Մաքսիմ Կովալևսկի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
HS Disambig.svg Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կովալևսկի (այլ կիրառումներ)
Մաքսիմ Կովալևսկի
Максим Ковалевский
Maxim Kovalevsky.jpg
Ծնվել էսեպտեմբերի 8, 1851(1851-09-08)[1]
Խարկովի նահանգ, Մալոռուսական գեներալ-նահանգապետություն, Ռուսական կայսրություն[2]
Մահացել էապրիլի 5, 1916(1916-04-05)[1] (64 տարեկան)
Պետրոգրադ, Ռուսական կայսրություն[3]
ԳերեզմանՆիկոլսկու գերեզմանատան Ալեքսանդրո-Նևսկի դափնիների ծառուղի
ՔաղաքացիությունFlag of Russia.svg Ռուսական կայսրություն
Մասնագիտությունմարդաբան, իրավունքի պատմաբան, սոցիոլոգ, պատմաբան, պրոֆեսոր, լրագրող, քաղաքական գործիչ և փաստաբան
Հաստատություն(ներ)Մոսկվայի կայսերական համալսարան և Սանկտ Պետերբուրգի համալսարան
Պաշտոն(ներ)Ռուսական կայսրության պետական դումայի անդամ և member of the State Council of the Russian Empire?
ԱնդամակցությունՌուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա և Société de sociologie de Paris?[4]
Ալմա մատերԽարկովի կայսերական համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինռուսերեն[5]
Հայտնի աշակերտներՄարկ Կոսվեն
ԿուսակցությունParty of Democratic Reform?
Ստորագրություն
Изображение автографа
Commons-logo.svg Maksim Kovalevsky Վիքիպահեստում

Մաքսիմ Մաքսիմովիչ Կովալևսկի (ռուս.՝ Максим Максимович Ковалевский, սեպտեմբերի 8, 1851(1851-09-08)[1], Խարկովի նահանգ, Մալոռուսական գեներալ-նահանգապետություն, Ռուսական կայսրություն[2] - ապրիլի 5, 1916(1916-04-05)[1], Պետրոգրադ, Ռուսական կայսրություն[3]), ռուս պատմաբան, իրավաբան, սոցիոլոգ, ազգագրագետ, Պետերբուրգի ԳԱ ակադեմիկոս (1914

1906 թվականին հիմնել է սահմանադրական-միապետական՝ դեմոկրատական բարեփոխումների կուսակցությունը։ 1909 թվականից տնօրինել է «Վեստնիկ Եվրոպի» («BecraHK EBponu») ամսագիրը։ Ունեցել է պոզիտիվիստական հայացքներ, միաժամանակ կրել Մարքսի և Էնգելսի (որոնց ճանաչել է անձամբ) ազդեցությունը։

Խոշոր նշանակություն ունեն մարքսիզմի կլասիկների կողմից բարձր գնահատված համայնքի վերաբերյալ Կովալևսկու աշխատությունները։ Կազմակերպել է 3 արշավախումբ դեպի Կովկաս (1883, 1885, 1887 թվականներ) և հավաքած նյութերի հիման վրա (առավելապես՝ օսերի և Դաղստանի ժողովուրդների վերաբերյալ) ուսումնասիրություններ է գրել։

Հասարակական հաստատությունների զարգացման աստիճանական կատարելագործման գաղափարը Կովալևսկին հակադրել է մարքսիզմին։ Կովալևսկու սոցիոլոգիայի հիմնական օրենքը համարում էր սոցիալական համերաշխության աճի վրա հիմնված առաջադիմությունը։ Դասակարգային պայքարը դիտում էր որպես այս կամ այն հասարակական կարգի ոչ հասունության կամ «վերասերման» նշան։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 http://www.hrono.ru/biograf/bio_k/kovalevskimax06.php
  2. 2,0 2,1 2,2 Ковалевский Максим Максимович // Ковалевский Максим Максимович (ռուս.) / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  3. 3,0 3,1 3,2 Ковалевский Максим Максимович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  4. Comité des travaux historiques et scientifiques — 1834.
  5. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ольшанка, слобода Харьковской губернии // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона։ В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
  • Ковалевский, Максим Максимович // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона։ В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
  • Кони А. Ф. М. М. Ковалевский в законодательной деятельности. — Санкт-Петербург, [1916].
  • Гуревич П. В. Максим Максимович Ковалевский // Правоведение. — 1971. — № 5. — С. 127-130.
  • Карпачёв С. П. М. М. Ковалевский (1857—1916) // Масонство и масоны։ Сб. статей. Вып. 1 / Отв. ред. С. П. Карпачёв. — М.։ Эра, 1994. — С. 76-90.
  • Долгова Е. А. «Ввиду вредного влияния М. М. Ковалевского на студентов…»։ Из официальной переписки о судьбе Русской школе высших общественных наук в Париже (1901—1904 гг.)// Исторический архив. 2011. № 3. С. 9-25.
  • Долгова Е. А. Документы Русского социологического общества имени М. М. Ковалевского (1916—1923 гг.) // Социологические исследования (СОЦИС). 2011. № 6. С. 135—143.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 625 CC BY-SA icon 80x15.png