Մասնակից:Սվետա Մոսինյան/Ավազարկղ1
Ֆ․ Դ․ Չ․ Ուիլարդ (անգլ.՝ F. D. C. Willard, [1]), Չեստեր անունով սիամական կատվի կեղծանուն։ Այդ կեղծանվամբ գիտական ամսագրերում տպագրվում էին կրիոգենիկայի մասին աշխատանքներ։ Հրատարակություններից մեկում Ֆ. Դ. Չ․ Ուիլարդը հանդես է եկել որպես համահեղինակ, այլ աղբյուրներում նշվել է որպես միակ հեղինակ։
Նախապատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ամերիկացի ֆիզիկոս և մաթեմատիկոս, Միչիգանի համալսարանի պրոֆեսոր Ջեք Հեթերինգթոնը 1975 թվականին պատրաստվում էր Physical Review Letters գիտական ամսագրում հրատարակել կրիոգենիկայի վերաբերյալ իր հետազոտությունների արդյունքները։ Գործընկերը նշել է, որ աշխատության մեջ հեղինակն օգտագործել է հոգնակի տեղանուն, որն ամսագիրն ընդունում է միայն հեղինակների խմբի կողմից։ Հոդվածը չվերաշարադրելու և ստեղծված իրավիճակից դուրս գալու նպատակով գիտնականները մտածել են, թե ինչպես շրջանցել արգելքը[2]։
Հրատարակություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հեթերինգթոնն ուներ Չեսթեր մականունով սիամական կատու, որի հայրը Ուիլարդ մականունով կատուն էր։ Վախենալով, որ իր գործընկերներից որևէ մեկը կճանաչի ընտանի կենդանու մականունը, ֆիզիկոսը որոշել է, որ ավելի լավ է սկզբնատառերում օգտագործել մականունը։ Քանի որ շատ ամերիկացիներ հիմնական անունից բացի ունեն ևս մեկը կամ երկուսը և հաճախ են օգտագործում իրենց սկզբնատառերում, Հեթերինգթոնը որոշել է նշել երկու առաջին անունները՝ հիմնվելով կատվի լատիներեն անվան վրա։ Արդյունքում առաջին տառերը վերցվել են Felis domesticus-ից և Chester-ից ստացվել են F. D. C. գիտական հոդվածը, որը կոչվում է «Two -, Three -, and Four-Atom Exchange Effects in bcc 3He», հրապարակվել է ԴԺ․ Խ. Հեթերինգթոնի և Ֆ. Դ. Չ․ Ուիլարդի հեղինակության ամսագրում[3][2]։
Գրենոբլի 15-րդ միջազգային ֆիզիկայի ցածր ջերմաստիճանի կոնֆերանսում երկրորդ հեղինակը եղել է Հեթերինգթոնը, ով իր հոդվածը ստորագրել է իր համահեղինակի ոտնահետքերի հետ և մի քանի պատճեններ է ուղարկել ընկերներին և գործընկերներին[2][4]։ Այնուամենայնիվ, մեկ այլ ակնարկ է հրապարակվել, բայց այժմ բացառապես Ֆ. Դ. Ուիլարդի հեղինակությամբ, որը կոչվում է «L' hélium 3 solide. Un antiferromagnétique nucléaire», հրատարակվել է 1980 թվականի սեպտեմբերին ֆրանսիական գիտահանրամատչելի հանդեսում «La Recherche» պարբերագրում[5]։ Դա եղել է վերջին հայտնվելը Ուիլլարդի՝ որպես հեղինակի գիտական աշխարհում։
Արձագանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Համահեղինակ Հեթերինգթոնի բացահայտումը՝ Physical Review Letters-ի հոդվածի մեջ լայն ճանաչում է ստացել։ Հաճախ, Հեթերինգթոնի փոխարեն, Միչիգանի համալսարանից զանգահարողները խնդրում էին խոսել իր համահեղինակի հետ[6]։ Հետագայում Ֆ. Դ. Չ. Ուիլարդը բազմիցս հայտնվել է ծանոթագրություններում, որտեղ նրան շնորհակալություն են հայտնել «բանավեճի մեջ օգտակար ավանդի» համար[7], և նույնիսկ առաջարկել են պրոֆեսորի պաշտոն[8]։Որպես ապրիլի մեկի կատակ ՝ Ամերիկյան ֆիզիկական հասարակությունը 2014 թվականին հայտարարել է բաց մուտքի նոր նախաձեռնության մասին, որով կատուների հեղինակությամբ հոդվածները փոխանցվում են բաց հասանելիության, այդ թվում ՝ հասանելի կդառնան Հեթերինգթոնի կամ Ուիլարդի հոդվածները: Անոնսի հեղինակները նաև կատակել են, որ կատվի աշխատանքները հրապարակում էին 1975 թվականից ի վեր[9]։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «F.D.C. Willard». P.I. Engineering. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-08-30-ին. Վերցված է 2020-02-25-ին.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Кот учёный // Наука и жизнь. — 2004. — № 11 (Նոյեմբեր). — ISSN 0028-1263.
- ↑ Hetherington, J. H. Two-, Three-, and Four-Atom Exchange Effects in bcc ³He : [անգլ.] / Willard, F. D. C. // Physical Review Letters. — 1975. — Vol. 35, no. 21 (24 November). — P. 1442—1444. — ISSN 0031-9007.
- ↑ Weber, 1982, էջ 110
- ↑ Willard, F.D.C. L’hélium 3 solide: un antiferromagnétique nucléaire // La Recherche. — 1980. — № 114 (Սեպտեմբեր). — ISSN 0029-5671.
- ↑ «"Who's a clever boy?" Animals in academia» (անգլերեն). Academia Obscura. 21 июля. Վերցված է 2016-07-03-ին.
- ↑ Zankl, 2008, էջ 15
- ↑ Woodruff, Truman O. (26 ноября 1976). «Woodruff Letter» (PDF) (անգլերեն). Michigan State University. Վերցված է 2016-07-03-ին.
- ↑ «APS Announces New Open Access Initiative» (անգլերեն). American Physical Society. 1 апреля 2014. Վերցված է 2016-07-03-ին.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Stall, Sam 100 Cats Who Changed Civilization: History's Most Influential Felines. — Quirk Books, 2007. — P. 22. — 175 p. — ISBN 1594741638
- Weber, Robert. L. More Random Walks in Science. — CRC Press, 1982. — P. 110. — 224 p. — ISBN 0854980407
- Zankl, Heinrich Irrwitziges aus der Wissenschaft von Dunkelbirnen und Leuchtkaninchen. — Weinheim; Wiley-VCH, 2008. — 258 p. — ISBN 978-3-527-32114-8 (Отрывок: Merkwürdiges aus Astronomie, Physik, Mathematik und Chemie(գերմ.). — С. 13—15. — 54 с.)