Մարդատյացը (նկար)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մարդատյացը
De ekster op de galg
տեսակգեղանկար
նկարիչՊիտեր Բրեյգել Ավագ[1]
տարի1568[1]
բարձրություն86 սանտիմետր[1]
լայնություն85 սանտիմետր[1]
ժանրկենցաղային ժանր[1]
նյութտեմպերա և կտավ
գտնվում էԿապոդիմոնտե թանգարան
հավաքածուԿապոդիմոնտե թանգարան
կայք
Ծանոթագրություններ
 The Misanthrope by Pieter Bruegel the Elder Վիքիպահեստում

«Մարդատյացը» (հոլ.՝ De ekster op de galg), Պիտեր Բրեյգել Ավագի նկարը։ Նկարվել է 1568 թվականին, տեմպերայով կտավի վրա։ Պահվում է Նեապոլի Կապոդիմոնտե ազգային պատկերասրահում։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նկարչի վերջին կտավներից մեկն է, նկարել է մահվանից մեկ տարի առաջ։ Սրանում, ինչպես և նրա շատ այլ ստեղծագործություններում, Բրեյգելը խորհում է մարդկային արատների և մարդկային կյանքի անցողիկ լինելու մասին։ Կտավում պատկերված է երիտասարդ չար թզուկ, որը գողանում է մռայլ ծերունու դրամապանակը։ Թզուկի վերևի հատվածում խաչ կա, որը արատավոր աշխարհի խորհրդանշական պատկերն է։ Դեմքին կնգուղ քաշած վանական-ճգնավորը զբաղեցնում է գերիշխող դիրք։ Ձեռքի դաստակները դարձված են աղոթքի ժեստի ձևով՝ դիտմամբ ընգծելու համար այս անձի բարեպաշտ լինելը։ Սակայն պարզվում է, որ աստվածայնությունը կեղծավոր է․ քահանայական հագուստի ներքևում երևում է սրտի տեսք ունեցող և ամուր փաթաթված կարմիր դրամապանակը։ Հնարավոր է, որ այստեղ Բրեյգելը հենվում է այն խրատական ասացվածքի վրա, թե «Որտեղ դրամապանակը, այնտեղ էլ սիրտը»։

Աշխարհի նենգությունը խորհրդանշում է ոչ միայն թզուկ-գողը, այլ նաև երեք սխտոր-թակարդները[2], որոնք դրված են մարդատյացի քայլուղուն։ Վանականի երկերեսանի կերպարը ակնարկում է, որ նկարը պարունակում է ծաղր հոգևորականների հասցեին։ Մռայլ վանականը հակադրվում է հովիվի հետ, որը իր հոտն է պաշտպանում ետին պլանում։ Հին կտակարանից եկած ավանդույթի համաձայն հովիվի կերպարանքով այլաբանորեն պատկերվում է Քրիստոսը։

Արտահայտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կտավը շրջանակի մեջ, Կապոդիմոնտե ազգային պատկերասրահ։

Նկարի ստորին հատվածում գրված նիդերլանդերեն արտահայտությունը թարգմանվում է որպես[3]՝ «Քանի որ աշխարհն այսքան նենգ է, ես քայլում եմ սգի զգեստով»։ Տառերը գրվել են կողմնակի ձեռքով, և հնարավոր է, ավելի ուշ, սակայն համարվում է, որ այս արձանագրության իմաստը համընկնում է նրա հետ, ինչ ցանկացել է ցույց տալ նկարիչը։

Om dat de werelt is soe ongetru / Daer om gha ic in den ru․
(«Քանի որ աշխարհն այսքան նենգ է, ես քայլում եմ սգի զգեստով»)։

Շրջանաձևություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նկարի կլոր ձևը խորհրդանշական չէ Բրեյգելին։ Եթե դատենք ըստ մեզ հասած աշխատանքների՝ նա այն օգտագործել է ընդամենը երկու անգամ՝ 1558 թվականին «Ֆլամանդական ասացվածքներ» նկարի նախապատրաստական աշխատանքների և 10 տարի անց այս աշխատանքի ժամանակ։ Այստեղ նա վերադառնում է նաև մոռացված տեխնիկային՝ յուղաներկ փայտի վրա և տեմպերա կտավի վրա։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 https://rkd.nl/explore/images/59476
  2. Cf. Pietro Allegretti, Brueghel, Skira (2003), ISBN 0-00-001088-X (իտալերեն)
  3. Richardson, 2011, էջ 152

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Orenstein, Nadine M., ed. (2001). Pieter Bruegel the Elder: Drawings and Prints. The Metropolitan Museum of Art. ISBN 9780870999901. {{cite book}}: |first= has generic name (օգնություն)CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) (see index)
  • Львов С. Л. Питер Брейгель Старший — Издательство: ТЕРРА, 1998.
  • Гершензон-Чегодаева Н. М. Брейгель.— М., 1983.
  • Orenstein, Nadine M., ed. (2001). Pieter Bruegel the Elder: Drawings and Prints. The Metropolitan Museum of Art. ISBN 9780870999901. {{cite book}}: |first= has generic name (օգնություն); External link in |title= (օգնություն)CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  • Pietro Allegretti, Brueghel, Skira, Milano 2003. ISBN 00-0001-088-X