Մասնակից:Vardouhie Ghazarian/Ավազարկղ73

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Սոմալի Մամ (կխմեր.՝ ម៉ម សុម៉ាលី), կամբոջացի հասարակական գործիչ, իրավապաշտպան, պայքարում է սեռական ստրկության դեմ, ինպես նաև աջակցում է սեռական բռնության զոհ դարձած մարդկանց, նպաստելով հասրակությունում նրանց ինտեգրմանը։ «AFESIP» բարեգործական կազմակերպության համահիմնադիրն է։ Հեղնիակել է «Սարսափի շշուկ»-ը ինքնակենսագրականը, որտեղ պատմում է սեռական ստրկության և «AFESIP»-ի գործունեության մասին։

Կենսագրությունը մինչև AFESIP[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մանկություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սոմալի Մամը ծնվել է ըստ իր մոր տվյալների 1970-ից 1971 թվականը ընկած հատվածում Կամբոջիայի գյուղերից մեկում(իր ծննդյան ամսաթիվը Սոմալին չգիտի)։ Նրա ծնողները ինչպես ինքն է ենթադրում մահացել են Պոլ Պոտոյի կառավարման տարիների տեղի ունեցած Կամբոջայի ցեղասպանության ժամանակ։

Մի անգամ այն ընտանիքում,ուր նա ապրում էր իրեն ծանոթացնում եմ մի տարեց տղամարդու հետ, նրան ներկայացնելով, որպես պապիկ, ասելով, որ կատարի պապիկի պահանջները։ Անհայտ է «պապիկ»-ը իրսկապես ազգակցական կապ ուներ Սոմայիիի հետ թե ոչ։

«Պապիկ»-ը իրան տարավ ուրիշ գյուղ, որտեղ Սոմալին նրա հետ զբաղվում է տնային տնտեսությամբ և օգնում գյուղատնտեսական գործերում։ Մի անգամ տեղի գյուղական դպրոցի ուսուցիչը հարցրեց նրան, թո ինչու նա դպրոց չի գնում և պայմանավորվեց «Պապիկ»-ի հետ, որպեզսի սրանից հետո Սոմալին հաճախի տեղի դպրոցը։ «Պապիկ»-ը պայման դրեց որպեզսի Սոմալիի ուսումը չխանգարի իր տնային գործերին։ Սոմալին դպրոցում արչի էր ընկնում իր առաջադիմությամբ նա շատ արագ ըլրացնում է իր բաց թողածը և սկսում է սովորել իր հասակակիցների հետ։ Շատ հաճախ ուսուցիչները իրենց հաշվին գնում են նրա համար գրքեր և տետրեր։ Եվ ընդհանարապես ուսուցչի ընտանիքը ամեն կերպ օգնում էր նրան։

Պատանեկության տարիներին պապիկը նրան կնության է տալիս մի զինվորի, վերջինս շատ կոպիտ էր Սոմալիի հետ, հաճախ բացակայում էր, մասնակցելով ռազմական գործողությունների։ Իր այս ամուսնութան ժամանակ նա աշխատել է զինվորական հոսպիտալում։ Ավագ բժիշկները մի քանի անգամ բռնաբարել են իրան և այն բույժքույրների։


Սեռական ստրկություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մի անգամ Սոմալիի ամուսնը չի վերադառնում իր հետթական բացակայությունից հետո։ Շուտով զինվորական հոսպիտալ է գալիս «Պապիկ»-ը, տանում նրան քաղաք և վաճառում, որպես սեռական ստրուկ հասարակաց տանը։ Սոմալին ենթադրում , որ այդ ժամանակ եղել է 16 տարեկան։ Հասարակաց տանը նա եղել է սեռական ստրուկ,նրան ինչպես նաև մնացած աղջիկներին ստիպել են սեռական հարաբերությունների ունենալ տարբեր տղամարդկանց հետ։ Մի անգամ նա օգնեց հասարակաց տուն նոր ընդունված երկու աղջիկների փախչել այնտեղից, ինչից հետո սուտինյորը պատժում է նրան։ Մեկ անգա էլ նա է փորձում ձախչել, սակայն տաքսու վարորոդը, որի նա խնդրել էր օգնել իրեն Սոմալիի հետ է տանում հասարակաց տուն, այս դեպքից հետո նա հասկանում է, որ քաղաքի տաքսու վարորդները կապվախ են հասրակաց տան հետ։

Չնայած պահպանակների բացակայությանը Սոմալիի ոչ մի անգամ չի հղիանում։ Այդ ընթացքում մահանում է «Պապիկ»-ը, որի մահից հետո հայտնվում ենք բացմաթիվ մարդիկ, որոնց պարտք էր «Պապիկ»-ը(իրականում հայտնի չէ թո արդյոք «Պապիկ»-ը պարտք էր նրանց թե ոչ) և ստիպում են իրան հետ վերադարձնել «Պապիկ»-ի պարտքերը։ Այս մասին նա գրում է իր ինքանակենսագրական գրքում։

Հասարակաց տնից հետո[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հասրակաց տանը գտնվելուց 3-4 տարի անց նրա ղեկավարը՝ «մորաքույր Պաուվէն» նրան ազատ է արձակում, ասելով նրան, որ գնա ուր որ կամենա։ Ազատության մեջ Սոմալիի այլ ելք չէր մնում քան իր ապրուստը վաստակել մարմանավաճառությամբ։ Հետագա երկու տարիների ընթացքում նա ժամանակ առ ժամանակ վերադառնում է «մորաքույր Պաուվէն»-ի մետ,սակայն հետզհետե ավելի քիչ է գնում և ի վերջո դադարում է այնտեղ գնալ։

Մի անգամ նա հանդիպում է ոմն Դիտրիխի՝ գրեմանացի, ոևը աշխատում էր Կամբոջիայում գտնվող գերմանական կազմակերպություններից մեկում։ Դիտրիխը շատ լավ է վեևաբերվոըմ նրա հետ, նրա համար նոր հագուստ և այլ իրեր է գնում, այնպես որ Դիտրիխի հետ հանդիպումից նա ավելի լավ տեսք ուներ։ Կամբոջայից մեկնելուց առաջ Դիտրիխը Սոմալիին մեջ չափի գումար է թողնում։ Այդ գումարով նա օգնում է իր հետ Հասրակաց տանը մարմանավաճառությամբ զբաղվող աղջիկներին։ Դիտրիխի մեկնելուց հետո նա շարունակեց զբաղվել մարմնավաճառությամբ, բայց այս անգամ նա փնտրում էր եվրոպացի հաճախորդներ։ Մի անգամ իր այդ աշխատանքի ընթացքում նա հանդիպում է Պիեռին, որը աշխատում էր տեղի ֆրանսիական բարեգործական կազմակերպությունում։ Նա դառնում է նրա սիրուհին իսկ հետագաոյւմ նրանք պաշտոնապես ամուսնանում են։ Երբ Պիեռի աշխատանքը ավարտվում է նրանք մեկնում են Ֆրանսիա ապա ավելի ուշ վերադառնում են Կամբոջա։ շ

AFESIP[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սկիզբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կամբոջա վերադառնալուց հետո Սոմալին իր գործընկերներին է ներկայացնում բարեգործական կազմակերպությունը, որի շրջանականերում նա այցելում էր կասարակաց տներ և տեղի աղջիկների՝ սեռական սրուկներին բաժանում էր պահպանականեր, հիգիենայի պարագաներ, դեողրայք ր այլն։ Միառժամական նա աղջիկներին առաջարկում էր հեռանալ հասարակաց տնից, առաջարկելով բնականություն հաստատել իրեն Պիեռի հետ տանը։ Պիեռի հետ նրանք իրեն տանւ առանձնացրել էր իմ սենյակ, որտեղ ապրում էին 2-4 աղջիկ։ Այս աղջիկներին Սոլմալին և Պիեռը պահում էին իրենց հաշվին ավելին նրանք վարձում էին ուսուցիրներ, որպեսզի այդ աղջիկներին, որևէ մասկագիտություն սովորցներն, որպեսզի վեջիններս կարողանան գումար վաստակել առանց մարմավաճառության։ Սոնալին չէր գնում մորաքույր Պաուվէի հասարակաց տուն, քանի որ դեռ ուներ վատ հիշողություններ այդ տեղի հետ կապված։ Սուտենյորները, իմանալով, որ նա առաջարկում է առջիկների փախչել նրանից, փորձում էին նրան ներս չթողնել իրեն Հասարակաց տները։ Նրանից մեկը քշեց Սոմալիին, սպառնալով հրազենով։ Պիեռի խորհրդով նրանք դիմեցին ոստիկանություն, և այդ սուտենյորը կալանավորվեց։

Այդ ժամանակվանից ի վերսուտենյորները սպառնում էին Սոմալիին ֆիզիկական բռնությամբ և սպանություններով:

AFESIP-ի ստեղծումը և գործունեությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ժամանակի հետ աղջիկների թիվը ավելացավ ու Սոմալիի և Պիերի տունը դարձավ փոքր նման տեսակ գրծունեություն ծավալելու համար։ Այդ իսկ պատճառով նրանք գնեցին առանձին տուն և 1996 թվականին Սոմալին պաշտոնապես գրանցեց իր բարեգործական ֆոնդը։ Վերջինս անվավեց AFESIP․ հապավումը ֆրանսերենի թարգմանաբար նշանակում է Օգնություն արտակարգ իրավիճակներում գտնվող կանանց (фр. «Agir pour les Femmes en Situation Précaire»)։ Սոմալին ցանկանում էր ընտրել այն տեսակ անվանում, որը չի պարունակի տեղեկատվությւոն մարամանավաճառության մասին, այն մասին, որ ֆոնդի շահառուները եղել են կամ կա մարմանվաճառներ։ 

AFESIP-ն ֆինսավորվել է Եվրոպական միության, Յունեսկօի, Իսպանիայի կառավարության և այլ կազմակերպություննեի կողմից։ Սակայն ֆինանասավորում միշտ անբավարար է եղել, քանի որ օգնության կարիք միշտ շատ աղջիկներ են ունեցել։ 

Ֆոնդը աղջիկներին որ միայն օգնում է կացարանով ալյ նաև նրանց հնարավորություն է տալսի ձեռք բերել մասնակիտություն, տրամադրում է միջոցներ հետագայում իրենց նոր ձեռք բերված մասկժնագիտությմբ աշխատելու և հարակությունում ինտեգրվելու համար։ Ֆոնդը օգնում է աղջիկներին նաև լուշել իրենք առոջկակն հարցերը, տրակադրում է նաև հոգեբանական ինչպես նաև իրավաբանական օգնություն։ Ժամանակի հետ ֆոնդը իր գործունեությունը սկսեց տարածել նաև Կամբոջայի այլ քաղաքներում և հարևան պետություններում։

Ինչպես գրում է Սոմալի իր գրքում իրեն վաճառել են ստրկության 16 տարեկանում, սակայն հետագայում սկսեցին վաճառել ավելի փոքր տարիքի աղջիկների [Прим. 1]։ Եվ այդ տեսակ երեխաների ֆոնսը սկսեց օգնություն ցուցաբերել։ Այդ աղջիկներին նաև պետք էր, որպեսզի նրանք դպրոց հաճախեն և Սոմալին արեց հնարավորը,որ գննք դրպոց հաճախեն։ Նա պատմում իր գրքում, որ սկզբնական շրջանում դպրոցում իրենց կացարանի աղջիկիներին վատ են վերաբերվել, սակայն ժամանակի ընթացքում ամեն ինչ կարգավորվել է։ Սեռական ստրկության և մարմանավաճառների մկատմամբ վատ վերաբերմունքի նվազեցման նպատակով AFESIP-ի ֆոնդը սկսց նաև անցկացնել դասընթացներ տղամարդկանց, ոստիկանների իսչպես նաև զինվորականների շրջանում։

Հրաժարական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2014 թվականի մայիսին Newsweek-ը Կամբոջիայում անկախ հետտաքննություն իրականացրեց, որի արդյունքում վեր հանվեցին ֆաստեր այն մաիս, որ Սոմալի Մամը կեղծել է իր սեփական ինքնակենսագրություը:Ըստ նրա մանկության և պատանեկության բազմաթիվ ականատեսների, նա երբեք սեռական ստրկության մեջ չի եղել: Այս դեպքերից հետո Մամ Սոմալը հրաժարական տվեց 2014 թվականի հոկտեմբերին:

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ասուսին՝ Պիեռ Լեգրո, որի հետագայում բաժանվել է։ Աղջիկ և տղա Պիեռից։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Սոմալի Մամ-«Սարսափի շշուկ»

Հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]


Քաղվածելու սխալ՝ <ref> tags exist for a group named "Прим.", but no corresponding <references group="Прим."/> tag was found