Ձնծաղիկ ալպիական

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ձնծաղիկ ալպիական
Ձնծաղիկ ալպիական
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Բույսեր
Բաժին Ծածկասերմեր
Ընտանիք Շքանարգիզազգիներ
Տեսակ Ձնծաղիկ ալպիական
Լատիներեն անվանում
Galanthus alpinus


Ձնծաղիկ ալպիական (լատին․՝  Galanthus alpinus), շքանարգիզազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Կարմիր գրքում։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաղ գարնանը զարգացող երկու հակաձվաձև, թխակապույտ տերևներով սոխուկավոր, գեղազարդային, դեղագործական բույս է, որի ծաղկակիրը ծաղկման ժամանակ տերևներից երկար է։ Ծաղիկները սպիտակ են, 15-25 մմ երկարության։ Ծաղկապատի արտաքին թերթերը նկատելի սապատիկով են, ներքինները՝ երիկամաձև կամ V-աձև կանաչ պուտերով։ Ունի տանձանման տուփիկ[1]։

Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայաստանում հանդիպում է միայն Իջևանի ֆլորիստիկական շրջանում (Կողբ, Նոյեմբերյան, Ոսկեպար, Աչաջուր գյուղերի շրջակայքում)։ Տեսակի ընդհանուր արեալն ընդգրկում է Հարավարևմտյան և Հարավային Անդրկովկասը[1]։

Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աճում է ստորին և միջին լեռնային գոտիներում՝ ծովի մակարդակից 750-1300 մ բարձրությունների վրա, կաղնու-բոխու, հաճարենու-բոխու լուսավոր անտառներում, հազվադեպ դեպքերում՝ կենու ստվերոտ անտառներում։ Ծաղկում է մարտին, պտղաբերում՝ ապրիլին[1]։

Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վտանգված տեսակ է։ Համարվում է Անդրկովկասի էնդեմիկ։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 500 կմ²-ից պակաս է։ Բույսին սպառնացող վտանգն այն որպես գեղազարդային բույս ինտենսիվ հավաքելն է և ապօրինի անտառահատումը, որը աճելավայրերի խախտման պատճառ է դառնում։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված է որպես ոչնչացման սպառնալիքի ենթակա տեսակ։ CITES-ի կոնվենցիայի 2-րդ հավելվածում ընդգրկված է։ Չի ընդգրկված Բեռնի կոնվենցիայի հավելվածում[1]։

Պահպանության գործողություններ չեն իրականացվում[1]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.