Հերբարիում (լատին․՝ herbarium` herba - «խոտ», «բույս»), հատուկ հավաքված, չորացված և կարգաբանական մշակման ենթարկված բույսերի հավաքածու։ Սովորաբար հերբարիումները կազմվում են ըստ նախապես մշակված ծրագրի, օրինակ՝ Երևանի շրջակայքի, Արարատյան դաշտի, Վայքի, Զանգեզուրի և այլն։
Հերբարիում պատրաստելու համար բույսերը տեղավորում են հատուկ պայուսակներում կամ թղթապանակներում, ապա դասավորում թերթերի մեջ, կապում ցանցերում և չորացնում։ Յուրաքանչյուր բույսի կցվում է պիտակ, ուր նշվում է նրա լատիներեն անվանումը, հավաքման վայրը, ամսաթիվը և այլն։ Չորացրած բույսերը պահվում են հատուկ բուսապահոցներում։
Հայաստանի խիստ հարուստ ու բազմազան ֆլորայի առաջին հերբարիումը կազմել են ֆրանսիացի Տուրնըֆորը (1700), այնուհետև՝ Վագները, Զեյդլիցը և ուրիշներ, սակայն այդ հավաքածուները տարվել են Բեռլին, Լոնդոն, Ժնև և այլուր։ Հայաստանում, բնապատմական թանգարանին կից, ստեղծվել է (1925) բուսապահոց, Ա. Շելկովնիկովի ղեկավարությամբ, որին աջակցել են Ա. Գրոսհեյմը, Ա. Թամամշյանը, Ա. Թախտաջյանը, Նիկոլայ Վավիլովը, Մ. Թումանյանը և ուրիշներ։ Արժեքավոր է ՀՀ ԳԱԱ բուսաբանության ԳՀԻ-ի հերբարիումը, որտեղ կենտրոնացված ավելի քան 200 հազար թերթից 130 հազար ՀՀ տարածքից հավաքված բույսեր են։ Նրանում կա առաջին անգամ գտնված և նկարագրված մոտ 280 նմուշ։ Հերբարիումներ են ստեղծվել նաև ԵՊՀ-ում, Հայկական գյուղատնտեսական ակադեմիայում։
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 6, էջ 377)։
