Հռոմի կայսրերի ցանկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հռոմի առաջին կայսր Օգոստոսը

Պրինցիպատ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անունը Ամբողջական կայսերական անունը Դիմանկարը Իշխանության տարիները Իշխանության գլուխ անցնելը
Օկտավիանոս Օգոստոս
Gaius Octavius Thurinus;
Gaius Julius Caesar Octavianus
Գայոս Օկտավիոս Թուրինոս
որդեգրումից հետո ՝ Գայոս Հուլիոս Կեսար Օկտավիանոս
Augustus Bevilacqua Glyptothek Munich 317.jpg մ.թ.ա. 27 թ. հունվարի 16 -

մ.թ.14 թ. օգոստոսի 19

Որպես Գայոս Հուլիոս Կեսարի որդեգրած զավակ (նրա քրոջորդին էր),

քաղաքացիական պատերազմից հետո

Տիբերիոս
Tiberius Claudius Nero;
Tiberius Iulius Caesar
Տիբերիոս Կլավդիոս Ներոն
որդեգրումից հետո ՝ Տիբերիոս Հուլիոս Կեսար
Tiberius NyCarlsberg01.jpg 14 թ. օգոստոսի 19 -

37 թ. մարտի 16,
Խեղդվել է բարձով պրետորյան (թիկնապահ) Մակրոնի կողմից

Որպես նախորդ կայսրի որդեգրած զավակ
Կալիգուլա
Gaius Iulius Caesar Caligula
Գայոս Հուլիոս Կեսար Կալիգուլա Caligula 01.JPG 37 մարտի 18 -

41 թ. հունվարի 24,
սրախողխող է արվել Կասիուս Խերեայի գլխավորած դավադիրների կողմից

Որպես Տիբերիոսի եղբոր թոռ և մոր կողմից Կեսարի ծոռ
Կլավդիոս
Tiberius Claudius Drusus Nero Germanicus
Տիբերիոս Կլավդիոս Դրուզ Ներոն Գերմանիկ Claudius Ny Carlsberg02.jpg 41 թ. հունվար 24 -

54 թ. հոկտեմբերի 13,
թունավորվել է իր չորրորդ կնոջ (Ագրիպինա Կրտսեր) կողմից

Որպես Տիբերիոսի զարմիկ
Ներոն
Lucius Domitius Ahenobarbus;
Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus
Լուցիոս Դոմիցիոս Ահենոբարբ
որդեգրումից հետո ՝ Կլավդիոս Դրուզ Ներոն Գերմանիկ Կեսար
Nero pushkin.jpg 54 թ. հոկտեմբերի 13 -

68 թ. հունիսի 9,
ինքնասպանություն է գործել իշխանությունը Գալբային անցնելուց հետո

Որպես նախորդ կայսրի որդեգրած (խորթ) զավակ

Առաջին միջթագավորություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անուն Ամբողջական կայսերական անուն Դիմանկար Իշխանության տարիները Իշխանության գլուխ անցնելը
Գալբա
Servius Sulpicius Galba;
Servius Galba Imperator Caesar Augustus
Սերվիոս Սուլպիկիոս Գալբա Stockholm - Antikengalerie 4 - Büste Kaiser Galba.jpg 68 թ. հունիսի 6 -

69 թ. հունվարի 15,
սպանվել է Օտոնի կողմնակից զինվորների կողմից

Կայսր հռչակված զորավար
Օտոն
Marcus Salvius Otho;
Imperator Marcus Otho Caesar Augustus
Մարկոս Սալվիոս Օտոն OthoDen.jpg 69 թ. հունվարի 15 -

ապրիլի 16,
ինքնասպանություն գործեց Վիտելիոսի զորքերից պարտություն կրելուց հետո

Կայսր հռչակված զորավար
Վիտելիոս
Aulus Vitellius;
Aulus Vitellius Germanicus Imperator Augustus
Ավլոս Վիտելիոս Գերմանիկոս Aulus Vitellius (MRABASF Matritum) 01.jpg 69 թ. ապրիլի 17 -

դեկտեմբերի 20,
սպանվել է զինվորների կողմից Վեսպասիանոսի զորքերից պարտություն կրելուց հետո

Կայսր հռչակված զորավար

Փլավիոսները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անուն Ամբողջական կայսերական անուն Դիմանկար Իշխանության տարիները Իշխանության գլուխ անցնելը
Վեսպասիանոս
Titus Flavius Vespasianus;
Caesar Vespasianus Augustus
Տիտոս Փլավիոս Վեսպասիանոս Vespasianus02 pushkin.jpg 69 թ. հուլիսի 1 -

79 թ. հունիսի 24

Կայսր հռչակված զորավար
Տիտոս
Titus Flavius Vespasianus;
Titus Caesar Vespasianus Augustus
Տիտոս Փլավիոս Վեսպասիանոս Head Titus Glyptothek Munich 338.jpg 79 թ. հունիսի 24 -

81 թ. սեպտեմբերի 13

Վեսպասիանոսի ավագ որդին
Դոմիցիանոս (հայկական աղբյուրներում հայտնի է որպես Դոմետիանոս (Դոմետ)[1])
Titus Flavius Domitianus;
Caesar Domitianus Augustus
Տիտոս Փլավիոս Դոմիցիանոս Bust Domitian Musei Capitolini MC1156.jpg 81 թ. սեպտեմբերի 14 -

96 թ. սեպտեմբերի 18,
սպանվել է դավադրության արդյունքում, իր կնոջ՝ Փլավիա Դոմիցիլայի սպասավոր Ստեփանոսի կողմից

Վեսպասիանոսի կրտսեր որդին

Անտոնինոսներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անուն Ամբողջական կայսերական անուն Դիմանկար Իշխանության տարիները Իշխանության գլուխ անցնելը Գահակիցներ
Ներվա
Marcus Cocceius Nerva
Մարկոս Կոկեոս Ներվա Nerva Tivoli Massimo.jpg 96 թ. սեպտեմբերի 18 -

98 թ. հունվարի 27

Կայսր է հռչակվել սենատի կողմից Տրայանոս
Տրայանոս
Marcus Ulpius Traianus
Մարկոս Ուլպիոս Տրայանոս Traianus Glyptothek Munich 336.jpg 98 թ. հունվարի 28 -

117 թ. 8/օգոստոսի 9

Զորավար՝ որդեգրվել է Ներվայի կողմից
Հադրիանոս
Publius Aelius Hadrianus
Պուբլիոս Էլիոս Հադրիանոս Bust Hadrian Musei Capitolini MC817.jpg 117 թ.օգոստոսի 11 -

138 թ. հուլիսի 10

Տրայանոսի հորեղբոր տղան և նրա զարմուհու ամուսինը
Անտոնինոս Պիոս
Titus Aurelius Fulvus Boionius Arrius Antoninus
Տիտոս Ավրելիոս Ֆուլվիոս Բոյոնիոս Արիոս Անտոնինոս
որդեգրումից հետո - Տիտոս Էլիոս Կեսար Անտոնինոս
Antoninus Pius Glyptothek Munich 337.jpg 138 թ. հուլիսի 10 -

161 թ. մարտի 7

Որդեգրվել է Հադրիանոսի կողմից, ամուսնացած էր նրա կնոջ զարմուհու հետ
Լուցիոս Վերոս Լուկիոս Կեյոնիոս Կոմոդոս Վերոս Lucius Verus BM Sc1911.jpg 161 թ. մարտի 7 -

169 թ. մարտ,
'մահացել է հիվանդությունից, միանձնյա չի գահակալել

Հադրիանոսի որդեգրած զավակը՝ Լուցիոս Վերոսի որդին, որդեգրվել է Անտոնինոս Պիոսի կողմից, ամուսնացել է Մարկոս Ավրելիոսի դստեր հետ Մարկոս Ավրելիոս
Մարկոս Ավրելիոս
Marcus Aurelius Antoninus
Մարկոս Անիոս Վերոս
որդեգրումից հետո - Մարկոս Էլիոս Ավրելիոս Վերոս
Marcus Aurelius Glyptothek Munich.jpg 161 թ.մարտի 7 -

180 թ. մարտի 17

Որդեգրվել է Անտոնինոս Պիոսի կողմից, ամուսնացել է նրա դստեր հետ Լուցիոս Վերոս
Ավիդիոս Կասիոս Գայոս Ավիդիոս Կասիոս 175 թ. (Ասորիքում և Եգիպտոսում),
սպանվել է իր զինվորների կողմից
Ապստամբություն բարձրացրած և իրեն կայսր հռչակած զորավար Ապստամբել է Մարկոս Ավրելիոսի գահակալության տարիներին
Կոմոդոս
Lucius Aelius Aurelius Commodus;
Marcus Aurelius Commodus Antoninus Augustus
Լուկիոս Էլիոս Ավրելիոս Կոմոդոս Անտոնինոս Commodus Musei Capitolini MC1120.jpg 180 թ. մարտի 17 -

192 թ. դեկտեմբերի 31,
խեղդամահ է արվել է դավադրության արդյունքում իր ստրուկ՝ Նարկիսոսի կողմից

Որպես Մարկոս Ավրելիոսի որդի

Երկրորդ միջթագավորություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անուն Ամբողջական կայսերական անուն Դիմանկար Իշխանության տարիները Իշխանության գլուխ անցնելը Այլ տեղեկություններ
Պերտինաքս
Publius Helvius Pertinax
Պուբլիոս Հելվիոս Պերտինաքս Alba Iulia National Museum of the Union 2011 - Possible Statue of Roman Emperor Pertinax Close Up, Apulum.JPG 193 թ. հունվարի 1 -

մարտի 28
սպանվել է պրետորիական գվարդիայի կողմից

Կոմոդոսի դեմ դավադրության մասնակից, հռչակվել է կայսր նրա մահից հետո
Դիդիուս Հուլիանուս
Marcus Didius Severus Julianus
Մարկոս Դիդիոս Սևերոս Հուլիանոս DidiusJulianusSest.jpg 193 թ. մարտի 28 -

հունիսի 1,
այն բանից հետո, երբ Սեպտիմիոս Սևերոսի զորքերը մոտեցան Հռոմին նա գահընկեց արվեց և սպանվեց զինվորների կողմից

Կայսր է հռչակվել պրետորիականների կողմից կաշառքի դիմաց Պայքարել է իշխանության համար Սեպտիմիուս Սևերոսի դեմ, կայսր է հռչակվել նույն ժամանակաշրջանում
Պեսկենիոս Նիգեր
Gaius Pescennius Niger
Գայոս Պեսկենիոս Նիգեր Հուստոս PescenniusNigerDen.jpg 193 - 194 թթ. (Ասորիքում)
սպանվել է
Հրամանատար, կայսր է հռչակվել զորքի կողմից Պայքարել է իշխանության համար Սեպտիմիուս Սևերոսի դեմ, կայսր է հռչակվել նույն ժամանակաշրջանում
Կլոդիոս Ալբինոս
Decimus Clodius Septimius Albinus
Դեկիմոս Կլոդիոս Ալբինոս Clodius01 pushkin.jpg 196 - 197 թթ. (Բրիտանիայում),
Սեպտիմիուս Սևերոսից պարտվելուց հետո ինքնասպան է եղել
Հրամանատար, կայսր է հռչակվել զորքի կողմից Պայքարել է իշխանության համար Սեպտիմիուս Սևերոսի դեմ, կայսր է հռչակվել նույն ժամանակաշրջանում

Սևերոսներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անուն Ամբողջական կայսերական անուն Դիմանկար Իշխանության տարիները Իշխանության գլուխ անցնելը Գահակիցներ
Սեպտիմիոս Սևերոս
Lucius Septimius Severus
Լուկիոս Սեպտիմիոս Սևերոս Պերտինաքս Septimius Severus Glyptothek Munich 357.jpg 193 թ. ապրիլի 9 -

211 թ. փետրվարի 4

Կայսր է հռչակվել զորքերի կողմից
Գետա
Publius Septimius Geta
Լուկիոս Պուբլիոս Սեպտիմիոս Գետա Geta.jpg 211 թ. փետրվարի 4 -

212 թ. դեկտեմբեր,
սպանվել է իր եղբոր՝ Կարակալայի կողմից

Կարակալայի կրտսեր եղբայրը Կարակալա
Կարակալլա
Septimius Bassianus Caracalla
Լուկիոս Սեպտիմիոս Բասիանոս Կարակալա
193 թ. ստացել է Մարկոս Ավրելիոս Սեւերոս Անտոնինոս անունը
Caracalla03 pushkin.jpg փետրվարի 4 211 թ. —

217 թ. ապրիլի 4,
Սպանվել է պրետորիայի պրեֆեկտ Մակրինուսի դավադրության արդյունքում

Սեպտիմիոս Սևերոսի ավագ որդին Գետա
Մակրինոս
Marcus Opellius Macrinus
Մարկոս Օպելիոս Մակրինոս MacrinusAE.jpg 217 թ. ապրիլի 11 -

218 թ.հունիս
սպանվել է Էլագաբալուսի զորքերից պարտություն կրելուց հետո

Իշխանության է եկել Կարակալային սպանելուց հետո Դիադումենիանոս
Դիադումենիանոս
Marcus Opellius Antoninus Diadumenianus
Մարկոս Օպելիոս Դիադումենիանոս 217 թ. մայիս -

218 թ. հունիս,
Հելիոգաբալուսի զորքերից պարտություն կրելուց հետո փախել է, ավելի ուշ՝ սպանվել

Որպես Մակրինոսի որդի Մակրինոս
Հելիոգաբալոս
Marcus Aurelius Antoninus Heliogabalus
Վարիոս Ավիտոս Բասիանոս
զինվորներից ստացել է Մարկոս Ավրիլիոս Անտոնինոս անունը
Bust of Elagabalus - Palazzo Nuovo - Musei Capitolini - Rome 2016 (2).jpg 218—222 թթ.
սպանվել է պրետորիանականների կողմից
Սեպտիմիոս Սեւերոսի քենու թոռը, հայտարարվել է Կարակալայի որդի Ալեքսանդր Սևերոս
Գելիոս Մաքսիմուս
լատ.՝ Gellius Maximus
(լրիվ անունն անհայտ է)
Գելիոս Մաքսիմուս
(լրիվ անունն անհայտ է)
219 թ.
(Սիրիայում)
մահապատժի է ենթարկվել Հելիոգաբալոսի հրամանով
Հռչակվել է զորքերի կողմից, հակառակորդ՝ Հելիոգաբալոս
Վերոս
լատ.՝ Verus
(լրիվ անունն անհայտ է)
Վերոս
(լրիվ անունն անհայտ է)
պատկերը չի պահպանվել 219 թ.
(Սիրիայում)
մահապատժի է ենթարկվել Հելիոգաբալոսի հրամանով
Հռչակվել է զորքերի կողմից հակառակորդը՝ Հելիոգաբալոս
Սելևկոս
լատ.՝ Sеleucus
(լրիվ անունն անհայտ է)
Սելևկոս
(լրիվ անունն անհայտ է)
պատկերը չի պահպանվել 218-ի և 222-ի միջև
(ուզուրպացիայի վայրը անորոշ է)
Հռչակվել է զորքերի կողմից հակառակորդը՝ Հելիոգաբալոս
Ալեքսանդր Սևերոս
Marcus Aurelius Severus Alexandrus
Ալեքսիանոս Բասիանոս Bust Alexander Severus Louvre Ma1051 n1.jpg 222 թ.մարտի 13 -

235 թ.մարտ
սպանվել է զինվորների կողմից Մաքսիմինուսի կայսր հռչակվելուց հետո

Հելիոգաբալուսի մորաքրոջ տղան, Սեպտիմիոս Սևերոսի քենու երկրորդ թոռը, նույնպես հայտարարվել է Կարակալայի որդի, որդեգրվել է Հելիոգաբալուսի կողմից Հելիոգաբալուս

III դարի ճգնաժամ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զինվորական կայսրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անունը Ամբողջական անունը Պատկերը Իշխանության տարիները Իշխանության գալը Գահակիցները Կյանքի տարիները
Մաքսիմինոս Թրակիացի
լատ.՝ Gaius Julius Verus Maximinus
Գայոս Հուլիոս Վերոս Մակսիմինոս Max thrax.jpg 235 թ. մարտի 20 -

238 թ.մայիսի 10,
գահընկեց է արվել սենատի կողմից
մարտի 22 238

սպանվել է ընդվզած զորքի կողմից

Հռչակվել է կայսր զորքի կողմից 173, Թրակիա - մայիսի 10 238, Աքվիլեա
Գորդիանոս I (Աֆրիկացի)
լատ.՝ Marcus Antonius Gordianus Sempronianus Romanus Africanus
լատ.՝ Caesar Marcus Antonius Gordianus Sempronianus Romanus Africanus Augustus
Մարկոս Անտոնիոս Սեմպրոնիանոս Ռոմանոս Ափրիկանոս
որպես կայսր - Կեսար Մարկոս Անտոնիոս Գորդիանոս Սեմպրոնիանոս Ռոմանոս Ափրիկանոս Օգոստոս
Gordianus elder pushkin.jpg 238 թ.մարտի 22 -

ապրիլի 12
ինքնասպան է եղել Գորդիանոս II-ի պարտության մասին լուրը ստանալուց հետո

Հռչակվել է կայսր սենատի կողմից Գորդիանոս II շուրջ 164 թ., Փռյուգիա - 238 թ. ապրիլի 12, Կարթագեն
Գորդիանոս II
լատ.՝ Marcus Antonius Gordianus Sempronianus Romanus Africanus
լատ.՝ Caesar Marcus Antonius Gordianus Sempronianus Romanus Africanus Augustus
Մարկոս Անտոնիոս Գորդիանոս Սեմպրոնիանոս Ռոմանոս Ափրիկանոս
որպես կայսր - Կեսար Մարկոս Անտոնիոս Գորդիանոս Սեմպրոնիանոս Ռոմանոս Ափրիկանոս Օգոստոս
Sestertius Gordian II-RIC 0008.jpg 238 թ. մարտի 22 - ապրիլի 12
սպանվել է Մաքսիմինոս Թրակիացու կողմնակից՝ Կապելիանոսի հետ ճակատամարտում
Գորդիանոս I որդին և գահակիցը Գորդիանոս I 192, Փռյուգիա - ապրիլի 12 238, Կարթագեն
Պուպիենոս
լատ.՝ Marcus Clodius Pupienus Maximus
լատ.՝ Caesar Marcus Clodius Pupienus Maximus Augustus
Մարկոս Կլոդիոս Պուպիենոս Մաքսիմոս
որպես կայսր - Կեսար Մարկոս Կլոդիոս Պիպիենոս Մաքսիմոս Օգոստոս
Pupienus Musei Capitolini MC477.jpg 238 թ. ապրիլի 22 -

հուլիսի 29
սպանվել է պրետորիանականների կողմից

Հռչակվել է կայսր սենատի կողմից՝ որպես Բալբինոսի գահակից Բալբինոս, Գորդիանոս III 164 թ. - 238 թ. հուլիսի 29, Հռոմ
Բալբինոս
լատ.՝ Decimus Caelius Calvinus Balbinus Pius
լատ.՝ Caesar Decimus Caelius Calvinus Balbinus Pius Augustus
Դեկիմոս Կելիոս Կալվինոս Բալբինոս Պիոս
որպես կայսր - Կեսար Դեկիմոս Կելիոս Կալվինոս Բալբինոս Պիոս Օգոստոս
Balbinus Hermitage.jpg 238 թ. ապրիլի 22 -

հուլիսի 29
սպանվել է պրետորիանականների կողմից

Հռչակվել է կայսր սենատի կողմից որպես Պուպիենոսի գահակից Պուպիենոս, Գորդիանոս III 178 թ. -

238 թ. հուլիսի 29, Հռոմ

Գորդիանոս III
լատ.՝ Marcus Antonius Gordianus Pius
Մարկոս Անտոնիոս Գորդիանոս Պիոս Bust Gordianus III Louvre Ma1063.jpg 238 թ. հուլիսի 29 -

244 թ.փետրվարի 11
մինչև 238 թ. հուլիսի 29 Պուպիենոսի և Բալբինոսի գահակից,
սպանվել է զինվորների կողմից

Գորդիանոս II-ի կամ նրա քրոջ որդին;
հռչակվել է կայսր սենատի կողմից որպես Պուպիենոսի և Բալբինոսի գահակից
Պուպիենոս, Բալբինոս 225 թ. հունվարի 20244 թ. փետրվարի 11, Ֆալուջա
Սաբինիանոս
լատ.՝ Sabinianus
Պատկերը չի պահպանվել 240 թ.
(Աֆրիկա)
մահապատժի է ենթարկվել Կարթագենում
Հռչակվել է զորքի կողմից հակառակորդը՝ Գորդիանոս III մահ. 240
Փիլիպոս Արաբ
լատ.՝ Marcus Julius Philippus
լատ.՝ Caesar Marcus Julius Philippus Augustus
Մարկոս Հուլիոս Փիլիպոս
որպես կայսր - Կեսար Մարկոս Հուլիոս Փիլիպոս Օգոստոս
Bust of emperor Philippus Arabus - Hermitage Museum.jpg 244 թ. փետրվարի 2 -

249 թ.սեպտեմբեր/հոկտեմբեր
սպանվել է ճակատամարտում

Հռչակվել է զորքի կողմից Փիլիպոս Կրտսեր շուրջ 204 թ. -

249 թ.սեպտեմբեր/հոկտեմբեր, Վերոնա

Փիլիպոս Կրտսեր
լատ.՝ Marcus Julius Severus Philippus
Մարկոս Հուլիոս Սևերոս Փիլիպոս Busto di filippo junior (figlio di filippo l'arabo), 249 dc ca.jpg 247 թ. - 249 թ. սեպտեմբեր/հոկտեմբեր
սպանվել է պրետորիանականների կողմից
Փիլիպոս Արաբի որդին և գահակիցը Փիլիպոս Արաբ 237 թ. -

249 թ.սեպտեմբեր/հոկտեմբեր 249, Վերոնա

Պակացիանոս
լատ.՝ Tiberius Claudius Marinus Pacatianus
Տիբերիոս Կլավդիոս Մարինոս Պակացիանոս Antoninianus-Pacatianus-1001-RIC 0006cf.jpg 248 թ.
(Մյոզիայում)
սպանվել է զինվորների կողմից
Կայսր է հռչակվել զորքի կողմից հակառակորդ - Փիլիպոս Արաբ մահ. 248 թ.
Յոտապիանոս
լատ.՝ Marcus Fulvius Ru(fus?) Iotapianus
Մարկոս Ֆուլվիոս Րուֆոս Յոտապիանոս 249 թ.
(Սիրիայում)
սպանվել է զինվորների կողմից
Կայսր է հռչակվել զորքի կողմից հակառակորդ՝ Փիլիպոս Արաբ մահ. 249 թ.
Սիլբանակոս
լատ.՝ Mar. Silbannacus
Մար. (-ինոս՞ -իոս՞ -ցիոս՞) Սիլբանակոս Silbannacus-1 obvers.jpg 243 և 253 թթ. միջև
(Հավանաբար՝ Գաղիայում),
հավանաբար սպանվել է
Կայսր է հռչակվել զորքի կողմից հակառակորդ - պարզ չէ 243 և 253 թթ. միջև
Դեկիոս Տրայանոս
լատ.՝ Gaius Messius Quintus Decius
լատ.՝ Caesar Gaius Messius Quintus Traianus Decius Augustus
Գայոս Մեսիոս Քվինտոս Դեկիոս
որպես կայսր - Կեսար Գայոս Մեսսիոս Քվինտոս Դեկիոս Օգոստոս
Emperor Traianus Decius (Mary Harrsch).jpg 249 թ. աշուն - 251 թ. հուլիսի 1
251 հռչակել է իր որդուն՝ Հերենիոս Էտրուսկոսին գահակից;
սպանվել է ճակատամարտում
Կայսր է հռչակվել զորքի կողմից Հերենիոս Էտրուսկ 201 թ., Բուդալիա -

251 թ.հուլիսի 1 251, Աբրիտուսի շրջակայքում

Հերենիոս Էտրուսկոս
լատ.՝ Quintus Herennius Etruscus Messius Decius
Քվինտոս Հերենիոս Էտրուսկոս Մեսիոս Դեկիոս Sestertius Herennius Etruscus-s2749.jpg 251 թ.
հռչակվել է գահակից դեկիոս Տրայանոսի կողմից;
սպանվել է ճակատամարտում
Դեկիոս Տրայանոսի ավագ որդի Դեկիոս Տրայանոս 220 և 230 թթ. միջև, Սիրմիում - 251 թ. հուլիսի 1, Աբրիտուսի շրջակայքում
Հոստիլիանոս
լատ.՝ Gaius Valens Hostilianus Messius Quintus
Գայոս Վալենս Հոստիլիանոս Մեսիուս Քվինտոս Sestertius Hostilian-s2771.jpg 251 թ. հունիս - նոյեմբեր
մահացել է ժանտախտից
Դեկիոս Տրայանոսի կրտսեր որդին, Հերենիոս Էտրուսկոսի եղբայրը;
որդեգրվել է Տրեբոնիան Գալլոսի կողմից հոր մահից հետո
Տրեբոնիանոս Գալոս 230-ից հետո, Սիրմիում -

251 թ.նոյեմբեր, Հռոմ

Տրեբոնիանոս Գալոս
լատ.՝ Gaius Vibius Trebonianus Gallus
լատ.՝ Caesar Gaius Vibius Trebonianus Gallus Augustus
Գայոս Վիբիուս Տրեբոնիանոս Գալոս
որպես կայսր - Կեսար Գայոս Վիբիուս Տրեբոնիանոս Գալոս Օգոստոս
251 թ.հունիս - 253 թ.օգոստոս
մինչև 251 թ. նոյեմբեր՝ որպես իր կողմից որդեգրած Հոստիլիանոսի գահակից;
այնուհետև գահակից դարձավ նրա որդին՝ Ոլուսիանոսը;
սպանվել է իր զինվորների կողմից Էմիլիանոսից պարտություն կրելուց հետո
Կայսր է հռչակվել զորքի կողմից Հոստիլիանոս,
Ոլուսիանոս
206 թ. Պերուզիա - 253 թ.օգոստոս, Ինտերմնա
Ոլուսիանոս
լատ.՝ Caius Vibius Afinius Gallus Veldumnianus Volusianus
Գայոս Վիբիուս Ափինիուս Գալլոս Վենդումիանոս Ոլուսիանոս 251 թ.նոյեմբեր - 253 թ.օգոստոս
սպանվել է իր զինվորների կողմից Էմիլիանոսից պարտվելուց հետո
Տրեբոնիանոս Գալլոսի որդին և գահակիցը Տրեբոնիանոս Գալլոս սպանվել է 253 թ. օգոստոսին, Ինտերամնա
Էմիլիանոս
լատ.՝ Marcus Aemilius Aemilianus
լատ.՝ Caesar Marcus Aemilius Aemilianus Augustus
Մարկոս Էմիլիոս Էմիլիանոս
որպես կայսր - Կեսար Մարկոս Էմիլիոս Էմիլիանոս Օգոստոս
Antoninianus Aemilianus-RIC 0015.jpg 253 թ.օգոստոս -

հոկտեմբեր
սպանվել է իր զորքի կողմից Վալերիանոս I-ի կայսր հռչակվելուց հետո

Հռչակվել է զորքի կողմից շուրջ 207 թ., Ջերբա - 253 թ. հոկտեմբեր, Սպոլետիումի մոտակայքում
Վալերիանոս I
լատ.՝ Publius Licinius Valerianus
լատ.՝ Caesar Publius Licinius Valerianus Augustus
Պուբլիոս Լիցինիոս Վալերիանոս
որպես կայսր - Կեսար Պուբլիոս Լիցինիոս Վալերիանոս Օգոստոս
Aureus Valerian-RIC 0034-transparent.png 253 թ. հոկտեմբեր - 260 թ. հունիս
հռչակել է որպես գահակից իր որդուն՝ Գալլիենոսին
սպանվել է պարսկական գերության մեջ
Հռչակվել է զորքի կողմից Галлиен շուրջ 193 թ. - 260 թ.հունիս, Շոշ
Գալիենոս
լատ.՝ Publius Licinius Egnatius Gallienus
լատ.՝ Caesar Publius Licinius Egnatius Gallienus Augustus
Պուբլիոս Լիցինիոս Էգնացիոս Գալլիենոս
որպես կայսր - Կեսար Պուբլիոս Լիցինիոս Էգնացիոս Գալլիենոս Օգոստոս
Altes Museum-Gallienus.jpg 253 թ.հոկտեմբեր -

268 թ.սեպտեմբեր
միանձնյա՝ Վալերիանոս I-ի մահից հետո;
260 թ. հուլիսից՝ որդու Սալոնինոսի հետ;
մահացել է վերքից

Վալերիանոս I-ի որդին և գահակիցը Վալերիան I;
Գալիենոս;
"Երեսուն բռնակալներ"
218 թ. -

268 թ.սեպտեմբեր 268, Մեդիոլանում

Սալոնինոս
լատ.՝ Publius Licinius Cornelius Saloninus Valerianus
լատ.՝ Caesar Publius Licinius Cornelius Saloninus Valerianus Augustus
Պուբլիոս Լիկինիոս Կորնելիոս Սալոնինոս Վալերիանոս
որպես կայսր - Կեսար Պուբլիոս Լիցինիոս Կորնելիոս Սալոնինոս Վալերիանոս Օգոստոս
260 թ. հուլիս 260
սպանվել է
Գալլիենոսի կրտսեր որդին և գահակիցը Галлиен 242 թ. - 260 թ.հուլիս, Կոլոնիա Ագրիպինա
Ինգենուս
լատ.՝ Ingenuus
(ամբողջ անունը չի պահպանվել)
Ինգենուս
(ամբողջ անունը չի պահպանվել)
Պատկերը չի պահպանվել 260
(Պանոնիայում)
սպանվել է զինվորների կողմից
Հռչակվել է զորքի կողմից հակառակորդը՝ Գալիենոս մահ. 260, Մուրսա
Ռեգալիանոս
լատ.՝ P(ublius?) C(assius?) Regalianus
Պ(ուբլիոս) Կ(ասիուս) Ռեգալիանոս Regalianus.jpg 260 թ.
(Պանոնիայում և Մյոզիայում)
սպանվել է
Կայսր է հռչակվել զորքի կողմից հակառակորդ - Գալլիենոս մահ. 260, Կարնունտ
Վաղես
լատ.՝ Valens
(ամբողջ անունը չի պահպանվել)
Վաղես
(ամբողջ անունը չի պահպանվել)
Պատկերը չի պահպանվել 261 թ.
(Աքեայում)
սպանվել է զինվորների կողմից
Հռչակվել է զորքի կողմից հակառակորդը - Գալլիենոս մահ. 261 թ., Աքեյա
Մակրիանոս Ավագ
լատ.՝ T(itus?) Fulvius Macrianus
Տ(իտոս) Ֆուլվիոս Մակրիանոս Պատկերը չի պահպանվել 260 - 261
(Ասորիքում)
սպանվել են, Մակրիանոս Ավագը և Մակրիանոս Կրտսերը՝ դեպի Հռոմ արշավանքի ժամանակ, Քվիետոսը՝ Պալմիրայի կառավարչի կողմից
Մակրիանոս Ավագի նախաձեռնությամբ նրա որդիներ՝ Մակրիանոս Կրտսերն ու Քվիետոսը հռչակվել են գահակից հակառակորդ - Գալլիենոս մահ. 261 թ.
Մակրիանոս Կրտսեր
լատ.՝ Titus Fulvius Iunius Macrianus
Տիտոս Ֆուլվիոս Յունիոս Մակրիանոս Antoninianus-Macrianus-RIC 0011.jpg մահ. 261
Քվիետոս
լատ.՝ Titus Fulvius Iunius Quietus
Տիտոս Ֆուլվիոս Յունիոս Կվիետոս Antoninianus-Quietus-RIC 0009.jpg մահ. 261 թ., Պալմիրա
Մուսիոս Էմիլիանոս
լատ.՝ Lucius Mussius Aemilianus
Լուկիոս Մուսիոս Էմիլիանոս Պատկերը չի պահպանվել 261 թ. -

261/262 թ.
(Եգիպտոսում)
խեղդամահ է արվել բանտում

Հռչակվել է զորքի կողմից հակառակորդը - Գալլիենոս մահ. 262
Ավրեոլոս
լատ.՝ Manius Acilius Aureolus
Մանիոս Ացիլիոս Ավրեոլոս Պատկերը չի հասել 268
(Մեդիոլանում),
մահապատժի է ենթարկվել
Հռչակվել է զորքի կողմից հակառակորդ - Գալլիենոս 220 և 230 թթ. միջև, Դակիա - 268, Մեդիոլան

Իլիրիական կայսրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անունը Ամբողջական անունը Պատկերը Իշխանության տարիները Իշխանության գալը Գահակիցները Կյանքի տարիները
Կլավդիոս II
լատ.՝ Marcus Aurelius Valerius Claudius
լատ.՝ Caesar Marcus Aurelius Claudius Pius Felix Invictus Augustus
Մարկոս Ավրելիոս Վալերիոս Կլավդիոս
որպես կայսր - Կեսար Մարկոս Ավրելիոս Վալերիոս Կլավդիոս Պիոս Ֆելիքս Ինվիկտոս Օգոստոս
268 թ. սեպտեմբեր -

270 թ. հունվար

Կայսր է հռչակվել զորքի կողմից Գալիենոսի մահից հետո 213 թ. մայիսի 10 213 - 270 թ. հունվար, Սիրմիում
Քվինտիլոս
լատ.՝ Marcus Aurelius Claudius Quintillus
լատ.՝ Caesar Marcus Aurelius Claudius Quintillus
Մարկոս Ավրելիոս Կլավդիոս Քվինտիլոս
որպես կայսր - Կեսար Մարկոս Ավրելիոս Կլավդիոս Քվինտիլոս
Antoninianus Quintillus-s3243.jpg 270 թ. օգոստոս -

սեպտեմբեր ;
ինքնասպան է եղել իր զորքերի Ավրելիանոսի կողմն անցնելուց հետո

Եղբայրը՝ Կլավդիոս II-ը, կայսր է հռչակվել սենատի կողմից 220 թ., Դարդանիա, Վերին Մյոզիա - 270 թ., Աքվիլեա
Ավրելիանոս
լատ.՝ Lucius Domitius Aurelianus
լատ.՝ Caesar Lucius Domitius Aurelianus Augustus
Լուցիոս դոմիցիոս Ավրելիանոս
որպես կայսր - Կեսար Լուցիոս դոմիցիոս Ավրելիանոս Օգոստոս
Busto di Claudio II il Gotico, Brescia, Santa Giulia.jpg 270 թ. սեպտեմբերի 9 -

275 սեպտեմբեր
սպանվել է դավադիրների կողմից

Կայսր է հռչակվել զորքի կողմից Բռնատիրողներ Ֆելիցիսսիմոս, Ուրբանոս, Ֆիրմոս, Սեպտիմիոս, Ֆաուստինոս 214 թ., Սիրմիում -

275 թ. սեպտեմբերի 15, Բյուզանդիոն

Տակիտոս
լատ.՝ Marcus Claudius Tacitus
լատ.՝ Caesar Marcus Claudius Tacitus Augustus
Մարկոս Կլավդիոս Տակիտոս
որպես կայսր - Կեսար Մարկոս Կլավդիոս Տակիտոս Օգոստոս
Tacitus1.jpg 275 թ. սեպտեմբերի 25 -

276 թ. հունիս
մահացել կամ սպանվել է զինվորների կողմից

Կայսր է հռչակվել սենատի կողմից 200 թ., Տերնի -

276 թ. հունիս 276, Տիանա, Կապադովկիա

Ֆլորիանոս
լատ.՝ Marcus Annius Florianus
լատ.՝ Caesar Marcus Annius Florianus Augustus
Մարկոս Անիոս Ֆլորիանոս
որպես կայսր - Կեսար Մարկոս Անիոս Ֆլորիանոս Օգոստոս
Antoninianus Florianus-unpub ant hercules.jpg 276 թ. հունիս -

սեպտեմբեր
ինքնասպան է եղել, Պրոբոսի կայսր հռչակման լուրն իմանալուց հետո

Գրավել է գահն ինքնակամ, Տակիտոսի եղբայրն է մահ. 276 թ.

սեպտեմբերի 9, Տարսոն

Պրոբոս
լատ.՝ Marcus Aurelius Probus
լատ.՝ Caesar Marcus Aurelius Probus Augustus
Մարկոս Ավրելիոս Պրոբոս
որպես կայսր - Կեսար Մարկոս Ավրելիոս Պրոբոս Օգոստոս
Probus Musei Capitolini MC493.jpg 276 թ. սեպտեմբեր - 282 թ. սեպտեմբեր
սպանվել է զինվորների կողմից
Կայսր է հռչակվել զորքի կողմից Բռնատիրողներ Սատուրնինոս, Պրոկուլոս և Բոնոսոս 232 թ. օգոստոսի 19, Սիրմիում - 282 թ. սեպտեմբեր, Սիրմիում
Սատուրնինոս
լատ.՝ Sextus (Gaius?) Julius Saturninus
Սեքստոս (Գայոս՞) Հուլիոս Սատուրնինոս 280 թ.
(Եգիպտոսում)

սպանվել է զինվորների կողմից
Կայսր է հռչակվել զորքի կողմից հակառակորդ - Պրոբոս մահ. 280 թ., Հրեաստան
Պռոկուլոս
լատ.՝ Proculus
Տ(իտոս)՞ Է(լիոս)՞ Պրոկուլոս
(լրիվ անունը չի պահպանվել)
պատկերը չի պահպանվել 280 թ.
(Գաղիայում)
մահապատժի է ենթարկվել
Հռչակվել է զորքի կողմից հակառակորդը՝ Պրոբոս Ալբենգա - 281 թ.
Բոնոսոս
լատ.՝ Bonosus
(լրիվ անունը չի պահպանվել)
Բոնոսոս
(լրիվ անունը չի պահպանվել)
Bonosus.jpg 281 թ.
(Գերմանիայում)
ինքնասպան է եղել
Հռչակվել է զորքի կողմից հակառակորդը՝ Պրոբոս
Կարոս
լատ.՝ Marcus Aurelius Carus
լատ.՝ Caesar Marcus Aurelius Carus Augustus
Մարկոս Ավրելիոս Կառոս
որպես կայսր - Կեսար Մարկոս Ավրելիոս Կարոս Օգոստոս
Carus1.jpg 282 թ. սեպտեմբեր - 283 թ. օգոստոս;
սպանվել է շանթահարման հետևանքով
Հռչակվել է զորքի կողմից 224 թ., Նարբոն - 283 թ. օգոստոս, Տիգրիս գետի մոտ
Կարինոս
լատ.՝ Marcus Aurelius Carinus
լատ.՝ Caesar Marcus Aurelius Carinus Augustus
Մարկոս Ավրելիոս Կարինոս
որպես կայսր - Կեսար Մարկոս Ավրելիոս Կարինոս Օգոստոս
Montemartini - Carino cropped.JPG 283 թ. օգոստոս - 285 թ.հուլիս,
մինչև 284 թ. նոյեմբեր իր եղբայր՝ Նումերիանոսի հետ համատեղ,
սպանվել է Դիոկղետիանոսի զորքերի կողմից
Կարոսի որդին
Նումերիանոս,
հակառակորդներ -
Հուլիանոս I,
Դիոկղետիանոս
մահ. 285 թ. հուլիս, Մորավա գետի մոտ
Նումերիանոս
լատ.՝ Marcus Aurelius Numerius Numerianus
լատ.՝ Caesar Marcus Aurelius Numerius Numerianus Augustus
Մարկոս Ավրելիոս Նումերիոս Նումերիանոս
որպես կայսր - Կեսար Մարկոս Ավրելիոս Նումերիոս Նումերիանոս Օգոստոս
283 թ. օգոստոս - 284 թ.նոյեմբեր,
իր եղբայր՝ Կարինոսի հետ,
սպանվել է իր աներ՝ Արիոս Ապտի կողմնակիցների կողմից
Կառոսի որդին
Կարինոս
մահ. նոյեմբեր 284, Հոմս
Հուլիանոս I
լատ.՝ Marcus Aurelius Sabinus Iulianus
Մարկոս Ավրելիոս Սաբինոս Հուլիանոս Julian I of Pannonia.jpg 284 թ.նոյեմբեր - 285 թ.
սպանվել է Կարինոսի դեմ ճակատամարտում
Հռչակվել է զորքի կողմից Նումերիանոսի սպանության մասին լուրի ստացումից հետո հակառակորդ - Կարինոս

Դոմինատ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չորրորդապետություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անունը Անունը հայերեն Պատկերը Իշխանության տարիները Իշխանության է եկել Գահակիցներ Կյանքի տարիները
Դիոկղետիանոս
լատ.՝ Diocles
լատ.՝ Caesar Gaius Aurelius Valerius Diocletianus Augustus
Դիոկղետիանոս
որպես կայսր - Կեսար Գայոս Ավրելիոս Դիոկղետիանոս Օգոստոս
Istanbul - Museo archeol. - Diocleziano (284-305 d.C.) - Foto G. Dall'Orto 28-5-2006.jpg 284 թ. նոյեմբերի 20 - 305 թ. մայիսի 1 Հռչակվել է զորքի կողմից Կառոսի մահից և Նումերիանոսի սպանությունից հետո Մաքսիմիանոս (WA),
Կոստանցիոս I Քլոր (WC),
Գաղերիոս (EC),
հակառակորդ - Կարինոս
244 թ. դեկտեմբերի 22, Դուկղլա - 311 թ. դեկտեմբերի 3, Սոլին
Մաքսիմիանոս
լատ.՝ Marcus Aurelius Valerius Maximianus Herculius
Մարկոս Ավրելիոս Վալերիոս Մաքսիմիանոս Հերկուլիոս 285 թ. հուլիսի 21 - 286 թ. ապրիլի 1
(կեսար)
286 թ. ապրիլի 1 - 305 թ.մայիսի 1
(WA)
կրկնակի 306 - 308 թ. նոյեմբերի 11,
ինքնասպան է եղել
Ներգրավվել է Դիոկղետիանոսի կողմից Դիոկղետիանոս (EA),
Կոստանդիոս I Քլոր (WC),
Գալերիոս (EC),
Լիկիանոս (WA),
Կոստանդիանոս I Մեծ (WC)
250, Սիրմիում - հուլիս 310, Մասալիա
Կոնստանդիոս I Քլոր
լատ.՝ Marcus Flavius Valerius Constantius
լատ.՝ Caesar Marcus Flavius Valerius Constantius Augustus
Մարկոս Ֆլավիոս Հուլիոս կոստանցիոս
որպես կայսր - Կեսար Մարկուս Ֆլավիոս Վալերիոս Կոստանցիոս Օգոստոս
Const.chlorus01 pushkin.jpg 293 թ. - մայիսի 1 305 թ.
(WC)
305 թ. մայիսի 1 - 306 թ. հուլիսի 25
(WA)
Ներգրավվել է Դիոկղետիանոսի կողմից 293 թ.
(WC)
Դիոկղետիանոս (EA),
Մաքսիմիանոս (WA),
Գալերիոս (EC) и (EA),
Ֆլավիոս Սևերոս (WC)
250 թ. մարտի 31, Դարնանիա - 306 թ. հուլիսի 25, Էբորակում, Բրիտանիա
Գալերիոս
լատ.՝ Gaius Galerius Valerius Maximianus
լատ.՝ Gaius Caesar Galerius Valerius Maximianus Augustus
Գայոս Գալերիոս Վալերիոս Մաքսիմիանոս
որպես կայսր - Գայոս Կեսար Գալերիոս Վալերիոս Մաքսիմիանոս Օգոստոս
Romuliana Galerius head.jpg 293 թ. մարտի 1 կամ մայիսի 21 - 305 թ. մայիսի 1
(EC)
305 թ. մայիսի 1 - 311 թ.մայիսի 5
(EA)
Ներգրավվել է Դիոկղետիանոսի կողմից 293 թ.
(EC)
Դիոկղետիանոս (EA),
Մաքսիմիանոս (WA),
Կոնստանդիոս I Քլոր (WC) и (WA),
Ֆլավիոս Սևերոս (WC) и (WA),
Մաքսիմին II Դայա (EC) и (EA),
Լիկինիոս (WC) и (WA),
Կոստանդիոս I Մեծ (WC)
շուրջ 250, Սերդիկա - 311 թ. մայիսի 5, Սերդիկա
Կարաուսիոս
լատ.՝ Marcus Aurelius Mausaeus Valerius Carausius
Մարկոս Ավրելիոս Մավսեոս Վալերիոս Կարաուսիոս Antoninianus Carausius leg4-RIC 0069v.jpg 286 թ. - 293 թ.
(Բրիտանիայում)
սպանվել է իր գանձապահ՝ Ալեքտոսի կողմից
Ինքնակոչ ընդդիմադիրներ - չորրորդապետներ Բելգիկա - 293, Բրիտանիա
Ալեկտոս
լատ.՝ Allectus
(լրիվ անունը չի պահպանվել)
Ալեկտոս
(լրիվ անունը չի պահպանվել)
Quinarius Allectus galley-RIC 0128.2.jpg 293 թ. - 296 թ.
(Բրիտանիայում)
սպանվել է Կստանդիոս I Քլորի հետ պատերազմում
Կարաուսիոսի սպանելուց հետո ընդդիմադիրներ - չորրորդապետեր 296, Բրիտանիա
Փլավիոս Սեւերոս
լատ.՝ Severus
լատ.՝ Caesar Flavius Valerius Severus Augustus
Սևերոս
որպես կայսր - Կեսար Փլավիոս Վալերիոս Սևերոս Օգոստոս
Follis-Flavius Valerius Severus-trier RIC 650a.jpg 305 թ. մայիսի 1 - 306 թ. հունիսի 25
(WC)
306 թ. հունիսի 25 - 307 թ. փետրվարի 16
(WA)
ինքնասպան է եղել մակսեցիոսի հրամանով
Նշանակվել է Գալերիոսի և Կոնստանցիոս I Քլորի կողմից Գալերիոս (EA),
Կոնստանցիոս I Քլոր (WA),
Մաքսիմինոս Դազա (WC),
Կոստանդիանոս I Մեծ (WC)
Իլիրիկ - 307 թ. փետրվարի 16, Հռոմ
Մաքսիմինոս II
լատ.՝ Maximinus
լատ.՝ Caesar Gaius Valerius Galerius Maximinus Augustus
Մաքսիմինոս
որպես կայսր - Կեսար Գայոս Վալերիոս Մաքսիմինոս Օգոստոս
Daza01 pushkin.jpg 305 թ. մայիսի 1 - 310 թ.
(EC)
310 - մայիս 312
(EA)
Նշանակվել է Գալերիոսի և Կոստանցիոս I կողմից Գալերիոս (EA),
Կոստանցիոս I Քլոր (WA),
Փլավիոս Սևերոս (WC) и (WA),
Լիկինիոս (WA),
Կոստանդիանոս I Մեծ (WC)
270 թ. նոյեմբերի 20 - օգոստոս 313, Տարսոն
Մաքսենցիոս
լատ.՝ Marcus Aurelius Valerius Maxentius
լատ.՝ Caesar Marcus Aurelius Valerius Maxentius Augustus
Մարկոս Ավրելիոս Վալերիոս Մաքսենցիոս
որպես կայսր - Կեսար Մարկոս Ավրելիոս Վալերիոս Մաքսենցիոս Օգոստոս
Maxentius02 pushkin.jpg 306 թ. հոկտեմբերի 28 - 312 թ. հոկտեմբերի 28
(Հռոմում)
Մաքսիմիանոսի որդին
ինքնակոչ
հակառակորդներ՝ - չորրորդապետները 278 - 312 թ. հոկտեմբերի 28, ջրասույզ է եղել Տիբեր գետում
Լիկինիոս
լատ.՝ Flavius Galerius Valerius Licinian Licinius
Փլավիոս Գալերիոս Վալերիոս Լիկինիանոս Լիկինիոս 307 թ. - 308 թ. նոյեմբերի 11
(WC)
308 թ. նոյեմբերի 11 - 312
(WA)
312 - 324 թ.սեպտեմբերի 18
(EA)
Նշանակվել է Գալերիոսի կողմից
խեղդվել է Կոստանդիանոս Մեծի հրամանով
Գալերիոս (EA),
Կոստանդիոս I Քլոր (WA),
Մաքսիմիանոս II (EC) и (EA), Վաղես I (WA),
Մարտինիանոս (WA),
Կոստանդիանոս I Մեծ (WC) и (WA),
Կրիսպոս (WC),
Կոստանդիանոս II (WC),
263 կամ 265, Դակիա - 325 գարուն, Թեսաղոնիկե
Դոմիցիոս Ալեքսանդր
լատ.՝ Lucius Domitius Alexander
Լուցիոս Դոմիցիոս Ալեքսանդր Follis-Domitius Alexander-carthage RIC 68.jpg 308 թ. - 311
(Աֆրիկայում)
Կայսր է հռչակվել զորքի կողմից Փռյուգիա - մահ. 311, Աֆրիկա
Վաղես I
լատ.՝ Gaius Aurelius Valerius Valens
Գայոս Ավրելիոս Վալերիոս Վաղես Valent ae3 316.gif 316 թ. դեկտեմբեր - 317 թ. մարտի 1
(WA)
մահապատժի է ենթարկվել Լիկինիոսի կողմից
Նշանակվել է և այնուհետև պաշտոնաթող է արվել Լիկինիոսի կողմից Լիկինիոս (EA),
Կոստանդիանոս I Մեծ (WA)
մահ. 317
Մարտինիանոս
լատ.՝ Sextus Marcius Martinianus
Սեքստոս Մարկիոս Մարտինիանոս Martinian - Follis cyzicus RIC 016.jpg 324 թ. հուլիս - սեպտեմբերի 18
(WA)
մահապատժի է ենթարկվել Կոնստանդիանոս I Մեծի կողմից
Նշանակվել է Լիկինիոսի կողմից Լիկինիոս (EA),
Կոնստանդիանոս I Մեծ (WA)
մահ. 324, Թեսսալոնիկի

Կոստանդիանոսի հարստություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անունը Անունը հայերեն Պատկերը Իշխանության տարիները Իշխանության է եկել Գահակիցներ Կյանքի տարիները
Կոստանդիանոս I Մեծ
լատ.՝ Flavius Valerius Aurelius Constantinus
Փլավիոս Վալերիոս Ավրելիոս Կոստանդիանոս Constantine Chiaramonti Inv1749.jpg 306 թ. հուլիսի 25 - 312 թ. հոկտեմբերի 29
(WC)
312 թ. հոկտեմբերի 29 - 324 թ. սեպտեմբերի 19
(WA)
324 թ. սեպտեմբերի 19 - 337 թ. մայիսի 22
(միահեծան կայսր)
Կոստանդիոս I Քլորի որդին, կայսր է հռչակվել Մաքսիմիանոսի հորդորով Մաքսիմիանոս (WA),
Գալերիոս (EA),
Փլավիոս Սևերոս (WA),
Մաքսիմինոս Դազա (EC) и (EA),
Լիկինիոս (WC), (WA) и (EA),
Վաղես I (WA),
Մարտինիանոս (WA),
Կրիսպոս,
Կոստանդիանոս II,
Կոստանցիոս II,
Կոստաս,
Դալմացիոս Կրտսեր,
Հանիբալիան Կրտսեր
272 թ. փետրվարի 27, Նիշ - 337 թ. մայիսի 22, Նիկոմիդիա
Կրիսպոս
լատ.՝ Flavius Iulius Crispus
Փլավիոս Հուլիոս Կրիսպոս 317 թ. մարտի 1 - 326
(WC),
սպանվել է հոր հրամանով
Կոնստանդիանոս I Մեծի ավագ որդին առաջին ամուսնությունից Միներվինայի հետ,
Կոստանդիանոս I Մեծ (WA),
Լիկինիոս (EA),
Կոնստանդիանոս II
Կոստանցիոս II
մոտ. 305, Նիկոմեդիա - 326
Կոստանդիանոս II
լատ.՝ Flavius Claudius Constantinus
Փլավիոս Կլավդիոս Կոստանդիանոս ConstantiusII.jpg 317 թ. մարտի 1 - 337 թ. մայիսի 22
(WC)
337 թ. մայիսի 22 - 340
(Գաղիա, Իսպանիա և Բրիտանիա )
Կոստանցիոս II և Կոստանդ եղբայրների հետ գահակից
,
մահացել է Կոստանդի հետ մարտում
Կոստանդիանոս Մեծի ավագ որդին երկրորդ ամուսնությունից Ֆաուստայի հետ;
նշանակվել է Կոստանդիանոս Մեծի կողմից (WA),
Լիկինիոս (EA),
Կրիսպոս,
Կոստանդիոս II,
Կոստանդ,
Դալմաթիոս Կրտսեր,
Հաննիբալիանոս Կրտսեր
317 թ. փետրվար, Արլ - 340 թ., Աքվիլեա
Կոստանդիոս II
լատ.՝ Flavius Julius Constantius
Ֆլավիոս Հուլիոս Կոստանդիոս 324 թ. նոյեմբերի 23 - 337 թ. մայիսի 22
(կեսար)
337 մայիսի 22 - 340
(ասիական նահանգներ)
գահակից Կոստանդիանոս II և Կոստանդ եղբայրների հետ

340 - 350
(արևելյան նահանգներ)
գահակից Կոստանդին

350 - 361 թ. նոյեմբերի 3
միանձնյա
Կոստանդիանոս Մեծի երկրորդ որդին Ֆաուստայի հետ ամուսնությունից
նշանակվել է Կոստանդիանոս Մեծի կողմից
Կոստանդիանոս I Մեծ (WA),
Կրիսպոս,
Կոստանդիանոս II,
Կոստանդ,
Դալմաթիոս Կրտսեր,
Հանիբալիան Կրտսեր,
Կոստանդիոս Հալլոս,
Վետրանիոն,
Ֆլավիոս Հուլիանոս
317 թ. օգոստոսի 7, Սիրմիում - 361 թ. նոյեմբերի 3, Մոփսուեստիա, Կիլիկիա
Կոստանդ
լատ.՝ Flavius Iulius Constans
Ֆլավիոս Հուլիոս Կոստանդ Emperor Constans Louvre Ma1021.jpg 333 թ. - 337 թ. մայիսի 22
(կեսար)
337 թ. մայիսի 22 - 340
(բալկանյան նահանգներ)
իր եղբայրներ՝ Կոստանդիանոս II –ի և Կոստանցիոսի գահակից

340 - 350
(արևմտյան մաս)
իր եղբոր՝ Կոստանցիոս II–ի գահակից
,
գահընկեց է արվել և սպանվել Մագնենցիոսի հրամանով
Կոստանդիսնոս Մեծի երրորդ որդին (Ֆաուստայի հետ երկրորդ ամուսնությամբ);
նշանակվել է Կոստանդիանոս Մեծի կողմից
Կոստանդիանոս Մեծ (WA),
Կոստանդիանոս II,
Կոստանցիոս II,
Դալմացիոս Կրտսեր,
Հանիբալիան Կրտսեր
323 թ. - 350 թ., Էլնոյի մոտ, Գաղիա
Դալմացիոս Կրտսեր
լատ.՝ Flavius Dalmatius
Ֆլավիոս Դալմացիոս 335 թ. սեպտեմբերի 19 - 337 թ.
(կեսար)
սպանվել է Կոստանդիանոս II–ի կողմից
Կոստանդիանոս Մեծի խորթ եղբոր՝ Դալմացիոս Ավագի մեծ որդին,
նշանակվել է Կոստանդիանոս Մեծի կողմից
Կոստանդիանոս Մեծ (WA),
Կոստանդիանոս II,
Կոստանցիոս II,
Կոստանդ,
Հանիբալիան Կրտսեր
մահ. 337 թ.
Հանիբալիան Կրտսեր
լատ.՝ Flavius Hannibalianus
Ֆլավիոս Հանիբալիանոս Hannibalianus - Follis s3935.jpg 335 թ. - 337 թ. սեպտեմբեր
(կեսար)
սպանվել է Կոստանդիանոս II–ի կողմից
Կոստանդիանոս Մեծի խորթ եղբոր՝ Դալմացիոս Ավագի կրտսեր որդին
նշանակվել է Կոստանդիանոս Մեծի կողմից
Կոստանդիանոս Մեծ (WA),
Կոստանդին II,
Կոստանցիոս II,
Կոստանդ,
Դալմացիոս Կրտսեր
մահացել է 337 թ. սեպտեմբերին
Մագնեցիոս
լատ.՝ Flavius Magnus Magnentius
Ֆլավիոս Մագնուս Մագնեցիոս Double Centenionalis Magnentius-XR-s4017.jpg 350 թ. հունվարի 18 - 353 թ. օգոստոսի 11
(Գաղիա և Իտալիա)
ինքնասպանություն է գործել թրի վրա նետվելով
Կայսիր է հռչակվել զորքի կողմից Մագնոս Դեցենիցոս 303, Սամարոբրիվա - 353 թ. օգոստոսի 11, Լուգդունում
Մագնոս Դեցենցիոս
լատ.՝ Magnus Decentius
Մագնոս Դեցենցիոս 350 թ. կամ 351 թ. - 353 թ. օգոստոսի 18
(կեսար)
կախվել է
Մագնեցիոսի եղբայրը,
կայսր է հռչակվել Մագնեցիոսի կողմից
Մագնեցիոս մահ. 353 թ. օգոստոսի 18, Սենոնի
Վետրանիոն
լատ.՝ Vetranio
(ամբողջ անունը չի պահպանվել)
Վետրանիոն
(ամբողջ անունը չի պահպանվել)
350 թ. մարտի 1 - դեկտեմբերի 25
(Սիրմիում),
զրկվել է իշխանությունից Կոստանդիոս II կողմից
Հռչակվել է զորքի և ճանաչվել Կոստանդիոս II-ի կողմից Կոստանդիոս II Մյոզիա - 356 թ., Սիրմիում
Նեպոտիանոս
լատ.՝ Flavius Iulius Popilius Nepotianus Constantinus
Ֆլավիոս Հուլիոս Պոպիլիոս Նեպոտիանոս Կոստանդիանոս Nepotianus Coin 2.jpg 350 թ. հունիսի 3 - հունիսի 30
(Հռոմում)
սպանվել է Մագնեցիոսի հրամանով
Կոստանդիոս I Քլորի թոռը,
կայսր է հռչակվել զորքի կողմից
մահ. 350 թ. հունիսի 30, Հռոմ
Կոստանդիոս Գալլոս
լատ.՝ Flavius Claudius Constantius Gallus
Ֆլավիոս Կլավդիոս Կոստանդիոս Գալլոս Solidus-Constantius Gallus-thessalonica RIC 149.jpg 351 թ. մարտի 15 - 354 թ.
(կեսար)
սպանվել է Կոստանդիոս II հրամանով
Կոստանդիանոս Մեծի եղբայր՝ Հուլիոս Կոստանդիոսի ավագ որդին;
նշանակվել է Կոստանդիոս II–ի կողմից
Կոստանդիոս II մոտ. 335 թ., Մասսա - 354, Պոլա
Սիլվանոս
լատ.՝ Claudius Silvanus
Կլավդիոս Սիլվանոս պատկերը չի պահպանել 355 թ. օգոստոսի 11 - սեպտեմբերի 7
(Կողոնիա Ագրիպինա)
սպանվել է զինվորների կողմից
Ինքնակոչ մահ. 355ո. սեպտեմբերի 7, Կողոնիա Ագրիպինա
Հուլիանոս II Ուրացող
լատ.՝ Flavius Claudius Julianus
լատ.՝ Flavius Claudius Julianus Augustus
Ֆլավիոս Կլավդիոս Հուլիանոս,
որպես կայսր - Ֆլավիոս Կլավդիոս Հուլիանոս Օգոստոս
JulianusII-antioch(360-363)-CNG.jpg 355 թ. նոյեմբերի 6 - 360 թ. փետրվար
(կեսար)
360 փետրվար - 361 թ. նոյեմբերի 3
(օգոստոս)
361 նոյեմբերի 3 - 363 թ. հունիսի 26
(միանձնյա)
Կոստանդիանոս Մեծի եղբոր՝ Հուլիոս Կոստանդիոսի կրտսեր որդին;
նշանակվել է Կոստանդիոս II–ի կողմից
Կոստանդիոս II 331 թ. կամ 332 թ., Կոստանդնուպոլիս - 363 թ. հունիսի 26, Մարանգի ճակատամարտ, Միջագետք
Հովիանոս
լատ.՝ Flavius Claudius Iovianus
Ֆլավիոս Կլավդիոս Հովիանոս Jovian1.jpg 363 թ. հունիսի 27 - 364 թ. փետրվարի 17 Կայսր է հռչակվել զորքի կողմից Հուլիանոս Ուրացողի մահից հետո 330 թ. կամ 331 թ., Սինգիդունում - 364 թ. փետրվարի 17, Դադաստանա, Բյութանիա

Վաղենտինիանոսի հարստություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անուն Անունը հայերենով պատկեր գահակալության տարիները Իշպանության գալը Գահակիցներ Կյանքի տարիներ
Վալենտինիանոս I
լատ.՝ Flavius Valentinianus
լատ.՝ Flavius Valentinianus Augustus
Ֆլավիոս Վալենտինիանոս
որպես կայսր - Ֆլավիոս Օգոստոս Վալենտինիանոս
ValentinianI.jpg 364 թ. փետրվարի 26 - մարտի 28
(միանձնյա),
364 թ. մարտի 28 - 375 թ. նոյեմբերի 17
(Արևմուտքում),
Վաղես II–ի գահակից
Հռչակվել է զորքերի կողմից,
սակայն ընդունել է միայն կայսրության արևմտյան մասի կառավարումը
Վաղես II,
Գրատիանոս
321, Կիբալա - 375 թ. նոյեմբերի 17, Բրեգեցիոն, Դանուբի վրա
Վաղես
լատ.՝ Flavius Julius Valens
լատ.՝ Flavius Julius Valens Augustus
Ֆլավիոս Հուլիոս Վաղես
որպես կայսր - Ֆլավիոս Հուլիոս Վաղես Օգոստոս
Valens1.jpg 364 թ. մարտի 28 - 375 թ. նոյեմբերի 17,
(Արևելքում),
Վալենտինիանոս I–ի գահակից,
375 թ. նոյեմբերի 17 - 378 թ. օգոստոսի 9 (Արևելքում),
Գրատիանոսի և Վալենտինիանոս II–ի գահակից,
զոհվել է գոթերի դեմ ճակատամարտում
Վալենտինիանոս I–ի եղբայրը, նշանակվել է նրա կողմից Վալենտինիանոս I,
Գրատիանոս,
Վալենտինիանոս II
328, Կիբալա - 378 թ. օգոստոսի 9, Ադրիանուպոլսի ճակատամարտ
Պրոկոպիոս
լատ.՝ Procopius
(լրիվ անունը մեզ չի հասել)
Прокопий
(լրիվ անունը մեզ չի հասել)
365 թ. սեպտեմբերի 26 - 366 թ. մայիսի 27
(Փոքր Ասիայում),
մահապատժի է ենթարկվել Վաղես IIի կողմից
Կայսր է հռչակվել զորքի կողմից 325, Կիլիկիա - 366 թ. մայիսի 27, Թրակիա
Գրատիանոս
լատ.՝ Flavius Gratianus
լատ.՝ Flavius Gratianus Augustus
Ֆլավիոս Գրատիանոս
որպես կայսր՝ Ֆլավիոս Գրատիանոս Օգոստոս
367 թ. օգոստոսի 4 - 375 թ. նոյեմբերի 17,
գահակից Արևմուտքում,
375 թ. նոյմեմբերի 17 - 383 թ. օգոստոսի 25 (Արևմուտքում),
Վաղենտինիանոս II–ի գահակից,
սպանվել է Մագնուս Մաքսիմոսի կողմից
Վաղենտինիանոս I– ի որդին, կայսր է հռչակվել հոր կողմից Վաղենտինիանոս I,
Վաղես II,
Վաղենտինիանոս II,
Թեոդոս I Մեծ,
հակառակորդ՝ Մագնուս Մաքսիմոս
359 թ. ապրիլի 18, Սիրմիում - 383 թ. օգոստոսի 25, Լուգդունում
Վաղենտինիանոս II
լատ.՝ Flavius Valentinianus
լատ.՝ Flavius Valentinianus Augustus
Ֆլավիոս Վալենտինիանոս
որպես կայսր - Ֆլավիոս Վալենտինիանոս Օգոստոս
Statue of emperor Valentinian II detail.JPG 375 - 383 օգոստոսի 25,
եղբոր գահակից Արևմուտքում,
383 օգոստոսի 25 - 392 մայիսի 15,
ինքնակոչ Մագնուս Մաքսիմոսի գահակից Արևմուտքում,
հավանաբար, սպանվել է ռազմական մագիստրոս Արբոգաստի հրամանով
Գրատիանոսի եղբայրը, նշանակվել է նրա կողմից Վաղես II,
Գրատիանոս,
Թեոդոսիոս I Մեծ, ,
Մագնուս Մաքսիմոս
371 - 392 թ. մայիսի 15, Վիեն
Մագնուս Մաքսիմոս
լատ.՝ Magnus Clemens Maximus
Մագնուս Կղեմես Մաքսիմոս Solidus Magnus Maximus-constantinople Dep 38-7.jpg 383 - 383 օգոստոսի 25,
Գրատիանոսի հակառակորդ,
383 օգոստոսի 25 - 387,
Արևմուտքում Վալենտինիանոս II–ի գահակից,
387 - 388 թ. օգոստոսի 28,
Վալենտինիանոս II–ի և Թեոդոս I Մեծի հակառակորդ,
սպանվել է Թեոդոս I Մեծի կողմից
Հռչակվել է կայսր զորքի կողմից Բրիտանիայում հակառակորդ՝ Գրատիանոս,
Վալենտինիանոս II,
հակառակորդ՝ Թեոդոս I Մեծ
շուրջ 335, Իսպանիա - 388 թ. օգոստոսի 28, Աքվիլեա
Փլավիոս Վիկտոր
լատ.՝ Flavius Victor
Փլավիոս Վիկտոր As Flavius Victor- aquileia RIC 055b1.jpg 384 - 388 օգոստոս,
հոր՝ Մագնուս Մաքսիմուսի գահակիցը,
մահապատժի է ենթարկվել Թեոդոսիոս I Մեծի հրամանով
Մագնուս Մաքսիմուսի որդին, նրա կողմից նշանակված Մագնուս Մաքսիմուս,
Վաղենտիանոս II,
հակառակորդը՝ Թեոդոսիոս I Մեծ
մահ. 388 օգոստոսին
Եվգենիոս
լատ.՝ Flavius Eugenius
Փլավիոս Եվգենիոս Siliqua Eugenius- trier RIC 0106d.jpg օգոստոսի 22 392 - սեպտեմբերի 6 394,
մահապատժի է ենթարկվել Թեոդոսիոս I Մեծի կողմից
Հռչակվել է Արբոգաստոսի օգնությամբ հակառակորդը՝ Թեոդոսիոս I Մեծ մահ. սեպտեմբերի 6 394, Ֆրիգիդ գետի վրա (այժմյան Սլովենիա)

Թեոդոսիոսի հարստություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անուն Անունը հայերենով Պատկեր Գահակալության տարիները Իշխանության գալը գահակիցներ Կյանքի տարիները
Թեոդոս I Մեծ
լատ.՝ Flavius Theodosius
լատ.՝ Flavius Theodosius Augustus
Փլավիոս Թեոդոսիոս
որպես կայսր - Փլավիոս Թեոդոսիոս Օգոստոս
379 թ. հունվարի 19 - 392 թ. մայիսի 15
(Արևելքում),
392 թ. մայիսի 15 - 395 թ. հունվարի 17
(միանձնյա)
նշանակվել է Գրացիանոսի կողմից Գրացիանոս,
Վաղենտինիանոս II,
Հոնորիոս,
Արկադիոս,
հակառակորդները - մագնուս Մաքսիմոս,
Փլավիոս Վիկտոր,
Եվգենիոս
347 թ. հունվարի 11, Կավկա, Իսպանիա - 395 թ. հունվարի 17, Մեդիոլան

Արևմտյան Հռոմեական կայսրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

395 թ-ից հետո պետության երկու մասերը այլևս չեն ունեցել ընդհանուր կառավարիչ, թեև կայսրությունը համարվում էր միասնական, միայն երկու կայսրերի և երկու արքունիքների կողմից կառավարվող։ Թեոդոս Մեծը վերջին կայսրն էր, որը միասնական Հռոմեական կայսրության կառավարիչն էր։

Անուն Անունը հայերեն Պատկեր Կառավարման տարիներ Իշխանության գալը Գահակիցներ Կյանքի տարիներ
Հոնորիոս
լատ.՝ Flavius Honorius
լատ.՝ Flavius Honorius Augustus
Փլավիոս Հոնորիոս
որպես կայսր՝Փլավիոս Հոնորիոս Օգոստոս
Honorius.JPG 393 թ. հունվարի 23 - 395 թ. հունվարի 17
հոր Թեոդոսիոս I Մեծի գահակիցը
395 թ.հունվարի 17 - 423 թ.օգոստոսի 15
(Արևմուտքում)
Թեոդոսիոս I Մեծի որդին և գահակիցը Թեոդոսիոս I Մեծ,
Կոնստանդիոս III,
հակառակորդներ՝ Կոնստանտին III,
ԿոնստանտII,
Պրիսկոս Ատտալոս,
Հովինոս,
Սեբաստիանոս
սեպտեմբերի 9 384, Կոստանդնուպոլիս - օգոստոսի 15 423, Հռավեննա
Մարկոս
լատ.՝ Marcus
(լրիվ անունն անհայտ է)
Մարկոս
(լրիվ անունն անհայտ է)
պատկերը չի պահպանվել 406 - 407 թթ.
(Բրիտանիայում)
սպանվել է զինվորների կողմից
Հռչակվել է զորքի կողմից մահ. 407, Բրիտանիա
Գրացիանոս
լատ.՝ Gratianus
(լրիվ անունն անհայտ է)
Գրացիանոս
(լրիվ անունն անհայտ է)
պատկերը չի պահպանվել 407 թ.
(Բրիտանիայում)
սպանվել է զինվորների կողմից
Հռչակվել է զորքի կողմից մահ. 407 թ., Բրիտանիա
Կոնստանտին III
լատ.՝ Flavius Claudius Constantinus
Փլավիոս Կլավդիոս Կոնստանտինոս Constantineiii.jpg 407 - 409 թթ.
(Բրիտանիայում և Գալիայում)
409 - 411 թթ.
Հոնորիոսի և Կոնստանտ II-իհետ միասին,
մահապատժի է ենթարկվել Հոնորիոսի կողմից
Հռչակվել է զորքերի կողմից Հոնորիոս,
Կոնստանտ II
մահ. 411 թ.սեպտեմբերի 18, Հռավեննայի մոտակայքում
Կոնստանտ II
լատ.՝ Constans
(լրիվ անունը անհայտ է)
Կոնստանտ
(լրիվ անունն անհայտ է)
Constans II (usurper).jpg 408 - 409
(կեսար)
409 - 411
Հոնորիոսի և Կոնստանտին III-իհետ միասին,
սպանվել է զորավար Գերոնտիոսի կողմից
Կոնստանտին III-ի որդին և գահակիցը Հոնորիոս,
Կոնստանտին III
մահ. մինչև 411 թ.սեպտեմբերի 18, Վիեննա
Պրիսկոս Ատտալոս
լատ.՝ Priscus Attalus
Պրիսկոս Ատտալոս Priscus attalus.jpg 409 թ.
գահընկեց է արվել վեստգոթերի թագավոր Ալարիխ I-ի կողմից
414 - 415
երկրորդ անգամ,
գերեվարվել է ապագա կայսր Կոնստանդիոս III-ի կողմից
Հռչակվել է սենատի կողմից Ալարիխ I-ի միջամտությամբ,
երկրորդ անգամ՝ կրկին վեստգոթերի կողմից
մահ. 416 թ.-ից հետո, Լիպարյան կղզիներ
Հովինոս
լատ.՝ Jovinus
(լրիվ անունն անհայտ է)
Հովինոս
(լրիվ անունն անհայտ է)
Siliqua Jovinus-RSC 0004.jpg 411 - 413 թթ.
(Գալիա)
մահապատժի է ենթարկվել
Հռչակվել է զորքի կողմից Սեբաստիանոս մահ. 413 թ., Նարբոննա
Սեբաստիանոս
լատ.՝ Sebastianus
(լրիվ անունն անհայտ է)
Սեբաստիանոս
(լրիվ անունն անհայտ է)
80px 412 - 413 թթ.
(Գալիա)
մահպատժի է ենթարկվել
Հովինոսի եղբայրն ու գահակիցը Հովինոս մահ. 413 թ., Նարբոննա
Կոնստանդիոս III
լատ.՝ Flavius Constantius
Փլավիոս Կոնստանդիոս Solidus Constantius III-RIC 1325.jpg 421 թ. փետրվարի 8 - սեպտեմբերի 2
Հոնորիոսի գահակիցը
Նշանակվել է Հոնորիոսի կողմից, որպես գահակից Հոնորիոս Նիշ - սեպտեմբերի 2 421
Հովիանոս
լատ.՝ Flavius Johannes
Փլավիոս Հովիանոս Solidus Johannes-s4283.jpg 423 թ. օգոստոսի 27 - 425 թ. մայիս
գերվել ու սպանվել է
Հոնորիոսի քարտուղարը, նրա մահից հետո ինքն իրեն կայսր է հռչակել մահ. 425 մայիս, Ակվիլեա
Վաղենտիանոս III
լատ.՝ Flavius Placidus Valentinianus
Փլավիոս Պալցիդոս Վաղենտիանոս Solidus ValentinianIII-wedding.jpg 423 թ. հոկտեմբերի 23 - 425 թ. հոկտեմբերի 23
(կեսար)
հոկտեմբերի 23 425 - մարտի 16 455
միանձնյա,
Պետրոնիոս Մաքսիմուսի հրամանով սպանվել է Մարսյան դաշտում
Կոնստանդիոս III-ի որդին, որի մահից հետո հռչակվել է Թեոդոսիոս II-ի կողմից (հորեղբայր) 419 թ.հուլիսի 2, Հռավեննա - 455 թ. մարտի 16, Հռոմ
Պետրոնիոս Մաքսիմուս
լատ.՝ Flavius Petronius Maximus
Փղավիոս Պետրոնիոս Մաքսիմուս Solidus Petronius Maximus-RIC 2201.jpg 455 թ. մարտի 17 - ապրիլի 22
քարկոծվել է ժողովրդի կողմից
Վաղենտիոնոս III-ի մահից հետո ստիպել է նրա այրուն՝ Լիցինիա Եվդոկսիային ամուսնանալ իր հետ և ստանձնել իշխանությունը մահ. ապրիլի 22 455, Հռոմ
Ավիտոս
լատ.՝ Marcus Maecilius Flavius Eparchius Avitus
Մարկոս Մեցիլիոս Փլավիոս Եպարքիոս Ավիտոս Tremissis Avitus-RIC 2402.jpg 455 թ. հուլիսի 10 - 456 թ. հոկտեմբերի 6
հրաժարվել է գահից Ռիցիմերոսի ազդեցության տակ
Ընտրվել է 7 գալլական պրովինցիաների ղեկավարներ ժողովի ժամանակ 385, Նեմեսս - 457 սկիզբ, Գալիայի ճանապարհին
Մայորիանոս
լատ.՝ Flavius Iulius Valerius Maiorianus
Փլավիոս Հուլիոս Վալերիոս Մայորիանոս Maggioriano - MNR Palazzo Massimo.jpg 457 թ. ապրիլի 1 - 461 թ. օգոստոսի 2
հրաժարվել է գահից Ռիցիմերոսի ազդեցության տակ
Հռչակվել է Հռավեննայի ռազմական ճամբարում Ռիցիմերոսի ազդեցության տակ 420 նոյեմբեր - օգոստոսի 7 461, Տորտոնա (դիզենտերիայից)
Լիբիոս Սեվերոս
լատ.՝ Flavius Libius Severus Serpentius
Փլավիոս Լիբիոս Սեվերոս Սերպենտիոս Libio Severo - MNR Palazzo Massimo.jpg 461 թ. նոյեմբերի 19 - 465 թ. օգոստոսի 15
հավանաբար թունավորվել է Ռիցիմերոսի հրամանով
Նշանակվել է Ռիցիմերոսի կողմից Լուկանիա - օգոստոսի 15 465
Պրոկոպիոս Անտեմիոս
լատ.՝ Flavius Procopius Anthemius
Փլավիոս Պրոկոպիոս Անտեմիոս Anthemius.jpg 467 թ.ապրիլի 12 - 472 թ.հուլիսի 11
մահապատժի է ենթարկվել Ռիցիմերոսի կողմից
Ուղարկվել է բյուզանդական արքունիքից և նշանակվել է Ռիցիմերոսի կողմից 467 թ. ապրիլի 12, Կոնստանդնուպոլիս - 472 թ. հուլիսի 11, Հռոմ
Օլիբրիոս
լատ.՝ Flavius Anicius Olybrius
Փլավիոս Անիցիոս Օլիբրիոս Anicius Olybrius.png 472 թ. հուլիսի 11 - հոկտեմբերի 22
մահացել է ժանտախտից
Հռչակվել է Ռիցիմերոսի ճամբարում մահ. հոկտեմբերի 22 472
Գլիկերիոս
լատ.՝ Flavius Glycerius
Փլավիուս Գլիկերիուս Glicerio - MNR Palazzo Massimo.jpg 473 թ. մարտի 3 - 474 թ. հունիս
գահընկեց է արվել Հուլիոս Նեպոսի կողմից
Հռչակվել է Հունդոբադի կողմից մահ. 480-ից հետո
Հուլիս Նեպոս
լատ.՝ Julius Nepos
Հուլիս Նեպոս Tremissis Julius Nepos-RIC 3221.jpg 474 թ. հունիս - 475 թ. օգոստոսի 28
(Իտալիայում)
475 - 480
(փախել է Դալմաթիա),
սպանվել է ննջասենյակում,
նրա մահից հետո Հռոմի սենատը կայսրական իշխանության նշանները ուղարկել է Կոստանդնուպոլիս
Նշանակվել է բյուզանդական կայսր Լևոն I Մակելլայի կողմից, գահընկեց է արել Գլիցերիոսի կողմից Հռոմուլոս Օգոստուլոս 430 - 480 թ., Սպլիտ
Հռոմուլոս Օգոստուլոս
լատ.՝ Flavius Romulus Augustus
Փլավիոս Հռոմուլոս Օգոստուլոս RomulusAugustus.jpg 475 թ.հոկտեմբերի 31 - 476 թ. սեպտեմբերի 4
գահընկեց է արվել Օդոակրի կողմից
Հռչակվել է իր հոր՝ բանակի մագիստր Օրեստի կողմից Հուլիոս Նեպոս 461 թ. կամ 463 թ. - 511 թ.-ից հետո

Հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Խորենացի, Հայոց պատմություն, II:54