Jump to content

Ձևափոխության ֆունկցիա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
SVG-ով կոդավորված չորս քարտեզագրումներից բաղկացած կոմպոզիցիա, որտեղ ուղղանկյունը ձևափոխվում է կրկնվող շեղանկյան տեսքով;

Ձևափոխության ֆունկցիա (կամ ինքնորոշման քարտեզ), մաթեմատիկայում[1] ֆունկցիա, սովորաբար՝ որոշակի երկրաչափական հիմքով, որը X բազմությունը քարտեզագրում է իրեն, այսինքն՝ f: X → X[2][3][4]: Օրինակներ են վեկտորային տարածությունների գծային ձևափոխությունները և երկրաչափական ձևափոխությունները, որոնք ներառում են պրոյեկտիվ ձևափոխություններ, աֆինական ձևափոխություններ և հատուկ աֆինական ձևափոխություններ, ինչպես ռոտացիաները, արտացոլումները և տեղափոխումները[5][6]:

Մասնակի ձևափոխություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թեև «ձևափոխություն» տերմինը սովորաբար օգտագործվում է ցանկացած ֆունկցիայի համար, որը քարտեզագրում է իրեն, գոյություն ունի տերմինաբանական այլընտրանք, ըստ որի «ձևափոխություն» տերմինը վերապահված է միայն փոխմիարժեք համապատասխանությանը։

Երբ այս իմաստով ձևափոխությունը ընդհանրացվում է մասնակի ֆունկցիաների համար, ապա այն կոչվում է մասնակի ձևափոխություն։ Մասնակի ձևափոխությունը ֆունկցիա է f:A→B, որտեղ A-ն և B-ն որոշակի բազմության X-ի ենթաբազմություններ են[7]:

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «Self-Map -- from Wolfram MathWorld». Վերցված է March 4, 2024-ին.
  2. Olexandr Ganyushkin; Volodymyr Mazorchuk (2008). Classical Finite Transformation Semigroups: An Introduction. Springer Science & Business Media. էջ 1. ISBN 978-1-84800-281-4.
  3. Pierre A. Grillet (1995). Semigroups: An Introduction to the Structure Theory. CRC Press. էջ 2. ISBN 978-0-8247-9662-4.
  4. Wilkinson, Leland (2005). The Grammar of Graphics (2nd ed.). Springer. էջ 29. ISBN 978-0-387-24544-7.
  5. «Transformations». www.mathsisfun.com. Վերցված է 2019-12-13-ին.
  6. «Types of Transformations in Math». Basic-mathematics.com. Վերցված է 2019-12-13-ին.
  7. Christopher Hollings (2014). Mathematics across the Iron Curtain: A History of the Algebraic Theory of Semigroups. American Mathematical Society. էջ 251. ISBN 978-1-4704-1493-1.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ձևափոխության ֆունկցիա» հոդվածին։