Համաշխարհային մաքրության օր
| Համաշխարհային մաքրության օր World Cleanup Day | |
|---|---|
| Տեսակ | մաքրման աշխատանքներ |
| Վայր | աշխարհով մեկ |
| Ակտիվ | այո |
| Առաջինը | սեպտեմբերի 3, 2008 |
| Վերջինը | սեպտեմբերի 15, 2018 |
| Մասնակիցներ | մոտ 300մլն մարդ |
| worldcleanupday.org | |
 World Cleanup Day Վիքիպահեստում | |
Համաշխարհային մաքրության օր (անգլ.՝ World Cleanup Day), գլոբալ սոցիալական գործողությունների ծրագիր է, որի նպատակն է պայքարել ծովափերում, գետերում, անտառներում և փողոցներում կուտակված աղբի և թափոնների դեմ։ Այն սովորաբար անցկացվում է յուրաքանչյուր տարի սեպտեմբեր ամսին։ Կան բազմաթիվ կազմակերպություններ, որոնք օժանդակում են Համաշխարհային մաքրության օրվա միջացառումների իրականացմանը։ Երկրի օրվա նման Համաշխարհային մաքրման օրը քաղաքական չէ և չի հանդիսանում որևէ ազգային կամ համաշխարհային քաղաքական կուսակցության կամ որևէ անջատ գաղափարախոսության մաս։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մարդկության պատմության մեջ գլոբալ մաքրման աշխատանքներ եղել են բազմաթիվ ձևերով և տարբեր ժամանակներում, հատկապես՝ երկրաշարժերի, ջրհեղեղների, ուժեղ ցունամիների և այլ աղետներից հետո[1]։ Հետհակամարտային գոտիներում մաքրման աշխատանքներ իրականացնող համայնքներին սովորաբար աջակցում են տարբեր միջազգային կազմակերպություններ, ինչպիսիք են Միջազգային Կարմիր Խաչը, Օքսֆամը (անգլ.՝ Oxfam) և այլն։ Շատ մշակույթներում սովորաբար պարբերաբար կազմակերպվում են համայնքային մաքրման աշխատանքներ, ինչպիսիք են `
- Լողափերի մաքրում
- Գարնանային շաբաթօրյակներ
- Այգիների մաքրում
- Դպրոցների մաքրում
Շարժման սկիզբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Շարժումը ծնվել է 2008 թվականին Էստոնիայում, էստոնացի ձեռնարկատեր Ռայներ Նիլվակը հրավիրել է իր չորս ընկերներին և առաջարկել նրանց փորձել երկիրը մաքրել աղբից։ Մայիսի 3-ին երկրի փողոցներ են դուրս եկել 50 հազար մարդ՝ բնակչության 4%-ը։ Ակցիան հետագայում վերածվել է կամավորական շարժման՝ միտված մեկ օրվա ընթացքում մաքրելու երիրը[2]։
Շարժմանն արդեն միացել է 150 երկիր՝ Ադրբեջանը, ԱՄՆ-ն, Արգենտինան, Ավստրալիան, Բելգիան, Բրազիլիան, Գերմանիան, Իսպանիան, Ինդոնեզիան, Իռլանդիան, Իտալիան, Իրանը, Կանադան, Հարավ Աֆրիկյան Հանրապետությունը, Հորդանանը, Ղազախստանը, Ճապոնիան, Մոզամբիկը, Ռուսաստանը, Վիետնամը, Տանզանիան, Քենիան, Ֆրանսիան և այլն[2]։ Ընդհանուր առմամբ 14,5 միլիոն մարդ է ներգրավված շարժման մեջ։
Շարժումը Հայաստանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2018 թվականից Հայաստանը միացել է համաշխարհային շարժմանը։ Նախատեսվում է, որ սեպտեմբերի 15-ին Հայաստանում՝ ինչպես ողջ աշխարհում[3][4], կանցկացվի Համաշխարհային մաքրության օրը և շարժմանը մասնակցելու է մինչև 100 հազար մարդ։ Ակցիան տևելու է երեք ժամ[5]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ After the 2004 tsunami: rebuilding lives, salvaging communities, The Guardian, accessed 05-03-2017
- ↑ 2,0 2,1 «World Cleanup Day». worldcleanupday.org. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 24-ին.
- ↑ World Cleanup Day 2018 - Organization Information, accessed 05-03-2017]
- ↑ World Cleanup Day 2018 - Let's Do It World, accessed 05-03-2017]
- ↑ «Ինչպե՞ս մեկ օրում մաքրել Հայաստանն աղբից և սկսել ապրել մաքուր երկրում». cleanuparmenia.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 24-ին.