Հայկազ Ասլանյան

Հայկազ Ասլանյան
Ծնվել է	մայիսի 5, 1903 կամ մայիսի 1, 1903; Կողբ, Սուրմալուի գավառ, Երևանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	հոկտեմբերի 6, 1980 (77 տարեկան); Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Ազգություն	հայ
Մասնագիտություն	փիլիսոփա և դասախոս
Հաստատություն(ներ)	Երևանի պետական համալսարան և ՀՀ ԳԱԱ փիլիսոփայության, սոցիոլոգիայի և իրավունքի ինստիտուտ
Կոչում	պրոֆեսոր
Գիտական աստիճան	փիլիսոփայական գիտությունների դոկտոր (1966)
Պարգևներ
Կուսակցություն	ԽՄԿԿ

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Ասլանյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Հայկազ (Հայկ) Գաբրիելի Ասլանյան (մայիսի 5, 1903(1903-05-05)^[1] կամ մայիսի 1, 1903(1903-05-01)^[2], Կողբ, Սուրմալուի գավառ, Երևանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն^[1]^[2] - հոկտեմբերի 6, 1980(1980-10-06)^[3], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ գիտնական, փիլիսոփա, փիլիսոփայական գիտությունների դոկտոր (1966), պրոֆեսոր (1967)։ ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայկազ Ասլանյանը ծնվել է 1903 թվականի մայիսի 1-ին Երևանի նահանգի Սուրմալու գավառի Կողբ գյուղում։ 1915 թվականի Հայոց ցեղասպանության հետևանքով ընտանիքի հետ միասին գաղթել է Երևան։ Ավելի ուշ, զրկվելով ծնողներից՝ քրոջ հետ տեղափոխվել է Էջմիածնի որբանոց։

1923-1926 թվականներին Հայկազ Ասլանյանը սովորել է Անդրկովկասի կոմունիստական համալսարանում^[4], իսկ արդեն 1926-1929 թվականներին՝ նույն համալսարանի ասպիրանտուրայում։ 1929-1931 թվականներին դասախոսել է Թիֆլիսի բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում։

1931-1953 թվականներին ղեկավարել է Երևանի անասնաբուժական-անասնաբուծական ինստիտուտի, Երևանի ռուսական մանկավարժական ինստիտուտի, Երևանի պետական համալսարանի և ՀԿԿ Կենտկոմին առընթեր հանրապետական կուսակցական դպրոցի փիլիսոփայության ամբիոնները։ Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին ղեկավարել է «Կոմունիստ» և «Սովետական Հայաստան» թերթերի պրոպագանդայի բաժինը։ 1944-1948 և 1956-1969 թվականներին նա ղեկավարել է ՀԽՍՀ ԳԱ փիլիսոփայության, ապա՝ փիլիսոփայության և իրավունքի բաժանմունքը։ 1958-1961 թվականներին եղել է ՀԽՍՀ ԳԱ «Տեղեկագիր» հանդեսի խմբագիր^[5]։

1969-1978 թվականներին եղել է ՀԽՍՀ ԳԱ փիլիսոփայության և իրավունքի ինստիտուտի պատմական մատերիալիզմի և գիտական կոմունիզմի բաժնի վարիչ։

Վախճանվել է 1980 թվականի հոկտեմբերի 6-ին Երևանում։

Գիտական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1966 թվականին Հայկազ Ասլանյանը պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն, իսկ արդեն 1967 թվականին նրան շնորհվել է պրոֆեսորի կոչում։ Հայկազ Ասլանյանը հեղինակել է ավելի քան 50 գիտական աշխատություններ։ 1963 թվականին Ասլանյանն արժանացել է ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործչի կոչման։ Պարգևատրվել է ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի պատվոգրերով։

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ՍՄԿԿ XXIV համագումարը և արդի գաղափարախոսական պայքարը, 1972, տիտղթ. (Հ. Գ. Ասլանյան)։
Դիալեկտիկական մատերալիզմ, 1930, տիտղթ. (Հ. Ասլանյան)։
Идея прогресса в буржуазной философии истории, 1965, т.л. (Г. Асланян), конц. (Асланян Гайк Габриелович).

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 http://am.hayazg.info/index.php?curid=13212
↑ «Ասլանյան Հայկազ Գաբրիելի — Hayazg». am.hayazg.info. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 21-ին.
↑ Խմբագրական խորհուրդ (2009). Կենսագրականն հանրագիտարան. Երևան: ԵՊՀ հրատարակչություն. էջ 102. ISBN 9785808411623.

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հայկազ Ասլանյան» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 564)։

[_5e5775e65518eefb-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[_1b6028f0d8296c44-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1.

[_0728e7b1765723f7-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 http://am.hayazg.info/index.php?curid=13212

[4] «Ասլանյան Հայկազ Գաբրիելի — Hayazg». am.hayazg.info. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 21-ին.

[5] Խմբագրական խորհուրդ (2009). Կենսագրականն հանրագիտարան. Երևան: ԵՊՀ հրատարակչություն. էջ 102. ISBN 9785808411623.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]