Համառանցք մալուխ
Համառանցք մալուխ հայտնի է նաև Կոաքսիալ մալուխ անվամբ (լատ.՝ co (cum) - համատեղ և լատ.՝ axis — առանցք), մեկ կամ մի քանի (մինչև 20) կոաքսիալ զույգերից կազմված մալուխ, որոնցում երկու հաղորդալարերը (ներքին ու արտաքին) օդային-պոլիէթիլենային մեկուսացումով անջատված համառանցք գլաններ են։ Ծառայում է ռադիոտեխնիկական ապարատուրայի հանգույցներն ու բլոկները միմյանց միացնելու, կապի բազմականալ համակարգում հեռուստատեսային ծրագրերի և հեռախոսային խոսակցությունների (միաժամանակ մինչև 3600 խոսակցություն, երկու կոաքսիալ զույգով) միջքաղաքային հաղորդումների համար։
Կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Համառանցք կաբելը բաղկացած է.
- 4 (A) - արտաքին շերտը (ծառայում է արտաքին գործոններից պաշտպանման համար) պատրաստվում է պոլիէթիլենային, պոլիվինիլքլորիդային,повива фторопластовой ժապավենից կամ մի ուրիշ մեկուսացնող նյութից,
- 3 (B) - արտաքին հաղորդալարը (էկրանը) տեսքով նման է հյուսվածքի, փայլեթղթի, պատված է ալյումինե ստվարաթղթով և դրանց համակցություններով, նաև ակոսավոր խողովակից, повива մետաղական, պղինձ, փողային կամ ալյումինե խառնուրդ պարունակող շերտերով։
- 2 (C) - մեկուսացումը պատրաստված է (պոլիէթիլենային, պոլիէթիլենային փրփուր, պինդ Teflon, PTFE ժապավեն, և այլն) միատար կամ կիսաոդային դելեկտրիկ նյութից, որը ապահովում է հավասարեցում ներքին և արտաքին հաղորդալարորին։
- 1 (D) - Ներքին հաղորդալարը նման է մեկ ուղիղ գծի (ինչպես պատկերված է նկարում)։ Պատրաստվում է պղնձի, պղինձ Ալյումինե սկավառակներ, ալյումինե խառնուրդ, պողպատ omednёnnoy, omednёnnogo ալյումինե, արծաթագույն-plated պղնձի, եւ այլն։
Շնորhիվ երկու հաղորդալարերի առանցքների համապատասղանեցման իդեալական համառանցք մալուխների մոտ մագնիսական դաշտը կենտրոնացված է ներսում և կորուստներ տեղի չեն ունենում, նաև պաշպանում է մալուխը արտաքին էլեկտրամագնիսական միջամտությունից։ Իրական համառանցք մալուխներում սահմանափակումը դուրս եկող ճառագայթների և զգայնությունը շեղվում է իդեալական լինելուց երկրաչափական չափերով։
Բարձրագույն տիպի ալիքները կոաքսիալ մալուխում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դիտարկենք դաշտը համառանցք կաբելում։ Հելմհոլցի հավասարման՝
արմատներն ունեն հետևյալ տեսքը.
Կլոր ալիքատարի վերլուծության ժամանակ ընդունել էինք C2=0, քանի որ r=0 կետում Նեյմանի ֆունկցիան ձգտում է -∞։ Կոաքսիալ կաբելում էլեկտրամագնիսական դաշտը տարածվում է a և b շառավիղներով գլանների միջև։ Այդ տարածությունում J և N վերջնական ֆունկցիաներ են և պետք է պահպանվեն։ Սա է կլոր ալիքատարի և համառանցք կաբելների միջև եղած սկզբունքային տարբերությունը։ E տիպի ալիքների համար սահմանային պայմանները կգրվեն.
Կիրառելով (2) սահմանային պայմանը (1) հավասարման համար՝ կստանանք.
Որոշումը հետևյալն է՝
կամ
Հատուկ ֆունկցիաների ամեն մի կարգի արժեքի համար կգտնվի g ' (n-ալիքային թվի համարն է) լայնակի ալիքային թվերի դիսկրետ արժեքների անվերջ քանակ։ Հավասարում (3)-ը, փաստորեն, ենթադրում է E տիպի ալիքների անվերջ մեծ հանրության առկայություն։
Նշանակենք՝
- ։
Ալիքի կրիտիկական երկարությունն է.
կամ
Ամենաերկար կրիտիկական ալիքը համապատասխանում է (p-1)k փոքրագույն արժեքին, որն է 2,405։
Հետևաբար,
Աղյուսակում բերված են -ի որոշ արժեքներ E-տիպի ալիքների համար։
p | |||
---|---|---|---|
1.2 | 3.14 | 6.282 | 9.424 |
1.5 | 3.135 | 6.28 | 9.423 |
2 | 3.122 | 6.273 | 9.418 |
2.405 | 5.52 | 8.654 |
p | |||
---|---|---|---|
1.2 | 3.146 | 6.285 | 9.426 |
1.5 | 3.161 | 6.293 | 9.431 |
2 | 3.197 | 6.312 | 9.445 |
3.832 | 7.016 | 10.174 |
Եթե ալիքի երկարությունը λ-ից ավելի է, ապա էլեկտրական տիպի ալիքների տարածումը համառանցք կաբելում անհնար է։
Նկարում պատկերված է E տիպի ալիքի դաշտը։
Մագնիսական տիպի H ալիքները համառանցք կաբելում դիտարկվում են նույն ձևով։ Ուսումնասիրման արդյունքում կհանգենք այն հաստատման, որ առավելագույն երկար կրիտիկական ալիք ունի H տիպի ալիքը (նույնը, ինչ կլոր ալիքատարում)։
Եվ էլեկտրական, և մագնիսական տիպի ալիքների բաղադրիչները կարելի է ստանալ անցման բանաձևերից։ Ներկայումս E և H տիպի ալիքները համառանցք կաբելներում չեն կիրառվում, քանի որ դրանց կիրառումը համառանցք կաբելում էներգիայի ավելի մեծ կորուստներ է ստեղծում, քան երբ դրանք կիրառվում են կլոր ալիքատարում։ Ըստ այդմ, համառանցք գծում օգտագործվում է հիմնական տիպի՝ TEM ալիքը։
Օգտագործում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Համառանցք մալուխների հիմնական նպատակն է բարձր հաճախային ալիքների տեղաթոխումը տարբեր տեխնոլոգիանաերում.
- կապի համակարգի,
- հեռարձակման ցանցեր,
- ցանցերի ստեղծում,
- ալեհավաք-սնուցող համակարգ,
- Ավտոմատացում եւ այլ արդյունաբերական եւ հետազոտական տեխնիկական համակարգեր,
- Հեռակառավարման համակարգեր, չափման եւ հսկման,
- ազդանշանային համակարգեր եւ ավտոմատացում
- օբյեկտիվ հսկողության եւ ինժեներական համակարգը,
- հղումներ տարբեր էլեկտրոնային սարքերի բջջային օբյեկտների,
- внутриблочные եւ փոխկապակցման կապի որպես էլեկտրոնային սարքավորումների,
- հղումներ տանը եւ սիրողական տեխնիկայի,
- ռազմական տեխնիկա եւ այլ ոլորտները հատուկ կիրառման,
Մալուխների կտրվացքները նայև կարելի է օգտագործել այլ նպատակների համար.
- մալուխներ ուշացումը գիծը,
- քառորդ ալիքային տրանսֆորմատորներ,
- հավասարեցման և համապատասղանեցման սրքեր,
- մաքրման և համպատասխանեցման իմպուկսներ,
Գոյություն ունոն նայև համառանցք մալուխներ ցածր հաճաղային ալիքների և հաստատուն բարձր հոսանքների փոխանցման համար։ Այդպիսի մալուխի բնորոշ դիմադրությունը ստանդարտացված չէ։
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ա. Սարգսյան, Էլեկտրադինամիկա և ռադիոալիքների տարածում։ Ուսումնական ձեռնարկ։ Հայաստանի Պետական Ճարտարագիտական Համալսարան։ Երևան, 2004, {139-141} էջ։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 500)։ ![]() |