Ձմեռային օլիմպիական խաղեր 1976 պաշտոնապես հայտնի որպես XII Ձմեռային օլիմպիական խաղեր (անգլ.՝ 1980 Winter Olympics, ֆր.՝ XIIes Jeux olympiques d'hiver), ձմեռային բազմասպորտային իրադարձություն, որը տեղի է ունեցել 1976 թվականի փետրվարի 4-15-ը ԱվստրալիայիԻնսբրուք քաղաքում։ Երկրորդ անգամն էր, որ Տիրոլ նահանգը հյուրընկալել է խաղերը, որը շնորհվել էր Ինսբրուքին այն բանից հետո, երբ նախնական հյուրընկալող քաղաք Դենվերը 1972 թվականին հրաժարվել էր։
1976 թվականի ձմեռային օլիմպիական խաղերի ընտրության գործընթացը բաղկացած էր չորս հայտերից՝ Սիոն, Դենվեր, Տամպերե և Վանկուվեր։ Ընտրությունը կատարվել է 1970 թվականի մայիսի 12-ին Ամստերդամում կայացած ՄՕԿ-ի 70-րդ նստաշրջանում[1]։ 1972 թվականի նոյեմբերի 7-ին կայացած համապետական հանրաքվեի ընթացքում Կոլորադոյի ընտրողները մերժել են խաղերի ֆինանսավորումը (միակ անգամը, երբ խաղերը անցկացնելու իրավունք ստացած երկիրը հրաժարվել է)[2]։ Դենվերը պաշտոնապես հեռացել է նոյեմբերի 15-ին, և ՄՕԿ-ն այնուհետև առաջարկել է խաղերը Կանադայի Բրիտանական Կոլումբիայի Ուիստլեր քաղաքին, բայց նա նույնպես հրաժարվել է՝ ընտրություններից հետո կառավարության փոփոխության պատճառով։ Սոլթ Լեյք Սիթին առաջարկել է հյուրընկալել խաղերը, բայց ՄՕԿ-ը, որը դեռ ցնցված էր Դենվերի մերժումից, հրաժարվել է և 1973 թվականի փետրվարի 5-ին ընտրել է Ինսբրուքը որպես 1976 թվականի Ձմեռային օլիմպիական խաղերի քաղաք, որը հյուրընկալել էր 1964 թվականի Ձմեռային օլիմպիական խաղերը տասներկու տարի առաջ։ Այնուհետև Սոլթ Լեյք Սիթին հյուրընկալել է 2002 թվականին Ձմեռային օլիմպիական խաղերը։
1976 թվականի Ձմեռային օլիմպիական խաղերի թալիսմանը Շնեմանն էր՝ կարմիր թիրոլյան գլխարկով ձնեմարդ։ Նախագծված Վալտեր Պատչի կողմից՝ Շնեմանին առաջարկվել է ներկայացնելու 1976 թվականի խաղերը՝ որպես «պարզության խաղեր»։ Այն դիտվել էր նաև որպես հաջողակ թալիսման կանխելու ձյան պակասը, որը վնասել էր 1964 թվականի ձմեռային օլիմպիական խաղերը[3][4]։
Առաջին խաղերն էին 3-րդ Բարոն Կիլանին Մայքլ Մորիսի նախագահության տարիներին։
Ավստրիայի ֆավորիտ Ֆրանց Կլամմերը հաղթանակ է տարել տղամարդկանց լեռնադահուկային սպորտի արագընթաց վայրէջք մարզաձևում 1:45.73 հաշվով, իր երկրի և Շվեյցարիայի պաշտպան, չեմպիոն Բեռնհարդ Ռասի կողմից մեծ ճնշումներից հետո։
ԱՄՆ գեղասահորդուհի Դորոթի Համիլը նվաճել է ոսկե մեդալ գեղասահքի մրցաշարում և ոգեշնչել հանրաճանաչ «սեպ» սանրվածքը[5]։
Բրիտանացի նրբագեղ գեղասահորդ Ջհոն Քերրին փոխել է իր կարգը՝ դիմելով օլիմպիական դատավորներին և նվաճել ոսկի[6]։
Ամերիկացի գեղասահորդ Թերի Կուբիկան փորձել և հաջողությամբ ավարտել է գեղասահքի վտանգավոր հետադարձը։
Արևմտյան Գերմանիայի դահուկորդուհի Ռոզի Միտտմայերը, կանանց լեռնադահուկային մարզաձևերում, վաստակել է երկու ոսկի և արծաթ, իսկ երրորդ ոսկին բաց է թողել 0.13 վայրկյանով[7]։
Խորհրդային Միության դահուկորդուհի Տատյանա Ավերինան նվաճել է չորս մեդալ[8]։
4 հոգանոց բոբսելում Արևելյան Գերմանիայի թիմը նվաճել է երեք հաջորդական անվանակարգերից առաջինը։
ԽՍՀՄ-ը նվաճել է իր չորրորդ անընդմեջ ոսկե մեդալը տափօղակով հոկեյ մարզաձևում։ Երկրորդ անընդմեջ Օլիմպիական խաղերի համար Կանադան հրաժարվել է թիմ ուղարկել՝ բողոքելով այն կանոնների դեմ, որոնք ԽՍՀՄ-ին թույլ էին տալիս մասնակցել արհեստավարժ խաղացողներով, մինչդեռ սահմանափակելով Կանադային սիրողական խաղացողներով։ Բոյկոտին միացավ նաև Շվեդիան[9]։
Խորհրդային Միության դահուկորդուհի Գալինա Կուլակովան ավարտել է 3-րդ տեղով կանանց 5 կմ դահուկավազքում, սակայն որակազրկվել է էֆեդրին արգելված նյութի թեստի դրական պատասխանի պատճառով։ Նա պնդում էր, որ դա քթի կաթիլների օգտագործման արդյունքն է, որը պարունակում է այդ նյութը։ Եվ՛ Միջազգային դահուկային ֆեդերացիան, և՛ ՄՕԿ-ը նրան թույլ են տվել մրցել 10 կմ և 4×5 կմ հեռավորության մրցավազքերում[10]։ Ձմեռային օլիմպիական խաղերում սա առաջին զրկված մեդալն էր։
1976 թվականի ձմեռային օլիմպիական խաղերին մասնակցել է 37 երկիր։ Այս խաղերը վերջինն էին, որ Չինաստանի Հանրապետությունը (Թայվան) մասնակցել է Չինաստանի Հանրապետության դրոշի և անվան տակ։ Այն բանից հետո, երբ միջազգային հանրության մեծ մասը Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետությունը ճանաչեց որպես ամբողջ Չինաստանի լեգիտիմ կառավարություն, Չինաստանի Հանրապետությունը ստիպված էր մրցել Չինական Թայբեյի անվան տակ՝ փոփոխված դրոշի ներքո և իր պետական օրհներգի փոխարեն օգտագործել իր ազգային դրոշն ու օրհներգը։ Անդորրան և Սան Մարինոն մասնակցել են իրենց առաջին Ձմեռային օլիմպիական խաղերին։