Հեպատոմեգալիա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հեպատոմեգալիա
Հեպատոմեգալիայի պատկեր՝ համակարգչային շերտագրությունով
Տեսակախտանիշ կամ նշան
ՊատճառԼյարդի թարախակույտ (պիոգեն աբսցես), Մալարիա[1]
Հիվանդության ախտանշաններՔաշի կորուստ, լեթարգիա[1]
Բժշկական մասնագիտությունհեպատոլոգիա
ՀՄԴ-9789.1
ՀՄԴ-10R16.0
ԱխտորոշումՈրովայնի ուլտրաձայնային հետազոտություն[2]
ԲուժումՊրեդնիզոն և ազաթիոպրին[3]
 Hepatomegaly Վիքիպահեստում

Հեպատոմեգալիա, վիճակ է, երբ լյարդը չափերով մեծանում է[4]։ Այն ոչ սպեցիֆիկ ախտանիշ է, որը ունի բազմաթիվ պատճառներ։ Պատճառների խմբերն են ինֆեկցիաները, լյարդի ուռուցքները, նյութափոխանակային հիվանդությունները։ Կախված պատճառից, հեպատոմեգալիան կարող է արտահայտվել դեղնուկի հետ միասին[1]։

Նշաններ և ախտանիշներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հեպատոմեգալիայի հետ միասին կարող է հայտնաբերվել քաշի կորուստ, ախորժակի կորուստ, լեթարգիա, դեղնուկ[1]։

Պատճառներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեպտոսպիրոզ

Հեպատոմեգալիայի պատճառները ներկայացված են ստորև։

Ինֆեկցիոն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նեոպլաստիկ

Լեղային

Նյութափոխանակային

Դեղորայքային (ներառյալ ալկոհոլը)

  • Ալկոհոլային կախվածություն[4]
  • Դեղորայքային հեպատիտ[1]

Բնածին

  • Հեմոլիտիկ սակավարյունություն[1]
  • Լյարդի պոլիկիստոզ հիվանդություն[1]
  • Մանգաղաբջջային սակավարյունություն[1]
  • Ֆրուկտոզայի ժառանգական անտանելիություն[4]

Այլ

  • Հանտերի համախտանիշ (Փայծաղի ախտահարումով)[10]
  • Զելվեգերի համախտանիշ[11]
  • Կարնիտին պալմիտոիլտրանսֆերազա I-ի անբավարարություն[12]
  • Գրանուլեմատոզ․ Սարկոիդոզ[13]

Մեխանիզմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հեպատոմեգալիայի մեխանիզմներից են անոթային թափանցելիության մեծացումը, բորբոքումը (հիմնականում ինֆեկցիաների պատճառով) և լյարդի բջիջներում տարբեր նյութերի կուտակումները[14]։

Ախտորոշում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լյարդի ուլտրաձայնային պատկեր, կատարված է միջին անրակային գծով, սագիտալ հարթությամբ[2]
Միջինանրակային գծով լյարդի աջ բլթի պատկեր՝ 0-7 տարեկան երեխայի մոտ[15]։

Հեպատոմեգալիայի ախտորոշման համար կատարվում է անամնեզի ուսումնասիրում և ֆիզիկալ զննում։

Բուժում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պրեդնիզոն

Հեպատոմեգալիայի բուժումը կախված է հիմքում ընկած պատճառից, որը պարզելու համար պետք է կատարել ճշգրիտ ախտորոշում։ Աուտոիմուն պատճառի դեպքում բուժման մեջ օգտագործվում է պրեդնիզոն և ազաթիոպրին[3]։

Լիմֆոմայի դեպքում կատարվում է քիմիա- և ռադիոթերախիա։ Որոշ դեպքերում բուժման միջոց է նաև վիրահատությունը։ C խմբի Մենինգոկոկի կոնյուգացված պատվաստանյութը նույնպես օգտագործվում է որոշ դեպքերում[16]։

Առաջնային բիլիար ցիռոզի դեպքում ուրսոդեզօքսիխոլաթթուն օգնում է հեռացնել լեղին, ինչը որոշ դեպքերում մեծացնում է ապրելիությունը[17]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 «Hepatomegaly. Read about Hepatomegaly (enlarged liver) | Patient». Patient (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 27-ին.
  2. 2,0 2,1 Christoph F. Dietrich, Carla Serra, Maciej Jedrzejczyk (2010 թ․ հուլիսի 28). «Ultrasound of the liver - EFSUMB – European Course Book» (PDF). European federation of societies for ultrasound in medicine and biology (EFSUMB). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2017 թ․ օգոստոսի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  3. 3,0 3,1 «Cirrhosis: Practice Essentials, Overview, Epidemiology». 2018 թ․ հոկտեմբերի 31. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 «Hepatomegaly: MedlinePlus Medical Encyclopedia». www.nlm.nih.gov. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 27-ին.
  5. Lang, Florian (2009 թ․ մարտի 19). Encyclopedia of Molecular Mechanisms of Disease: With 213 Tables (անգլերեն). Springer Science & Business Media. էջ 824. ISBN 9783540671367.
  6. Prevention, CDC - Centers for Disease Control and. «CDC - Echinococcosis - Resources for Health Professionals». www.cdc.gov (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2016 թ․ մարտի 11-ին.
  7. «Leptospirosis (Weil's Disease) | Doctor | Patient». Patient (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2016 թ․ մարտի 11-ին.
  8. Banfalvi, Gaspar (2013 թ․ հոկտեմբերի 16). Homeostasis - Tumor - Metastasis (անգլերեն). Springer Science & Business Media. էջ 145. ISBN 9789400773356.
  9. «Cholesteryl Ester Storage Disease - NORD (National Organization for Rare Disorders)». NORD (National Organization for Rare Disorders) (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2016 թ․ մարտի 11-ին.
  10. «Hunter's Syndrome. MPS II information; symptoms | Patient». Patient (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2016 թ․ մարտի 11-ին.
  11. «OMIM Entry - # 214100 - PEROXISOME BIOGENESIS DISORDER 1A (ZELLWEGER); PBD1A». www.omim.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 11-ին.
  12. «CPT I deficiency». Genetics Home Reference. 2016 թ․ մարտի 7. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 11-ին.
  13. «Sarcoidosis | Doctor | Patient». Patient (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2016 թ․ մարտի 11-ին.
  14. Dennis, Mark; Bowen, William Talbot; Cho, Lucy (2012 թ․ հունվարի 1). Mechanisms of Clinical Signs (անգլերեն). Elsevier Australia. էջ 469. ISBN 9780729540759.
  15. Rocha, Silvia Maria Sucena da; Ferrer, Ana Paula Scoleze; Oliveira, Ilka Regina Souza de; Widman, Azzo; Chammas, Maria Cristina; Oliveira, Luiz Antonio Nunes de; Cerri, Giovanni Guido (2009). «Determinação do tamanho do fígado de crianças normais, entre 0 e 7 anos, por ultrassonografia». Radiologia Brasileira. 42 (1): 7–13. doi:10.1590/S0100-39842009000100004. ISSN 0100-3984.
  16. «Non-Hodgkin's Lymphoma | Doctor | Patient». Patient (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2016 թ․ մարտի 11-ին.
  17. «Primary biliary cirrhosis: MedlinePlus Medical Encyclopedia». www.nlm.nih.gov. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 12-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հեպատոմեգալիա» հոդվածին։