Jump to content

Հարված Չեռնոբիլի ատոմակայանի սարկոֆագին

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հարված Չեռնոբիլի ատոմակայանի սարկոֆագին
Անօդաչուների պատերազմ Խմբագրել Wikidata
Ենթակատեգորիազինվորական հանցագործություն Խմբագրել Wikidata
Թեմայով վերաբերում էnuclear terrorism Խմբագրել Wikidata
ՎայրՉեռնոբիլի ատոմակայան Խմբագրել Wikidata
Թվական14 փետրվարի 2025 Խմբագրել Wikidata
ԹիրախChernobyl New Safe Confinement Խմբագրել Wikidata

Հարված Չեռնոբիլի ատոմակայանի սարկոֆագին, «Գերան-2» («Շահեդ-136») անօդաչու թռչող սարքի հարվածը Չեռնոբիլի ատոմակայանի չորրորդ էներգաբլոկի վրա կառուցված սարկոֆագին։ Հարվածը հասցվել է 2025 թվականի փետրվարի 14-ի գիշերը։ Ուկրաինայի իշխանությունների տվյալներով՝ այն իրականացվել է Ռուսաստանի զինված ուժերի կողմից։ Կիևի մարզի դատախազությունը հարվածը որակել է որպես պատերազմական հանցագործություն։

Քաղաքական ֆոն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հարվածի պահը (տեսանյութ)
Անօդաչու թռչող սարքի մնացորդներ՝ հրապարակված Ուկրաինայի Արտակարգ իրավիճակների պետական ծառայության կողմից

Հարվածը տեղի է ունեցել Գերմանիայում կայանալիք Մյունխենի անվտանգության 61֊րդ համաժողովից առաջ, որտեղ ԱՄՆ փոխնախագահ Ջեյմս Դեյվիդ Վենսը պետք է հանդիպեր Ուկրաինայի նախագահ Վոլոդիմիր Զելենսկու հետ։ Հարվածից մեկ օր առաջ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ Վլադիմիր Պուտինի հետ պայմանավորվել են բանակցություններ սկսել ուկրաինական պատերազմի ավարտի շուրջ[1]։

Ժամը 1:50-ին Չեռնոբիլի ատոմակայանում գտնվող Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության ներկայացուցիչները նոր անվտանգության պատյանի տանիքին գրանցել են պայթյուն և հրդեհի նշաններ։ Տանիքը ծածկում է հին պատյանը, որի տակ գտնվում է 1986 թվականի վթարի հետևանքով ավերված 4-րդ էներգաբլոկը[2]։ Ուկրաինայի Արտակարգ իրավիճակների պետական ծառայությունը պայթյունի մասին հաղորդագրություն ստացել է ժամը 2:08-ին, որից հետո դեպքի վայր են ուղարկվել փրկարարական խմբեր, որոնք հերթապահում էին ատոմակայանի տարածքում, ինչպես նաև հրշեջ ջոկատներ Չեռնոբիլից, Կիևից և Կիևի մարզից[3]։

Հարվածը հասցվել է «Գերան-2» («Շահեդ-136») տիպի հարվածային անօդաչու թռչող սարքով։ Անօդաչու թռչող սարքը խոցել է տեխնիկական սպասարկման շինության տանիքը և պայթել ներսում[4]։ Հրշեջները արագորեն մարել են հրդեհը[5]։

Զոհեր և տուժածներ չեն եղել։ Ուկրաինայի Արտակարգ իրավիճակների պետական ծառայությունը հայտնել է, որ պայթյունից հետո ճառագայթային ֆոնը նորման չի գերազանցել և կազմել է 0,57 մկՉվ/ժ։

  • Ուկրաինայի նախագահ Վոլոդիմիր Զելենսկին հայտարարել, որ Ռուսաստանը միտումնավոր հարվածել է միջուկային օբյեկտին հենց Մյունխենի անվտանգության համաժողովի օրը[6]։
  • Ուկրաինայի վարչապետ Դենիս Շմիհալը հարձակումը որակել է որպես ահաբեկչական ակտ և կոչ արել միջազգային հանրությանը կիրառել Ռուսաստանի նկատմամբ ավելի խիստ պատժամիջոցներ[7]։
  • Ռուսաստանի նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը տեղի ունեցածը բնութագրել է որպես հնարավոր ուկրաինական սադրանք։ «Նման խեղաթյուրումներով զբաղվելն ուկրաինական ներկայիս ղեկավարության սիրելի գործելաոճն է»,֊նշել է նա[8]։
  • Ռուսաստանի Պետդումայի պատգամավոր և Անվտանգության կոմիտեի անդամ Միխայիլ Շերեմետն իր հերթին հայտարարել, որ միջադեպը «լավ պլանավորված խելահեղ և հրեշավոր սադրանք» է։ Նրա խոսքով՝ «Զելենսկին պատրաստ է աշխարհը կանգնեցնել միջուկային աղետի շեմին՝ միայն թե չթողնի Ռուսաստանի և ԱՄՆ-ի հարաբերությունների տաքացումը և խափանի ցանկացած բանակցային նախաձեռնություն»[8]։
  • Եվրոպական միության արտաքին գործերի և անվտանգության քաղաքականության հարցերով բարձր ներկայացուցիչ Կայա Կալլասը Մյունխենի անվտանգության գագաթնաժողովի շրջանակում նշել է, որ սա վկայում է, որ Ռուսաստանը բացահայտորեն ցույց է տալիս, որ խաղաղություն չի ուզում[9]:

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «Ukraine says Russia drone attack hits Chernobyl nuclear plant, radiation levels normal». CNN (անգլերեն). 14 February 2025. Վերցված է 14 February 2025-ին.
  2. «Update 275 – IAEA Director General Statement on Situation in Ukraine». IATA. 14 лютого 2025. Վերցված է 15 лютого 2025-ին.(անգլ.)
  3. «Удар дрона по укриттю енергоблока Чорнобильської АЕС: на місці виявили бойову частину – речниця ДСНС». Радіо Свобода. 14 лютого 2025. Վերցված է 15 лютого 2025-ին.
  4. «Перевищень радіації немає: ДСНС продовжує гасити тління, яке залишилось на укритті ЧАЕС». Суспільне. 14 лютого 2025. Վերցված է 15 лютого 2025-ին.
  5. «Росія атакувала бойовим дроном укриття ЧАЕС. Чому це дуже небезпечно». BBC Україна. 14 лютого 2025. Վերցված է 15 лютого 2025-ին.
  6. ««Привіт від Путіна». Зеленський впевнений, що дрон був націлений саме на саркофаг ЧАЕС». NV.ua. 14 лютого 2025. Վերցված է 15 лютого 2025-ին.
  7. «Удар по укриттю 4-го енергоблоку ЧАЕС: Шмигаль закликав до санкцій проти ядерної галузі Росії». Радіо Свобода. 14 лютого 2025. Վերցված է 15 лютого 2025-ին.
  8. 8,0 8,1 Взрыв на Чернобыльской АЭС: причина, характер повреждений, заявления МАГАТЭ и Зеленского: Украина: Бывший СССР: Lenta.ru
  9. Խաչատրյան, Սասուն (2025-02-14). «ԱԹՍ-ն Չեռնոբիլի ատոմակայանին է հարվածել. Կիևը Ռուսաստանին է մեղադրում, Մոսկվան հերքել է». «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայան. Վերցված է 2025-02-16-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հարված Չեռնոբիլի ատոմակայանի սարկոֆագին» հոդվածին։