Մասնակից:Lilia1978/Ավազարկղ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Մարդու պապիլոմավիրուսներ[1] (անգլ.՝ Human papillomavirus, HPV), պապիլոմավիրուսների ընտանիքի վիրուսների խումբ, որն ընդգրկում է 5 ցեղի 27 տեսակներ (Alphapapillomavirus, Betapapillomavirus, Gammapapillomavirus, Mupapillomavirus и Nupapillomavirus)[2] և ավելի քան 170 տիպեր (շտամմներ)[3]:

Կառուցվածք և սպիտակուցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պապիլոմավիրուսները ունեն տեսակային և որոշ տիպային յուրահատուկ հակածիններ: Բջջային համակարգերում չեն կուլտիվացվում: Մարդու պապիլոմայի վիրուսը հանդես է գալիս կերատոցիտներում էպիսոմների (բակտերիաների գենետիկական միավոր) ձևով, մեկ վարակված բջջին՝ 50-200 պատճեն: Արդյունավետ վարակման և ինտեգրացիայի գործընթացներ չեն նկատվում:

Դասակարգում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խումբը գրանցվել է Վիրուսների դասակարգման միջազգային կոմիտեի (ICTV) կողմից 1971 թվականին ինչպես Human papilloma virus միասնական տեսակ[4]: 2003 թվականին այն վերջնականապես բաժանել են 5 ցեղի 27 տեսակների[2], իսկ 2010 թվականին այդ տեսակները վերանվանվել են այնպես, որ դրանց գիտական անվանումները արտահայտեն այն ցեղը, որին պատկանում են[5]: 2013 թվականին գրանցված մարդու պապիլոմավիրուսների բոլոր տեսակները բերված են ներքոհիշյալ աղյուսակում:

Название вида в 2003—2010 гг.[2] Другие типы (штаммы), включённые в вид[2] Название вида с 2010 г.[5]
Human papillomavirus 1 (HPV1) — Mupapillomavirus 1
Human papillomavirus 2 (HPV2) HPV27, HPV57 Alphapapillomavirus 4
Human papillomavirus 4 (HPV4) HPV65, HPV95 Gammapapillomavirus 1
Human papillomavirus 5 (HPV5) HPV8, HPV12, HPV14, HPV19, HPV20, HPV21, HPV25, HPV36, HPV47 Betapapillomavirus 1
Human papillomavirus 6 (HPV6) HPV11, HPV13, HPV44, HPV74, PcPV Alphapapillomavirus 10
Human papillomavirus 7 (HPV7) HPV40, HPV43, HPV91 Alphapapillomavirus 8
Human papillomavirus 9 (HPV9) HPV15, HPV17, HPV22, HPV23, HPV37, HPV38, HPV80 Betapapillomavirus 2
Human papillomavirus 10 (HPV10) HPV3, HPV28, HPV29, HPV77, HPV78, HPV94 Alphapapillomavirus 2
Human papillomavirus 16 (HPV16) HPV31, HPV33, HPV35, HPV52, HPV58, HPV67 Alphapapillomavirus 9
Human papillomavirus 18 (HPV18) HPV39, HPV45, HPV59, HPV68, HPV70, HPV85 Alphapapillomavirus 7
Human papillomavirus 26 (HPV26) HPV51, HPV69, HPV82 Alphapapillomavirus 5
Human papillomavirus 32 (HPV32) HPV42 Alphapapillomavirus 1
Human papillomavirus 34 (HPV34) HPV73 Alphapapillomavirus 11
Human papillomavirus 41 (HPV41) — Nupapillomavirus 1
Human papillomavirus 48 (HPV48) — Gammapapillomavirus 2
Human papillomavirus 49 (HPV49) HPV75, HPV76 Betapapillomavirus 3
Human papillomavirus 50 (HPV50) — Gammapapillomavirus 3
Human papillomavirus 53 (HPV53) HPV30, HPV56, HPV66 Alphapapillomavirus 6
Human papillomavirus 54 (HPV54) — Alphapapillomavirus 13
Human papillomavirus 60 (HPV60) — Gammapapillomavirus 4
Human papillomavirus 61 (HPV61) HPV72, HPV81, HPV83, HPV84, HPVcand62, HPVcand86, HPVcand87, HPVcand89 Alphapapillomavirus 3
Human papillomavirus 63 (HPV63) — Mupapillomavirus 2
Human papillomavirus 71 (HPV71) — удалён
Human papillomavirus 88 (HPV88) — Gammapapillomavirus 5
Human papillomavirus cand90 (HPVcand90) — Alphapapillomavirus 14
Human papillomavirus cand92 (HPVcand92) — Betapapillomavirus 4

Բազմազանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարդու պապաիլոմավիրուսները հայտնի են շատ վաղուց, հենց դրանք են առաջացնում գորտնուկներ:

Ներկայումս արդեն հայտնի են մարդու մոտ հայտնաբերված պապիլոմավիրուսների ավելի քան 600 տեսակ (շտամմներ): Դրանցից մոտ 40-ը կարող են տղամարդկանց և կանանց մոտ առաջացնել սեռական օրգանների և մերձանալային շրջանի ախտահարումներ և առաջացնել սրածայր կանդիլոմաներ: Դրանցից որոշները անվտանգ են, որոշները առաջացնում են գորտնուկներ, որոշներն էլ՝ քաղցկեղ:

Խմբի որոշ ներկայացուցիչներ օժտված են ուռուցքածին հատկությամբ և հազվադեպ դեպքերում առաջ են բերում հյուսվածքների փոփոխություններ, բարորակ կամ չարորակ ուռուցքներ: 1980 թվականին սկսեցին հայտնվել հաղորդագրություններ արգանդի պարանոցի քաղցկեղի զարգացման գործում պապիլոմավիրուսների էթիոլոգիկ դերի վերաբերյալ, որը շուտով ապացուցվեց համոզիչ վիճակագրությամբ:

2006 թվականին ռուսական ԶԼՄ-ում հայտնվեց հաղորդագրություն, ըստ որի ավստրալիական գիտնականների կողմից հաստատվել է արգանդի պարանոցի քաղցկեղի և մարդու պապիլոմայի վիրուսի միջև կապ[6]: Կաղապար:Неавторитетный источник. Բայց հետազոտողները կրծքագեղձի քաղցկեղում չեն հայտնաբերել ՄՊՎ[7]:

2017 թվականին հայտնաբերվել և ապացուցվել է ուռուցքաբանական հիվանդություններում ՄՊՎ-ի դերը՝ արգանդի պարանոցի քաղցկեղ, տղամարդկանց և կանանց մոտ անուսի քաղցկեղ, հեշտոցի և առնանադամի քաղցկեղ (հաճախականության նվազման կարգով), 2010 թվականին ապացուցվել է բերանի և ըմպանի հարթ-բջջային քաղցկեղի առաջացման և պապիլոմավիրուսային վարակի միջև կապը: Կան հակասական տվյալներ միզապարկի քաղցկեղի առաջացման գործում ՄՊՎ-ի դերի վերաբերյալ[8]:

Որոշ հետազոտողներ հայտարարում են մարդու օրգանիզմում վիրուսի՝ մի տեսակի մուտացիայի միջոցով այլ տեսակի փոխարկվելու մասին: Բայց առայժմ Միջազգային Առողջապահական Կազմակերպությունը արգելել է այս հետազոտությունները հանձնարարականների ձևով:

Վարակման ուղիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Սեռական օրգանների և հետանցքի գորտնուկներով (սրածայր կանդիլոմա) վարակվելու հիմնական ուղին սեռական ճանապարհն է:
  • Հնարավոր է նորածինների վարակումը ծննդաբերության ժամանակ, որը հանդիսանում է երեխաների մոտ լարինգեալ պապիլոմատոզի և նորածինների մոտ սեռական օրգանների և հետանցքի գորտնուկներ առաջացման հիմնական պատճառը:
  • Հնարավոր է կենցաղային ճանապարհով վարակում՝ հպման միջոցով: Մարդու պապիլոմավիրուսը ընդունակ է որոշ ժամանակ գոյատևել հասարակական վայրերում (զուգարաններ, բաղնիքներ, լողավազաններ, սպորտդահլիճներ) և թափանցել մարդու օրգանիզմ մաշկի քերծվածքների, վնասվածքների միջոցով[9][10]:
  • Հնարավոր է ինքնավարակում (աուտոինոկուլյացիա) թրաշվելու և էպիլյացիայի ժամանակ[10]:

Պապիլոմավիրուսների գոյատևման ձևեր և հիվանդության ընթացք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընկնելով օրգանիզմ՝ պապիլոմաների վիրուսները վարակում են էպիթելի հիմային շերտը, ընդ որում ամենահաճախ վարակվող տարածքը հանդիսանում է բազմաշերտ հարթ էպիթելից գլանաձև էպիթելի անցման հատվածը:

Վարակված բջջում վիրուսը գոյություն ունի երկու ձևով՝ էպիսոմալ (բջջի քրոմոսոմներից դուրս), որը համարվում է բարորակ ձև և ինտրոսոմալ՝ ինտեգրված (ներկառուցված է բջջի գենոմում), այն համարում են վիրուսի մակաբուծության չարորակ ձև:

Հիվանդության ընթացք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեծամասամբ բնութագրական է իմունիտետի անկումը:

Ինկուբացիայի ընթացք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ինկուբացիայի ընթացքը երկար է՝ կես ամսից մինչև մի քանի տարի: Պապիլոմավիրուսային վարակի համար բնութագրական է գաղտնի (լատենտ) ընթացքը: Մարդը կարող է միաժամանակ վարակվել մի քանի տիպի պապիլոմավիրուսներով: Տարբեր գործոնների ազդեցությամբ տեղի է ունենում վիրուսի ակտիվացում, նրա ինտենսիվ բազմացում, և հիվանդությունը անցնում է կլինիկական արտահայտման փուլի:

Մեծամասամբ (մինչև 90%) 6–12 ամիսների ընթացքում տեղի է ունենում ինքնաբուժում, այլ դեպքերում դիտվում է երկար խրոնիկ զարգացող ընթացք՝ մալիգնիզացիոն ընթացքի հնարավորությամբ (կախված վիրուսի տեսակից ):

Պապիլոմավիրուսների տիպեր ըստ կլինիկական դրսևորման[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ նորագոյացությունների առաջացման գործընթացների խթանելու հնարավորության պապիլոմավիրուսները դասակարգվում են երեք խմբի[11].

  • Ցածր օնկոգենային ռիսկով օնկոգենային պապիլոմավիրուսներ (HPV 3, 6, 11, 13, 32, 34, 40, 41, 42, 43, 44, 51, 61, 72, 73)
  • Միջին օնկոգենային ռիսկով օնկոգենային պապիլոմավիրուսներ (HPV 30, 35, 45, 52, 53, 56, 58)
  • Բարձր օնկոգենային ռիսկով օնկոգենային պապիլոմավիրուսներ (HPV 16, 18, 31, 33, 39, 50, 59, 64, 68, 70).

Դրանցից արգանդի վզիկի քաղցկեղի դեպքում գտնում են ՄՊՎ մոտ 20 տեսակ, ավելի հաճախ 16 և 18 տիպերը, համապատասխանաբար 50 և 10%[11]:

Արգանդի վզիկի քաղցկեղ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական հոդված՝ Рак шейки матки

Արգանդի վզիկի քաղցկեղ (տափակաբջջային կարցինոմա, Cervical cancer): Վիրուսի բացակայության դեպքում արգանդի վզիկի քաղցկեղ հիվանությունը չի հանդիպում: Հիվանդության զարգացումը դանդաղ է, այդ պատճառով այն արտահայտվում է տասնամյակ հետո (Greenblatt, 2005; Sinal and Woods, 2005):

Հայտնաբերվում է կոլպոսկոպիկ և բջջաբանական, հյուսվածքաբանական հետազոտությունների ժամանակ:

Բարձր ռիսկ HPV-16 и 18, հանդիպում է 70 % դեպքերում (Baseman and Koutsky, 2005; Cohen, 2005): 16 տիպը տալիս է 41—54 % քաղցկեղի դեպք (Noel et al., 2001; Baseman and Koutsky, 2005):

Диагностика[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Клинический осмотр[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

По характерной клинической картине выявляются все виды бородавок, остроконечные кондиломы. При наличии аногенитальных бородавок обязателен осмотр шейки матки, по показаниям — для исключения эндоуретральных кондилом — уретроскопия.

Кольпоскопия[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Кольпоскопия и биопсия показаны всем женщинам с цервикальной интраэпителиальной неоплазией класса II(CIN II) или класса III(CIN III), независимо от подтверждения у них наличия ВПЧ-инфекции.

Проводится тест с уксусной кислотой (Acetic Acid Test). В настоящее время специфическим кольпоскопическим признаком ПВИ шейки матки считается неравномерное поглощение йодного раствора Люголя беловатым после уксуса участком эпителия (в виде йодпозитивных пунктации и мозаики). Признаками ПВИ шейки матки могут также быть ацетобелый эпителий, лейкоплакия, пунктация, белые выросты и мозаика, атипичная зона трансформации, жемчужная поверхность после обработки уксусом.

Цитологическое исследование шеечных мазков[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Цитологическое исследование шеечных мазков по Папаниколау (PAP — smear test) выделяет следующие результаты:

  • 1-й класс — атипические клетки отсутствуют, нормальная цитологическая картина;
  • 2-й класс — изменение клеточных элементов обусловлено воспалительным процессом во влагалище и (или) шейке матки;
  • 3-й класс — имеются единичные клетки с изменениями соотношения ядра и цитоплазмы, диагноз недостаточно ясен, требуется повторение цитологического исследования или необходимо гистологическое исследование биоптированной ткани для изучения состояния шейки матки;
  • 4-й класс — обнаруживаются отдельные клетки с признаками злокачественности, а именно с увеличенными ядрами и базофильной цитоплазмой, неравномерным распределением хроматина;
  • 5-й класс — в мазке имеются многочисленные атипические клетки.

Гистологическое исследование[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

thumb|Папиллома кожи Обнаруживается умеренное утолщение рогового слоя с папилломатозом (не путать с микропапилломатозом), паракератозом и акантозом; могут присутствовать фигуры митоза. Диагностически важным считается наличие в глубоких участках мальпигиева слоя койлоцитов — больших эпителиальных клеток с круглыми гиперхромными ядрами и выраженной перинуклеарной вакуолизацией.

Типирование с помощью ПЦР[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Метод ПЦР имеет большую диагностическую значимость и позволяет идентифицировать отдельные типы ВПЧ. Однако использование этого метода как диагностического критерия для неопластических процессов шейки матки приводит к значительной гипердиагностике, так как примерно в 80 % случаев инфицирование имеет кратковременный характер и заканчивается спонтанным выздоровлением и элиминацией вируса. Так, по данным западных независимых лабораторий, результаты ПЦР к ВПЧ давали ложноположительные или ложноотрицательные результаты почти в 20 % случаев. Таким образом, положительный результат при лабораторном исследовании на ДНК ВПЧ не позволяет в большинстве случаев прогнозировать развитие цервикального рака. Однако он имеет большую прогностическую значимость, особенно если на фоне ВПЧ-инфекции уже имеется картина дисплазии эпителия шейки матки, и позволяет говорить о степени канцерогенного риска.

Digene-тест[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Скрининговый тест, принятый во всех странах мира. Используется для быстрого выявления клинически значимых концентраций высоконкогенных типов папилломавируса. Имеет высокую специфичность и точность диагностики. Оценка теста производится в комплексе с цитологическим исследованием шейки матки.

Исследование на заболевания, передающиеся половым путём[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Так как аногенитальные бородавки в 90 % случаев ассоциируются с другими урогенитальными инфекциями, целесообразно проводить исследования на их наличие методом ПЦР.

Лечение папилломавирусной инфекции[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Радикальной терапии папилломавируса не существует[12][13][14], то есть нет препаратов и методов, которые бы позволяли устранить вирус из организма человека полностью. Врачи лечат только последствия действия вируса, то есть удаляют бородавки, первичные стадии раковых заболеваний (ткани с клеточными изменениями). Общая терапия назначается при поражении высокоонкогенными типами вируса с локализацией патологического процесса в области аногенитального тракта. В качестве препаратов выбора используются противовирусные препараты и иммуномодуляторы.

Согласно исследованиям Центров по контролю и профилактике заболеваний США, естественный иммунитет самостоятельно справляется с вирусом в организме в течение 2 лет в 90 % случаев[12].

Средствами удаления поражённых тканей могут быть:

Побочным эффектом может быть распространение вируса на прилегающие ткани, повреждённые в процессе удаления поражённых участков.

Перспективным направлением в лечении вирусных заболеваний, включая ВПЧ, является генная терапия, варианты CRISPR/Cas9 и "цинковые пальцы".

Профилактика генитальных инфекций[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Несмотря на появляющиеся результаты исследований о неполной эффективности применения — барьерная контрацепция (презерватив) остаётся единственным легкодоступным средством возможного, но не полного предохранения от папилломавирусной инфекции человека (поскольку презерватив может изолировать не все соприкасающиеся участки повреждённой кожи).

В США разработана вакцина Gardasil, которая рекомендована 16 июня 2006 года «Консультативным комитетом по практике иммунизации»[15] к применению как защита от рака шейки матки[16]. Вакцина эффективна против четырёх видов вируса ВПЧ: 6, 11, 16 и 18[17]. Вакцинация проводится девочкам, начиная с 11—12 лет, троекратно. Цена 1 инъекции — 120 долларов США (360 для полной иммунизации). Подобная вакцина применяется и в некоторых странах Европы, (например Греции, но уже по цене 185 евро за инъекцию[18]). В России вакцина Гардасил зарегистрирована в 2006 году и также доступна для применения. В ряде регионов (Москва, Московская область) молодых девушек прививают бесплатно, в других (например, Рязанская область) за прививку надо платить (в 2013 году — около 16 тысяч рублей).Կաղապար:Нет АИ

Другая вакцина — Церварикс, эффективна для ВПЧ 16 и 18[19] — появилась на рынке позже, доступна и разрешена для применения с 10 лет.

С 2016 года прививка от ВПЧ входит в календари (обязательных, оплаченных бюджетом) прививок многих регионов России: Москвы[20], Свердловской области[21], Челябинской области[22] и др. В большинстве регионов используется вакцина Гардасил.

ВОЗ рекомендует вакцинировать не только девочек, но и мальчиков с целью предотвратить циркулирование вируса[23]

См. также[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Примечания[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Атлас по медицинской микробиологии, вирусологии и иммунологии : Учебное пособие для студентов медицинских вузов / Под ред. Կողմ, Կողմ. — М. : Медицинское информационное агентство, 2003. — С. 113. — ISBN 5-89481-136-8.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 To designate as species in the family Papillomaviridae : [անգլ.] // ICTVonline. — Code assigned: 2003.224V. — 2003.
  3. ↑ Diego Chouhy et al. Analysis of the genetic diversity and phylogenetic relationships of putative human papillomavirus types // Journal of General Virology. — 2013. — Vol. 94, no. 11. — doi:10.1099/vir.0.055137-0.
  4. ↑ The Classification and Nomenclature of Viruses : Summary of Results of Meetings of the International Committee on Taxonomy of Viruses in Madrid, September 1975 : [անգլ.] // J. gen. Viral.. — 1976. — Vol. 31. — P. 467.
  5. ↑ 5,0 5,1 Rationalization and extension of the family Papillomaviridae : [անգլ.] // ICTVonline. — Code assigned: 2010.001a-kkkV. — 2010. — 39 p.
  6. ↑ Рак молочной железы передаётся половым путём
  7. ↑ Ашрафян Л. А., Боженко В. К., Слонов А. В., Овчинникова О. А., Хунова Л. З. Роль вирусной инфекции в этиопатогенезе рака молочной железы // Опухоли женской репродуктивной системы : журнал. — 2010. — № 3. — С. 57−61.
  8. ↑ Нигматуллин, 2017
  9. ↑ Вирус папилломы человека | Папилломы человека
  10. ↑ 10,0 10,1 Пути заражения папилломавирусом
  11. ↑ 11,0 11,1 Исаков В. А., Ермоленко Д. К., Кутуева Ф. Р., Ермоленко Е. И., Москвин И. И. Этиология и патогенез ВПЧ-инфекции // Использование циклоферона в терапии папилломавирусной инфекции. Рекомендации для врачей. — СПб.–В.Новгород: Тактик–Студио, 2007. — 64 с.
  12. ↑ 12,0 12,1 Genital HPV Infection — Fact Sheet. CDC.gov
  13. ↑ HPV Vaccine Information For Young Women
  14. ↑ ACS :: What Are the Risk Factors for Cervical Cancer?
  15. ↑ Advisory Committee on Immunization Practices ACIP
  16. ↑ HPV Vaccine Questions and Answers CDC.gov
  17. ↑ «Гардасил - инструкция по применению». HPVinfo.ru Вирус папилломы человека. Վերցված է 2018-08-02-ին.
  18. ↑ Και στην Ελλάδα το εμβόλιο για τον καρκίνο της μήτρας e-docor.gr
  19. ↑ «Церварикс - инструкция по применению». HPVinfo.ru Вирус папилломы человека. Վերցված է 2018-08-02-ին.
  20. ↑ «Региональный календарь профилактических прививок». Департамент здравоохранения города Москвы. Վերցված է 2018-08-02-ին.
  21. ↑ Календарь профилактических прививок в Свердловской области // Областная газета. —Екатеринбург, Свердловская область, 2016.
  22. ↑ «Приказ Министерства здравоохранения Челябинской области №548 от 20 апреля 2015 года «Об утверждении регионального календаря профилактических прививок Челябинской области»». Электронный фонд правовой и нормативно-технической документации. АО «Кодекс».
  23. ↑ ВОЗ о ВПЧ

Литература[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Baseman J.G. and Koutsky L.A. 2005. The epidemiology of human papillomavirus infections. Journal of Clinical Virology, 32(1): 16-24. Есть английское резюме.
  2. de Villiers E.M., Fauquet C, Broker TR, Bernard HU., and zur Hausen H. 2004. Classification of papillomaviruses. Virology, 324(1): 17-27. Есть английское резюме.
  3. Wu R. Sun S., Steinberg B.M. 2003. Requirement of STAT3 activation for differentiation of mucosal stratified squamous epithelium. Molecular Medicine, 9(3/4), 77-84. Доступна полная статья.
  4. Коротяев А. И. Медицинская микробиология, иммунология и вирусология, СПб. : СпецЛит, 2002.
  5. Левин Д. В. «Инфекции, передаваемые половым путём», № 4, 2004, Лечение инфекции ВПЧ: настоящее и будущее (обзор зарубежной литературы)
  6. «Препараты аллоферона в лечении папилломавирусных инфекций» Авторы: М. Д. Иващенко, М. Ю. Серебряков, М. С. Тищенко
  7. Мальцева Л. И., Фаррахова Л. Н., Кучеров В. А.,Стовбун С. В., Сафронов Д. Ю. Генитальные кондиломы у женщин: факты и противоречия. Генитальные кондиломы у женщин: факты и противоречия. Российский вестник акушера-гинеколога — 2012. — № 2. — С. 78-80.
  8. «Вирус папилломы человека (ВПЧ) и рак шейки матки». Всемирная организация здравоохранения. 2018-02-15.
  9. Нигматуллин Л. М. ВПЧ-ассоциированные онкологические заболевания // Поволжский онкологический вестник : Научно-практический журнал. —Казань, 2017. — № 2.

Կաղապար:Опухоли Կաղապար:ЗППП

Категория:Papillomaviridae Категория:Онковирусы Категория:Вирусные инфекции

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:Lilia1978/Ավազարկղ&oldid=6348258» էջից