Մալթայի խորհրդարան
Ղեկավար | Մարի-Լուիզ Կոլեյրո Պրեկա | |
---|---|---|
Երկիր | Մալթա | |
Իրավասությունը տարածվում է | Մալթա | |
Գլխամասի վայր | Parliament House | |
Number of seats | 79 | |
Պաշտոնական կայք | www.parlament.mt | |
Կազմված է | Member of the House of Representatives of Malta |
Մալթայի խորհրդարան, (մալթ.՝ Il-Parlament ta' Malta) սահմանադրական օրենսդիր մարմին է Մալթայում, որը գտնվում է Վալետայում։ Խորհրդարանը միապալատ է՝ դեմոկրատական ճանապարհով ընտրված Ներկայացուցիչների պալատով և Մալթայի նախագահով։ Սահմանադրական օրենքով կառավարության բոլոր նախարարները, ներառյալ վարչապետը, պետք է լինեն Ներկայացուցիչների պալատի անդամներ։
1921-1933 թվականներին խորհրդարանը երկպալատ էր՝ բաղկացած Սենատից (Սենատ), ինչպես նաև Օրենսդիր ժողովից (Assemblea Leġiżlattiva)։
Մալթայի Ներկայացուցիչների պալատ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ներկայացուցիչների պալատը (մալթ.՝ Kamra tad-Deputati) Մալթայի միապալատ օրենսդիր մարմինն է և Մալթայի խորհրդարանի բաղադրիչը։ Պալատը նախագահում է Պալատի նախագահը։ Մալթայի նախագահը նշանակվում է հինգ տարի ժամկետով՝ պալատի որոշմամբ։
Կազմ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Պալատը կազմված է կենտ թվով անդամներից, որոնք ընտրվում են մեկ անգամ ժամկետով հինգ տարի ժամկետով։ Տասներեք ընտրատարածքներից յուրաքանչյուրից ընտրվում է հինգ անդամ ՝ որոշիչ ձայնի իրավունքի ընտրական համակարգի կիրառմամբ, սակայն անհամաչափության դեպքում ընտրվում են լրացուցիչ անդամներ։ 2022 թվականից սկսած ՝ կին թեկնածուներին Տրվում է 12 լրացուցիչ տեղ, եթե նրանք չեն կազմում ընտրված անդամների ընդհանուր թվի 40%-ը, ինչը կհանգեցնի նրան, որ 2022 թվականի ընտրություններից հետո պատգամավորների ընդհանուր թիվը կկազմի 79 մարդ։
Ընտրական համակարգ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Խորհրդարանի պատգամավորներն ընտրվում են 13 հինգ մանդատանոց ընտրատարածքներում ՝ միասնական ձայնի փոխանցման միջոցով[1]։ Առաջին փուլում Հագենբախ-Բիշոֆի քվոտան անցած թեկնածուները համարվում են ընտրված, և բոլոր լրացուցիչ ձայները փոխանցվում են մնացած թեկնածուներին, ովքեր կընտրվեն, եթե դա թույլ տա նրանց անցնել քվոտայով[1]։ Ամենացածր վարկանիշ ունեցող թեկնածուներն այնուհետև մեկ առ մեկ մաղվում են, և նրանց տեղերը փոխանցվում են մյուս թեկնածուներին, ովքեր ընտրվում են, երբ նրանք անցնում են հենանիշային միավորի միջով, մինչև բոլոր հինգ տեղերը լրացվեն[2]։ Եթե կուսակցությունը հավաքում է առաջին հերթին իր օգտին տրված ձայների մեծամասնությունը, բայց չի ստանում խորհրդարանական մեծամասնություն, ապա նրան տեղեր են հատկացվում մեկ տեղի մեծամասնություն ապահովելու համար, եթե նա տեղեր ստացած երկու կուսակցություններից մեկն է[2]։ Չնայած օգտագործված վարկանիշային նախապատվության համակարգը տեխնիկապես համամասնական է, ընտրատարածքում տեղերի փոքր քանակը (հինգ) նշանակում է, որ կուսակցությունները կարող են տեղեր ստանալ միայն այն դեպքում, եթե նրանք հավաքեն առնվազն 16,7% ձայն, ուստի ավելի փոքր կուսակցություններ չեն կարող ներկայացված լինել[3]։ Հետևաբար, Մալթայում կա կայուն երկկուսակցական համակարգ, և միայն Լեյբորիստական կուսակցությունը և ազգայնական կուսակցությունը կառավարություն կազմելու իրական շանսեր ունեն[4][5]։
2018-ին ամբողջ երկրում քվեարկության տարիքը իջեցվել է մինչև 16 տարեկան[6]։ 2021 թվականին ներդրվել է գենդերային ուղղման մեխանիզմ.Սահմանադրության նոր 52(Ա) հոդվածը նախատեսում է մինչև 12 լրացուցիչ տեղ տրամադրել "թերներկայացված սեռի" չընտրված թեկնածուներին, եթե նրանցից մեկը կազմում է ընտրված պատգամավորների թվի 40% - ից պակաս[7]։ Քանի որ մինչ այս մեխանիզմի ներդրումը կանայք երբեք չէին կազմում ընտրված թեկնածուների ավելի քան 15% - ը, դա իրականում հանգեցնում է խորհրդարանում 12 լրացուցիչ կանանց (յուրաքանչյուր կուսակցությունից 6-ական)։
Ժողովների անցկացման վայր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1921-2015 թվականներին Ներկայացուցիչների պալատը տեղակայվել է Վալետտայի Գրենդմաստեր Փալասում[8]։ 2015 թվականի մայիսի 4-ից Ներկայացուցիչների պալատը նիստեր է անցկացնում խորհրդարանի շենքում, որը գտնվում է Վալետայի քաղաքային դարպասներից ոչ հեռու։
Կոմիտեներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ներկայացուցիչների պալատի կանոնակարգը նախատեսում է ութ խորհրդարանական մշտական հանձնաժողովների ստեղծում ՝ խորհրդարանական աշխատանքի արդյունավետությունը բարձրացնելու և խորհրդարանի վերահսկողական գործառույթներն ուժեղացնելու համար։
Մշտական հանձնաժողովներն են ՝
- Ներկայացուցիչների պալատի գործերի մշտական հանձնաժողով
- Արտոնությունների մշտական հանձնաժողով
- Պետական հաշիվների մշտական հանձնաժողով
- Արտաքին և եվրոպական հարցերի մշտական հանձնաժողով
- Սոցիալական հարցերի մշտական հանձնաժողով
- Օրինագծերի քննարկման մշտական հանձնաժողով
- Ընտանիքի հարցերի մշտական հանձնաժողով
- Տնտեսական և ֆինանսական հարցերի մշտական հանձնաժողով
Այլ կանոնադրություններին համապատասխան ստեղծված մյուս մշտական հանձնաժողովները ներառում են․
- Շրջակա միջավայրի և զարգացման պլանավորման մշտական հանձնաժողով
- Պետական վերահսկողության հաշվիչ հանձնաժողով
- Պետական պաշտոններում նշանակումների մշտական հանձնաժողով
- Հանրային կյանքի ստանդարտների կոմիտե
Կան նաև հատուկ հանձնաժողովներ և ոչ պաշտոնական հանձնաժողովներ։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 «How Malta Votes: An Overview - Malta Elections». University of Malta. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 8-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
- ↑ 2,0 2,1 «Malta, electoral system». Inter-Parliamentary Union. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
- ↑ The Hagenbach-Bischoff quota is 1/6 of the total votes cast, i.e. about 16.7% of votes
- ↑ Hirczy de Miño, Wolfgang; C. Lane, John (1999). Malta: STV in a two-party system. էջ 17.
- ↑ Cini, Michelle (2009). «A Divided Nation: Polarization and the Two-Party System in Malta». South European Society and Politics. 7 (1): 6–23. doi:10.1080/714004966. ISSN 1360-8746. S2CID 154269904. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2022 թ․ մարտի 25-ին.
- ↑ «16-year-olds granted the vote in national elections». Times of Malta (բրիտանական անգլերեն). 2018 թ․ մարտի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2022 թ․ մարտի 4-ին.
- ↑ Abbas Shalan, Samira (2022 թ․ մարտի 28). «Only 4 women elected, casual election results set to trigger gender mechanism». The Malta Independent. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 19-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 19-ին.
- ↑ «Parliament House inaugurated, holds first sitting: 'A milestone in Malta's parliamentary history' – President». Times of Malta. 2015 թ․ մայիսի 4. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 6-ին.