Հանրապետական Սահմանադրական միություն Առաջադեմ
  • Թավատառով նշված են ընտրությունների հաղթողները։
Նախագահական ընտրությունները Միջին Ատլանտյան նահանգներում 1789 թվականից
Տարի Դելավեր Կոլուբիայի Շրջան Մերիլենդ Նյու Ջերսի Նյու Յորք Փենսիլվանիա Վիրջինիա Վեստ Վիրջինիա
1789 Ջորջ Վաշինգտոն ընտրություն չի եղել Ջորջ Վաշինգտոն Ջորջ Վաշինգտոն Գրիդլոքդ Ջորջ Վաշինգտոն Ջորջ Վաշինգտոն ընտրություն չի եղել
1792 Ջորջ Վաշինգտոն ընտրություն չի եղել Ջորջ Վաշինգտոն Ջորջ Վաշինգտոն Ջորջ Վաշինգտոն Ջորջ Վաշինգտոն Ջորջ Վաշինգտոն ընտրություն չի եղել
1796 Ադամս ընտրություն չի եղել Ադամս Ադամս Ադամս Ջեֆֆերսոն Ջեֆֆերսոն ընտրություն չի եղել
1800 Ադամս ընտրություն չի եղել Ջեֆֆերսոն Ադամս Ջեֆֆերսոն Ջեֆֆերսոն Ջեֆֆերսոն ընտրություն չի եղել
1804 Փինքնի ընտրություն չի եղել Ջեֆֆերսոն Ջեֆֆերսոն Ջեֆֆերսոն Ջեֆֆերսոն Ջեֆֆերսոն ընտրություն չի եղել
1808 Փինքնի ընտրություն չի եղել Մեդիսոն Մեդիսոն Մեդիսոն Մեդիսոն Մեդիսոն ընտրություն չի եղել
1812 Քլինթոն ընտրություն չի եղել Մեդիսոն Քլինթոն Քլինթոն Մեդիսոն Մեդիսոն ընտրություն չի եղել
1816 Քինգ ընտրություն չի եղել Մոնրո Մոնրո Մոնրո Մոնրո Մոնրո ընտրություն չի եղել
1820 Մոնրո ընտրություն չի եղել Մոնրո Մոնրո Մոնրո Մոնրո Մոնրո ընտրություն չի եղել
1824 Քրոֆորդ ընտրություն չի եղել Ջեքսոն Ջեքսոն Ադամս Ջեքսոն Քրոֆորդ ընտրություն չի եղել
1828 Ադամս ընտրություն չի եղել Ադամս Ադամս Ջեքսոն Ջեքսոն Ջեքսոն ընտրություն չի եղել
1832 Քլեյ ընտրություն չի եղել Քլեյ Ջեքսոն Ջեքսոն Ջեքսոն Ջեքսոն ընտրություն չի եղել
1836 Հերրիսոն ընտրություն չի եղել Հերրիսոն Հերրիսոն Վան Բուրեն Վան Բուրեն Վան Բուրեն ընտրություն չի եղել
1840 Հերրիսոն ընտրություն չի եղել Հերրիսոն Հերրիսոն Հերրիսոն Հերրիսոն Վան Բուրեն ընտրություն չի եղել
1844 Քլեյ ընտրություն չի եղել Քլեյ Քլեյ Փոլք Փոլք Փոլք ընտրություն չի եղել
1848 Թեյլոր ընտրություն չի եղել Թեյլոր Թեյլոր Թեյլոր Թեյլոր Քասս ընտրություն չի եղել
1852 Փիրս ընտրություն չի եղել Փիրս Փիրս Փիրս Փիրս Փիրս ընտրություն չի եղել
1856 Բուքանան ընտրություն չի եղել Ֆլիմոր Բուքանան Frémont Բուքանան Բուքանան ընտրություն չի եղել
1860 Բրքինրիջ ընտրություն չի եղել Բրքինրիջ Լինկոլն Լինկոլն Լինկոլն Բել ընտրություն չի եղել
1864 ՄկԿելլան ընտրություն չի եղել Լինկոլն ՄկԿելլան Լինկոլն Լինկոլն ընտրություն չի եղել Լինկոլն
1868 Սեյմուր ընտրություն չի եղել Սեյմուր Սեյմուր Սեյմուր Գրանտ ընտրություն չի եղել Գրանտ
1872 Գրանտ ընտրություն չի եղել Հենդրիքս Գրանտ Գրանտ Գրանտ Գրանտ Գրանտ
1876 Տիլդեն ընտրություն չի եղել Տիլդեն Տիլդեն Տիլդեն Hayes Տիլդեն Տիլդեն
1880 Հենքոք ընտրություն չի եղել Հենքոք Հենքոք Գարֆիլդ Գարֆիլդ Հենքոք Հենքոք
1884 Քլիվլենդ ընտրություն չի եղել Քլիվլենդ Քլիվլենդ Քլիվլենդ Բլեյն Քլիվլենդ Քլիվլենդ
1888 Քլիվլենդ ընտրություն չի եղել Քլիվլենդ Քլիվլենդ Հերրիսոն Հերրիսոն Քլիվլենդ Քլիվլենդ
1892 Քլիվլենդ ընտրություն չի եղել Քլիվլենդ Քլիվլենդ Քլիվլենդ Հերրիսոն Քլիվլենդ Քլիվլենդ
1896 ՄկԿինլի ընտրություն չի եղել ՄկԿինլի ՄկԿինլի ՄկԿինլի ՄկԿինլի Բրայան ՄկԿինլի
1900 ՄկԿինլի ընտրություն չի եղել ՄկԿինլի ՄկԿինլի ՄկԿինլի ՄկԿինլի Բրայան ՄկԿինլի
1904 Ռուզվելտ ընտրություն չի եղել Փարքեր Ռուզվելտ Ռուզվելտ Ռուզվելտ Փարքեր Ռուզվելտ
1908 Տաֆտ ընտրություն չի եղել Բրայան Տաֆտ Տաֆտ Տաֆտ Բրայան Տաֆտ
1912 Վիլսոն ընտրություն չի եղել Վիլսոն Վիլսոն Վիլսոն Ռուզվելտ Վիլսոն Վիլսոն
1916 Հուգես ընտրություն չի եղել Վիլսոն Հուգես Հուգես Հուգես Վիլսոն Հուգես
1920 Հարդինգ ընտրություն չի եղել Հարդինգ Հարդինգ Հարդինգ Հարդինգ Քոքս Հարդինգ
1924 Քուլիջ ընտրություն չի եղել Քուլիջ Քուլիջ Քուլիջ Քուլիջ Դեվիս Քուլիջ
1928 Հուվեր ընտրություն չի եղել Հուվեր Հուվեր Հուվեր Հուվեր Հուվեր Հուվեր
1932 Հուվեր ընտրություն չի եղել Ռուզվելտ Ռուզվելտ Ռուզվելտ Հուվեր Ռուզվելտ Ռուզվելտ
1936 Ռուզվելտ ընտրություն չի եղել Ռուզվելտ Ռուզվելտ Ռուզվելտ Ռուզվելտ Ռուզվելտ Ռուզվելտ
1940 Ռուզվելտ ընտրություն չի եղել Ռուզվելտ Ռուզվելտ Ռուզվելտ Ռուզվելտ Ռուզվելտ Ռուզվելտ
1944 Ռուզվելտ ընտրություն չի եղել Ռուզվելտ Ռուզվելտ Ռուզվելտ Ռուզվելտ Ռուզվելտ Ռուզվելտ
1948 Դեվի ընտրություն չի եղել Դեվի Դեվի Դեվի Դեվի Տրուման Տրուման
1952 Էյզենահուեր ընտրություն չի եղել Էյզենահուեր Էյզենահուեր Էյզենահուեր Էյզենահուեր Էյզենահուեր Ստիվենսոն
1956 Էյզենահուեր ընտրություն չի եղել Էյզենահուեր Էյզենահուեր Էյզենահուեր Էյզենահուեր Էյզենահուեր Էյզենահուեր
1960 Քենեդի ընտրություն չի եղել Քենեդի Քենեդի Քենեդի Քենեդի Նիքսոն Քենեդի
1964 Ջոնսոն Ջոնսոն Ջոնսոն Ջոնսոն Ջոնսոն Ջոնսոն Ջոնսոն Ջոնսոն
1968 Նիքսոն Համֆրի Համֆրի Նիքսոն Համֆրի Համֆրի Նիքսոն Համֆրի
1972 Նիքսոն ՄկԳովերն Նիքսոն Նիքսոն Նիքսոն Նիքսոն Նիքսոն Նիքսոն
1976 Քարտեր Քարտեր Քարտեր Ֆորդ Քարտեր Քարտեր Ֆորդ Քարտեր
1980 Ռեգան Քարտեր Քարտեր Ռեգան Ռեգան Ռեգան Ռեգան Քարտեր
1984 Ռեգան Mondale Ռեգան Ռեգան Ռեգան Ռեգան Ռեգան Ռեգան
1988 Բուշ Դուկակիս Բուշ Բուշ Դուկակիս Բուշ Բուշ Դուկակիս
1992 Քլինթոն Քլինթոն Քլինթոն Քլինթոն Քլինթոն Քլինթոն Բուշ Քլինթոն
1996 Քլինթոն Քլինթոն Քլինթոն Քլինթոն Քլինթոն Քլինթոն Դոլ Քլինթոն
2000 Գոր Գոր Գոր Գոր Գոր Գոր Բուշ Բուշ
2004 Քերի Քերի Քերի Քերի Քերի Քերի Բուշ Բուշ
2008 Օբամա Օբամա Օբամա Օբամա Օբամա Օբամա Օբամա ՄկՔեյն
2012 Օբամա Օբամա Օբամա Օբամա Օբամա Օբամա Օբամա Ռոմնի
2016 Քլինթոն Քլինթոն Քլինթոն Քլինթոն Քլինթոն Թրամփ Քլինթոն Թրամփ
2020 Բայդեն Բայդեն Բայդեն Բայդեն Բայդեն Բայդեն Բայդեն Թրամփ
Տարի Դելավեր Կոլուբիայի Շրջան Մերիլենդ Նյու Ջերսի Նյու Յորք Փենսիլվանիա Վիրջինիա Վեստ Վիրջինիա

Մշակույթ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ՄիջԱտլանտիկում հինգ գլխավոր լիգաներում գործում են պրոֆեսիոնալ սպորտային ակումբներ և երկու ամենահայտնի կանանց պրոֆեսիոնալ լիգաները։

NFL NHL MLB NBA MLS WNBA NWSL
Նյու Յորք/Նյու Ջերսի Giants
Jets
Devils
Islanders
Rangers
Mets
Yankees
Knicks
Nets
NYC FC
Red Bulls
Liberty Gotham FC
Վաշիգտոն Commanders Capitals Nationals Wizards United Mystics Spirit
Ֆիլադելֆիա Eagles Flyers Phillies 76ers Union
Պիտսբուրգ Steelers Penguins Pirates
Բալթիմոր Ravens Orioles
Բուֆալո Bills Sabres

Հատկանշական գոլֆի մրցաշարերը Միջին Ատլանտիկայում ներառում են BarՔլեյs, Quicken Loans National և Atlantic City LPGA Classic:

Տարածաշրջանում անցկացվում է թենիսի բարձր մակարդակի երկու մրցաշար։ ԱՄՆ բաց առաջնությունը, որն անցկացվում է Նյու Յորքում, թենիսի «Մեծ սաղավարտի» չորս մրցաշարերից մեկն է, մինչդեռ Վաշինգտոնի բաց առաջնությունը մաս է կազմում ATP Tour 500 շարքի և WTA 250 շարքի։

Ավտոսպորտի նշանավոր ուղիներն են՝ Watkins Glen International-ը, Dover Motor Speedway-ը և Pocono Raceway-ը, որոնք հյուրընկալել են Formula One, IndyCar, NASCAR, World Sportscar Championship և IMSA մրցարշավները։ Նաև Անգլիական և Ռիդինգ քարշ տողերը հյուրընկալել են NHRA ազգային միջոցառումները։ Պիմլիկոյի մրցարշավը Բալթիմորում և Բելմոնտ Պարկում Նյու Յորքում հյուրընկալում են Preakness Stakes և Belmont Stakes ձիարշավները, որոնք հանդիսանում են Triple Crown of Thoroughbred Racing-ի մի մասը։

Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավելի քան 5,2 տրիլիոն դոլար անվանական ՀՆԱ-ով միջինատլանտյան տնտեսությունը կլինի աշխարհում երրորդ խոշորագույն տնտեսությունը, եթե հաշվարկվի առանձին՝ զիջելով միայն մնացած Միացյալ Նահանգներին և Չինաստանին և գրեթե 1 տրիլիոն դոլարով ավելի, քան հաջորդ տեղը զբաղեցնող Ճապոնիան։ Տնտեսական այս բարգավաճմանը նպաստում են զգալի ֆինանսական ծառայությունները և բանկային հատվածը, առողջապահության և քիմիական արդյունաբերությունը, հեռահաղորդակցության և զվարճանքի կոնգլոմերատները։

Համաձայն Համաշխարհային ֆինանսական կենտրոնների ինդեքսի՝ Միջին Ատլանտյան տարածաշրջանում է գտնվում աշխարհի առաջատար ֆինանսական կենտրոնը (Նյու Յորք)՝ #1-ում, իսկ Վաշինգտոնը նույնպես ներկա է #15-ում[12]։

Նշանավոր ընկերությունները (ավելի քան 100 միլիարդ դոլար շուկայական կապիտալ), որոնք տեղակայված են տարածաշրջանում, ներառում են.

Ընկերություն Շտաբ Շուկայական կապիտալ ($ միլիոն) Միջազգային վարկանիշ
Chase Նյու Յորք, Նյու Յորք $447.91 13
Ջոնսոն և Ջոնսոն Նյու Բռւնսվիք, Նյու Ջերսի $430.06 15
Mastercard Հերրիսոն, Նյու Յորք $364.48 22
Pfizer Նյու Յորք, Նյու Յորք $272.39 29
PepsiCo Հերրիսոն, Նյու Յորք $232.01 40
Verizon Communications Նյու Յորք, Նյու Յորք $225.96 45
Comcast-NBC Ֆիլադելֆիա, Փենսիլվանիա $211.42 50
Merck Քենիլվորթ, Նյու Ջերսի $192.90 60
Danaher Վաշիգտոն, Կոլուբիայի Շրջան $190.74 61
Morgan Stanley Նյու Յորք, Նյու Յորք $169.08 73
American Express Նյու Յորք, Նյու Յորք $147.98 89
Bristol Myers Squibb Նյու Յորք, Նյու Յորք $147.23 91
Citigroup Նյու Յորք, Նյու Յորք $127.27 105
Goldman Sachs Նյու Յորք, Նյու Յորք $115.43 118
BlackRock Նյու Յորք, Նյու Յորք $114.67 120
International Business Machines Նորթ Քասլ, Նյու Յորք $111.45 124
Estee Lauder Նյու Յորք, Նյու Յորք $108.67 130
Lockheed Martin Bethesda, Մերիլենդ $105.24 137

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Bodle, Wayne, "The Mid-Atlantic and the American Revolution", Փենսիլվանիա History 82 (Summer 2015), 282–99.
  • Heineman, Kenneth J., "The Only Things You Will Find in the Middle of the Road are Double Yellow Lines, Dead Frogs, and Electoral Leverage: Mid-Atlantic Political Culture and Influence across the Centuries", Փենսիլվանիա History, 82 (Summer 2015), 300–13.
  • Landsman, Ned C. Crossroads of Empire: The Middle Colonies in British North America (2010)
  • Longhurst, James. '"Typically American': Trends in the History of Environmental Politics and Policy in the Mid-Atlantic Region". Փենսիլվանիա History: A Journal of Mid-Atlantic Studies 79.4 (2012): 409–427.
  • Magoc, Chris J., "In Search of a Useable—and Hopeful—Environmental Narrative in the Mid-Atlantic", Փենսիլվանիա History, 82 (Summer 2015), 314–28.
  • Mancall, Peter C., Joshua L. Rosenbloom, and Thomas Weiss. "Exports from the Colonies and States of the Middle Atlantic Region 1720–1800". Research in Economic History 29 (2013): 257–305.
  • Marzec, Robert. The Mid-Atlantic Region: The Greenwood Encyclopedia of American Regional Cultures (2004)
  • Richter, Daniel K, "Mid-Atlantic Colonies, R.I.P.", Փենսիլվանիա History, 82 (Summer 2015), 257–81.
  • Rosenbloom, Joshua L., and Thomas Weiss. "Economic growth in the Mid-Atlantic region: Conjectural estimates for 1720 to 1800". Explorations in Economic History 51 (2014): 41–59

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «United States». Encyclopædia Britannica. 2009. Վերցված է 2009 թ․ ապրիլի 9-ին.
  2. «National University Rankings». U.S. News & World Report. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 21-ին.
  3. «Best Global Universities Rankings». U.S. News & World Report. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 21-ին.
  4. «Merriam-Webster». Merriam-webster.com. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 30-ին.
  5. Earl A. Greene et al. "Ground-Water Vulnerability to Nitrate Contamination in the Mid-Atlantic Region". Արխիվացված 2017-11-17 Wayback Machine
  6. {{Cite web |title=Census Regions and Divisions of the United States |url=https://www.census Արխիվացված 2013-07-19 Wayback Machine reference/us_regdiv.pdf |publisher=United States Department of Commerce, Economics and Statistics Administration
  7. Labov, William, Sharon Ash and Charles Boberg, Atlas of North American English: Phonetics, Phonology and Sound Change, Mouton de Gruyter, 2005
  8. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 5-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 17-ին.
  9. Earl A. Greene et al. "Ground-Water Vulnerability to Nitrate Contamination in the Mid-Atlantic Region" Արխիվացված 2017-11-17 Wayback Machine. USGS Fact Sheet FS 2004-3067. 2005. Retrieved 25 April 2013. Note: Although the locator map appears to exclude part of northwestern Pennsylvania, other more detailed maps in this article include all of the state.
  10. «Historical Population Change Data (1910–2020)». Census.gov. United States Census Bureau. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 29-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 1-ին.
  11. «Historical Population Change Data (1910–2020)». Census.gov. United States Census Bureau. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 29-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 1-ին.
  12. «The Global Financial Centres Index 30» (PDF). Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 21-ին.