Հյուսիսային Մակեդոնիայի տնտեսություն

	Սկոպյեի կենտրոնական բանկը
Արժույթ	Մակեդոնական դենար
Առևտրային կազմակերպություններ	ԱՀԿ, ԳՈւԱՄ և այլն
Վիճակագրություն
ՀՆԱ	$7,5
ՀՆԱ տեղ	118
ՀՆԱ-ի աճ	3,2 %
ՀՆԱ-ն մեկ շնչի հաշվով	8675
Գնաճ (ՍԳԻ)	−0,2 ± 0,1 տոկոս
Գործազրկություն	31.7% (2009)
Արտաքին
Արտահանվող ապրանքներ	մետաղ, գինի, հանքային ջուր, հանքաքար, տրանսպորտային միջոցներ, մրգեր, ընկույզ
Արտանհանման հիմնական գործընկերներ	Սերբիա ; Չեռնոգորիա 19.4% ; Գերմանիա 14.7% ; Հունաստան 10.5% ; Իտալիա 10.2% ; Բուլղարիա 9.9% ; Խորվաթիա 5.6% ; Բելգիա 5.1% ; Իսպանիա 5.1%
Ներկրում	$ 2,4 մլրդ
Ներկրվող ապրանքներ	վառելիք, տրանսպորտային միջոցներ, սարքավորումներ, հացահատիկ և այլ պարենային ապրանքներ, դեղամիջոցներ
Ներկրման հիմնական գործընկերներ	Գերմանիա 11.5% ; Հունաստան 11.3% ; Ռուսաստան 11.1% ; Բուլղարիա 8.4% ; Չեռնոգորիա 6.7% ; Թուրքիա 5.7% ; Իտալիա 5.5% ; Սլովենիա 4.4%
Համախառն արտաքին պարտք	$ 4 միլիարդ

Հյուսիսային Մակեդոնիայի Հանրապետության տնտեսություն (մակեդոներեն՝ Економија на Македонија), Հյուսիսային Մակեդոնիայի Հանրապետության արտադրության, բաշխման, փոխանակման և սպառման համակարգում դասավորվող և հասարակության տնտեսական բազա ձևավորող հարաբերությունների ամբողջություն, որի վրա հիմնված են երկրի քաղաքական բոլոր կառույցները։

Հյուսիսային Մակեդոնիան, որպես անկախ պետություն ձևավորվել է 1991 թվականի սեպտեմբերին։ Երկիրը հարավում սահմանակցում է Հունաստանին և Ալբանիային, իսկ հյուսիսում և հյուսիս-արևելքում՝ Սերբիային և Բուլղարիային։ Հյուսիսային Մակեդոնիայի Հանրապետության տնտեսությունը նման է նախկին հարավսլավական մյուս երկրներին, հատկապես՝ Սլովենիային և Խորվաթիային^[2]։

1993 թվականից ի վեր երկրում անց են կացվել մի շարք ֆինանսական բարեփոխումներ, որոնք բարելավել են Հյուսիսային Մակեդոնիայի տնտեսական և քաղաքական վիճակը^[3]։ Այս երկրի տնտեսությունը պահպանում է մակրոտնտեսական կայունություն, որին մի կողմից բնորոշ է ցածր արտաքին պարտքերի և գնաճի ցուցանիշը, իսկ մյուս կողմից՝ օտարեկրյա պետությունների ներդրումները։

Տնտեսական ցուցանիշներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հարավսլավիայի կազմում Հյուսիսային Մակեդոնիայի տնտեսության ցածր ցուցանիշները պայմանավորված էր Հունաստանի և Միավորված Ազգերի Կազմակերպության կողմից Հարավսլավիայի նկատմամբ կիրառվող առևտրային պատժամիջոցներով։

Հարավսլավական պետության անկումից հետո Հյուսիսային Մակեդոնիայի Հանրապետության տնտեսական աճի ցուցանիշը աճել է մինչև 1996 թվականը, իսկ համախառն ներքին արդյունքի աճը շարունակվել է մինչև 2000 թվականը։ 2001 թվականին Մակեդոնիայում բռնկված էթնիկ հակամարտության պատճառով երկրի տնտեսական աճի ցուցանիշը նվազել է 4,5 %-ով։ Դրան հաջորդել է տնտեսական անկումը, որը պայմանավորված էր այլ երկրների հետ առևտրային հարաբերությունների կրճատմամբ և երկրում անկանոն քաղաքական իրավիճակի ստեղծմամբ։

2002 թվականին տնտեսական աճի ցուցանիշը կազմել է 0,3 %, 2003 թվականին`2,8 %։ 2003-2006 թվականների միջև ընկած ժամանակահատվածում Մակեդոնիայի Հանրապետության միջին տնտեսական աճը կազմել է 4 %, իսկ 2007-2008 թվականներին՝ 5 %։ 2009 թվականին երկրի համախառն ներքին արդյունքը գնահատվում էր 9.238 միլիարդ դոլար, իսկ տնտեսական աճը նվազել էր 1.8 %-ով։

Հյուսիսային Մակեդոնիայի Հանրապետության ՀՆԱ-ի ցուցանիշը ըստ ոլորտների հետևյալն է՝