Հռոմեական կայսրության անկման և կործանման պատմությունը
Հռոմեական կայսրության անկման և կործանման պատմությունը անգլ.՝ The History of the Decline and Fall of the Roman Empire | |
---|---|
![]() | |
Հեղինակ | Էդվարդ Գիբբոն |
Տեսակ | historical work? |
Ժանր | նոն-ֆիկշն[1] և Q50821840? |
Թեմա | Հռոմեական կայսրություն, Ժողովուրդների մեծ գաղթ, Բյուզանդական կայսրություն, Մուհամմադ մարգարե, Խաչակրաց արշավանքներ և Օսմանյան կայսրություն |
Բնօրինակ լեզու | անգլերեն |
Երկիր | ![]() ![]() |
Հրատարակման վայր | Լոնդոն |
Հրատարակման տարեթիվ | 1776 |
![]() |
«Հռոմեական կայսրության անկման և կործանման պատմությունը» (անգլ.՝ The History of the Decline and Fall of the Roman Empire), բրիտանացի պատմաբան Էդվարդ Գիբբոնի աշխատությունը, որն ուսումնասիրում է արևմտյան քաղաքակրթության պատմությունը Հռոմեական կայսրության ծաղկման սկզբից՝ Անտոնինների դինաստիայի իշխանության գալուց մինչև 16-րդ դարի վերջ, հաշվի առնելով նաև արաբական և մոնղոլական նվաճումները, այսինքն՝ 98-1590 թվականները։
Աշխատությունը ներառում է վեց հատոր։ Առաջինը լույս է տեսել 1776 թվականին, երկրորդը և երրորդը՝ 1781 թվականին, չորրորդը, հինգերորդը և վեցերորդը՝ 1788-1789 թվականներին։ Ի սկզբանե հատորները, այն ժամանակվա ավանդույթի համաձայն, թողարկվել են In-quarto ձևաչափով (մեկ տպագրական էջում 4 աշխատության էջ)։ Իր հարաբերական օբյեկտիվության և այն ժամանակվա համար անսովոր սկզբնաղբյուրների լայնածավալ օգտագործման շնորհիվ, հեղինակի մեթոդաբանությունը օրինակ դարձավ հետագա պատմաբանների համար, իսկ ինքը՝ Գիբբոնը, այս աշխատանքի շնորհիվ, համարվում է Հին Հռոմի առաջին «ժամանակակից» պատմիչը»[2]։
Հրատարակություն Ռուսաստանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գիբբոնի «Հռոմեական կայսրության անկման և կործանման պատմությունը» ռուսերեն առաջին կրճատ թարգմանությունը լույս է տեսել 1824 թվականին։ Թարգմանության ամբողջական ռուսերեն տարբերակն առաջին անգամ իրականացրել է պրոֆեսոր Վ. Ն. Նևեդոմսկին, 1877 թվականի անգլերեն հրատարակությունից, և տպագրվել է Մոսկվայում 1883-1886 թվականներին՝ 7 մասից։ 1997-2000 թվականներին Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի «Նաուկա» հրատարակչության Սանկտ Պետերբուրգի մասնաճյուղը մոսկովյան «Յուվենտա» հրատարակչության հետ միասին հրատարակել է այս թարգմանության նոր ուղղագրությամբ, սրբագրված և լրացված տարբերակը՝ պահպանելով հին մեկնաբանությունները։ 1997 և 2008 թվականներին «Տերրա» հրատարակչությունը վերահրատարակել է նաև Վ. Նևեդոմսկու նախահեղափոխական թարգմանությունը 7 հատորով, բայց «Հռոմեական կայսրության անկումն ու կործանումը» վերնագրով։
Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Гиббон Э. «История упадка и разрушения Рим. империи» («The history of the decline and fall of the Roman Empire», v. 1-6, 1776-88, рус. пер. В. H. Неведомского, M., 1883-86). (Ч. I—VII. СПб., 1997—2000.)
- Cosgrove, Peter. Impartial Stranger։ History and Intertextuality in Gibbon’s Decline and Fall of the Roman Empire (Newark։ Associated University Presses, 1999); [ISBN 0-87413-658-X].
![]() |
Հռոմեական կայսրության անկման և կործանման պատմությունը Վիքիպահեստում |
---|
- Яснитский Н. А. Проблема падения Римской империи. Эдуард Гиббон։ Авт. дисс… к.и.н. — М., 2002.