ՄիԳ-15

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
ՄիԳ-15
MiG-15 RB1.jpg
Տեսակթռչող ապարատների ընտանիք
Ենթատեսակfirst-generation jet fighter? և land-based fighter monoplane?
Օգտագործվում է ինչպեսair superiority fighter?
ԱրտադրողՄիԳ
Առաջին թռիչքդեկտեմբերի 30, 1947
Շահագործման սկիզբ1949
Շահագործման ավարտ2006[1]
ՇահագործողներAfghan Air Force?[2] և Ալբանիա
Միավոր արտադրված15 560
ՆԱՏՈ-ի կոդFagot
Commons-logo.svg Mikoyan-Gurevich MiG-15 Վիքիպահեստում

ՄիԳ-15 (արտադրանք Ս (изделие С), ինքնաթիռ Ի-310 (И-310), ըստ ՆԱՏՕ-ի կոդիֆիկացիայի Fagot - խորհրդային կործանիչ է, մշակվել է Ա. Ի. Միկոյանի և Գուրևիչի կոնստրուկտորական բյուրոյում 1940-ական թվականների վերջին։ Ամենալայն արտադրված ռեակտիվ մարտական ինքնաթիռն է ավիացիայի պատմության մեջ, ընդունվել է ծառայության շատ երկրներում։

Մշակում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նոր կործանիչի նախագծումը սկսվեց 1946 թ. վերջին։ Համաձայն պահանջներին փաստաթղթերի օդանավի նպատակներ էին պահպանել ակտիվ օդային պայքար թշնամու կործանիչների և ռմբակոծիչների հետ, հակառակորդի օդային արշավների արտացոլում, ցամաքային թիրախներին հարվածներ, հետախուզական առաջադրանքների կատարում և ռազմական գործողությունների հսկողությունը։

1947 թ. դեկտեմբերի 30-ին փորձարկիչ օդաչու Վ. Ն. Յուգանովը բարձրացրեց օդ Ս ինքնաթիռը։ Գործարանի փորձերը շարունակվել են մինչև մայիսի 1948 թ. դեկտեմբերին։

Տարբերակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • ՄիԳ-15 «ՍՎ» (МиГ-15 «СВ») — ՆՍ-23 (НС-23) ատրճանակներ փոխարինվել են ՆՌ-23-ով (НР-23), կատարվել են այլ փոփոխություններ,
  • ՄիԳ-15 «ՍՕ» (МиГ-15 «СО») — շարունակվել են բարելավման փոփոխություններ,
  • ՄիԳ-15 «ՍՇ» (МиГ-15 «СШ») — ՆՍ-23 (НС-23) ատրճանակներ փոխարինվել են ՆՌ-3-23-ով (НР-3-23), կատարվել են այլ փոփոխություններ,
  • ՄիԳ-15 «ՍՈւ» (МиГ-15 «СУ») — շարունակվել են բարելավման փոփոխություններ, տեղադրված են Վ-1-25-Շ-3 (В-1-25-Ш-3) ատրճանակ։

Օտարերկրյա արտադրում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չինաստան

ՄիԳ-15 ՈւՏԻ МиГ-15УТИ (JianJiao-2 կամ JJ-2)[3], ինքնաթիռներ ունեցել են WP-5 (Wopen-5) շարժիչներ, որոնք սովետակամ ВК-1 պատճեն էին։

Լեհաստան

1952 թ. սկասաց ՄիԳ-15 արտադրվում էին в Լեհաստանում WSK ավիագործարանում Մելեցում։ Շարժիչներ նրանց համար արտադրում էր գործարան Ժեշուվում, Lis-1 и Lis-2 մակնիշի տակ (համապատասխան РД-45Ф и ВК-1 էին)։

  • Lim-1 — ՄիԳ-15 պատճեն (արտադրված է 227 ինքնաթիռներ)
  • Lim-1A — ՄիԳ-15-ի հերախուզական տարբերակ АФА-21 տեսախցիկուվ,
  • SBLim-1 — ՄիԳ-15 երկուտեղանի տարբերակ РД-45 շարժիչով,
  • Lim-2 — ՄիԳ-15բիս (արտադրված է 500 ինքնաթիռներ)
  • Lim-2A — ՄիԳ-15բիս հերախուզական տարբերակ АФА-21 տեսախցիկուվ,
  • SBLim-2 — ՄիԳ-15 երկուտեղանի տարբերակ ВК-1 շարժիչով։

Lim-1 մեկ մասը բարելաված էր և ստացավ ոչ պաշտոնյա անվանում Lim-1.5։ Լեհական ինքնաթիռներ արտասահման չեին մատակարարվում։

Չեխոսլովակիա
Չեխոսլովակիական արտադրանքի ՄիԳ-15բիս

Չեխոսլովակիայում ՄիԳ-15 արտադրում էր Aero Vodochody ընկերությունը 1953 թ. սկսած։ Շարժիչներ РД-45Ф и ВК-1 նրանց համար արտադրում էր Motorlet գործարանը։

  • S-102 — ՄիԳ-15 (853 ինքնաթիռներ)
  • CS-102 — ՄիԳ-15ՈւՏԻ (2013 ինքնաթիռներ)
  • S-103 — ՄիԳ-15բիս (620 ինքնաթիռներ)

Չեխոսլովակիական ՄիԳ-եր մատակարարվում էին արտասահման[4]

Ծառայություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ 2016 թ., ԿԺԴՀ միակ երկիրն է, որտեղ ՄիԳ-15 շարունակում են ծառայել

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկրներ, որտեղ ՄիԳ-15 ծառայում էր

Ընդհանուր առմամբ ԽՍՀՄ-ում արտադրվել էր 11 073-13 131 ՄիԳ-15, այլ երկրների հեր - մինչև 15 560 ինքնաթիռ, ծառայում էր մոտ 40 երկրներում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ http://lenta.ru/news/2006/11/07/mig/
  2. ↑ Chant C. The World's Air Forces — Chartwell Books, 1979. — P. 11. — ISBN 978-0-89009-269-9
  3. ↑ Այլ տվյալներով ՄիԳ-15 ՈւՏԻ в Չինաստանում չեին արտադրվում
  4. ↑ [1.0] The Mikoyan MiG-15
  5. ↑ The Military Balance 2016,p.266
  6. ↑ Albanian Air Force: Mikoyan-Gurevitch MiG-15bis/Shenyang F-2
  7. ↑ Albanian Air Force: Mikoyan MiG-15UTI/Shenyang FT-2
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 «Tom Cooper. African MiGs.»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2009-11-11-ին։ Վերցված է 2017-02-25 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 «Tom Cooper. African MiGs.»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2009-11-11-ին։ Վերցված է 2017-02-25 
  10. ↑ [https://web.archive.org/web/20120127174930/http://www.victory.mil.ru/lib/books/memo/krasovsky/06.html Archived 2012-01-27 at the Wayback Machine. С. А. Красовский, «Жизнь в авиации», 3-е изд., Минск, 1976 год]
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 Tom Cooper. African MiGs.(չաշխատող հղում)
  12. ↑ Tom Cooper. African MiGs.(չաշխատող հղում)
  13. ↑ [FLIGHT International, 8 july 1978, p.150, Tanzanian People’s Defence Forces]
  14. ↑ [FLIGHT International, 8 july 1978, p.151, Uganda Army Air Force]
  15. ↑ «Sri Lanka Air Force»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2007-06-04-ին։ Վերցված է 2017-02-25 
  16. ↑ «SLAF Museum: MiG-15UTI»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2007-06-04-ին։ Վերցված է 2017-02-25 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=ՄիԳ-15&oldid=7711794» էջից