Մարիանա Իսկանդեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մարիանա Իսկանդեր
արաբ․՝ ماريانا إسكندر‎‎
Դիմանկար
Ծնվել էսեպտեմբերի 1, 1975(1975-09-01)[1][2] (47 տարեկան)
ԾննդավայրԿահիրե, Եգիպտոս[3]
ՔաղաքացիությունFlag of Egypt.svg Եգիպտոս և Flag of the United States.svg ԱՄՆ
ԿրթությունՕքսֆորդի համալսարան (1999), Ռայսի անվան համալսարան (1997) և Եյլի իրավունքի դպրոց (2003)
Մասնագիտությունգործադիր տնօրեն, փաստաբան, գործադիր տնօրեն և social entrepreneur
ԱշխատավայրUnited States Court of Appeals for the Seventh Circuit?, Planned Parenthood?[3], W. L. Gore & Associates?, Cravath, Swaine & Moore?, Harambee Youth Employment Accelerator?[3] և Wikimedia[3]
Ծնողներհայր՝ Felib Y. Iskander?[2]
Զբաղեցրած պաշտոններգլխավոր գործադիր տնօրեն, գլխավոր գործադիր տնօրեն և chief operating officer?
Պարգևներ և
մրցանակներ
Commons-logo.svg Maryana Iskander Վիքիպահեստում

Մարիանա Իսկանդեր (/ˌmæriˈænə ɪˈskændər/[6], արաբ․՝ ماريانا إسكندر‎‎, սեպտեմբերի 1, 1975(1975-09-01)[1][2], Կահիրե, Եգիպտոս[3])[7], Եգիպտոսում ծնված ամերիկացի սոցիալական ձեռնարկատեր և իրավաբան։ 2022 թվականին կդառնա Վիքիմեդիա հիմնադրամի գլխավոր գործադիր տնօրենը։ Իսկանդերը Harambee Youth Employment Accelerator-ի գլխավոր գործադիր տնօրենն է և Planned Parenthood Federation of America-ի նախկին գլխավոր գործադիր տնօրենը Նյու Յորքում։

Վաղ կյանք և կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարիանա Իսկանդերը ծնվել է Եգիպտոսի Կահիրե քաղաքում, որտեղ նա ապրել է մինչև չորս տարեկանում ընտանիքի հետ ԱՄՆ արտագաղթելը։ Նրա ընտանիքը հաստատվել է Տեխասի Ռաունդ Ռոք քաղաքում[8]։ Իսկանդերը 1997 թվականին ավարտել է Ռայսի համալսարանը սոցիոլոգիայի գիտական աստիճանով (բակալավր)[8]` նախքան 1999 թվականին Օքսֆորդի համալսարանի մագիստրոսի կոչում ստանալը՝ որպես Հռոդոսի կրթաթոշակառու[8], որտեղ նա հիմնադրել է Հռոդոսի կանանց ասոցիացիան։ 2003 թվականին ավարտել է Եյլի իրավունքի դպրոցը[8]։

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օքսֆորդն ավարտելուց հետո Իսկանդերն սկսել է իր կարիերան ՄակՔինզի ընկերությունում` որպես թղթակից անդամ։ Եյլի իրավունքի դպրոցն ավարտելուց հետո Իսկանդերն աշխատակցել է Դայան Պ. Վուդին Չիկագոյի Յոթերորդ շրջանի վերաքննիչ դատարանում։ Այնուհետև նա ծառայել է որպես Ռայսի համալսարանի նախագահ Դեյվիդ Լիբրոնի խորհրդական։ Երկու տարի անց Իսկանդերը թողել է իր աշխատանքը Ռայսում՝ ստանձնելով Նյու Յորքի Planned Parenthood Federation of America-ի գլխավոր օպերացիոն տնօրենի պաշտոնը[8]։ Նա նաև աշխատել է ռազմավարության խորհրդատու W. L. Gore & Associates-ում, ինչպես նաև իրավաբան Նյու Յորքի Cravath, Swaine & Moore և Հյուսթոնի Vinson & Elkins ընկերություններում[9]։

Planned Parenthood-ում աշխատելուց հետո Իսկանդերը 2012 թվականին սկսել է աշխատել Հարավային Աֆրիկայի Harambee Youth Employment Accelerator կազմակերպությունում՝ որպես գլխավոր գործադիր տնօրեն մինչև 2013 թվականին նրա գլխավոր գործադիր տնօրեն (CEO) դառնալը (նրա ներկայիս պաշտոնը)։ Harambee-ն կենտրոնացած է գործատուներին առաջին անգամ աշխատող աշխատողների հետ կապելու վրա՝ երիտասարդների գործազրկությունը նվազեցնելու և աշխատանքի պահպանումը մեծացնելու համար։ Իսկանդերը ցանկանում է, որ գործատուները դիտեն առաջին անգամ աշխատողներին աշխատանքի ընդունելն ու պահելը ոչ թե որպես բարեգործություն, այլ որպես տաղանդ[10]։ Հեշտությամբ փոխատեղելի աշխատողների մեծ խումբ ստեղծելով և ապացուցելով, որ երիտասարդները կարող են հաջողությամբ աշխատել այս մեթոդով՝ Harambee-ն կարողացել է մեծացնել նրանց ջանքերն ու արդյունավետությունը[11]։ Նրա՝ գլխավոր գործադիր տնօրեն լինելու ընթացքում շահույթ չհետապնդող կազմակերպությունը 2019 թվականի հունիսի դրությամբ 100.000 երիտասարդ աշխատողների կապել է աշխատանքի հնարավորությունների հետ` համագործակցելով 500 բիզնեսի հետ[12]։

2021 թվականի սեպտեմբերի 14-ին Իսկանդերը նշանակվել է Վիքիմեդիա Հիմնադրամի նոր գլխավոր գործադիր տնօրեն։ Նա գործի է անցնելու 2022 թվականի հունվարի 5-ին[13]։ Նա հարցազրույցներում նշել է, որ իշխանության գալուց հետո իր առաջնահերթությունները Վիքիպեդիայի կամավոր գրողների և խմբագիրների դիվերսիֆիկացումն է և Վիքիմեդիայի Հիմնադրամի՝ տեղեկատվության հասանելիության քարոզչության առաքելության խթանումը[14]։

Ճանաչում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իսկանդերը եղել է մի շարք մրցանակների և կրթաթոշակների դափնեկիր, ներառյալ՝ Սքոլ մրցանակ սոցիալական ձեռնարկատիրության համար և Եյլի իրավունքի դպրոցի շրջանավարտների մրցանակ[15]։ 2002 թվականին նրան շնորհվել է Փոլ և Դեյզի Սորոսի կրթաթոշակ նոր ամերիկացիների համար[16], որը տրվում է ներգաղթյալներին կամ ներգաղթյալների երեխաներին, «որոնք պատրաստ են նշանակալի ներդրում ունենալ ԱՄՆ հասարակության, մշակույթի կամ իրենց ակադեմիական ոլորտում»[8]։ Նրան շնորհվել է Ռոդսի կրթաթոշակ և Հարի Ս. Թրումենի կրթաթոշակ։ Նա նաև 2006 թվականին Ասպեն ինստիտուտի Հենրի Քրաունի կրթաթոշակառուների և նրանց Ասպենի համաշխարհային առաջնորդների ցանցի անդամ է եղել[17]։ Harambee Youth Employment Accelerator-ը և նրա ղեկավարությունը արժանացել են մրցանակների և ֆինանսավորման այնպիսի կազմակերպությունների կողմից, ինչպիսիք են Սքոլ հիմնադրամը[18] և ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալությունը[19]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 https://www.myheritage.com/research/record-10220-225536608/maryana-felib-iskander-in-us-public-records-index
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 https://books.google.ru/books?id=D-IrAQAAIAAJ&q=ISKANDER
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 https://wikimediafoundation.org/news/2021/09/14/wikimedia-foundation-appoints-maryana-iskander-as-chief-executive-officer/
  4. https://www.rhodeshouse.ox.ac.uk/scholars-volunteers/rhodes-scholar-database/
  5. https://www.pdsoros.org/meet-the-fellows/maryana-f-iskander
  6. Maryana Iskander, Harambee Youth Employment Accelerator։ Devex։ 2019-06-18 
  7. Who's who Among Students in American Universities and Colleges 62։ Randall Publishing Company։ 1996։ էջ 714 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 «Maryana F. Iskander, 2001»։ Paul & Daisy Soros Fellowships for New Americans։ P'unk Ave։ Արխիվացված է օրիգինալից 25 February 2020-ին։ Վերցված է 25 February 2020 
  9. «About Our Team»։ Harambee։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-09-26-ին։ Վերցված է 2020-02-26 
  10. «Conscious Companies awards applauds 2019 finalists»։ IOL։ Independent Media and affiliated companies։ Արխիվացված է օրիգինալից 26 February 2020-ին։ Վերցված է 26 February 2020 
  11. «Harambee, Youth Employment Accelerator, winner in NGO's category»։ Mail & Guardian։ Mail & Guardian Online.։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-02-26-ին։ Վերցված է 26 February 2020 
  12. «Youth-owned township businesses complain of market access barriers»։ IOL։ Independent Media and affiliated։ Արխիվացված է օրիգինալից 26 February 2020-ին։ Վերցված է 26 February 2020 
  13. Lima Cristiano (2021-09-14)։ «Wikimedia taps leader of South African nonprofit as its next CEO»։ Washington Post (en-US)։ ISSN 0190-8286։ Արխիվացված է օրիգինալից 2021-09-14-ին։ Վերցված է 2021-09-14 
  14. «Wikipedia parent’s new CEO wants to make it more global»։ The Seattle Times (en-US)։ 2021-09-27։ Վերցված է 2021-10-08 
  15. Edwards Caryn։ «Yale honours CEO of South African youth employment accelerator»։ The South African։ Blue Sky Publications Ltd.։ Արխիվացված է օրիգինալից 30 August 2020-ին։ Վերցված է 26 February 2020 
  16. «Maryana Iskander»։ University of Arkansas Clinton School of Public Service Speaker Series։ Clinton School։ Արխիվացված է օրիգինալից 26 February 2020-ին։ Վերցված է 26 February 2020 
  17. «Maryana Iskander»։ AGLN։ The Aspen Institute։ Արխիվացված է օրիգինալից 25 February 2020-ին։ Վերցված է 25 February 2020 
  18. «Skoll Awardees»։ Skoll Foundation։ Skoll Foundation։ Արխիվացված է օրիգինալից 13 March 2020-ին։ Վերցված է 18 March 2020 
  19. «USAID ANNOUNCES $18.4 MILLION IN SUPPORT OF CUTTING EDGE INNOVATIONS»։ USAID։ USAID։ Արխիվացված է օրիգինալից 23 November 2019-ին։ Վերցված է 18 March 2020