Մարսալա (գինի)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մարսալա
ԵնթատեսակԳինեգործությունն Իտալիայում և թնդեցված գինի
Ստեղծման տարի1984
 Marsala (wine) Վիքիպահեստում

Մարսալա, հարստացված, չոր կամ քաղցր գինի, որն արտադրվում է Սիցիլիայի իտալական Մարսալա քաղաքը շրջապատող տարածաշրջանում։ Մարսալան առաջին անգամ ստացել է Denominazione di Origine Controllata (DOC) կարգավիճակ 1969 թվականին [1]:Եվրամիությունը պահպանված ծագման անվանումը(PDO) կարգավիճակ է շնորհում Մարսալային և շատ այլ երկրներին սահմանափակում է «Մարսալա» տերմինի օգտագործումը Մարսալա տարածքի արտադրանքի համար։

Թեև չամրացված գինին արտադրվում է նաև Մարսալայի շրջանում, այն չի համապատասխանում Մարսալա(DOC) ի [2]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարսալա հարստացված գինին հավանաբար առաջին անգամ տարածվել է Սիցիլիայի սահմաններից դուրս անգլիացի վաճառական Ջոն Վուդհաուսի կողմից։ 1773 թվականին նա վայրէջք կատարեց Մարսալա նավահանգստում և հայտնաբերեց տարածաշրջանում արտադրվող տեղական գինին, որը հնեցված էր փայտե տակառների մեջ և համը նման էր իսպանական և պորտուգալական հարստացված գինիներն այն ժամանակ տարածված էին Անգլիայում[3]։ Ամրացված մասալա ստեղծվել է և կա «in perpetuum» կոչվող գործընթացի միջոցով [4]:

Վուդհաուսը հասկացավ, որ «in perpetuum» գործընթացը բարձրացրել է այս գինու ալկոհոլի մակարդակը և ալկոհոլային համը, միաժամանակ պահպանելով այդ հատկությունները հեռավոր ծովային ճանապարհորդության ժամանակ։ Վուդհաուսը նաև հավատում էր, որ ամրացված Մարսալան հայտնի կլիներ Անգլիայում։ Մարսալան իսկապես այնքան հաջողակ դարձավ, որ Վուդհաուսը վերադարձավ Սիցիլիա և 1796 թվականին սկսեց իր զանգվածային արտադրությունն ու արտահանումն [5] :1806 թվականին դա Բենջամին Ինգամն էր ( 1784–1861), ժամանելով Սիցիլիա Լիդս-ից, որը Մարսալայի համար նոր շուկաներ բացեց Եվրոպայում և Ամերիկայում [6] :Հիմնադրվել է Բենջամին Ինգամի կողմից, իսկ ավելի ուշ ղեկավարել են Ջոզեֆ Ուիտակերը և Ուիլյամը Ինգամ Ուիտակեր [7][8]։ Ջոզեֆը և նրա եղբայր Ուիլյամ Ինգամ Ուիթաքերը ժառանգել են հսկայական խաղողի այգիներ և իր մեծ պապ Ինգամի բանկային կայսրությունը [9]։

1833 թվականին ձեռներեցը Վինչենցո Ֆլորիո , ծնունդով կալաբրեսցի և որդեգրված Պալերմիտանոն, մեծ տարածքներ գնեց Մարսալայի երկու խոշորագույն արտադրողների կողմից և ձեռնամուխ եղավ սեփական խաղողի բերքահավաքի հետ։ Խաղողի այս տեսականին էլ ավելի տարածում գտավ [10]։

Ֆլորիոն, ի թիվս այլոց, գնեց Վուդհաուսի ընկերությունը տասնիններորդ դարի վերջին և համախմբեց Մարսալայի գինու արդյունաբերությանը։ Ֆլորիոն և Պելեգրինոն այսօր շարունակում են մնալ Մարսալայի առաջատար արտադրողները [11]։

Բնութագրեր և տեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարսալայի տարբեր տեսակներ

Մարսալան արտադրվում է՝ օգտագործելով գրիլլո, ինզոլիա, կատարատտո և դամասչինո[12] սպիտակ խաղողի տեսակներ, ի թիվս այլոց [13]։

Մարսալան պարունակում է մոտ 15–20% ալկոհոլ ըստ ծավալի։ Տարբեր Marsala գինիները դասակարգվում են ըստ իրենց գույնի, քաղցրության և հնեցման տևողության։ Քաղցրության երեք մակարդակներն են՝ «չոր» (մեկ լիտրում առավելագույնը 40 գրամ շաքարավազ), «սեմիսեկո» (41–100 գ/լ) և «քաղցր» ( ավելի քան 100 գ/լ)։ Գույնի և հնեցման դասակարգումը հետևյալն է.[14]

  • Ամբրան ունի սաթի գույն։ Գունավորումը ստացվում է գինու մեջ ավելացված եփած քաղցրացուցիչից
  • Ֆայնը առնվազն մեկ տարեկան է[15]
  • Oroն ունի առնվազն չորս տարվա հնության ոսկե կոլո
  • Վերգինե կամ Սոլերասը առնվազն հինգ տարեկան է
  • Վերգինե կամՍոլերաս Ստրավեչո ևՎերգինե կամ Սոլորաս Ռիսերվասը առնվազն տասը տարեկան է[13]

Marsala գինին ավանդաբար մատուցվում էր որպես նախուտեստ ճաշի առաջին և երկրորդ ճաշատեսակների միջև։ Ժամանակակից ճաշկերույթները կմատուցեն դրա ավելի չոր տարբերակները՝ սառեցված Պարմեզան (stravecchio), Գորգոնձոլա, ռոկֆոր և այլ կծու պանիրներ՝ մրգերով կամ խմորեղենով, և այնքան քաղցր, ինչպես աղանդերային գինի[16]։ Մարսալան երբեմն մատուցվում է մեկ այլ սիցիլիական գինու՝ Պանտելերիայի չամիչի(Pantelleria Island) և գինու հետ .[17]

  • Ռուբինոն ունի կարմրուկի գույն՝ պատրաստված կարմիր խաղողի տեսակներից, ինչպիսիք են Պերիկոնե, Ներոն դ'Ավոլա և Ներելլո Մասկալեզ
  • Վերադասը առնվազն երկու տարեկան է
  • Բարձրագույն պահուստ

Խոհարարության մեջ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարսալա գինին հաճախ օգտագործվում է խոհարարության մեջ և հատկապես տարածված է իտալական, ամերկյան ռեստորանների ուտեստներում։

Չոր Մարսալա գինին օգտագործվում է կծու ճաշատեսակների պատրաստման մեջ։ Տիպիկ համեղ մարսալա սոուսը, օրինակ, ներառում է գինին գրեթե օշարակի սոխով, ապա ավելացնում սունկ եւ դեղաբույսեր։ Մարսալայի ամենահայտնի բաղադրատոմսերից մեկն է հավի մարսալա, որտեղ ալյուրով պատված հավի կրծքամիսի կեսերը տապակում են մարսալաի, կարագի, ձիթապտղի յուղի, սնկերի և համեմունքների խառնուրդում։ Մարսալան օգտագործվում է նաև որոշ ռիզոտտո բաղադրատոմսերում։

Քաղցր մարսալա գինին օգտագործվում է հարուստ իտալական աղանդեր պատրաստելու համար, ինչպիսիք են Սաբայոն և թխվածքաբլիթը [18]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Կաղապար:Մեջբերել վեբ
  2. ↑ «Սիցիլիայի ամենահետաքրքիր, բայց գրեթե անհետացած գինին | Living a Life in Color»։ livingalifeincolour.com (en -ԱՄՆ)։ 19 January 2016։ Վերցված է 11 January 2023 
  3. ↑ /jsp/cda/reference/oxford_entry.jsp?entry_id=1923 «Marsala» (Oxford Companion to Wine)։ Winepros։ Արխիվացված օրիգինալից 2008-08-08-ին։ Վերցված է 2023-03-31 
  4. ↑ Biancalana Antonello (June 2007)։ «Գինու արտադրողներ՝ Florio»։ DiWineTaste։ Վերցված է 24 December 2007 
  5. ↑ Bridle James։ «Marsala Ice Cream»։ Cooking With Booze կայք։ Արխիվացված է օրիգինալից 14 November 2007-ին։ Վերցված է 4 December 2007 
  6. ↑ -view.asp?issuetocId=10074 «Բենջամին Ինգամ - Ֆլորենցին»։ 28 մայիսի 2015 
  7. ↑ «ՈՉ ՄԻ ՀԱՇՎԻՐ ՕՍԵՏՏԻԿՆԵՐ»։ Ossett։ Վերցված է 4 սեպտեմբերի 2020 
  8. ↑ «TENUTA WHITAKER»։ Dalla Terra։ Վերցված է 4 սեպտեմբերի 2020 
  9. ↑ Կաղապար:Միջբերեք վեբ
  10. ↑ «Marsala»։ SicilyWeb 
  11. ↑ Thomson Patricia։ «Sicilian Wine Reborn. A New Breed of Winemakers Shaking Up Sicily»։ Tastes OF Italia Magazine (La Dolce Vita Wine Tours կայքի միջոցով)։ Արխիվացված է օրիգինալից 2008-01-01-ին։ Վերցված է 24 Դեկտեմբեր 2007 
  12. ↑ DiWineTaste Antonello Biancalana - ProMIND ծրագրաշարի մշակում -։ «Articolo DiWineTaste. Marsala» 
  13. ↑ 13,0 13,1 Bicais Ben։ «Marsala»։ Calwineries։ Վերցված է 24 December 2007 
  14. ↑ Ջ. Ռոբինսոն (խմբ.) The Oxford Companion to Wine Երրորդ հրատարակություն էջ. 428–429 Oxford University Press 2006 0-19-860990-6
  15. ↑ «Info» (PDF)։ ler: letras.up.pt 
  16. ↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ doc3 անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  17. ↑ Italian Trade Commission (16 March 2006)։ «Enoteca 2006. Mariani Lights Light on Marsala»։ Italian Trade Commission (Նյու Յորք)։ Արխիվացված է օրիգինալից 22 July 2007-ին։ Վերցված է 24 December 2007 
  18. ↑ «Ֆլորիո Մարսալայի բաղադրատոմսեր»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2007-12-01-ին։ Վերցված է 2023-03-31 
 ⛭ 
  Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մարսալա_(գինի)&oldid=8698351» էջից