Jump to content

Մերի Էլեն Ուեբեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Մերի Էլեն Ուեբեր (օգոստոսի 24, 1962(1962-08-24), Քլիվլենդ, Օհայո, ԱՄՆ), ՆԱՍԱ-ի տիեզերագնաց. Նա կատարել է երկու տիեզերական թռիչք STS-70 (1995, Դիսկավերի) և STS-101 (2000, Ատլանտիս) շաթլներով, գիտնական։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
STS-70 в монтажном корпусе.
STS-70: спутник TDRS-G в сборочном цехе.

Մերի Ուեբերը ծնվել է 1962 թվականի օգոստոսի 24-ին Օհայո նահանգի Քլիվլենդ քաղաքում, սակայն իր հարազատն է համարում Բեդֆորդ Հայթս քաղաքը, այն նույն նահանգում, որտեղ 1980 թվականին ավարտել է միջնակարգ դպրոցը։ 1984 թվականին ստացել է քիմիայի բակալավրի աստիճան Ինդիանա նահանգի Փուրդյու համալսարանում[1]։ 1988 թվականին ստացել է քիմիական ճարտարագիտության մագիստրոսի կոչում Բերքլիի Կալիֆոռնիայի համալսարանում[2]։

Ամուսնացած է Ջերոմ Լ. Էլքինդի հետ, նա Նյու Ջերսի նահանգի Բայոն քաղաքից է։ Սիրելի զբաղմունքներից մեկը` պարաշյուտից ցատկն է, ինչպես նաև սիրում է ստորջրյա լող և թռիչքներ։ Նրա մայրը՝ Ջոան Ուեբերը, բնակվում է Օհայո նահանգի Մենտոր քաղաքում, իսկ հայրը՝ Էնդրյու Ուեբերը, կրտսերը, մահացել է[3]։

Մինչև ՆԱՍԱ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Որպես ուսանող՝ Վեբերն աշխատել է Օհայո նահանգի «Delco Electronics» («Ջեներալ Մոթորս» ընկերության դուստր ձեռնարկություն) և «3M» ընկերություններում՝ քիմիական ճարտարագիտության ոլորտում[4]։ Բերքլիում իր դոկտորական ատենախոսության ժամանակ, նա ուսումնասիրել է սիլիցիումի մասնակցությամբ քիմիական ռեակցիաների ֆիզիկան[5]։ «Texas Instruments» - ում նա ուսումնասիրել է համակարգչային չիպերի արտադրության նոր նյութերն ու սարքավորումները կոնսորցիումում և «Applied Materials» - ում: Նա ունի մեկ արտոնագիր[6] և ինը գիտական ամսագրերի հրապարակումներ[7]։

Տիեզերական թռիչքների նախապատրաստում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1992 թվականի մարտի 31-ին ընդգրկվել է ՆԱՍԱ-ի ջոկատում՝ որպես տասնչորսերորդ հավաքակազմ, որպես տիեզերագնացի թեկնածու[8]։ Նա սկսեց վերապատրաստվել ընդհանուր տիեզերական վերապատրաստման դասընթացում (ընդհանուր տիեզերական ուսուցում): Դասընթացի ավարտին 1993թ. հուլիսին ստացել է «թռիչքի մասնագետ» որակավորում և նշանակվել ՆԱՍԱ-ի տիեզերագնացների գրասենյակում[9]։ Տիեզերագնացների թեկնածուների խմբում աշխատանքի շրջանակներում նրա տեխնիկական առաջադրանքներն են՝ օգնություն տրամադրել մաքոքային բժշկական բուժմանը նախքան գործարկումը Քենեդիի տիեզերական հետազոտությունների կենտրոնում, Ֆլորիդա, բեռի և ռոբոտաշինության հետ աշխատելը: Վարչական առաջադրանքների ոլորտում. Նա եղել է բիոտեխնոլոգիական պայմանագրերի շրջանակներում գնումների խորհրդի նախագահ[10]։

Թռիչքներ դեպի տիեզերք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Առաջին թռիչք-STS-70[11], շաթլ «Դիսվեր»։ 1995 թ. հուլիսի 13-ից 22-ը որպես «թռիչքի մասնագետ»: Անձնակազմը կատարել է տարբեր փորձեր և ուղեծիր է դուրս բերել ՆԱՍԱ-ի վեցերորդ և վերջին արբանյակը՝ հետևելու և տվյալների վերահեռարձակման համար: Թռիչքի տևողությունը կազմել է 8 օր 22 ժամ 21 րոպե[12]։
  • Երկրորդ թռիչիք-STS-101[13], շաթլ «Ատլանտիս»։ 2000 թ. մայիսի 19-ից 29-ը որպես «թռիչքի մասնագետ»: Առաքելության հիմնական նպատակը Միջազգային տիեզերակայան (Միջազգային տիեզերակայան) սպառվող նյութերի և սարքավորումների առաքումն էր և «Զարյա» մոդուլի էլեկտրական սարքավորումների վերանորոգումը: Կայան առաքված նյութերն ու սարքավորումները տեղադրվել են Սպեսհեբ երկակի տրանսպորտային մոդուլում, որը գտնվում էր սաթլի բեռների խցիկում։ Թռիչքի ընթացքում տիեզերագնացները կատարել են մեկ տիեզերական զբոսանք 2000 թվականի մայիսի 22-ին: Թռիչքի տևողությունը կազմել է 9 օր 20 ժամ 10 րոպե[14]։

Տիեզերք թռիչքների ընդհանուր տևողությունը 18 օր 18 ժամ 30 րոպե է:

Թռիչքներից հետո

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ՆԱՍԱ-ից դուրս է եկել 2002 թվականի դեկտեմբերին[3]

2002թվականի դեկտեմբերին Հարավային մեթոդիստական համալսարանում ստացել է բիզնեսի կառավարման մագիստրոսի աստիճան: Զբաղվել է օրենսդրական հարցերով ՆԱՍԱ-ի կենտրոնակայանում՝ որպես ԱՄՆ Կոնգրեսի հետ կապող օղակ։ 2014 թվականի հունվարի դրությամբ Ուեբերը որպես խորհրդատու և խոսնակ համագործակցում է «STELLAR Strategies» ՍՊԸ-ի հետ այլընտրանքային էներգիայի ոլորտում[15]։

Պարգևներ և մրցանակներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պարգևատրվել է. «տիեզերական թռիչքի համար» մեդալով (1995 և 2000) և այլ։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ «Mary Ellen Weber» (PDF). Biographical Data. Houston, Texas: NASA. 2018-03. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2021-04-28-ին. Վերցված է 2021-04-28-ին.
  2. ↑ «Mary Ellen Weber». ITaP Research Computing. Purdue University. Արխիվացված օրիգինալից 2021-04-28-ին. Վերցված է 2021-04-28-ին.
  3. ↑ 3,0 3,1 «Weber, Mary» (անգլերեն). astronautix.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-02-04-ին. Վերցված է 2019-03-03-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  4. ↑ «Cradle of Astronauts». School of Aeronautics and Astronautics. Purdue University. Արխիվացված օրիգինալից 2021-04-28-ին. Վերցված է 2021-04-28-ին.
  5. ↑ «Dr. Mary Ellen Weber (BSChE'84) and Dr. Henry Sampson (BSChE'56) Receive Outstanding Chemical Engineer Award». Davidson School of Chemical Engineering. Purdue University. 2009. Արխիվացված օրիգինալից 2021-04-28-ին. Վերցված է 2021-04-28-ին.
  6. ↑ «5,174,825: Uniform gas distributor to a wafer» (PDF). United States Patent and Trademark Office. 1992-12-29. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2021-04-28-ին. Վերցված է 2021-04-28-ին.
  7. ↑ «Astronaut Bio: Mary Ellen Weber» (անգլերեն). NASA. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-02-10-ին. Վերցված է 2019-03-03-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  8. ↑ Hess, Mark; Schwartz, Barbara (1992-03-31). «92-42: 1992 NASA Astronaut Candidates Selected» (TXT). NASA News. NASA. Արխիվացված օրիգինալից 2021-04-28-ին. Վերցված է 2021-04-28-ին.
  9. ↑ Garber, Stephen J.; Launius, Roger (2001-05-08). «Looking Backward, Looking Forward: Forty Years of US Human Spaceflight Symposium» (PDF). NTRS – NASA Technical Reports Server. Washington, DC: NASA. էջեր 231–232. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2021-04-28-ին. Վերցված է 2021-04-28-ին.
  10. ↑ «Resolution – H. R. No. 1113» (PDF). Texas Legislature Online. 2009-04-02. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2021-04-28-ին. Վերցված է 2021-04-28-ին.
  11. ↑ «NASA - NSSDCA - Spacecraft - Details» (անգլերեն). nssdc.gsfc.nasa.gov. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-09-29-ին. Վերցված է 2019-03-03-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  12. ↑ Lynda Warnock: KSC. «NASA - STS-70» (անգլերեն). nasa.gov. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-06-04-ին. Վերցված է 2019-03-03-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  13. ↑ «NASA - NSSDCA - Spacecraft - Details» (անգլերեն). nssdc.gsfc.nasa.gov. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-05-02-ին. Վերցված է 2019-03-03-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  14. ↑ Lynda Warnock: KSC. «NASA - STS-101» (անգլերեն). nasa.gov. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-06-04-ին. Վերցված է 2019-03-03-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  15. ↑ «Stellar Keynotes - HOME». 2012-08-22. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-08-22-ին. Վերցված է 2019-01-22-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

Ссылки

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մերի Էլեն Ուեբեր» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մերի_Էլեն_Ուեբեր&oldid=10241977» էջից