Կրետակեր
| Կրետակեր | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||
|
||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||
| Pernis apivorus | ||||||||
| Հատուկ պահպանություն | ||||||||
| Արեալ | ||||||||
 | ||||||||
|
|
Կրետակեր (լատ.՝ Pernis apivorus), ճուռակների ընտանիքի թռչուն։ Բնադրող-չվող է, քիչ տարածված։
Կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մարմնի երկարությունը՝ 43-53 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 100-121 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 700 գ։ Գլուխը և վիզը բարեկազմ են, պոչը՝ երկար։ Արուի գլուխը մոխրագույն է, էգինը՝ ավելի դարչնագույն։ Մարմինը վերևից դարչնագույն է, թևատակը՝ նեղ շերտերով, դաստակի հատվածի բիծը՝ մուգ։ Պոչի հիմքում կան 2 մուգ շերտեր։ Երիտասարդի գունավորումը փոփոխական է, սովորաբար՝ միատարր դարչնագույն, թևատակը և պոչի ստորին մակերեսը՝ հավասարաչափ զոլավոր։ Առավել հաճախ տեսանելի է թռիչքի պահին կամ չուի ժամանակ։ Կերակրվում է գետնին՝ հորիզոն, դիրքով։ Բնակվում է սաղարթավոր և խառնանտառներում, անտառեզրերին։
Սնունդը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սնվում է առավելապես մեղուների և կրետների թրթուրներով, մանր ողնաշարավորներով։ Մարմնի կառուցվածքով, ճակատի, բերանի անկյուններում և աչքերի շուրջը մանր փետուրների առկայությամբ հարմարված է կրետների և մեղուների թրթուրներով սնվելու վտանգավոր ու դժվարին միջոցին։ Ոտքերի փետրազուրկ հատվածները պատված են հաստ, կոշտ, մանր եղջերացած վահանիկներով, որոնք պաշտպանում են գազազած կրետների ու մեղուների հարձակումներից։
Բազմացում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վաղ գարնանային վերադարձը՝ ապրիլի վերջ-մայիսի սկզբին՝ փոքր երամներով։ Բույնը հարթակ է՝ ճյուղերից, կանաչ տերևներից՝ ծառերին։ Դնում է 52 մմ տրամագծով, սպիտակ՝ կարմիր-դարչնագույն պտերով 2 ձու։ Թխսակալում է էգը՝ 34-38 օր (մասնակցում է նաև արուն)։ Ձագերը բնից դուրս են գալիս կյանքի 49-րդ օրը՝ լիարժեք փետրածածկով։ Աշնանային չուն՝ սեպտեմբերի վերջին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբանական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ 
|