Համաշխարհային մրցունակության զեկույց

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Թվով 140 երկրների մրցունակությունը՝ 2015-2016 թթ. Մրցունակության համաշխարհային զեկույցի տվյալներով: Առավել մրցունակ երկրները ներկայացված են մուգ կապույտ գույնով: Երանգի թուլացմանը զուգընթաց նվազում է նաև տնտեսությունների մրցունակությունը: Մոխրագույնով նշված երկրները զեկույցում ներկայացված չեն:

Համաշխարհային մրցունակության զեկույցը (ՀՄԶ)[1] անկախ միջազգային կազմակերպության՝ Համաշխարհային տնտեսական համաժողովի կողմից հրապարակվող ամենամյա զեկույց է։ Առաջին անգամ զեկույցը հրապարակվել է 1979 թ.-ին և ավելի քան երեք տասնամյակ է, ինչ այն տրամադրում է երկրների մրցակցային ներուժը բնութագրող մանրակրկիտ գնահատականներ։ 2004 թ.-ից ի վեր Մրցունակության համաշխարհային զեկույցը երկրների դասակարգումը սկսեց իրականացնել Համաշխարհային մրցունակության համաթվի[2] հիման վրա, որի հեղինակներն են Խավիեր Սալա-ի-Մարտինն ու Էլզա Վ. Արթադին[3]։

2010 թ.-ից սկսած երկրների ցանկը՝ որպես աշխարհի ամենամրցունակ տնտեսություն, գլխավորում է Շվեյցարիան։ Հայաստանը ՀՄԶ վերջին՝ 2015-2016 թթ.-ի զեկույցում պահպանել է իր տեղը՝ դասակարգվելով մրցունակությամբ 85-րդ երկիրը 140 երկրների շարքում։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2004 թ․-ից համաշխարհային մրցունակության զեկույցում երկրների մրցունակությունը գնահատվում է Համաշխարհային մրցունակության համաթվի միջոցով[4]։ Վերջինս բաղկացած է ավելի քան 110 փոփոխականներից, որոնք բնութագրում են տնտեսական զարգացման տարբեր փուլերում գտնվող երկրների մրցունակությունը։ Փոփոխականների ամբողջության երկու երրորդը փորձագիտական գնահատականներ են, ստացված ուսումնասիրվող երկրներում տնտեսության տարբեր ոլորտներում գործող կազմակերպությունների ղեկավարների հարցումների արդյունքում, իսկ մեկ երրորդը վիճակագրական գնահատականներն են, որոնք վերցվում են պաշտոնական աղբյուրներից (միջազգային, ազգային և տարածաշրջանային կառույցների հրապարակած տվյալներ)։ Բոլոր փոփոխականները խմբավորվում են հիմնական 12 ցուցանիշների մեջ[5]։ Դրանք են՝

  1. Ինստիտուտներ
  2. Ենթակառուցվածք
  3. Մակրոտնտեսական միջավայր
  4. Առողջապահություն և տարրական կրթություն
  5. Բարձրագույն կրթություն և վերապատրաստում
  6. Ապրանքների շուկայի արդյունավետություն
  7. Աշխատուժի շուկայի արդյունավետություն
  8. Ֆինանսական շուկայի զարգացվածություն
  9. Տեխնոլոգիական պատրաստվածություն
  10. Շուկայի տարողունակություն
  11. Գործարար զարգացվածություն
  12. Նորարարություն

Այս փոփոխականները ագրեգացվում են մեկ՝ ազգային տնտեսության մրցունակությունը բնութագրող համաթվի մեջ, որով էլ պայմանավորվում է երկրների դասակարգումը։

Երկրների դասակարգումը 2015-2016 թթ.[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2015–2016 թվականների զեկույցում առաջին 30 տեղը գրաված երկրների ցանկը[6]

  1. {{{2}}} Շվեյցարիա 5.76 (—)
  2. Flag of Singapore.svg Սինգապուր 5.68 (—)
  3. ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ 5.61 (—)
  4. {{{2}}} Գերմանիա 5.53 (+1)
  5. Flag of the Netherlands.svg Նիդերլանդներ 5.50 (+3)
  6. Flag of Japan.svg Ճապոնիա 5.47 (—)
  7. {{{2}}} Հոնկոնգ 5.46 (—)
  8. Flag of Finland.svg Ֆինլանդիա 5.45 (-4)
  9. {{{2}}} Շվեդիա 5.43 (+1)
  10. {{{2}}} ՄԹ 5.43 (-1)
  11. {{{2}}} Նորվեգիա 5.41 (—)
  12. {{{2}}} Դանիա 5.33 (+1)
  13. Flag of Canada.svg Կանադա 5.31 (+2)
  14. {{{2}}} Կատար 5.30 (+2)
  15. {{{2}}} Թայվան 5.28 (-1)
  16. Flag of New Zealand.svg Նոր Զելանդիա 5.25 (+1)
  17. {{{2}}} Արաբական Միացյալ Էմիրություններ 5.24 (-5)
  18. {{{2}}} Մալայզիա 5.23 (+2)
  19. Բելգիա Բելգիա 5.20 (-1)
  20. {{{2}}} Լյուքսեմբուրգ 5.20 (-1)
  21. {{{2}}} Ավստրալիա 5.15 (+1)
  22. {{{2}}} Ֆրանսիա 5.13 (+1)
  23. Flag of Austria.svg Ավստրիա 5.12 (-2)
  24. {{{2}}} Իռլանդիա 5.11 (+1)
  25. {{{2}}} Սաուդյան Արաբիա 5.07 (-1)
  26. Flag of South Korea.svg Հարավային Կորեա 4.98 (—)
  27. Flag of Israel.svg Իսրայել 4.98 (—)
  28. {{{2}}} Չինաստան 4.89 (—)
  29. {{{2}}} Իսլանդիա 4.83 (+1)
  30. {{{2}}} Էստոնիա 4.71 (-1)

Երկրների դասակարգումը 2014-2015 թթ.[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2014–2015 թվականների զեկույցում առաջին 30 տեղը գրաված երկրների ցանկը[7]

  1. {{{2}}} Շվեյցարիա 5.80 (—)
  2. Flag of Singapore.svg Սինգապուր 5.65 (—)
  3. ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ 5.54 (+2)
  4. Flag of Finland.svg Ֆինլանդիա 5.50 (-1)
  5. {{{2}}} Գերմանիա 5.49 (-1)
  6. Flag of Japan.svg Ճապոնիա 5.47 (+3)
  7. {{{2}}} Հոնկոնգ 5.46 (—)
  8. Flag of the Netherlands.svg Նիդերլանդներ 5.45 (—)
  9. {{{2}}} ՄԹ 5.41 (+1)
  10. {{{2}}} Շվեդիա 5.41 (-4)
  11. {{{2}}} Նորվեգիա 5.35 (—)
  12. {{{2}}} Արաբական Միացյալ Էմիրություններ 5.33 (+7)
  13. {{{2}}} Դանիա 5.29 (+2)
  14. {{{2}}} Թայվան 5.25 (-2)
  15. Flag of Canada.svg Կանադա 5.24 (-1)
  16. {{{2}}} Կատար 5.26 (-3)
  17. Flag of New Zealand.svg Նոր Զելանդիա 5.20 (+1)
  18. Բելգիա Բելգիա 5.18 (-1)
  19. {{{2}}} Լյուքսեմբուրգ 5.17 (+3)
  20. {{{2}}} Մալայզիա 5.16 (+4)
  21. Flag of Austria.svg Ավստրիա 5.16 (-5)
  22. {{{2}}} Ավստրալիա 5.08 (-1)
  23. {{{2}}} Ֆրանսիա 5.08 (—)
  24. {{{2}}} Սաուդյան Արաբիա 5.06 (-4)
  25. {{{2}}} Իռլանդիա 4.98 (+3)
  26. Flag of South Korea.svg Հարավային Կորեա 4.96 (-1)
  27. Flag of Israel.svg Իսրայել 4.95 (—)
  28. {{{2}}} Չինաստան 4.89 (+1)
  29. {{{2}}} Էստոնիա 4.71 (+3)
  30. {{{2}}} Իսլանդիա 4.71 (+1)

Երկրների դասակարգումը 2013-2014 թթ.[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2013–2014 թվականների զեկույցում առաջին 30 տեղը գրաված երկրների ցանկը[8]

  1. {{{2}}} Շվեյցարիա 5.67 (—)
  2. Flag of Singapore.svg Սինգապուր 5.61 (—)
  3. Flag of Finland.svg Ֆինլանդիա 5.54 (—)
  4. {{{2}}} Գերմանիա 5.51 (+2)
  5. ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ 5.48 (+2)
  6. {{{2}}} Շվեդիա 5.48 (-2)
  7. {{{2}}} Հոնկոնգ 5.47 (+2)
  8. Flag of the Netherlands.svg Նիդերլանդներ 5.42 (-3)
  9. Flag of Japan.svg Ճապոնիա 5.40 (+1)
  10. {{{2}}} ՄԹ 5.37 (-2)
  11. {{{2}}} Նորվեգիա 5.33 (+4)
  12. {{{2}}} Թայվան 5.29 (+1)
  13. {{{2}}} Կատար 5.24 (-2)
  14. Flag of Canada.svg Կանադա 5.20 (—)
  15. {{{2}}} Դանիա 5.18 (-3)
  16. Flag of Austria.svg Ավստրիա 5.15 (—)
  17. Բելգիա Բելգիա 5.13 (—)
  18. Flag of New Zealand.svg Նոր Զելանդիա 5.11 (+5)
  19. {{{2}}} Արաբական Միացյալ Էմիրություններ 5.11 (+5)
  20. {{{2}}} Սաուդյան Արաբիա 5.10 (-2)
  21. {{{2}}} Ավստրալիա 5.09 (-1)
  22. {{{2}}} Լյուքսեմբուրգ 5.09 (—)
  23. {{{2}}} Ֆրանսիա 5.05 (-2)
  24. {{{2}}} Մալայզիա 5.03 (+1)
  25. Flag of South Korea.svg Հարավային Կորեա 5.01 (-6)
  26. {{{2}}} Բրունեյ 4.95 (+2)
  27. Flag of Israel.svg Իսրայել 4.94 (-1)
  28. {{{2}}} Իռլանդիա 4.92 (-1)
  29. {{{2}}} Չինաստան 4.84 (—)
  30. {{{2}}} Պուերտո Ռիկո 4.67 (+1)

Երկրների դասակարգումը 2012-2013 թթ.[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2012–2013 թվականների զեկույցում առաջին 30 տեղը գրաված երկրների ցանկը[9]

  1. {{{2}}} Շվեյցարիա 5.72 (—)
  2. Flag of Singapore.svg Սինգապուր 5.67 (—)
  3. Flag of Finland.svg Ֆինլանդիա 5.55 (+1)
  4. {{{2}}} Շվեդիա 5.53 (-1)
  5. Flag of the Netherlands.svg Նիդերլանդներ 5.50 (+2)
  6. {{{2}}} Գերմանիա 5.48 (—)
  7. ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ 5.47 (-2)
  8. {{{2}}} ՄԹ 5.45 (+2)
  9. {{{2}}} Հոնկոնգ 5.41 (+2)
  10. Flag of Japan.svg Ճապոնիա 5.40 (-1)
  11. {{{2}}} Կատար 5.38 (+3)
  12. {{{2}}} Դանիա 5.29 (-4)
  13. {{{2}}} Թայվան 5.28 (—)
  14. Flag of Canada.svg Կանադա 5.27 (-2)
  15. {{{2}}} Նորվեգիա 5.27 (+1)
  16. Flag of Austria.svg Ավստրիա 5.22 (+3)
  17. Բելգիա Բելգիա 5.21 (-2)
  18. {{{2}}} Սաուդյան Արաբիա 5.19 (+1)
  19. Flag of South Korea.svg Հարավային Կորեա 5.12 (+5)
  20. {{{2}}} Ավստրալիա 5.12 (—)
  21. {{{2}}} Ֆրանսիա 5.11 (-3)
  22. {{{2}}} Լյուքսեմբուրգ 5.09 (+1)
  23. Flag of New Zealand.svg Նոր Զելանդիա 5.09 (+2)
  24. {{{2}}} Արաբական Միացյալ Էմիրություններ 5.07 (+3)
  25. {{{2}}} Մալայզիա 5.06 (−4)
  26. Flag of Israel.svg Իսրայել 5.02 (-4)
  27. {{{2}}} Իռլանդիա 4.91 (+2)
  28. {{{2}}} Բրունեյ 4.87 (—)
  29. {{{2}}} Չինաստան 4.83 (-3)
  30. {{{2}}} Իսլանդիա 4.74 (—)

Երկրների դասակարգումը 2011-2012 թթ.[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2011–2012 թվականների զեկույցում առաջին 30 տեղը գրաված երկրների ցանկը[10][11]

  1. {{{2}}} Շվեյցարիա 5.75 (—)
  2. Flag of Singapore.svg Սինգապուր 5.63 (+1)
  3. {{{2}}} Շվեդիա 5.61 (−1)
  4. Flag of Finland.svg Ֆինլանդիա 5.47 (+3)
  5. ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ 5.43 (−1)
  6. {{{2}}} Գերմանիա 5.41 (−1)
  7. Flag of the Netherlands.svg Նիդերլանդներ 5.41 (+1)
  8. {{{2}}} Դանիա 5.40 (+1)
  9. Flag of Japan.svg Ճապոնիա 5.40 (−3)
  10. {{{2}}} ՄԹ 5.39 (+2)
  11. {{{2}}} Հոնկոնգ 5.36 (—)
  12. Flag of Canada.svg Կանադա 5.33 (−2)
  13. {{{2}}} Թայվան 5.26 (—)
  14. {{{2}}} Կատար 5.24 (+3)
  15. Բելգիա Բելգիա 5.20 (+4)
  16. {{{2}}} Նորվեգիա 5.18 (−2)
  17. {{{2}}} Սաուդյան Արաբիա 5.17 (+4)
  18. {{{2}}} Ֆրանսիա 5.14 (−4)
  19. Flag of Austria.svg Ավստրիա 5.14 (−1)
  20. {{{2}}} Ավստրալիա 5.11 (−4)
  21. {{{2}}} Մալայզիա 5.08 (+5)
  22. Flag of Israel.svg Իսրայել 5.07 (+2)
  23. {{{2}}} Լյուքսեմբուրգ 5.03 (−3)
  24. Flag of South Korea.svg Հարավային Կորեա 5.02 (−2)
  25. Flag of New Zealand.svg Նոր Զելանդիա 4.93 (−2)
  26. {{{2}}} Չինաստան 4.90 (+1)
  27. {{{2}}} Արաբական Միացյալ Էմիրություններ 4.89 (−2)
  28. {{{2}}} Բրունեյ 4.78 (—)
  29. {{{2}}} Իռլանդիա 4.77 (—)
  30. {{{2}}} Իսլանդիա 4.75 (+1)

Երկրների դասակարգումը 2010-2011 թթ.[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2010–2011 թվականների զեկույցում առաջին 30 տեղը գրաված երկրների ցանկը[12]

Երկրների դասակարգումը 2009-2010 թթ.[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2009–2010 թվականների զեկույցում առաջին 30 տեղը գրաված երկրների ցանկը[13]

Երկրների դասակարգումը 2008-2009 թթ.[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2008–2009 թվականների զեկույցում առաջին 30 տեղը գրաված երկրների ցանկը[14]

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ http://reports.weforum.org/global-competitiveness-report-2015-2016/"Report Reader"
  2. ↑ http://reports.weforum.org/global-competitiveness-report-2015-2016/rankings/"Global(չաշխատող հղում) Competitiveness Index"
  3. ↑ "Sala-i-Martin, Xavier and Elsa V. Artadi, "The Global Competitiveness Index", Global Competitiveness Report, Global Economic Forum 2004
  4. ↑ Sala-i-Martin, Xavier and Elsa V. Artadi, "The Global Competitiveness Index", Global Competitiveness Report, Global Economic Forum, 2004
  5. ↑ See appendix in Page 47 pf the 2011-12 report. http://www3.weforum.org/docs/WEF_GCR_Report_2011-12.pdf
  6. ↑ http://reports.weforum.org/global-competitiveness-report-2015-2016/
  7. ↑ http://reports.weforum.org/global-competitiveness-report-2014-2015/
  8. ↑ http://www3.weforum.org/docs/WEF_GlobalCompetitivenessReport_2013-14.pdf
  9. ↑ http://www3.weforum.org/docs/WEF_GlobalCompetitivenessReport_2012-13.pdf
  10. ↑ «US Competitiveness Ranking Continues to Fall; Emerging Markets Are Closing the Gap | World Economic Forum - US Competitiveness Ranking Continues to Fall; Emerging Markets Are Closing the Gap»։ Weforum.org։ 2011-09-07։ Վերցված է 2013-04-29 
  11. ↑ http://www3.weforum.org/docs/WEF_GCR_CompetitivenessIndexRanking_2011-12.pdf
  12. ↑ World Economic Forum։ «Table 4: The Global Competitiveness Index 2010–2011 rankings and 2009–2010 comparisons»։ Վերցված է 2010-09-10 
  13. ↑ World Economic Forum։ «Table 4: The Global Competitiveness Index 2009–2010 rankings and 2008–2009 comparisons»։ Վերցված է 2009-09-09 
  14. ↑ World Economic Forum։ «The Global Competitiveness Index rankings and 2007–2008 comparisons»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2009-03-24-ին։ Վերցված է 2009-09-10 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Համաշխարհային_մրցունակության_զեկույց&oldid=8082278» էջից