Հեռուստատեսությունը Հայաստանում

Երևանի հեռուստաաշտարակը

Հայաստանում հեռուստատեսությունը հայտնվել է 1955 թվականին։ Ներկայումս հեռուստատեսությունը հանդիսանում է երկրի ամենապահանջված ԶԼՄ տեսակը։ 2015 թվականից Հայաստանի հեռուստատեսությունը անցավ թվային հեռարձակման։

Թվային հեռուստատեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2016 թվականի հունվարի 1-ից հայկական հեռուստատեսությունը լիովին անցում կատարեց անալոգայինից դեպի թվային հեռարձակման^[1]։ Հայաստանի անցումը թվային հեռարձակմանը պայմանավորված է Եվրամիության առջև ստանձնած պարտավորվածություններից։ Հայաստանում թվային ցանցը նախատեսվում է ստեղծել ներկայումս գործող անալոգային հեռուստացանցի հիմքում։ Անալոգային հեռարձակումը կշարունակվի այնքան, մինչ թվային հեռուստատեսությունը հասանելի կդառնա բնակչության ճնշող մեծամասնության համար, իսկ անալոգային հեռարձակման դադարեցումը տեղի կունենա, երբ բնակչության 95%-ը կունենա թվային ընդունիչ։ Զուգահեռ հեռարձակումը չպետք է գերազանցի վեցամսյա ժամկետը, իսկ անալոգային հեռարձակումը պետք է դադարեցվի 2016 թ. հունվարին^[2]։ Համաձայն Հայաստանի Հանրապետությունում թվային հեռուստառադիոհեռարձակման անցման մասին օրենքին, Հայաստանում ստեղծվելու է պետական թվային հեռարձակող ցանց, մասնավորապես Երևանում գործելու են 18 հեռուստաալիքներ և 12 ռադիոկայաններ, իսկ հանրապետության մարզերում համապատասխանաբար՝ 9 հեռուստաալիքներ և 4 ռադիոկայաններ^[3]։ Թվային հեռուստատեսության ծառայություններ տրամադրելու առաջարկություն է հայտնել «ԱրմենՏել» հեռահաղորդակցական ընկերությունը^[4]։

Հանրապետական հեռարձակման ալիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անուն	Սեփականատեր	Գտնվելու վայր	Տեսակ	Թեմատիկա	Հիմնվել է	Կայք
Հ1	Հանրային հեռուստառադիո	Երևան	հանրային	ունիվերսալ	1955	www.1tv.am
հ2	Հ2	Երևան	մասնավոր	ունիվերսալ, ժամանցային	1999	www.tv.am
Արմենիա	PanArmenian Media Group	Երևան	հանրային	ունիվերսալ	1998	www.armeniatv.am Archived 2020-09-22 at the Wayback Machine.
Շանթ	Շանթ ՓԲԸ	Գյումրի, Երևան	մասնավոր	տեղեկատվական‎, ժամանցային	1994	www.shanttv.com
Երկիր Մեդիա	Հուսաբեր ԲԲԸ	Երևան	մասնավոր	տեղեկատվական, ժամանցային	2003	www.yerkirmedia.am
Արմնյուզ	PanArmenian Media Group	Երևան	մասնավոր	լրատվական	2001	www.armnewstv.am
ATV	PanArmenian Media Group	Երևան	մասնավոր	ժամանցային	2010	www.atv.am
Շողակաթ	Հայ Առաքելական եկեղեցի	Վաղարշապատ	հասարակական	քրիստոնեական, մշակութային	1998	www.shoghakat.am
Կենտրոն	Մուլտի Մեդիա Կենտրոն	Երևան	մասնավոր	ունիվերսալ	2002	www.kentron.tv
5-րդ ալիք	Արմեն Թավադյան	Երևան	մասնավոր	լրատվական, տեղեկատվական, ժամանցային	2015	www.5tv.am
Նոր Հայաստան Թիվի	MO TV	Երևան	մասնավոր	տեղեկատվական, ժամանցային, երաժշտական	2019	www.norhayastan.com
21 TV	21 TV ՓԲԸ	Երևան	մասնավոր	երաժշտական	1998	www.21tv.am

Արբանյակային հեռարձակման հեռուստաալիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս ալիքները տարածվում են միայն արբանյակային և կաբելային հեռուստատեսությամբ։

Անուն	Հիմնադիր	Կենտրոն	Լեզու	Եթերում	Օնլայն- հեռարձակում
Հայաստան 1	Հանրային հեռուստառադիո	Երևան	հայերեն	24/7	ունի
USArmenia	CS Media	Լոս Անջելես	հայերեն	24/7	ունի Archived 2012-10-15 at the Wayback Machine.
Շանթ ARTN	Շանթ ՓԲԸ	Երևան	հայերեն	24/7	ունի
Երկիր Մեդիա	Հուսաբեր ԲԲԸ	Երևան	հայերեն	24/7	ունի Archived 2012-10-16 at the Wayback Machine.
Կենտրոն	Մուլտի Մեդիա Կենտրոն	Երևան	հայերեն	18/7

Արտասահմանյան եթերային հեռուստաալիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անուն	Երկիր	Լեզու
CNN	ԱՄՆ	անգլերեն
ՄԻՐ	ԱՊՀ	ռուսերեն
Առաջին ալիք	Ռուսաստան	ռուսերեն
ՌՏՌ Պլանետա	Ռուսաստան	ռուսերեն
Կուլտուրա	Ռուսաստան	ռուսերեն
ԻԻՀՁ 1	Իրան	պարսկերեն
ԻԻՀՁ 2	Իրան	պարսկերեն
TRT 1	Թուրքիա	թուրքերեն

Մարզային հեռուստաալիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անուն	Հիմնադրում	Կենտրոն	Կայք
Արցախ	1988	Ստեփանակերտ	[1]
Շանթ	1994	Երևան, Գյումրի	[2]
Գալա	2005	Գյումրի	galatv.am
Ցայգ	1991	Գյումրի	[3]
Շիրակի հանրային հեռուստառադիո	1992	Գյումրի
Անկյուն + 3	1999	Ալավերդի
Ֆորտունա	1993	Վանաձոր	[4]
ԱԼՏ	1989	Արմավիր
STV1	1999	Սևան
Գեղամա	2010	Սևան	[5] Archived 2013-06-11 at the Wayback Machine.
Քյավառ	1997	Գավառ
Զանգակ	1996	Մարտունի
Տավուշ	2010	Նոյեմբերյան	[6] Archived 2013-06-25 at the Wayback Machine.
Միգ ՀԸ	1992	Վանաձոր	[7] Archived 2018-11-28 at the Wayback Machine.
Տելելեքս	1999	Արտաշատ
Զանգեզուր TV	1996	Կապան	[8]
Կապուտջիղ	1996	Քաջարան
Նիգ Ապարան	1997	Ապարան
Աբովյան	1997	Աբովյան

Ինֆորմացիան ճշտված է Հեռուստատեսության և ռադիոյի ազգային հանձնաժողովի պաշտոնական կայքից

Համացանցում հեռարձակվող հեռուստաալիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անուն	Սեփականատեր	Կայք
Հայաստան 1	Հանրային Հեռուստատեսություն	օնլայն
Արմենիա	CS Media	օնլայն Archived 2012-10-15 at the Wayback Machine.
ARTN	Շանթ ԲԲԸ	օնլայն
Մշակութային ալիք	«Մշակութային ալիք»	Cultural TV
MTV.am	«ODAK Group» ՍՊԸ	օնլայն
Ա1+	Մելտեքս ՍՊԸ	օնլայն
Երկիր Մեդիա	«Հուսաբեր» ՓԲԸ	օնլայն Archived 2012-10-16 at the Wayback Machine.
Գալա	«ԳԱԼԱ հ/ը»	օնլայն(չաշխատող հղում)
AMC TV	«AMC TV»	օնլայն Archived 2013-01-18 at the Wayback Machine.
ARMusicTv	«ArMusicTV»	օնլայն
Best TV	«Best TV»	օնլայն
Focus TV	«Focus TV»	օնլայն

Հեռարձակումը դադարեցրած հեռուստաալիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անուն	Հիմնադիր	Գտնվելու վայր	Թեմատիկա	Գործունեություն	Փոխարինված	Կայք
Ա1+	Մելտեքս ՍՊԸ	Երևան	լրատվական, հասարակական	1991 - 2002	Սինեմաքս	a1plus.am
ԱՐ	Մերուժան Տեր-Գուլանյան	Երևան	մասնավոր	1996 - 2021	-
ԱԼՄ	ԱԼՄ Հոլդինգ	Երևան	տեղեկատվական, ժամանցային	2002 - 2011	-
Նորք	Հ1	Երևան	ունիվերսալ	1996 - 1998	Պրոմեթևս
Նոր ալիք	Հ1	Երևան	ժամանցային	2001 - 2008	Արարատ
Արարատ	Հ1	Երևան	մշակութային, գիտամատչելի	2008 - 2011	Շողակաթ
Մայր Հայրենիք ՀԸ	Մայր Հայրենիք ՍՊԸ	Երևան	ժամանցային	1993 - 2001	Հայրենիք
Նոյյան Տապան ՀԸ	Նոյյան Տապան	Երևան	լրատվական	1996 - 2001	-	www.nt.am
Հայ TV	Շարկ ՍՊԸ	Երևան	ժամանցային	2002 - 2010	Լայմ
TV5	CS Media	Երևան	ժամանցային	2002 - 2011
Լայմ	Մհեր Վարդանյան	Երևան	լրատվական, ժամանցային	2010 - 2015	5-րդ ալիք
Հայրենիք	Grand Holding	Երևան	մանկական	2002 - 2011	-
Արմենակոբ	Mediaconcern	Երևան	ժամանցային	2000 - 2010	ATV
Արտ 13	Սեյրան Շահսուվարյան	Երևան	ժամանցային	1995 - 2004	-
Ավետիս	Good News Network	Երևան	կրոնական	1999 - 2010	-
Էջմիածին ՀԸ	Էջմիածին ՀԸ	Վաղարշապատ	ժամանցային	1994 - 2000	-
Սինեմաքս	Media TV	Երևան	ֆիլմային	2002 - 2004	-
Մ-TV 3+2	-	Երևան	ժամանցային	1996 - 1998	-
Այգ	Այգ ՀԸ	Երևան	ժամանցային	1996 - 1999	Երևան
Երևան	Վարշամ Ղարիբյան	Երևան	ժամանցային	2000 - 2014	Հ3
Հ3	ՕԵԿ	Երևան	տեղեկատվական, ժամանցային	2014 - 2019	Նոր Հայաստան Թիվի
Բիզնես TV	ACN LTD	Երևան	տեղեկատվական	1995 - 1998	Արմենիա
Բիայնի	-	Երևան	ժամանցային	1996 - 2000

Կաբելային հեռուստատեսության օպերատորներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անուն	Կենտրոն	Հիմնված	Կայք
Interactive TV	Երևան	2010	[9]
Ucom	Երևան	2007	[10] Archived 2015-03-16 at the Wayback Machine.
Eurocable	Երևան	2005	[11] Archived 2013-04-05 at the Wayback Machine.
MyTv	Երևան	2010	[12] Archived 2013-04-05 at the Wayback Machine.
Spider System	Վանաձոր	2010	[13](չաշխատող հղում)
Խուստուփ	Կապան	2004	[14] Archived 2013-06-10 at the Wayback Machine.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

[1] Հայաստանում թվային հեռուստատեսությունը կգործի 2015 թվականից

[2] Անցում թվային հեռարձակման․ փորձագետներն ահազանգում են

[3] Программы внедрения цифрового телевидения и радиовещания(ռուս.)

[4] Услуги цифрового телевидения в Армении должны быть очень высокого качества и массовой доступности(ռուս.)

[1]

[2]

[3]

[4]