Ճառագայթաբանություն

Dr. Macintyre’s X-Ray Film (1896)

Ճառագայթաբանություն (լատին․՝ radius «ճառագայթ» + հունարեն՝ λόγος «ուսուցում, գիտություն»), բժշկական բաժին, ախտորոշման համար ճառագայթային մեթոդների կիրառման ուսումնասիրություն (ռադիոախտորոշում) և բուժում (ռադիոթերապիա) տարբեր հիվանդությունների, նաև հիվանդություններ և պաթոլոգիաներ, որոնք առաջանում են մարդու մարմնի վրա իոնացնող ճառագայթման ազդեցությունից^[1]։

Այս ուղղության զարգացմանը նպաստել են բազմաթիվ գիտնականներ ` Ռենտգեն, Բեքերել, ամուսիններ Մարիա և Պիեռ Կյուրի և այլոք:Կյուրիների ձեռքերը ծածկվեցին վերքերով ռադիոակտիվ նմուշների հետ մշտական շփումից, ինչը խթանեց բժշկական պրակտիկայում ռադիումի օգտագործման գաղափարը ։ Պիեռ Կյուրին ընդգծել է այս հանգամանքը Նոբելյան ելույթում, 1905թ. հունիսի 5-ին։

Գիտության կոդը՝ ըստ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 4-նիշանոց դասակարգման` 3201.11 (բժշկության բաժին)^[2].

Ռադիոլոգիան ի սկզբանե բժշկական գիտության մի ասպեկտ է, որը վերաբերում էր ռենտգենյան մեքենաների կամ այլ նմանատիպ սարքերի կողմից առաջացած էլեկտրամագնիսական էներգիայի օգտագործմանը բժշկական հետազոտությունների համար տեսողական տեղեկատվություն ստանալու համար :Ռադիոլոգիան, որը ներառում է ռենտգենյան ճառագայթների օգտագործումը, կոչվում է ճառագայթաբանություն։ Այսօր բժշկական պատկերացումն այլևս չի սահմանափակվում ռենտգենյան ճառագայթների կիրառմամբ, այլ ներառում է ուսումնասիրություններ՝ օգտագործելով բարձր հաճախականության ալիքներ, մագնիսական դաշտեր և այլ ճառագայթներ։

Ռադիոլոգիայի միջազգային օրն ամեն տարի նշվում է 2012 թվականի նոյեմբերի 8-ից։

Ռադիոլոգիական մեթոդների դասակարգում

Ռադիոլոգիա

Ռադիոախտորոշում
- Ռադիոգրաֆիա
- Ռադիոիզոտոպային ախտորոշում
  - in vivo
    - պոզիտրոնային արտանետումների տոմոգրաֆիա
  - in vitro
- Ինտերվենցիոն (ախտորոշման և բուժման համակցում)
- Ռենտգեն ախտորոշում
  - Անգիոգրաֆիա
  - CT սկանավորում
  - Ռենտգենոսկոպիա
  - Ռադիոգրաֆիա
  - թոքերի ֆտորոգրաֆիա
Ռադիոթերապիա
- Նեյտրոնների գրավման թերապիա
- Բրախիթերապիա
- Ռենտգեն թերապիա

Ծանոթագրություն

↑ UNESCO (1988). «Proposed International standard nomenclature for fields of sciences and technology» (PDF). UNESCO/NS/ROU/257 rev.1. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2016 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 9-ին.
↑ UNESCO (1988). «Proposed International standard nomenclature for fields of sciences and technology» (PDF). UNESCO/NS/ROU/257 rev.1. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2016 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 9-ին.

Գրականություն

Բժշկական ռադիոլոգիա Լ. Դ. Լինդենբրաթե,. Ի.Պ.Կորոլյուկ. Մոսկվա, 2000 թ
Ռազմական թունաբանություն, ճառագայթաբանություն և բժշկական պաշտպանություն / Էդ. Ն.Վ.Սավատեևա. Լ., 1979։

[1] UNESCO (1988). «Proposed International standard nomenclature for fields of sciences and technology» (PDF). UNESCO/NS/ROU/257 rev.1. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2016 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 9-ին.

[2] UNESCO (1988). «Proposed International standard nomenclature for fields of sciences and technology» (PDF). UNESCO/NS/ROU/257 rev.1. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2016 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 9-ին.

[1]

[2]