Ակիմ Խաստատով
Ակիմ Խաստատով | |
---|---|
1756[1][2] - մայիսի 10, 1809 | |
Ծննդավայր | Ղզլար, Աստրախանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1][2] |
Մահվան վայր | Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[1][2] |
Գերեզման | Սմոլենկայի հայկական գերեզմանոց[1][2] |
Կոչում | գեներալ-մայոր[1] |
Մարտեր/ պատերազմներ | Battle of Focșani?, Battle of Rymnik? և Siege of Izmail? |
Պարգևներ |
Ակիմ (Հովակիմ) Վասիլի Խաստատով (1756[1][2], Ղզլար, Աստրախանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1][2] - մայիսի 10, 1809, Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[1][2]), ռուսական բանակի հայազգի ռազմական գործիչ, գեներալ-մայոր (1796)։ Նշանավոր արդյունաբերող-վաճառականներ Խաստատովների ընտանիքից։ Նախնական կրթությունն ստացել է ծննդավայրում։ 1773 թվականից ծառայել է Վլադիմիրյան հեծյալ զորամասում։ 1776 թվականին զորացրվել է և այնուհետև մասնակցել Կասպից ծովի ավազանում Խաստատովների ու Լազարյանների (ունեին խնամիական կապեր) համատեղ կազմակերպած արևելյան առևտրական գործերին և Աստրախանի հայ գաղութի ներքին կյանքին։
1780 թվականի հունվարին «գաղտնի առաքելությամբ» Աստրախան է ժամանել ռուս. ցամաքային զորքերի և Կասպից ծովի նավատորմի նոր հրամանատար Ալեքսանդր Սուվորովը՝ ծրագրվող պարսկական արշավանքը նախապատրաստելու համար։ Ծրագրի հետ որոշակի հույսեր էին կապել հայ ազատագրական շարժման գործիչներ Լազարյանները, Հ. Արղությանը և ուրիշներ, որոնց խորհրդով Ա. Վ. Սուվորովը կապեր է հաստատել պահեստի կապիտան Խաստատովի և եղբոր՝ Աստրախանի նավահանգստի մաքսատան կառավարիչ Բոգդան Խաստատովի հետ՝ առաջարկելով նրանց վերադառնալ զինվորական ծառայության։ Ռուսաստանի զինվորական կոլեգիայի 1780 թվականի մայիսի 17-ի հրամանով Ա. Վ. Սուվորովի գլխավոր շտաբում Խաստատովը նշանակվել է համհարզ և մինչև 1782 թ.-ը նրա հետ մասնակցել Կասպիականի արևմտյան ափերի ու հարևան երկրների տնտեսական, քաղաքական վիճակի ու ռազմավարական նշանակություն ունեցող ուղիների վերաբերյալ տեղեկությունների հավաքմանը՝ այդ նպատակին ծառայեցնելով Կասպից ծովում Խաստատովների և Լազարյանների առևտրական նավերը։
Այնուհետև, Ա. Վ. Սուվորովի զորքերի կազմում, փոխգնդապետի, ապա՝ գնդապետի աստիճանով, Խաստատովն իր երկու գումարտակով մասնակցել է 1787-1791 թվականների ռուս-թուրքական պատերազմին՝ Կինբուռնի, Ֆոկշանի, Ռիմնիկի ճակատամարտերին, Իզմայիլի գրավմանը՝ արժանանալով շքանշանների ու մեդալների։ Միաժամանակ աջակցել է թուրքական լծից ազատագրված վայրերի հայ բնակչության խնամքի և 4000 հայերի՝ ռուս, կայսրության սահմանները գաղթեցնելու գործին։ 1793 թվականին դիվանագիտական աշխատանքի է ուղարկվել Կոստանդնուպոլսի ռուս, դեսպանատուն։ 1796 թվականին գեներալ-մայորի աստիճանով նշանակվել է հեծյալ գնդի հրամանատար։ 1799 թվականի [[փետրվարի 9-ին թողել է զինվորական ծառայությունը։ Թաղված է Պետերբուրգի հայկական գերեզմանոցում։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1. — էջ 513.
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 33)։ |