Մասնակից:Makruhi/Ավազարկղ ադ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մտածողը,Օգուստ Ռոդեն 1902 թվական

Արձանը դա մեկ կամ ավելի մարդկանց, կենդանիների ներկայացումն է քանդակագործության միջոցով, բնական չափսերով, կամ կիսանդրիի տեսքով, ավելի հսկայական չափերով, ընդհուպ մինչև այլաբանորեն ներկայացնելը։ [1] Կան նաև շատ փոքր չափի, որոնք հազիվ են տեղավորվում ձեռքի մեջ; Նմանատիպ քանդակները կոչվում են արձանիկներ։

Արձանները ստեղծվել են բազմաթիվ ազգային մշակույթներում սկսած նախապատմական շրջանից մինչև մեր օրերը։ Ամենահին հայտնի արձանը ստեղծվել է համարյա 30,000 տարի առաջ։ Աշխարհի ամենաերկար արձանի բարձրությունը հասնում է 500 ոտնաչափի։

Բազմաթիվ արձաններ ստեղծվել են հավերժացնելու այս կամ այն պատմական իրադարձություն, ոմանք էլ՝ հայտնի և ազդեցիկ մարդկանց հիշատակը։ կան բազմաթիվ քանդակներ, որոնք ստեղծվել են որպես հասարակական արվեստի գործ բացօդյա ցուցադրությունների կամ հասարակական կառույցներում ցուցադրելու համար։ Որոշ արձաններ հայտնի դառնալու իրավունքն են ձեռք բերել, անկախ որևէ մեկին կամ որևէ սկղբունք ներկայացնելու, որոնց թվում դասվում է Ազատության արձանը։

Գույն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հին աշխարհից պահպանված բազմաթիվ արձանները պարզորեն երևում են թե ինչից են պատրաստված։ Հին հունական արձանները քանդակված էին մարմարից,, սակայն կա ապացույց, որ նրանցից ոմանք ներկում էինն պայծառ գույներով։ [2] Գույներից ոմանք գունաթափվում էին ժամանակի ընթացքում, ոմանք արձանները մաքրելու ժամանակ, սակայն բոլոր դեպքերում էլ մնում էին հետքեր, որոնցով կարելի էր բնորոշել նրանց նախկին գույնը։[2] 20 գույներով հռոմեկան և հունական 35 բնօրինակ արձանների շրջիկ ցուցաահանդես կազմակերպվել է Եվրոպայում և ԱՄՆ–ում 2008 թվականին․ գունավոր Աստվածները․ Դասական հին աշխարհի ներկված քանդակակագործությունը։[3] [4]

Միջնադարյան արձանները սովորաբար նույնպես նեկվում էին, պահպանելով իրենց ինքնատիպ գծերը։ Արձանների ներիկելը դադարեցվում է Վերածննդի ժամանակաշրջանում, երբ պեղեցին դասական արձանները, որոնք արդեն կորցրել էին իրենց գույն, դիտվեցին որպես լավագույն նմուշներ։

Պատմական շրջաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հնագույն ժամանակաշրջան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

[[File:Moai Rano raraku.jpg|thumb|մայաների արձաններ Սվաբյան Ալպերի մարդ–առյուծի արձանը, որը գտնվում է գերմանիայում, հայտնի է որպես աշխարհի ամենահին քանդակներից մեկը, որը ստեղծվել է 30,000-40,000 տարի առաջ։[5][6][7] Վեներայի արձանը պատկանում է նույն դարաշրջանին սակայն մի քիչ ավելի ուշ։ [8] Ողջ պատմության ընթացքում արձանները կապված են եղել բազմաթիվ կրոնական սովորույթներում կուռքի պատկերման հետ։

Եգօպտական արձանները պատկերում էին թագավորներին որպես սֆինքսերի, որոնք գոյություն են ունեցել հին Եֆիպտական ժամանակներից մ․թ․ա 2500 թվականին։ [9] Փարավոնի ամենահին արձանը դա Սենվոսրետի թագավորության ժամանակինն է մ․թ․ա․ 1950 թվականին է, որը պահպանվում է կահիրեյի եգիպտական թանգարանում։[10] Եգիպտոսի թագավորության միջին շրջանը սկսվում է մոտավորապես մ․թ․ա․ 2000 թվականին, որի վկան է արձանների խմբի աճի, որոնք հետագայում դարձան հայտնի ձև մինչև պտոլեմայիկ շրջանը՝ մ․թ․ա․ 300 թվական։[11]

Աստվածների ամենահին արձանը Հին Հռոմում համարվում է Սերեսի բրոնզե արձանը ստեղծված մ․թ․ա․ 485 թվականին։[12][13] The oldest statue in Rome is now the statue of Diana on the Aventine.[14]

Աշխարհի հրաշալիքները ներառում են բազմաթիվ հին աշխարհի արձաններ, որոնց թվում են Օլիպիայում գտնվող Զևսի արձանը և արևի աստված հսկա Ռոդեսի արձանը։

Միջին դարաշրջան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երբ բյուզանդական արվեստը ծաղկում է ապրում տարբեր ձևերում, քանդակագործությունն ու արձանների ստեղծումը անկում է ապրում, չնայած, որ միապետների արձանները դեռ շարունակվում էին հայտնվել։[15] Դրա վառ օրինակը 6–րդ դարի Յուստինիանի արձանն էր Այա Սոֆիայի հրապարակում տեղադրված, որը պահպանվել է մինչև Կոնստանտինոպլի անկումը՝ 15–րդ դարը։[15] Այլևս արձանների չտեղադրելը Բյուզանդական ժամանակաշրջանում կարելի էր վերագրել եկեղեցիներին չվստահելը, որոնք արձաններին Part of the decline in statue making in the Byzantine period can be attributed to the mistrust the Church placed in the art form, given that it viewed sculpture in general as a method for making and worshiping idols.[15] While making statues was not subject to a general ban, it was hardly encouraged in this period.[15] Justinian was one of the last Emperors to have a full-size statue made, and secular statues of any size became virtually non-existent after iconoclasm; and the artistic skill for making statues was lost in the process.

Modern Era[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կաղապար:Contradict-other Starting with the work of Maillol around 1900, the human figures embodied in statues began to move away from the various schools of realism that had held them bound for thousands of years. The Futurist and Cubist schools took this metamorphism even further until statues, often still nominally representing humans, had lost all but the most rudimentary relationship to the human firm. By the 1920s and 1930s statues began to appear that were completely abstract in design and execution.[16]

The notion that the position of the hooves of horses in equestrian statues indicated the rider's cause of death has been disproved.[17][18]

Gallery[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

See also[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

References[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Merriam Webster's Dictionary defines a statue as: "a three-dimensional representation usually of a person, animal, or mythical being that is produced by sculpturing, modeling, or casting" [1]
  2. 2,0 2,1 «Archeological Institute of America: Carved in Living Color». Archaeology.org. 23 June 2008. Վերցված է 30 December 2012-ին.
  3. «Gods in Color: Painted Sculpture of Classical Antiquity September 22, 2007 Through January 20, 2008, The Arthur M. Sackler Museum». Web.archive.org. 4 January 2009. Վերցված է 30 December 2012-ին.
  4. Richter, Gosela M. A., ‘’The Handbook of Greek Art: Architecture, Sculpture, Gems, Coins, Jewellery, Metalwork, Pottery and Vase Painting, Glass, Furniture, Textiles, Paintings and Mosaics’’, Phaidon Publishers Inc., New York, 1960 p. 46
  5. "Lion man takes pride of place as oldest statue" by Rex Dalton, Nature 425, 7 (4 September 2003) doi:10.1038/425007a also Nature News 4 September 2003
  6. "Ice Age Lion Man is world’s earliest figurative sculpture" by Martin Bailey, The Art Newspaper 31 January 2013
  7. Musical behaviours and the archaeological record: a preliminary study, University of Cambridge
  8. Painted Caves: Palaeolithic Rock Art in Western Europe by Andrew J. Lawson (13 July 2012) ISBN 0199698228 Oxford UP page 125
  9. The Egyptian Museum in Cairo by Abeer El-Shahawy and Farid Atiya (10 November 2005) ISBN 9771721836 page 117
  10. The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt by Donald B. Redford (15 December 2000) ISBN 0195102347 page 230
  11. Egyptian Statues by Gay Robins (4 March 2008) ISBN 0747805202 page 28
  12. Famous Firsts in the Ancient Greek and Roman World by David Matz (Jun 2000) ISBN 0786405996 page 87
  13. The Art of Rome c.753 B.C.-A.D. 337 by Jerome Jordan Pollitt (30 June 1983) ISBN 052127365X page 19
  14. Samnium and the Samnites by E. T. Salmon (2 September 1967) ISBN 0521061857 page 181
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 Byzantine Art by Charles Bayet (1 October 2009) ISBN 1844846202 page 54
  16. Giedion-Welcker, Carola, ‘’Contemporary Sculpture: An Evolution in Volume and Space, A revised and Enlarged Edition’’, Faber and Faber, London, 1961 pp. X to XX
  17. Barbara Mikkelson (2 August 2007). «Statue of Limitations». Snopes.com. Վերցված է 9 June 2011-ին.
  18. Cecil Adams (6 October 1989). «In statues, does the number of feet the horse has off the ground indicate the fate of the rider?». The Straight Dope. Chicago Reader. Վերցված է 9 June 2011-ին. {{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (օգնություն)

External links[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Category:Types of sculpture