Մարիսոլ Էսկոբար

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Մարիսոլ Էսկոբար
Marisol Escobar NYWTS.jpg
Ծնվել էմայիսի 22, 1930(1930-05-22)[1][2]
ԾննդավայրՓարիզ, Ֆրանսիա[1]
Վախճանվել էապրիլի 30, 2016(2016-04-30)[3][1] (85 տարեկանում)
Մահվան վայրՆյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
ՔաղաքացիությունFlag of the United States.svg ԱՄՆ
Flag of Venezuela (state).svg Վենեսուելա
ԿրթությունJepson Art Institute, Նյու Յորքի արվեստի ուսանողական լիգա, Նոր Դպրոց, Otis College of Art and Design, Հարվարդ-Ուեստլեյք դպրոց և École des Beaux-Arts
Մասնագիտությունքանդակագործ, նկարչուհի և արվեստների գործիչ
ՈճՓոփ արտ
ՊարգևներWomen's Caucus for Art Lifetime Achievement Award
ԱնդամակցությունԱրվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա
Marisol Escobar Վիքիպահեստում

Մարիա Սոլ «Մարիսոլ» Էսկոբար (իսպ.՝ María Sol «Marisol» Escobar, մայիսի 22, 1930(1930-05-22)[1][2], Փարիզ, Ֆրանսիա[1] - ապրիլի 30, 2016(2016-04-30)[3][1], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ), վենեսուելական արմատներով ֆրանսիացի քանդակագործ, որը աշխատել և ստեղծագործել է Նյու Յորքում[4]։

Կենսագրություն և տեղծագործական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարիսոլ Էսկոբարը ծնվել է Փարիզում 1930 թվականի մայիսի 22-ին, ծնողները՝ վենեսուելացի Գուստավո Էսկոբար (Gustavo Escobar) և Խոզեֆինա Հերնանդես (Josefina Hernández)[5]։ Ավագ եղբայրը՝ Մարիսոլ Գուստավոն տնտեսագետ էր, ապրում էր Վենեսուելայում[5]։ Մարիսոլների ընտանիքն ապրել է Եվրոպայում, Վենեսուելայում և ԱՄՆ-ում։ Ֆինանսական կարողությունները, որոնք ստացվել են Վենեսուելայի նավթային բիզնեսից և անշարժ գույքի առևտրից, ապահովել են ընտանիքի բարեկեցությունը և հարմարավետ կյանքը[5], որն էլ նրանց հնարավորություն է տվել հաճախ ճանապարհորդել Եվրոպայում, ԱՄՆ-ում և Վենեսուելայում[5]։ Որոշ ժամանակ անց Մարիա Սոլ անունը փոխարինվում է իսպանական տարածված Մարիսոլ մականվամբ[5]։

Խոզեֆինա Էսկոբարը մահացել է 1941 թվականին Նյու Յորքում, երբ Մարիսոլն ընդամենը 11 տարեկան էր[5]։ Նրա մահից հետո, Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին, ընտանիքն ապրել է Կարակասում։ Պատերազմի ավարտին Գուստավո Էսկոբարն ընտանիքը տեղափոխում է Լոս Անջելես, որտեղ Մարիսոլը ընդունվում է օրիորդաց դպրոց։ Փափագելով դառնալ նկարիչ, Մարիսոլը սկզբում արվեստ է ուսումնասիրում, հաճախում է Լոս Անջելեսում գտնվող Ջեփսոնի անվան դպրոցի նկարչական երեկոյան դասընթացներին[5]: Կաթոլիկությունը նպաստում է իր հավատքին դեպի առեղծվածը և հրաշքները, հոգևոր և գերբնական դրսևորումների մասին իրազեկությանը, որոնք ազդեցություն են ունենում իր բնավորության և ստեղծագործական գործունեության վրա:

Հոր աջակցությամբ, որը խրախուսում է արվեստի նկատմամբ հետաքրքրասիրությունը, 1949 թվականին Մարիսոլը մեկնում է Փարիզ[6]: Գեղարվեստի հեղինակավոր École des Beaux-Arts դպրոցում նրան հանձնարարվում է նմանակել Պիեռ Բոնարի գեղանկարչության ոճը: Ավելի ստեղծագործ մոտեցումների որոնման նպատակով Մարիսոլը 1950 թվականին մեկնում է Նյու Յորք: Ողջ տարվա ընթացքում Մարիսոլը Նյու Յորքի ուսանող նկարիչների լիգայում հաճախում է նկարիչ Յասուո Կունիյոշիի (Yasuo Kuniyoshi) դասերին[7]։ 1951 թվականից 1954 թվականներին մասնակցում է Հանս Հոֆմանի ղեկավարությամբ Սոցիալական հետազոտությունների նոր դպրոցի (New School for Social Research) դասընթացներին: Մասսաչուսեթսի Գրինվիչ Վիլիջում գտնվող Հոֆմանի դպրոցում Մարիսոլը ծանոթանում է «հրել և քաշել» («push and pull») դինամիկայի հասկացությանը։ Այդ ժամանակահատվածում նա ծանոթանում է բազմաթիվ աբստրակտ էքսպրեսիոնիստներիի հետ, այդ թվում Վիլեմ դե Կունինգի հետ:

1951 թվականին Մարիսոլն իր համար բացահայտում է «Նախակոլումբական» մշակույթը, որը հետագայում հանգեցնում է ավանդական նկարչությունից հրաժարմանը: Նա անցում է կատարում դեպի թրծակավը, փայտե քանդակը, Բրուքլինի թանգարանի արվեստի դպրոցի դասընթացների ժամանակ ուսումնասիրում է կավի հետ աշխատանքը, ինչպես նաև գիպսի հետ աշխատանքի տեխնիկայի դասեր է ստանում քանդակագործ Ուիլյամ Քինգի մոտ (William King)։ Մարիսոլի, թրծակավով առաջին աշխատանքները, որոնք ցուցադրվել էին Թանագեր պատկերասրահում, գրավում են Լեո Կաստելիի ուշադրությունը: Մարիսոլի առաջին անհատական ցուցահանդեսը տեղի է ունենում 1958 թվականին Լոե Կաստելիի պատկերասրահում։

Կաստելիի պատկերասրահում տեղի ունեցած ցուցահանդեսից և դրան հաջորդող հաջողությունից հետո, Մարիսոլին պատում են լուրջ կասկածներ, և նա 1959 թվականին լքում է Նյու-Յորքը և հաջորդ մեկ տարին ապրում է Իտալիայում։ Հռոմում նա ուսումնասիրում է Վերածննդի դարաշրջանի վարպետների ստեղծագործությունները և վերաիմաստավորում է սեփական աշխատանքը և գեղարվեստական նպատակները: Իր մեջ զգալով ստեղծագործելու ազատություն, Մարիսոլը վերադառնում է Նյու Յորք, որտեղ ստեղծում է տպավորիչ աշխատանքների շարք, որը հանգեցնում է բազմաթիվ կարևոր ցուցահանդեսների և առաջատար թանգարանների հավաքածուներում իր աշխատանքների ձեռքբերմանը: Մարիսոլը ընդլայնում է օգտագործվող նյութերի շրջանակը, սկսում է աշխատանքում ներառել գտնված օբյեկտներ:

Մարիսոլ Էսկոբարի աշխատանքներից

1960-ական թվականներին Մարիսոլը շփվում էր փոփ արտի աստղեր՝ Ռոյ Լիխտենշտայնի և Էնդի Ուորհոլի հետ: Նա մասնակցություն է ունենում Ուորհոլի «Համբույրը» և «13 ամենագեղեցիկ աղջիկները» ֆիլմերում[8][9]: Հանրաճանաչ մշակույթին դիմելը նրա ստեղծագործական գործունեության միակ ուղղությունը չէր. սոցիալական դիտողություններն ու հեգնանքները մշտապես եղել են նրա քանդակների մի մասը։ Այդ ժամանակաշրջանի ամենահայտնի աշխատանքներից մեկը Խնջույքն է (իրական չափերով քանդակների խումբ):

1960 թվականից 1970-ական թվականներին նկարիչը ընդլայնում է թեմատիկան՝ ներառելով ընկերների, ընտանիքի, համաշխարհային առաջնորդների և հայտնի նկարիչների դիմանկարներ[10]: 1960-ական թվականների վերջին սոցիալ-քաղաքական փոփոխությունները վշտացնում են Մարիսոլին, որը մասնակցել էր Վիետնամի պատերազմի դեմ բողոքներին: 1968 թվականին նա մեկնում է և գրեթե երկու տարի ճանապարհորդում է: Տահիտիում Մարիսոլը զբաղվում է դայվինգով, 1968 թվականից 1972 թվականներին լինում է տարբեր օվկիանոսներում: Ստորջրյա աշխարհը ոգեշնչում է Մարիսոլին ստեղծելու մի շարք քանդակներ կարմիր փայտից: Նրան դուր էր գալիս վտանգավոր և գեղեցիկ ձկները՝ հատկապես շնաձկները:

Առավել առաջնորդվելով Դա Վինչիի հանդեպ իր հիացմունքով, քան կրոնական զգացմունքներով 1980-ական թվականներին Մարիսոլը կերտում է քանդակագործական ստեղծագործություններ՝ «Խորհրդավոր ընթրիք» և «Սուրբ Աննան Մարիամի և մանուկ Քրիստոսի հետ» նկարների մոտիվներով[11][12]:

Մարիսոլը մշտապես մասնակցել է բազմաթիվ անհատական և խմբակային ցուցահանդեսների: 1963 թվականին ստացել է ԱՄՆ-ի քաղաքացիություն, սակայն ընտրվել է ներկայացնելու Վենեսուելան 1968 թվականի Վենետիկի բիենալեում:

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Avis Berman, "A Bold and Incisive Way of Portraying Movers and Shakers." Smithsonian, February 14, 1984: pp. 14–16.
  • De Lamater, Peg. "Marisol's Public and Private De Gaulle." American Art, vol. 10, no. 1, 1996, pp. 91–93.
  • Diehl, Carol. "Eye Of The Heart." Art In America 96.3 (2008): 158-181. Academic Search Complete. Web. 29 Oct. 2016
  • Dreishpoon, Douglas. "Marisol Portrait Sculpture." Art Journal, vol. 50, no. 4, 1991, pp. 94–96.
  • "Escobar, Marisol." The Hutchinson Encyclopedia. September 22, 2003
  • Gardner, Paul "Who is Marisol?" ARTnews 88 May 1989: pp. 12–15.
  • Irigaray, Luce. This Sex Which Is Not One. Ithaca: Cornell UP. 1985. Print
  • "Marisol." The Columbia Encyclopedia. Sixth Edition; April 22, 2004.
  • Potts, Alex. "The Image Valued 'As Found' And The Reconfiguring Of Mimesis In Post-War Art." Art History 37.4 (2014): 784-805. Art & Architecture Source. Web. 5 Dec. 2016.
  • Walsh, Laura. "Life of JFK depicted through art at Bruce Museum Exhibit", AP Worldstream September 19, 2003: pg. 8.
  • Westmacott, Jean. Marisol Escobar, Pop Art. New York: W. W. Norton & Company, 1989.
  • Whiting, Cécile. "Figuring Marisol's Femininities." RACAR: Revue d'Art Canadienne / Canadian Art Review, vol. 18, no. 1/2, 1991, pp. 73–90.
  • Williams, Holly. "Name One Female Pop Artist ..... Go." The Independent (2015): n. pag.
  • 'Marisol Escobar- Biography", Rogallery, n.d. Web. September 21, 2015..

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 http://www.britannica.com/EBchecked/topic/365481/Marisol
  2. ↑ 2,0 2,1 Marisol
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 http://www.noticias24.com/gente/noticia/138177/fallecio-la-escultora-venezolana-marisol-escobar-a-sus-86-anos-de-edad/
  4. ↑ «Falleció la escultora venezolana Marisol Escobar a sus 86 años de edad»։ noticias24.com։ May 2016։ Վերցված է 2 May 2016 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 Pacini Marina (2014)։ «Marisol: A Biographical Sketch»։ in Pacini Marina։ Marisol: Sculptures and Works on Paper։ New Haven, CT: Yale University Press։ էջ 12։ ISBN 978-0-300-20379-0 
  6. ↑ Grimes, William (2 May 2016), «Marisol, an Artist Known for Blithely Shattering Boundaries, Dies at 85», The New York Times (The New York Times), https://www.nytimes.com/2016/05/03/arts/design/marisol-an-artist-known-for-blithely-shattering-boundaries-dies-at-85.html, վերցված է 3 May 2016 
  7. ↑ Boime Albert (Spring 1993)։ «The Postwar Redefinition of Self: Marisol's Yearbook Illustrations for the Class of '49»։ American Art 7 (2): 6–21։ JSTOR 3109119 
  8. ↑ Smee Sebastian (July 5, 2014)։ «Revisiting Marisol, years after her heyday»։ Boston Globe (Boston Globe Media Partners LLC)։ Վերցված է 2014-07-06 
  9. ↑ "Escobar, Marisol." The Hutchinson Encyclopedia. September 22, 2003
  10. ↑ Whiting, Cécile. "Figuring Marisol's Femininities." Pg. 76
  11. ↑ «Self–Portrait Looking at The Last Supper»։ The Metropolitan Museum of Art։ The Metropolitan Museum of Art։ Վերցված է 2014-07-06 
  12. ↑ Gardner, Paul. "Who is Marisol?" ARTnews 88 May 1989, pp. 12-15.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անգլերենով՝

Դիտել այս կաղապարը
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
BIBSYS: 15035929 · BNC: a11744789 · BNE: XX5502587 · BNF: 12300080f · CiNii: DA1105360X · GND: 118910418 · ISNI: 0000 0001 0403 7271 · LCCN: n50040707 · NDL: 00471061 · NTA: 070728372 · SUDOC: 155714317 · VIAF: 810752 · ULAN: 500027334 · FAST: 13907
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մարիսոլ_Էսկոբար&oldid=6378358» էջից