Հակոբ Պետրոսյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հակոբ Պետրոսյան
Դիմանկար
Ծնվել էփետրվարի 18, 1928(1928-02-18)
ԾննդավայրԲաթում, Վրացական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել էհունվար 2017[1] (88 տարեկան)
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
Մասնագիտությունգրականագետ, հրատարակիչ և խմբագիր

Հակոբ Բաղդասարի Պետրոսյան (փետրվարի 18, 1928(1928-02-18), Բաթում, Վրացական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - հունվար 2017[1]), գրականագետ, հրատարակիչ-խմբագիր։ Բանասիրական գիտությունների թեկնածու է (1986 թվական

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հակոբ Պետրոսյանը ծնվել է 1928 թվականին Բաթումում Մեծ եղեռնի տարիներին հայրենի երկրից տարագրված մշեցու ընտանիքում։ Ավարտել է տեղի միջնակարգ հայկական դպրոցում։ 1953 թվականին ավարտել է ԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետը և մանկավարժական աշխատանքի անցել Հրազդանի շրջանի Սոլակ գյուղի դպրոցում։ 1960 թվականից աշխատել է Երևանի համալսարանի հրատարակչություն[2]։

Հրատարակչությունում նա աշխատել է որպես խմբագիր, ապա՝ գլխավոր խմբագիր (1976 թվականից)[2]։

Զբաղվել է արևմտահայ հասարակական-քաղաքական գործիչ, արձակագիր Գեղամ Տեր-Կարապետյանի (Մշո Գեղամ) գրական ժառանգության հարցերով և հրատարակել «Գեղամ Տեր-Կարապետյան (Մշո Գեղամ)» մենագրությունը, որը հետագայում դարձել է նրա թեկնածուական ատենախոսությունը։ Հակոբ Պետրոսյանը ստացել է բանասիրական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան[2]։

1990 թվականին առաջին անգամ Հայաստանում Հակոբ Պետրոսյանը Արշակ Մադոյանի հետ համատեղ կազմել և հրատարակել է «գավառական գրականություն» հոսանքի հիմնադիր Խրիմյան Հայրիկի «Երկերի» միհատորյակը, 1995 թվականին Մշո Գեղամի «Տարօնի աշխարհ» գիրքը (Նաիրի Զորյանի հետ) առաջաբանով, ծանոթագրություններով և Մշո բարբառի բառացանկով։ Շարունակելով Գեղամ Տեր-Կարապետյանի գրական-պատմական ժառանգության ուսումնասիրությունը՝ 2003 թվականին կազմել նրա մեկ այլ աշխատությունը՝ «Տարօնի վանքերը, Ուղեւորի յիշատակներ», որտեղ ի մի են բերվել 19-րդ դարավերջին Տարոնի վանքերի իրական վիճակի, Մուշից Ուրֆա ձգվող հայկական գյուղերի, կրթական օջախների մասին Մշո Գեղամի հոդվածները[2]։

2011 թվականին որպես մենագրական հետազոտություն հրատարակվել է նրա «Սէյլան (Արշակ Մադոյեան). կեանքը եւ ստեղծագործությիւնը» գիրքը[2]։

Ազգային գրականության հիմնախնդիրներին Հակոբ Պետրոսյանն անդրադարձել է նաև գրականագիտական հոդվածներում, գրախոսություններում[2]։

2010 թվականից մինչև կյանքի վերջ խմբագրել է «Պատմություն և մշակույթ» հայագիտական հանդեսը[2]։

Հակոբ Պետրոսյանը կյանքից հեռացել է 2017 թվականի հունվարին[2]։

Աշխատանքային գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1953 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանը։ 1960-2009 թվականներին աշխատել է ԵՊՀ հրատարակչությունում, 1972-1995 թվականներին (ընդհատումներով)՝ գլխավոր խմբագիր։

Ժողովածուներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լույս են տեսել Պետրոսյանի «Գեղամ Տեր-Կարապետյան (Մշո Գեղամ, 1983 թվական)», «Սէյլան (Արշակ Մադոյեան)։ Կեանքը եւ ստեղծագործութիւնը» (2011 թվական) մենագրությունները, կազմել է «Խրիմյան Հայրիկ։ Երկեր» (համահեղինակ, 1992 թվական), «Գեղամ Տէր-Կարապետեան (Տատրակ)։ Տարօնի աշխարհ» (1995 թվական), «Գեղամ ՏէրԿարապետեան։ Տարօնի վանքերը։ Ուղեւորի յիշատակներ» (2003 թվական) ժողովածուները, «Երևանի պետական համալսարանի հրատարակչություն։ Մատենագիտություն. 1920-2011 թվականներ»ը (համահեղինակ, 2011 թվական

Մեդալներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 Հակոբ Պետրոսյան․ վաստակաշատ խմբագիրն ու գրականագետը
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 «Հակոբ Պետրոսյան․ վաստակաշատ խմբագիրն ու գրականագետը» (PDF).
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է «Հայ գրատպություն և գրքարվեստ» հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում-Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։