Մասնակից:Նարե Հախինյան/Ավազարկղ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Ասյա Կոլոդնայա ()[1]խորհրդային հոգեբան, բժիշկ: Հոգետեխնիկայի և աշխատանքի հոգեբանության առաջատար մասնագետներից մեկն է։ Ամուսնացած է եղել խորհրդային հոգեբան Ֆյոդոր Շեմյակինի հետ[2]:

Կյանք և գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստացել է բժշկական կրթություն, եղել է Գրիգորի Ռոսոլիմոյի աշակերտուհին։ 1921-1924 թվականներին աշխատել է Ալեքսեյ Կոժևնիկովի անվան նյարդային հիվանդությունների կլինիկայում որպես հոգեբան, այնուհետև աշխատանքի է անցել Ժողկոմատում՝ որպես կենտրոնական հոգեբանական լաբորատորիայի խորհրդատու, բայց 1928 թվականից մինչև իր կյանքի վերջը աջակցել է Ռոսոլիմոյի արդյունավետ մասնագիտական և անձնական կապերին։ Կոլոդնայան ղեկավարել է Մոսկվայի 3-րդ ֆիզիոթերապևտիկ հիվանդանոցի հոգեբանական լաբորատորիան։

Բազմիցս մասնակցել է հոգետեխնիկայի միջազգային կոնֆերանսների, մասնավորապես, 1931 թվականի սեպտեմբերի 8-13-ը Մոսկվայի 7-րդ Միջազգային հոգետեխնիկական կոնֆերանսի ժամանակ ներկայացրել է խորհրդային հոգետեխնիկան[3]։ Կոլոդնայան, որպես Ժողկոմատի հաղորդակցության ուղիների կենտրոնական լաբորատորիայի ղեկավար, համակարգել է երկաթուղային հանգույցներին կից առնվազն հիսուն ծայրամասային հոգոտեխնիկական լաբորատորիաների գործունեությունը։ Ռոսոլիմոյի մոտ ստացած ուսման արդյունքում Կոլոդնայայի մշակած կազմակերպչական կառուցվածքը և աշխատանքային մեթոդներն ավելի սերտորեն էին կապված բժշկական փորձաքննության գործունեության մեթոդների և սկզբունքների հետ, քան հոգետեխնիկայի այլ ոլորտներում նմանատիպ կառույցներինը։ 1936 թվականից հետո կարճ ժամանակ չի աշխատել[1]։

Ավարտել է Մոսկվայի Հոգեբանության ինստիտուտի ասպիրանտուրան։ 1938 թվականի մարտի 15-ին ինստիտուտի տնօրեն Կոնստանտին Կոռնիլովի ներկայացմամբ շնորհվել է մանկավարժական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան: Իր ամբողջ կյանքի ընթացքում Կոլոդնայան հրատարակել է 44 գիտական աշխատանք մասնագիտական կողմնորոշման, մասնագիտության ընտրության և աշխատանքի տեղավորման ոլորտի վերաբերյալ[1]։

Պատերազմի ժամանակ Կոլոդնայան եղել է Ստալինաբադում՝ տարհանման մեջ, որտեղ աշխատել է որպես աշխատանքի տեսուչ: Պատերազմից հետո վերադառնալով Մոսկվա՝ 1944-1950 թվականներին եղել է փորձաքննության կենտրոնական ինստիտուտի, հաշմանդամների աշխատանքի տեղավորման և կազմակերպման ավագ գիտաշխատող[1]։

Մահացել է 1976 թվականի նոյեմբերի 21-ին։ Մահից հետո նրա անձնական արխիվը պահպանության է հանձնվել Մանկավարժական գիտությունների ակադեմիայի արխիվում։

Կարևորագույն գիտական հրապարակումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Колодная А. И. Психографическая схема для разработки биографического материала. Орёл: Красная книга, 1924.
  • Колодная А. И. Психофизиологический отбор на транспорте // Труды 3-го Всесоюзного съезда санитарных врачей транспорта, 4-10 мая 1925 г., г. Тифлис / Под ред. М. Г. Тракмана. — М.: Наркомздрав, 1926. — С. 118—124.
  • Колодная А. И. Психологический анализ профессии паровозного машиниста // Паровозный машинист и его помощник. Труды Центр. Лаборатории по изучению профессиональных заболеваний на транспорте УПС НКЗ. Т.1. Под ред. М. Лукомского и др. М.: Изд. Наркомздрава РСФСР. 1928. С. 175—181.
  • Колодная А. И. Испытания профессиональной пригодности паровозных машинистов // Труды Центральной лаборатории по изучению профессиональных болезней на транспорте (УПС НКЗ РСФСР). — М., 1928. — Т. 1. — С. 114—140.
  • Колодная А. И. Методика психотехнических испытаний поступающих в школы транспорта // Профилактический отбор в технические школы транспорта / Под ред. М. Я. Лукомского, М. Г. Тракмана. — М.: Медгиз, 1929. — Т. 2. — С. 79-116.
  • Колодная А. И. Профессиональные интересы подростка—транспортника // Профилактический отбор в технические школы транспорта / Под ред. М. Я. Лукомского, М. Г. Тракмана. — М.: Медгиз, 1929. — Т. 2. — С. 128—150.
  • Колодная А. И. Интересы рабочего подростка: опыт изучения одной анкеты. М., 1929.
  • Колодная А. И. Целостное исследование личности как принцип профессионального подбора // Психоневрологические науки в СССР. М.; Л.,1930.
  • Колодная А. И. Психологический анализ железнодорожных происшествий. Доклад на 1 Всес. съезде ВОП и ПП в мае 1931 г. в Ленинграде // Советская психотехника, 1932, № 4. С.264-268.
  • Колодная А. И. Принципы построения системы профконсультации лицам с ограниченной трудоспособностью // Советская клиника. 1932. № 5.
  • Колодная А. И. Перемена профессии как психогигиеническая мера предупреждающая дальнейшую инвалидизацию (Из Ин-та экспертизы трудоспособности) // Советская невропатология, психиатрия и психогигиена. 1933. Т. 2. Вып. 10. — С. 110—115.
  • Труд дежурного по станции / Под ред. А. И. Колодной. — М.: Трансжелдориздат, 1934. — 112 с.
  • Колодная А. И., Френкель Е. В. Психологическая характеристика профессии дежурного по станции // Труд дежурного по станции. Под ред. и с предисловием А. И. Колодной. М.: Трансжелдориздат. 1934. С. 11-34.
  • Труд поездного диспетчера / Под ред. А. И. Колодной. — М.: Трансжелдориздат, 1934.
  • Вопросы оздоровления условий труда на железнодорожном транспорте / Под общ. ред. А. И. Колодной, В. К. Варищева. — М.: Трансжелдориздат, 1936. — 144 с.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Платонов К. К. Мои личные встречи на великой дороге жизни. (Воспоминания старого психолога). М.: Изд-во «Институт психологии РАН», 2005
  2. Воспоминания Александра Торопцева: «Поколение победителей и вся жизнь»
  3. Колодная А. И. Психологические сдвиги в основных профессиях транспорта в связи с реконструкцией. Доклад на 7-й Международной психотехнической конференции, Москва, 8—13 сентября 1931 г. Тезисы докладов. Выпуск IV. С. 37-42.