Մեծ սուզակ

Թագավորություն	Կենդանիներ
Տիպ	Քորդավորներ
Դաս	Թռչուններ
Ընտանիք	Սուզակներ

Լատիներեն անվանում

Podiceps cristatus

(Linnaeus, 1758)

Հատուկ պահպանություն

Քիչ մտահոգող տեսակ
IUCN 3.1 Least Concern : 106003639

Արեալ

Դասակարգումը
Վիքիցեղերում

Պատկերներ
Վիքիպահեստում

Մեծ սուզակ (լատ.՝ Podiceps cristatus), սուզակների ընտանիքի ջրլող թռչուն։ Նստակյաց է, տարածված։

Կենսաբանական տարածումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակվում է լճերում, ջրամբարներում, ճահճուտներում, ձկնաբուծական լճակներում։

Մարմնի կառուցվածքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարմնի երկարությունը՝ 46-51 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 85-80 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 0,6-1,5 կգ՚։ Վիզը երկար է, բարակ։ Բնադրման շրջանում փուփուլը սև է, վզի զարդափետուրները՝ սև ու շիկակարմիր-դարչնագույն։ Հետբնադրման շրջանում փետրածածկն ավելի բաց գույնի է, մեջքը՝ մոխրագույն, մարմինը ներքևից՝ սպիտակ։ Կտուցը երկար է, վարդագույն։ Հաճախ, հատկապես ձմռանը, հանդիպում է թաքստոցից և ջրափերից հեռու։ Անթերի լողորդ է. կեր հայթայթելու համար կամ վտանգի պահին կարող է սուզվել ջրի ամենախորը շերտերը։ Թռիչքի է դիմում ծուլորեն. թևերի թափահարման օգնությամբ վազքով բավական տարածություն է անցնում ջրի մակերեսով, ապա օդ բարձրանում։

Բազմացումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնադրազույգեր է կազմում մարտի 1-ին կեսից մայիսի սկիզբը։ Բույնը լողացող հարթակ է՝ ճահճաբույսերից։ Բնադրում է եղեգնուտում։ Բներում առաջին ձվերը հայտնվում են ապրիլի 1-ին կեսից մայիսի վերջ։ Դնում է 56 մմ տրամագծով, կավճագույն-սպիտակ 1-7 ձու։ Թխսակալում է 25- 27 օր։ Բնից հեռանալիս ձվերը քողարկում է՝ ծածկելով եղեգի կտորներով։ Ձվերի կորստի դեպքում թխսման բնազդով բույն է բերում ձվերի չափի և գույնի առարկաներ ու թխսակալում որոշ ժամանակ։ Ձագերը բներում հայտնվում են մայիսի վերջ-հունիսին։ Մայր թռչունը ձագերին տեղափոխում է մեջքին՝ փետուրների մեջ առած, և անկորուստ կարող է սուզվել ջրի խորքերը։ Ձագերը թռիչքի պատրաստ են կյանքի 50-56-րդ օրը։ Սնվում է մանր ձկներով, ջրային անողնաշարավորներով, բույսերով։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Podiceps cristatus
Museum specimen

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։