Jump to content

Մենք (հանդես)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մենք
ֆր.՝ Menk
Տեսակգրական ամսագիր
Լեզուհայերեն
Լուծարվել էհոկտեմբեր 1932

«Մենք» (ֆր.՝ Menk), հայկական գրական հանդես, որը հրատարակվել է 1931 թվականի ապրիլից մինչև 1932 թվականի հոկտեմբեր Փարիզում[1][2]՝ «Արաքս» հրատարակչության կողմից։

Առաջին համարը լույս է տեսել 1931 թվականի ապրիլի 20-ին։ Այն պարունակում էր մանիֆեստ, որը ստորագրել էին Նշան Պեշիկթաշլյանը, Ղևոնդ Մելոյանը, Հրաչ Սարգսյանը, Ռաֆայել Զարդարյանը, Հարություն Ֆրենկյանի, Ոստանիկը, Գևորգ Գեղարքունին, Նիկողոս Սարաֆյանը, Բյուզանդ Թոփալյանը, Փայլակ Միքայելյանը, Արշամ Տատրյանը, Զարեհ Որբունին, Շահան Շահնուրը, Շավարշ Նարդունին և Վազգեն Շուշանյանը[3]։ Մանիֆեստում ասվում էր[4]

Մենք, ստորագրեալներս, երիտասարդ գրողներ, Փարիզի մէջ կազմած ենք գրական խմբակ մը, «Մենք», հետեւեալ յառաջադրութիւններով․–
  • Սերտ ընկերական կապ հաստատել եւ զօրացնել անկեղծ համերաշխութեան ոգին իրարու մեջ, այդպիսով աւելի արդիւնաւետ կերպով ծառայելու համար հայ մշակոյթին եւ գրականութեան։
  • Մեր համերաշխութեամբն ու համագործակցութեամբն իսկ, որ երբեք չպիտի խափանե իւրաքանչիւրիս անհատականութեան ազատ ու լրիւ զարգացումը, շաղախ հանդիսանալ չորս ափերով ցրուած երիտասարդ գրողներու միջեւ ու այդպիսով դիւրացնել հայ նորագոյն գրականութեան ազատ զարգացումն ու ծաղկումը։
  • Փնտռելով իւրաքանչիւրին մօտ նո՛յն ժողովրդի զաւակներուն յատուկ հասարակաց գծեր. ներշնչումներ ու մտահոգութիւններ, ճամբայ հարթել, որոնել եւ կերպարանք տալ․ ժամանակի ընթացքին, ընդհանուր հանգանակի մը, որ ազատութիւն տալով հանդերձ իւրաքանչիւրին անհատականութեան, համապատասխանէ հայ մշակոյթի պահանջներուն։

Այս ամսագիրը ծագել է այն գրական շարժման սկզբնական փուլում, որը հետագայում հայտնի է դարձել որպես «Փարիզի դպրոց»[5][6]։ Դա պայմանավորված էր աշխարհով մեկ հայ նոր գրականություն ստեղծելու ցանկությամբ։ Առաջին համարի ներածական տեքստում նշվում է, որ ստորագրողները ամենից առաջ առաջարկում են «ընկերական սերտ կապեր հաստատել և փոխադարձ անկեղծ համերաշխության ոգին ամրապնդել՝ հայ մշակույթին ու գրականությանը առավել արգասաբեր ծառայելու համար»[7]։ Ստորագրողները պնդում են իրենց արվեստագետի կարգավիճակը, ընդվզում են հայկական «ազգային զգացողության» գրականության դեմ, և ձգտում են գրականությամբ արտահայտել իրենց փորձառությունը՝ որպես արևմտյան մեծ մետրոպոլիաներ նետված աքսորյալներ[8]։

Սակայն առաջին տարաձայնությունները ի հայտ են եկել 1931 թվականին։ Հակոբ Օշականը քննադատել է հանդեսը, մասնավորապես, «հայկական նախապատմության ու առեղծվածի» բացակայության համար[9]։ Ամսագիրը դադարել է լույս տեսնելուց հինգ համարներից հետո։ «Մենքի» հեղինակներից մի քանիսի ստորագրությունները հետագայում հայտնվել են «Մշակույթ» հանդեսում[3]։

Համարների ցանկ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Թիվ Ա, 20․04․1931[4]
  • Թիվ Բ, 31․10․1931[10]
  • Թիվ Գ, 20․05․1932[11]
  • Թիվ Դ-Ե, 1932 թվականի վերջին եռամսյակ[12][3][13]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Jacqueline Pluet-Despatin (juin 1997). «Revue du monde arménien moderne et contemporain». Revue des revues (ֆրանսերեն) (23).
  2. Krikor Beledian (1995). «L'expérience de la catastrophe dans la littérature arménienne». Revue d'histoire arménienne contemporaine (ֆրանսերեն) (1): 127-197. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-06-18-ին. Վերցված է 2024-10-28-ին.
  3. 3,0 3,1 3,2 Krikor Beledian, 2001
  4. 4,0 4,1 «Մենք, թիվ 1, 1931» (PDF).
  5. Anahide Ter Minassian (1997). Histoires croisées (ֆրանսերեն). Paris: Parenthèses. էջ 77. ISBN 978-2-86364-076-0. {{cite book}}: More than one of |pages= and |page= specified (օգնություն)
  6. Claire Mouradian; Anouche Kunth (2010). Les Arméniens en France (ֆրանսերեն). Toulouse: Éditions De L'attribut. էջ 49. ISBN 978-2-916002-18-7. {{cite book}}: More than one of |pages= and |page= specified (օգնություն)
  7. Krikor Beledian (2010). «D'un exil à l'autre, les lieux disloqués». Hommes & migrations (ֆրանսերեն) (1288): 138-146.
  8. Talar Chahinian (20-09-2008). «Littérature arménienne en diaspora – État des lieux I». armeniantrends.blogspot.com (ֆրանսերեն). Վերցված է 2018-09-03-ին.
  9. Gaïdz Minassian (2015). Arméniens (ֆրանսերեն). Paris: CNRS Éditions. էջ 528. ISBN 978-2-271-07926-8.
  10. ««Մենք», թիվ 2, 1931» (PDF).
  11. ««Մենք», թիվ 3, 1932» (PDF).
  12. ««Մենք», թիվ 4-5, 1932» (PDF).
  13. «ՄԵՆՔ». tert.nla.am.

Մատենագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Krikor Beledian (2001). Cinquante ans de littérature arménienne en France (ֆրանսերեն). CNRS Éditions. էջ chapitre II : « Une tentative de communauté littéraire : la revue Menk » (p. 105-129). ISBN 978-2-271-05929-1. {{cite book}}: More than one of |pages= and |page= specified (օգնություն)
  • Les numéros numérisés sont consultables sur le site de l'Union Catalog of Armenian Continuing Resources: «ՄԵՆՔ». tert.nla.am.