Մարիա Գեսսեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մարիա Գեսսեն
ռուս.՝ Мария Гессен
Ծնվել էհունվարի 13, 1967(1967-01-13)[1][2] (57 տարեկան)
ԾննդավայրՄոսկվա, ԽՍՀՄ[2]
Մասնագիտությունլրագրող, գրող, ակտիվիստ, թարգմանիչ և քաղաքական ակտիվիստ
Լեզուանգլերեն
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ,  Ռուսաստան[3] և  ԱՄՆ[3]
ԿրթությունՄոսկվայի թիվ 57 պետական դպրոց
ԱշխատավայրԱմհերստի քոլեջ
Պարգևներ
 Masha Gessen Վիքիպահեստում

Մարիա (Մաշա) Ալեքսանդրովնա Գեսսեն (ռուս.՝ Мари́я (Маша) Алекса́ндровна Ге́ссен, հունվարի 13, 1967(1967-01-13)[1][2], Մոսկվա, ԽՍՀՄ[2]), ռուս և ամերիկացի լրագրող, գրող, «Ազատություն» ռադիոկայանի ռուսական ծառայության նախկին տնօրեն[10][11], մի քանի գրքերի հեղինակ, ԼԳԲՏ շարժման ակտիվիստ, Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի և ԱՄՆ նախկին նախագահ Դոնալդ Թրամփի բացահայտ քննադատը[12]։

Ոչ-բինար գենդեր և տրանսգենդեր է. նրա համար օգտագործում են նրանք/նրանց դերանունները[13][14]։ Գեսսենը գրում է ԼԳԲՏ իրավունքների մասին[15]։ Բնութագրվում է որպես «Ռուսաստանի ԼԳԲՏ իրավունքների առաջատար ակտիվիստ»[16][17]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարիա Գեսսենը ծնվել է Մոսկվայում, հրեական ընտանիքում։ Հայրը` Ալեքսանդր Բորիսովիչ Գեսսենը (ծնվ.` 1944) ծրագրավորող էր, հետագայում՝ ձեռներեց (1999 թվականին երկրորդ անգամ ամուսնացել է դերասանուհի Տատյանա Վեսելովայի հետ)։ Մայրը` Ելենա Սամուիլովնա Մինկինան (1942-1992), թարգմանիչ և գրականագետ էր։ Նրա հայրական տատը՝ Էսթեր Յակովլևնա Գոլդբերգը (ամուսնությամբ Գեսսեն` 1923-2014)[18] եղել է թարգմանիչ և հուշավիպագիր, աշխատել է «Սովետական գրականություն» ամսագրում, Բորիս Առնոլդովիչ Գեսսենի (1919-1980) այրին էր, պուշկինագետ Առնոլդ Գեսսենի որդին[19]։ Նրա մորական տատը՝ Ռոզալիա Մոիսեևնա Սոլոդովնիկը (1920–2015), պատմության ուսուցիչ էր, հետպատերազմյան տարիներին աշխատել է որպես հեռագրային գրաքննիչ Մոսկվայի կենտրոնական հեռագրատանը[20], հետագայում կատարել է գեղարվեստական արձակի թարգմանություններ անգլերենից և գերմաներենից, ռազմաճակատում մահացած լեյտենանտ Սամուիլ Լվովիչ Մինկինի (1919-1942) այրին էր։

1981 թվականին Մաշան ծնողների հետ արտագաղթել է Միացյալ Նահանգներ, որտեղ ճարտարապետություն է սովորել, բայց ուսումը չի ավարտել, 1991 թվականին վերադարձել է Մոսկվա։ 1993 թվականից բնակվել է Մոսկվայում[21]։ Նրա եղբայրը` Կիտ Գեսսենը (ծն. 1975), նույնպես արձակագիր և լրագրող է[22]։ Ունի նաև կրտսեր եղբայր` Դանիելը (ծնվ.` 2000):

2004 թվականի հունվարին Գեսսենի մոտ հայտնաբերվել է BRCA1 գենի (անգլ.՝ breast cancer, կրծքագեղձի քաղցկեղ) մուտացիա, որի պատճառով գենը չի կարողանում կատարել իր գործառույթը` դադարում է կաթնագեղձեր հյուսվածքի բջիջների անվերահսկելի բազմացումը, որը մուտացիայի առկայության դեպքում է սկսվում և վաղ թե ուշ դեպքերի 87%-ում այն զարգանում է արագ և ավարտվում մահացու ելքով։ Մայրը մահացել է 49 տարեկան հասակում, մորաքույրը՝ 52: 2005 թվականի օգոստոսին Գեսսեին վիրահատել են` կրծքերը հեռացնելու համար կրծքագեղձի քաղցկեղի գենետիկ մուտացիայի պատճառով, որի մասին (և գենետիկայի սոցիալական նշանակության) 2008 թվականին գիրք է գրել[23]։

Գրում է և՜ ռուսերեն, և՜ անգլերեն։ Նրա հոդվածները տպագրվել են ԱՄՆ-ում The New Republic, New Statesman, Granta և Slate հրատարակչություններում, իսկ Ռուսաստանում` «Новое время», «Итоги», «Большой город», «Знамя» ամսագրերում։ 2000-2001 թվականներին Գեսսեն գլխավորել է ամերիկյան US News & World Report շաբաթաթերթի խմբագրական բյուրոն։ Եղել է «Պոլիտիկ.ru» պորտալի ղեկավար (2002-2003), «Большой город» ամսագրի գլխավոր խմբագրի տեղակալ (2004-2005), Ռուսաստանում Gala ամսագրի գլխավոր խմբագիր (2007-2008), «Сноб» նախագծի գլխավոր խմբագիրներից մեկը (2008-2011)[24]։

2011 թվականին հաղորդվեց, որ Գեսսենն անգլերեն գրել է «Մարդն առանց դեմքի` Վլադիմիր Պուտինի անհավանական վերելքը» (անգլ.՝ The Man Without a Face: The Unlikely Rise of Vladimir Putin) գիրքը, որը նախատեսվում էր լույս ընծայել ԱՄՆ-ում 2012 թվականի մարտի 1-ին, Riverhead Books հրատարակչությունում[25]։ «The Washington Post» թերթը գրել է.

Գեսսենը իր գրքում նկարագրում է, թե ինչպես Պուտինը, որը ՊԱԿ-ի աննշան աշխատակից էր, կարողացավ վերադառնալ կոմիտե և նույնիսկ ղեկավարել այն, Բորիս Ելցինը նրան ընտրեց որպես իր իրավահաջորդ, իսկ հետո արագորեն ոչնչացրեց Ռուսաստանում ժողովրդավարության գրեթե բոլոր սաղմերը, միաժամանակ դաժանության աստիճանի հասցնելով ավտորիտարիզմը... Գիրքը ստեղծվել է դիմանկարային հոդվածից, որը Գեսսենը գրել է Պուտինի մասին 2008 թվականի հոկտեմբերին Vanity Fair ամսագրի համար։ Նա նկարագրում է մի «գաղտնի, միայնակ տղամարդու», որը «հեռացել էր» կնոջից և վարում էր հատուկ պատվիրված սև գույնի «Աուդի» մակնիշի 007 համարանիշի ավտոմեքենա։

«Պուտինի իշխանության գալուց տաս տարի անց Ռուսաստանը փոխված երկիր է։ 90-ականների սկզբին ժողովրդավարական բարեփոխումները հետադարձ ընթացք ունեցան։ Նրանք գրեթե ազատվեցին ընտրություններից։ Երկրում իշխանությունը կենտրոնացված էր մարդկանց մի փոքր խմբի ձեռքում, նույնիսկ ավելի մեծ չափով, քան ԽՍՀՄ-ի օրոք», - գրում է Գեսսենը[26]։

2012 թվականի սկզբից մինչև 2012 թվականի սեպտեմբերի 1-ը Մաշա Գեսսենն աշխատել է որպես «Вокруг света» ամսագրի և հրատարակչության գլխավոր խմբագիր[27][28]։ 2012 թվականի սեպտեմբերի 1-ին Գեսսենը հրաժարական է տվել այդ պաշտոնից։ Ըստ նրա, աշխատանքից հեռացման պատճառը «խմբագրության և ղեկավար կազմի միջև լիազորությունների բաժանման շուրջ տարաձայնություններն էին»։ Գեսսենը աշխատանքից հեռանալու մասին հայտարարել էր Twitter-ի իր միկրոբլոգում։ «Ես դուրս եմ գալիս «Вокруг света» ամսագրի աշխատակազմից # ինչի համար շնորհակալ եմ Պուտինին», - գրել էր լրագրողը։ Հետագայում նա բացատրել է, թե որն էր հրատարակության սեփականատիրոջ հետ անհամաձայնության էությունը։ Մարիա Գեսսենը հրաժարվել է կատարել գործատուի պահանջը` սիբիրյան կռունկներին փրկելու համար նախագահ Վլադիմիր Պուտինի մասնակցությամբ արշավախմբի կատարած աշխատանքների լուսաբանման վերաբերյալ։

Մենք պատրաստվում էինք գրել սիբիրյան կռունկների մասին։ Բայց Պուտինի մասնակցությամբ արշավախմբերն ունեին իրենց առանձնահատկությունները`բավական է հիշել վագրերի փրկությունը կամ ամֆորաների որոնումը։ Կարող է պատահել, որ ծառերը կապվեն կոճղերի հետ։ Եվ մասնագիտական պարտականությունը կստիպի թղթակցին գրել այդ մասին։ Այդ կասկածները ես արտահայտեցի հրատարակչի հետ հեռախոսազրույցում[29]։

Հասարակական մեծ հետաքրքրություն առաջացրեց Գեսսենի պատմությունը 2012 թվականի սեպտեմբերի 11-ին Կրեմլում Պուտինի հետ զրույցի մասին, այն բանից հետո, երբ պետության ղեկավարը, անհանգստացած լինելով Գեսսենի գլխավոր խմբագրի պաշտոնից ազատվելու հարցով, նրան զանգել էր բջջային հեռախոսով և առաջարկել անձամբ պարզաբանել իրավիճակը «Вокруг света» հրատարակչության սեփականատեր Սերգեյ Վասիլիևի ներկայությամբ։ Կրեմլում կայացած հանդիպմանը, որտեղ, ներհրատարակչական հակամարտության հետ մեկտեղ, քննարկվում էին Պուտինի աղմկահարույց բնապահպանական արշավախմբերի և բնապահպանական ակցիաների հարցեր, Մաշան իր զրուցակիցներից իմացավ նախկինում անհայտ և աղմկոտ մանրամասներ սիբիրյան կռունկներին փրկելու, վագրերին և սպիտակ արջերին վզակապեր դնելու, ընձառյուծի և հնագույն ամֆորաների հետ կապված պատմությունների վերաբերյալ։ Զրույցի ընթացքում Պուտինը, որպես ընթերցող, ցանկություն հայտնեց, որ Գեսսենը մնա ամսագրի գլխավոր խմբագիր, բայց մեկօրյա խորհրդածությունից հետո նա հրաժարվեց։ Ըստ Նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովի, Մարիա Գեսսենը, բացի աննշան վրիպակներից, ընդհանուր առմամբ ճիշտ է ներկայացրել Պուտինի հետ զրույցը[30]։

2012 թվականի սեպտեմբերի 13-ից նա «Ազատություն» ռադիոյի ռուսական ծառայության տնօրենն էր[10], իսկ տնօրենի պաշտոնը թողեց 2013 թվականի ապրիլի 30-ին[11]։ Այդ ընթացքում աշխատանքից ազատվել է ամբողջ ինտերնետային խմբագրական կազմը։ Նկարագրելով Գեսսենի ղեկավարության ընթացքում «Ազատություն» ռադիոկայանի մոսկովյան բյուրոյի գործունեությունը՝ Վաշինգտոնում լույս տեսնող World Affairs ամսագիրը նշել է, որ այն «գործնականում բոլոր առումներով կործանված է», իսկ խմբագրության փլուզման համար պատասխանատվությունը ամբողջությամբ մնում է Գեսսենի վրա։

2013 թվականի մայիսի 19-ին Գեսսեն հայտարարել է անվտանգության նկատառումներից ելնելով Ռուսաստանից հեռանալու և Նյու Յորք տեղափոխվելու մտադրության մասին[31]։

2014 թվականից Գեսսեն տպագրվում է The New Yorker ամսագրում, 2017 թվականին դարձել է հաստիքային հեղինակ, այնուհետև Ամհերսթի քոլեջի քաղաքագիտության հրավիրյալ պրոֆեսոր (2017-2018)[32]։ Դասավանդել է նաև Օբերլինի քոլեջի Ռուսաստանի և Արևելաեվրոպական ուսումնասիրությունների բաժանմունքում (գրող–ռեզիդենտ - «writer-in-residence»):

Անձնական կյանք և հայացքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մաշա Գեսսենը չի թաքցնում իր համասեռամոլությունը և հանդես է գալիս սեռական փոքրամասնությունների իրավունքների պաշտպանության օգտին։ Նա դաստիարակում է երեք երեխաների (մեկը որդեգրված, երկուսը հարազատ)[33]։ Նրա որդին` Վովան (ծնվ.` 1997), որդեգրվել է Կալինինգրադում։ Դուստրը` Յոլկան (ծնվ.` 2001), Մաշայի սեփական դուստրն է, նախածննդյան արձակուրդի ընթացքում Մաշան մեկնել է ԱՄՆ, որտեղ էլ ծնվել է Յոլկան։

1990-ականներին Մարիա Գեսսենը եղել է Ռուսաստանի առաջատար ԼԳԲՏ ակտիվիստներից։ Եվգենիա Դեբրյանսկայայի հետ միասին մասնակցել է «Եռանկյունի» համառուսաստանյան ԼԳԲՏ կազմակերպության ստեղծմանը, մասնակցել համասեռամոլությունը պատժող քրեական հոդվածը վերացնելու պայքարին[34][35][36]։ Գեսսենը շարունակում է պաշտպանել ԼԳԲՏ իրավունքները, մասնավորապես, նա դեմ է միասեռականության պրոպագանդումը արգելող օրենքներին[37]։

2012 թվականի հունիսի 11-ին ABC Radio National ավստրալիական ռադիոկայանին տված հարցազրույցում, Մաշա Գեսսենը հայտարարել է.

Պայքարը միասեռ ամուսնությունների համար իրականում նշանակում է ստել այն մասին, թե ինչպես ենք մենք վերաբերվելու ամուսնությանը, երբ հասնենք մեր ուզածին, չէ որ մենք ստում ենք, որ ամուսնության ինստիտուտը չի փոխվի, և դա սուտ է։ Ամուսնության ինստիտուտը կփոխվի և պետք է փոխվի։ Նորից չեմ կարծում, որ այն պետք է գոյություն ունենա ... Ես կցանկանայի ապրել օրենքների այնպիսի համակարգի ներքո, որն ընդունակ է արտացոլել իրականությունը և չեմ կարծում, որ այն համատեղելի է ամուսնության ինստիտուտի հետ[38]
- Illinois Family Institute

2004 թվականին ԱՄՆ-ում գրանցվել է Մաշա Գեսսենի ամուսնությունը Ռուսաստանի քաղաքացուհի Սվետլանա Գեներալովայի (ավելի հայտնի որպես Սվենյա Գեներալովա) հետ, ով հինգ տարի աշխատել է միասեռականների և լեսբուհիների հասարակական կազմակերպություններում, ապա աշխատել է տանը երեխաների հետ, այնուհետև զբաղվել լուսանկարչությամբ, լուսանկարներ է կատարել Մաշա Գեսսենի կողմից խմբագրվող Snob ամսագրի և Մոսկվայի հրեական համայնքի «Լեխահիմ» ամսագրի, ինչպես նաև առցանց հրատարակությունների համար, զբաղվել է նաև շինարարությամբ[39][40]։ Երկրորդ ամուսնությունը գրանցվել է աշխարհագրական գիտությունների թեկնածու (2006) քարտեզագիր և գրաֆիկական դիզայներ Դարիա Օրեշկինայի հետ։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Տատիկի եղբայրը՝ Յակով Մոիսեևիչ Սոլոդովնիկը (1915-1986), լեգենդար խորհրդային պարաշյուտիստ և փորձարկող օդաչու էր[41][42]։ Նրա դուստրը` Իրինա Յակովլևնա Վոլեվիչը, գեղարվեստական արձակի թարգմանիչ է։

Քննադատություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վերլուծելով 2014 թվականի սեպտեմբերի 2-ին Գեսսենի «The Dying Russians» հոդվածը[43]՝ Forbes-ի լրագրող Մարկ Ադոմանիսը եզրակացնում է, որ հոդվածը «լի է փաստական սխալներով»[44]։ Ըստ Ադոմանիսի, եթե Գեսսենի հոդվածը կարդա ոչ մասնագետ որևէ մեկը, «նրա մոտ կարող է ձևավորվել կեղծ պատկերացում Ռուսաստանի ժողովրդագրության մասին»[45]։

Մատենագիտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարիա Գեսսենը տասնյակից ավելի գրքերի հեղինակ է, որոնցից մեծ համբավ են ձեռք բերել «Կատարյալ խստություն» (մաթեմատիկոս Գրիգորի Պերելմանի մասին, 2009), «Մարդն առանց դեմքի. Վլադիմիր Պուտինի անհավանական վերելքը» (2012) և «Բառերը կկործանեն ցեմենտը. Պուսսի Ռայոտի կրքերը» (2014)։ Նրա բոլոր գրքերը գրվել են անգլերենով, որոշները թարգմանվել են մի շարք օտար լեզուներով։ Պուտինի մասին գիրքը տպագրվել է նաև աուդիոգրքի ձևաչափով, որտեղ տեքստը կարդում է կանադացի դերասանուհի Ջասթին Էյրը (անգլ.՝ Justine Eyre))[46]:

2017 թվականին Գեսսենն արժանացել է «Ազգային գրքի» մրցանակի «The Future Is History: How Totalitarianism Reclaimed Russia» (Ապագան պատմություն է։ Ինչպես ամբողջատիրությունը կրկին նվաճել է Ռուսաստանը) գրքի համար)[47][48]։ Լրագրության բնագավառում Հելեն Բեռնշտեյնի մրցանակի դափնեկիր է (2018)։

Հոդվածներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Masha Gessen The Rights of Lesbians and Gay Men in the Russian Republic. — International Gay & Lesbian Human Rights Comm, 1993. — С. 60. — ISBN 9781884955136
  • Half a Revolution: Contemporary Fiction by Russian Women / Masha Gessen. — Cleis Press, 1995. — С. 269. — ISBN 9781573440066
  • Masha Gessen Dead Again: The Russian Intelligentsia after Communism. — Verso, 1997. — С. 211. — ISBN 9781859841471
  • Masha Gessen Ester and Ruzya: How My Grandmothers Survived Hitler's War and Stalin's Peace. — Bloomsbury Publishing PLC, 2004. — С. 320. — ISBN 9780747564096 (переиздана в 2005 году под названием «Two Babushkas»)
  • Masha Gessen Blood Matters: From Inherited Illness to Designer Babies, How the World and I Found Ourselves in the Future of the Gene. — Houghton Mifflin Harcourt, 2008. — С. 336. — ISBN 9780151013623 (a New York Times Notable Book of the year, переиздана издательством Granta Books под названием «Blood Matters: A Journey Along the Genetic Frontier»)
  • Masha Gessen Perfect Rigor: A Genius and the Mathematical Breakthrough of the Century. — Houghton Mifflin Harcourt, 2009. — С. 256. — ISBN 978-0151014064; в переводе на русский язык: Совершенная строгость. — М.: Астрель: Corpus, 2011. — 272 с. — ISBN 978-5-271-33232-6
  • Masha Gessen The Man Without a Face: The Unlikely Rise of Vladimir Putin. — New York: Riverhead Books, 2012. — ISBN 9781594488429
  • Masha Gessen Words Will Break Cement: The Passion of Pussy Riot. — Riverhead Books, 2014. — С. 320. — ISBN 978-1-59463-219-8
  • Masha Gessen The Brothers: The Road to an American Tragedy. — Penguin, 2015. — С. 290.
  • Masha Gessen Where the Jews Aren't: The Sad and Absurd Story of Birobidzhan, Russia's Jewish Autonomous Region. — Random House & Schocken, 2016. — С. 192.
  • Masha Gessen The Future Is History: How Totalitarianism Reclaimed Russia. — Riverhead Books, 2017. — С. 400. — ISBN 978-1-59463-453-6 London: Granta Books, 2017. — National Book Award (2017)
  • Essay by Masha Gessen. Photography by Misha Friedman. Never Remember: Searching for Stalin's Gulags in Putin's Russia. — Columbia Global Reports, 2018. — С. 176. — ISBN 978-0-99772-296-3
  • Masha Gessen Surviving Autocracy. — Riverhead Books, 2020. — С. 272. — ISBN 978-0-59318-893-4

Խմբագրվել և թարգմանվել է Մաշա Գեսսենի կողմից[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Valeriia Narbikova. In the Here and There. Translated by Masha Gessen. Ardis, 1999. — 145 p.
  • Gay Propaganda: Russian Love Stories. Edited by Masha Gessen. OR Books, 2014. — 224 p.; русское издание — Истории любви: пропаганда гомосексуализма в России. OR Books, 2014. —289 с. — ISBN 978—1—939293—35—0

Թարգմանված հրատարակություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Auf den Erfolg unserer hoffnungslosen Mission: Die russische Intelligenzija (գերմաներեն). Kunstmann Verlag, 1998.
  • Esther und Rusja: Wie meine Großmütter Hitlers Krieg und Stalins Frieden überlebten (գերմաներեն). München: Carl Hanser Verlag, 2005; Deutscher Taschenbuch Verlag, 2008.
  • Ester y Ruzya. Unas memorias familiares de las purgas de Stalin al Ho: del auge del sionismo a la caída del comunismo (իսպաներեն). Barcelona: Ediciones Península, 2006.
  • Ester e Ruzya (իտալերեն). Milano: Garzanti, 2006.
  • Ester ja Ruzja. Miten isoäitini selviytyivät Hitlerin sodasta ja Stalinin rauhasta (ֆիններեն). Tammi, 2006.
  • אסתר ורוזיה כיצד שרדו שתי הסבתות שלי את שנות המלחמה של היטלר ואת שנות השלום של סטלין («Ester and Ruzya» եբրայերեն). מילים הוצאה לאור, 2007.
  • Estera i Rozia (լեհերեն). Muza, 2008.
  • Ο Ρώσος μαθηματικός Γκρίσα Πέρελμαν («Perfect Rigor» հունարեն). Νοέμβριος, 2009.
  • El hombre sin rostro: El sorprendente ascenso de Vladímir Putin (իսպաներեն). Barcelona: Debate Editorial, 2012.
  • Putin: Czlowiek bez twarzy (լեհերեն). Prószyński i S-ka, 2012.
  • Putin: l’uomo senza volto (իտալերեն). Milano: Bompiani, 2012.
  • Poutine: L’homme sans visage (ֆրանսերեն). Fayard, 2012.
  • פוטין: האיש ללא פנים («Putin» եբրայերեն). ספרי עליית הגג‎, 2012.
  • 普丁：沙皇再臨 («Putin» չինարեն). 林添貴, 2012.
  • Putin: Mannen Uten Ansikt (նորվեգերեն). Gyldendal, 2012.
  • Putin: Manden uden ansigt (դանիերեն). Forlaget Rosinante, 2012.
  • Putin: A Face Oculta do Novo Czar (պորտուգալերեն). Nova Fronteira, 2012.
  • Βλαντιμίρ Πούτιν: Ο άνθρωπος δίχως πρόσωπο («Putin» հունարեն). Ekdoseis Pataki, 2012.
  • De man zonder gezicht: de macht van Vladimir Poetin (հոլանդերեն). Ambo/Anthos Uitgevers, 2012.
  • 完全なる証明―100万ドルを拒否した天才数学者 («Perfect Rigor» ճապոներեեն). 文藝春秋, 2012.
  • חידת פרלמן — סיפור על גאון ועל פריצת הדרך המתימטית של המאה («Perfect Rigor» на иврите). Тель-Авив: Едиот Ахранот, 2012.
  • 消失的天才：完美的數學證明、捨棄的百萬美元大獎，一位破解百年難題的數學家神祕遁逃的故事 («Perfect Rigor» չինարեն). 臉譜文, 2012.
  • Omul fără chip. Incredibila ascensiune a lui Putin (ռումիներեն). Bucureşti: Editura Pandora M, 2012.
  • Čovjek bez lica: nevjerojatni uspon Vladimira Putina (խորվաթերեն)։ Zagreb: Profil International, 2012.
  • Kasvoton mies: Vladimir Putinin nousu Venäjän valtiaaksi (ֆիններեն). Otava, 2012.
  • Dans la tête d’un génie (в издании 2018 года — La légende Grigori Perelman: Dans la tête d’un génie, «Perfect Rigor» на французском языке). Editeur Globe, 2013.
  • そいつを黙らせろ―プーチンの極秘指令 («Putin» на японском языке). 柏書房, 2013.
  • Putinas. Žmogus be veido (լիտվերեն). Vilnius: Manoknyga, 2013; Kaunas: Spindulio, 2013.
  • Näota mees: Vladimir Putini uskumatu võimuletõus (էստոներեն). Tallinn: Tänapäev, 2013.
  • Mannen utan ansikte («Putin» շվեդերեն). Brombergs Bokförlag, 2014.
  • Der Beweis des Jahrhunderts: Die faszinierende Geschichte des Mathematikers Grigori Perelman («Perfect Rigor» на немецком языке). Suhrkamp Verlag, 2014.
  • Slowa skrusza mury («Words Will Break Cement» на польском языке). Proszynski Media, 2014.
  • Ord kan krossa betong: berättelsen om Pussy Riot («Words Will Break Cement» շվեդերեն). Brombergs Bokförlag, 2014.
  • Thiên tài kỳ dị và đột phá toán học của thế kỷ («Perfect Rigor» վիետնամերեն). NXB Trẻ, 2014.
  • Gay propaganda: liefdesverhalen uit Rusland (հոլանդերեն). Lebowski, 2014 и 2017.
  • Putin: Yüzü Olmayan Adam (թուրքերեն). Epsilon Yayincilik, 2015.
  • Muž bez tváře — Neuvěřitelný vzestup Vladimira Putina (չեխերեն). Akropolis, 2016.
  • Palavras quebrarão cimento: a paixão de Pussy Riot (պորտուգալերեն). Martins Fontes — Selo Martins, 2017.
  • I fratelli Tsarnaev: Una moderna tragedia americana (իտալերեն). Milano: Carbonio Editore, 2017.
  • Framtiden är historia: Det totalitära Rysslands återkomst («The Future Is History» շվեդերեն). Brombergs Bokförlag, 2017.
  • Ester och Ruzia: Vänskap i krig och fred (շվեդերեն). Brombergs Bokförlag, 2018.
  • El futuro es historia Rusia y el regreso del totalitarismo (իսպաներեն). Madrid: Turner Publicaciones, 2018.
  • De toekomst is geschiedenis: De terugkeer van het totalitaire Rusland (հոլանդերեն). Amsterdam. De Bezige Bij, 2018.
  • Il futuro è storia (իտալերեն)։ Palermo: Sellerio Editore, 2018.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Internet Movie Database — 1990.
  3. ↑ 3,0 3,1 https://www.newyorker.com/news/q-and-a/why-masha-gessen-resigned-from-the-pen-america-board
  4. ↑ https://www.literaturfestival.com/autoren-en/autoren-2017-en/masha.gessen.ref-en
  5. ↑ Tucholskypriset — Swedish PEN Club.
  6. ↑ http://www.nationalbook.org/nba2017-winner-nf-gessen-future-is-history.html
  7. ↑ Guggenheim Fellows-ի տվյալների բազա
  8. ↑ https://www.nw.de/nachrichten/kultur/kultur/23737103_Hannah-Arendt-Preis-fuer-Masha-Gessen.html
  9. ↑ https://wallenberg.umich.edu/news-and-events/masha-gessen-to-receive-wallenberg-medal/
  10. ↑ 10,0 10,1 Маша Гессен подтверждает, что стала директором русской службы «Радио Свобода» — Интерфакс
  11. ↑ 11,0 11,1 «Изменения на Радио Свобода». // svoboda.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 10-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 30-ին.
  12. ↑ Gessen, Masha (2016 թ․ նոյեմբերի 10). «Autocracy: Rules for Survival». The New York Review of Books. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 16-ին.
  13. ↑ Gessen, Masha [@mashagessen] (June 23, 2020). «I avoided the topic of pronouns for a while» (Tweet). Վերցված է 7 August 2020-ին – via Twitter.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  14. ↑ «Маша Гессен: о Трампе, тестостероне и терроре». Youtube. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 9-ին.
  15. ↑ Gessen, Masha. «The Supreme Court Considers L.G.B.T. Rights, but Can't Stop Talking About Bathrooms». The New Yorker. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  16. ↑ UNC. «Masha Gessen: "The Rise of Radical 'Family Values' in Russia». University of North Carolina at Chapel Hill. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 15-ին.
  17. ↑ Hayes, Chris. «Russian Journalist Gives a Snapshot of Gay Life in Russia Masha Gessen w Chris Hayes». MSNBC. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 15-ին.
  18. ↑ Гессен Эстер Яковлевна
  19. ↑ Ксения Старосельская «Без предвзятости»
  20. ↑ Ester and Ruzya
  21. ↑ «Про меня — Маша Гессен». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունվարի 7-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
  22. ↑ Joanna Smith Rakoff. Talking with Masha Gessen. Newsday, 2 January 2005
  23. ↑ М. Гессен. Бегство от смерти, «Российская газета», 06.12.2007
  24. ↑ Կաղապար:ВТ-ЛП
  25. ↑ Маша Гессен написала биографию Путина, Lenta.ru, 24.10.2011.
  26. ↑ Биография Путина представляет угрозу для её автора, «The Washington Post», 26.10.2011.
  27. ↑ Новым главным редактором «Вокруг света» становится Маша Гессен, «РИА Новости», 01.01.2012
  28. ↑ Сотрудники издательства «Вокруг света»
  29. ↑ РБК — Главред «Вокруг Света» покидает журнал из-за В. Путина и журавлей — 04.09.2012 http://top.rbc.ru/society/04/09/2012/667744.shtml Արխիվացված 2012-09-05 Wayback Machine
  30. ↑ Новости NEWSru.com :: Маша Гессен встретилась с Путиным: говорили о «Вокруг света», подложенных амфорах и подставном леопарде
  31. ↑ Журналистка Маша Гессен решила покинуть Россию | Forbes.ru, 22.05.2013
  32. ↑ Masha Gessen, political science
  33. ↑ Russian Gay Activist’s Plea: ‘Get Us the Hell Out of Here’
  34. ↑ Без семьи Արխիվացված 2012-09-20 Wayback Machine. Огонёк
  35. ↑ «Маша Гессен: «Я не понимаю, что такое пропаганда гомосексуального образа жизни»». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
  36. ↑ «Органическая леди», № 5, 2004.
  37. ↑ Маша Гессен: Борьба с гомосексуализмом возвращает нас в СССР. Телеканал «Дождь».
  38. ↑ Homosexual Activist Admits True Purpose of Battle is to Destroy Marriage
  39. ↑ Семья Генераловых (участники ОСВВП). Эхо Москвы, 09.06.2002.
  40. ↑ Маша Гессен против закона «О пропаганде гомосексуализма» ՅուԹյուբում
  41. ↑ Упавшие из космоса
  42. ↑ Men Who Fall From Space
  43. ↑ The Dying Russians
  44. ↑ 8 Things Masha Gessen Got Wrong About Russian Demography Արխիվացված 2021-10-15 Wayback Machine // Forbes, 3.09.2014
  45. ↑ Адоманис: Маша Гессен не заметила, что население России растет, 4.09.2014, RT
  46. ↑ Masha Gessen The Man Without a Face: The Unlikely Rise of Vladimir Putin (Audio CD) / Narrator: Justine Eyre. — Blackstone Audiobooks, 1 Mar 2012. — ISBN 1455153125
  47. ↑ Masha Gessen, Jesmyn Ward, Robin Benway and Frank Bidart win National Book Awards
  48. ↑ «These Are the Winners of the 2017 National Book Awards». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 18-ին. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 17-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարիա Գեսսեն» հոդվածին։
Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մարիա_Գեսսեն&oldid=9744291» էջից