Հաջողության ափը

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հաջողության ափը
անգլ.՝ Taken at the Flood
ՀեղինակԱգաթա Քրիստի
Տեսակգրական ստեղծագործություն
Ժանրքրեական և դետեկտիվ
Բնօրինակ լեզուանգլերեն
Կերպար(ներ)Էրքյուլ Պուարո
ՇարքԷրքյուլ Պուարոյի կանոնը
ՆախորդThe Labours of Hercules?
ՀաջորդThe Witness for the Prosecution and Other Stories?
Երկիր Միացյալ Թագավորություն
ՀրատարակիչDodd, Mead & Co
Հրատարակման տարեթիվ1948

Հաջողության ափը (անգլ.՝ Taken at the Flood), Ագաթա Քրիստիի դետեկտիվ վեպը։ Առաջին անգամ հրատարակել է ԱՄՆ «Dodd, Mead and Company» հրատարակչությունը «There is a Tide...» վերնագրով։ 1948 թվականին Մեծ Բրիտանիայում լույս է ընծայել «Collins Crime Club» հրատարակությունը։ Վեպի գործողությունները կատարվում են 1946 թվականին, պատմվում է բելգիացի հայտնի խուզարկու Էրքյուլ Պուարոյի հետաքննությունների մասին։

Անվանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայերենի և անգլերենի անվանումների տարբերությունը բացատրվում է նրանով, որ այս տողերը Շեքսպիրի «Հուլիոս Կեսար»-ից են։ Օրիգինալ տողերը հնչում են հետևյալ կերպ. «Կա մի հոսք մարդկանց գործերում, որ միավորվելով ընդհանուր հոսքին՝ բերում է ապագային։» (անգլ.՝ «There is a tide in the affairs of men, which taken at the flood leads on to fortune…»)[1]։

Դիպաշար[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեծ Բրիտանիայի ծովային ուժերի դեմոբիլիզացիայից վերադառնալուց հետո Լինը դժվարությամբ է հարմարվում իր քաղաքի խաղաղ կյանքին։ Նա նշանված է Ռոուլիի՝ Կլոուդների ընտանիքի ժառանգի հետ։ Այդ ընտանիքի բոլոր անդամները ապրում են Գորդոն Կլոուդի հաշվին՝ մի չամուսնացած երիտասարդի, ով չունի սեփական ժառանգներ, իր ամբողջ ունեցվածքը կթողնի նրանց ժառանգություն։ Սակայն Գորդոնը մահվանից առաջ ամուսնանում է Ռոզալինի հետ, և այդ ամուսնությունը վերջ է դնում ընտանիքի գումար ստանալու հույսին։ Ամբողջ ընտանիքն ընկնում է ֆինանսական ծանր դրության մեջ։ Ռոզալինի եղբայր Դեյվիդը նախանձախնդրորեն պահպանում է քրոջ փողերը։

Ամեն ինչ փոխվում է գյուղում մի մարդու հայտնվելով, ով ինքն իրեն անվանում Էնոխ Արդեն։ Նա սկսում է սպառնալ Դեյվիդին՝ պնդելով, որ գիտի, թե ինչպես գտնի Ռոզալինի առաջին ամուսնուն։ Այդ խոսակցությունը գաղտնալսում է Բեատրիսը, ով ակումբի տնօրենն էր։ Հաջորդ օրը Արդենին նրա սենյակում սպանված են հայտնաբերում։

Ռոուլի Կլոդը դիմում է Էրքյուլ Պուարոյին։ Նա խնդրում է պարզել՝ արդյո՞ք մահացած Ռոբերտ Անդերհեյտը չի եղել Ռոզալինի ամուսինը։ Չնայած Ռոզալինի ընդիմություններին՝ մահացածին ճանաչում են որպես Ռոզալինի առաջին ամուսին, և ամբողջ ժառանգությունը անցնում է Կլոուդների ընտանիքին։

Պուարոն սկսում է հետաքննություն։ Մի քանի որոնումներից հետո պարզվում է, որ մարդասպանի բախտը ամբողջ ժամանակ բերել էր։

Կերպարներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Էրքյուլ Պուարո – բելգիացի խուզարկու
  • վերակացու Սպերս – հետազոտող
  • Սերժանտ Գրեյվ – ոստիկանության օգնական
  • Ջորջ Կամե – Պուարոյի անձնական սպասավոր
  • Ռոզալին Կլոուդ – Ռոբերտ Անդերհեյտի առաջին կինը
  • Դեյվիդ Հանտեր – Ռոզալինի եղբայրը
  • Ջերեմի Կլոուդ – իրավաբան, Գորդոնի եղբայրը
  • Ֆրենսիս Կլոուդ – Ջերեմիի կինը
  • Լայոնել Կլոուդ – բժիշկ, Գորդոնի եղբայրը

Կարծիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էրքյուլ Պուարոն իր մոխրագույն վանդակներով լցված ձվաձև կմախքով հիմար է ձևանում մինչ այն պահը, երբ պարզվում են Էնոհ Արդենի մահվան և ավելի անհասկանալի իրադարձությունների մանրամասնությունները։ Եվ նա անում է դա այնպիսի ինտուիցիայով, որ դուր է գալիս Ագաթա Քրիստի կարդացողներին։ Զարմանալի և ցնցող է[2]։
- Toronto Dayly Style շաբաթաթերթ

Էկրանավորում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ագաթա Քրիստիի այս ստեղծագործությունը հիմք է հանդիսացել բրիտանական մի սերիալի համար։ Սցենարում մի քանի փոփոխություններ են իրականացվել, ինչով պայմանավորված են էկրանավորման և օրիգինալ վեպի տարբերությունները[3]։ Այդպիսի տարբերություններ են.

  • Ռոզալինը դառնում է մորֆինամոլ
  • Քեթին դառնում է Ադելի քույրը, իսկ վեպում նրա փոխարեն Լայոնելն է
  • Գորդոն Կլոուդի մահը պայմանավորված չէ գերմանական ռմբակոծությունով, ինչպես որ վեպում էր, այլ գազով։ Ինչպես որ ապագայում է պարզել Պուարոն, որ մահը եղել է բոմբից, որ դրվել էր Դեյվիդ Հանտերի կողմից
  • Իրադարձությունները կատարվում են ոչ թե 40-ականներին, այլ 30-ականներին
  • Ոչ իրական Ռոզալին չի մահանում վերջում, ինչպես որ վեպում էր, այլ մնում է կենդանի

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Ուիլիամ Շեքսպիր, «Հուլիոս Կեսար»
  2. Toronto Dayly Style
  3. «http://www.imdb.com/». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 26-ին. {{cite web}}: External link in |title= (օգնություն)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]