Կրասնոյարսկի Վ. Ի. Սուրիկովի անվան պետական գեղարվեստական թանգարան
Կրասնոյարսկի Վ. Ի. Սուրիկովի անվան պետական գեղարվեստական թանգարան | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | թանգարան և շենք |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Տեղագրություն | Կրասնոյարսկ |
| Վայր | Ռուսաստան |
| Հիմնադրվել է | 1957 |
| Կայք | surikov-museum.ru |
 | |
 | |
Կրասնոյարսկի Վ. Ի. Սուրիկովի անվան պետական գեղարվեստական թանգարան (ռուս.՝ Красноя́рский госуда́рственный худо́жественный музе́й и́мени В. И. Су́рикова), Ուրալից դուրս կերպարվեստի առարկաների ամենանշանակալի հավաքածուներից մեկը։ Թանգարանի ֆոնդերում կա մոտ տասնվեց հազար պահուստային միավոր[1]։
Շենքը, որտեղ գտնվում է թանգարանը, ճանաչված է որպես Ռուսաստանի ժողովուրդների մշակութային ժառանգության օբյեկտ և պահպանվում է պետության կողմից[2][3]։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կրասնոյարսկի Վ. Ի. Սուրիկովի անվան պետական արվեստի թանգարանի պատմությունը սկսվում է 1921 թվականից, երբ Ենիսեյի նահանգային գործկոմի նախագահության նիստում որոշում ընդունվեց քաղաքում պատկերասրահ կազմակերպելու մասին։ Որոշումը չիրականացավ, սակայն, քաղաքի թանգարանում (այժմ՝ Կրասնոյարսկի երկրագիտական թանգարան) 19-րդ դարի վերջից պահվող արվեստի գործերի հավաքածուի հիման վրա ստեղծվեց Սուրիկովի անվան արվեստի և գեղարվեստական հնությունների բաժինը։ Շատ ցուցանմուշներ այդ ժամանակ ձեռք են բերվել մասնավոր հավաքածուներից (Մարտին Կվադալի, Ֆ. Ա. Վասիլիևի, Կ. Խ. Ռեյխելի, Գ. Ի. Գուրկինի ստեղծագործությունները)։ Թանգարանին նվիրատվություններ են կատարել Կրասնոյարսկի հայտնի ընտանիքների ներկայացուցիչները՝ Մատվեևները, Սուրիկովները, Յուդինները, Գադալովները։
Գավառագիտական թանգարանի արվեստի հավաքածուի զգալի մասը կազմել են կրասնոյարսկցի ոսկի արդյունահանող, արվեստասեր և գիտակ Պյոտր Կուզնեցովի հավաքած աշխատանքները, ով ֆինանսապես օգնել է Վասիլի Սուրիկովին Գեղարվեստի ակադեմիայում սովորելու ընթացքում։ 1922 թվականին բաժանմունքում կար մոտ երկու հարյուր ինը արվեստի գործ։
Թանգարանի կերպարվեստի բաժնի համալրումը մի քանի անգամ իրականացվել է Պետական թանգարանի ֆոնդի միջոցով, այսպես, 1929 թվականին Ռուսական պետական թանգարանը ստացել է Մարիա Բաշկիրցևայի, Ստանիսլավ Ժուկովսկու, Վլադիմիր Մակովսկու, Միխայիլ Նեստերովի, Իլյա Ռեպինի և այլ նկարիչների գործերը։ Թանգարանին զգալի օգնություն են ցուցաբերել ԽՍՀՄ մշակույթի նախարարությունը, ՌԽՖՍՀ մշակույթի նախարարությունը, երկրի առաջատար թանգարանները։ Թանգարանում այդպես են ստացվել Իսահակ Բրոդսկու, Ալեքսանդր Գերասիմովի, Նիկոլայ Դուբովսկու, Կոնստանտին Կորովինի, Վասիլի Պոլենովի ստեղծագործությունները։ Աշխատանքներ են ստացվել նաև մասնավոր հավաքածուներից։
1957 թվականի մայիսի 31-ին, ի պատասխան ԽՄԿԿ մարզկոմի և մարզխորհրդի գործկոմի նույն թվականի ապրիլի 29-ի որոշման, հրապարակվել է ՌԽՖՍՀ Նախարարների խորհրդի կարգադրությունը՝ Կրասնոյարսկի գավառագիտական պատմության թանգարանի արվեստի հավաքածուների հիման վրա առանձին թանգարանի՝ Կրասնոյարսկի արվեստի պատկերասրահի բացման վերաբերյալ։ Ի կատարումն ԽՍՀՄ Նախարարների խորհրդի կարգադրության՝ մշակույթի մարզային վարչությունը պարտավորվել է մինչև նոյեմբերի 1-ը բացել արվեստի պատկերասրահ, իսկ Կրասնոյարսկի քաղաքային խորհրդի գործադիր կոմիտեին հանձնարարվել է շինություն հատկացնել պատկերասրահի համար։
Պատկերասրահն իր դռներն այցելուների առաջ բացել է 1958 թվականի մայիսի 1-ին։ Նա այդ ժամանակ զբաղեցրել է «Կրասնոյարսկի Ռաբոչի» թերթի անվան պողոտայի № 68 բնակելի շենքի ստորին հարկը։ Նրա ընդհանուր մակերեսը կազմել է վեց հարյուր քառասուն քառակուսի մետր, ցուցասրահների մակերեսը՝ չորս հարյուր տասը քառակուսի մետր։ Պատկերասրահի հավաքածուն ձևավորվել է Ռուսաստանի նախահեղափոխական շրջանի և մասամբ արտասահմանյան արվեստի երեք հարյուր ստեղծագործությունների հիման վրա, որոնք փոխանցվել են Կրասնոյարսկի մարզային երկրագիտական թանգարանից։
Իր գոյության առաջին տարիներին արվեստի պատկերասրահը ակտիվորեն զարգացել է, նախատեսվել է քաղաքի կենտրոնական հատվածում հատկացնել ավելի պատշաճ շենք։ Այդ գործում առանձնակի դեր է խաղացել առաջին տնօրեն Ալեքսանդր Դավիդովիչ Սպևակովսկին (1907-1961)։ Թանգարանի հավաքածուին են փոխանցվել նաև Պուշկինի անվան կերպարվեստի պետական թանգարանի և Պետական պատմական թանգարանի աշխատանքները։ Աշխատանքներ են ձեռք բերվել նաև մասնավոր հավաքածուներից։ 1983 թվականից պատկերասրահն ունի թանգարանի կարգավիճակ։
Թանգարանն ունի երեք շենք, որոնք տեղակայված են քաղաքի տարբեր հատվածներում։ 1982 թվականին պատկերասրահին տարածք է հատկացվել Կրասնոյարսկի պատմական կենտրոնում, որտեղ ներկայումս տեղակայված է 20-րդ դարի և 21-րդ դարի սկզբի արվեստի բաժինը։ 1983 թվականին պատկերասրահին է հատկացվել նաև Վերա Գադալովայի առանձնատունը, որտեղ ցուցադրվում են 18-20-րդ դարերի սկզբի արվեստի ստեղծագործություններ։ Թանգարանի պատմական շենքում տեղակայված են դեկորատիվ և կիրառական արվեստի ցուցանմուշներ։
Բավարար ցուցադրական տարածքի բացակայության պատճառով թանգարանի հավաքածուի ամենազգալի մասը ցուցադրված չէ, ցուցանմուշների մեծ մասը կարելի է տեսնել միայն կազմակերպվող ցուցահանդեսներում (մի քանի տասնամյակը մեկ), ստեղծագործություններից շատերն ընդհանրապես երբեք չեն ցուցադրվել։
1985 թվականին որոշվել է արվեստի թանգարանին հատկացնել նախկին Կրասնոյարսկի հոգևոր ճեմարանի պալատական տիպի հոյակապ շենքը, որտեղ երկար ժամանակ ոչ բավարար պայմաններում տեղակայված է եղել կայազորի զինվորական հոսպիտալը։ Նախապատրաստվել է շենքի վերակառուցման նախագիծ, սակայն այն թանգարանին չի հանձնվել, որոշում է կայացվել շենքը հանձնել Կրասնոյարսկի թեմին։
1993 թվականին թանգարանում բացվել է ռեստավրացիոն արվեստանոց[4]։
1997 թվականին Տրետյակովյան պատկերասրահում կազմակերպվել է ցուցահանդես՝ «Անմոռանալի Ռուսաստան՝ ռուսները և Ռուսաստանը XII-XIX դարերի բրիտանացիների աչքերով» (Բրիտանական խորհրդի հետ միասին) խորագրով։
2000 թվականին Կրասնոյարսկի թանգարանը ներառվել է Ռուսաստանի քսան լավագույն թանգարանների ցանկում[1][5]։
Կրասնոյարսկի Վ. Ի. Սուրիկովի անվան պետական արվեստի թանգարանի պատին ամրացված հուշատախտակին նշված է․ «Այստեղ 1913 թվականի սեպտեմբերի 12-16-ը Արևելյան Սիբիր և Հեռավոր Արևելք կատարած իր ճանապարհորդության ժամանակ բնակվել է նորվեգացի ականավոր գիտնական Ֆրիտյոֆ Նանսենը»։
2011 թվականին թանգարանին հատկացվել է այն շենքը, որտեղ մինչ հեղափոխությունը գտնվել է Նորվեգիայի հյուպատոսությունը, Revillon Brothers առևտրային ընկերությունը (Պրոսպեկտ Միրա 49), խորհրդային տարիներին՝ համալսարանի ֆակուլտետը, ավելի ուշ՝ համակարգչային տեխնիկայի ծրագրային ապահովման գիտահետազոտական ինստիտուտը, այնուհետև՝ հրդեհից զգալիորեն տուժած Ա. Ս. Պուշկինի անվան դրամատիկական թատրոնի բեմերից մեկը և օժանդակ տարածքներ[6][7][8]։ 1913 թվականի սեպտեմբերի 12-ից սեպտեմբերի 16-ը, Արևելյան Սիբիր և Հեռավոր Արևելք կատարած իր ճանապարհորդության ժամանակ, նորվեգացի բևեռախույզ, գիտնական-կենդանաբանության դոկտոր, նոր գիտության հիմնադիր, քաղաքական և հասարակական գործիչ, հումանիստ, մարդասեր, 1922 թվականի Նոբելյան մրցանակակիր Ֆրիտյոֆ Վեդել-Յարլսբերգ Նանսենն ապրել է այս շենքում։
Տնօրեններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ալեքսանդր Սպևակովսկի (1957-1961)[9]
- Վլադիմիր Լոմանով (1961-1981)[9]
- Նեոնիլա Իսաևա (1983-1988)
- Ալեքսանդր Եֆիմովսկի (1988-2011)[10]
- Մարինա Մոսկալյուկ (2011-2016)
- Վլադիմիր Լուզան (2016 թվականից)[11]
Բաժիններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
18-20-րդ դարի սկզբի ռուսական արվեստի բաժին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բաժնի վարիչ՝ Ելենա Վլադիմիրովնա Բոլոնկինա[12]։ Բաժնում ցուցադրվում են հետևյալ աշխատանքները՝
- 18-19-րդ դարի առաջին կեսի նկարիչներ (Վասիլի Տրոպինին, Ալեքսանդր Իվանով, Կ. Հ. Ռեյխել - «Չինական պաշտոնյա» (1850))
- 19-րդ դարի երկրորդ կես (Ապոլլոն Մոկրիցկի, Նիկոլայ Նևրև, Լև Լագորիո, Ալեքսեյ Սավրասով, Հովհաննես Այվազովսկի - «Ղրիմյան բնանկար առագաստանավերով», «Ծովային տեսարան», «Վեզուվյան բնանկար» (1896), Ֆեոդոր Վասիլև, Նիկոլայ Սվերչկով)
- «Պերեդվիժնիկներ» (Իվան Կրամսկոյ - «Սուրիկովի դիմանկարը» (1888), Միխայիլ Կլոդտ, Իլյա Ռեպին - «Կոմս Վ. Վ. Գուդովիչի դիմանկարը» (1913), Ալեքսեյ Բոգոլյուբով, Նիկոլայ Գե, Իվան Շիշկին, Կոնստանտին Մակովսկի, Վասիլի Սուրիկով «Պյոտր I-ի հուշարձանը Սանկտ Պետերբուրգի Սենատի հրապարակում» (1870), «Գթասիրտ սամարացին» (1874))
- 19-րդ դարի վերջի - 20-րդ դարի սկզբի նկարիչներ (Իսահակ Լևիտան, Նիկոլայ Սամոկիշ - «Մարտկոցի դիրքեր մեկնելը» (1888), Նիկոլայ Պիմոնենկո - «Սուրբ գուշակություն» (1888), Նիկոլայ Դուբովսկի, Վասիլի Պոլենով, Իվան Խրուցկի, Միխայիլ Նեստերով, Վիտոլդ Բյալնիցկի-Բիրուլյա, Իլարիոն Պրյանիշնիկով, Մարիա Բաշկիրցևա - «Ծեր կնոջ՝ Տիկին Պոյի դիմանկարը» (1880-ական թթ.), Վասիլի Մեշկով, Ա. Ն. Պարամոնով, Ստանիսլավ Ժուկովսկի, Ֆեոդոր Ռերբերգ, Պյոտր Պետրովիչև, Եվգենի Լանսերե։
- «Արվեստի աշխարհի» մասնակիցներ (Ալեքսանդր Բենուա, Կոնստանտին Կորովին, Նիկոլայ Ռերիխ)
- «Կապույտ վարդ» (Պյոտր Ուտկին)
- Սիբիրյան արվեստագետներ (Դմիտրի Կարատանով, Գրիգորի Գուրկին - «Լեռնային ոգիների լիճ» (1910) և այլ վարպետներ)
Ցուցադրությունը ընդգրկում է 17-19-րդ դարերի ռուսական սրբապատկերներ
20-21-րդ դարերի արվեստի բաժին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բաժնի վարիչ՝ թանգարանի ավագ գիտաշխատող Նատալյա Վարտանովնա Սիմկինա[12]։
Բաժինն ունի շուրջ յոթ հազար պահուստային միավոր։ 20-21-րդ դարերի արվեստի բաժնում ներկայացված է ռուսական ավանգարդի ներկայացուցիչների ստեղծագործությունների հավաքածուն՝
- «Ագուռի զինվոր» արվեստի խումբ (Վասիլի Կանդինսկի - «Իմպրովիզացիա No 209» (1917), Մոիսեյ Ֆեյգին, Պյոտր Կոնչալովսկի - «Կաղնիներ։ Աբրամցեվո» (1920))
- «Էշի պոչ» խմբի անդամներ (Կազիմիր Մալևիչ - Դաշնամուր նվագող տիկինը (1913), Լյուբով Պոպովա - Գեղանկարչական ճարտարապետություն (1919), Ալեքսանդր Ռոդչենկո - Սկավառակ և հոլ (1918), Դավիթ Շտերենբերգ,
- 20-րդ դարի նշանավոր վարպետների ստեղծագործություններ (Իգոր Գրաբար՝ «Վերականգնող Գ. Օ. Չիրիկովի դիմանկարը» (1931), Նիկոլայ Կուզնեցով՝ «Կնոջ դիմանկարը» (1920), Գրիգորի Շեգալը՝ «Բանվորուհին» (1924), Գեորգի Ռյաժսկի - «Տղամարդու դիմանկարը» (1920-ական թթ.), «Յասաման» (1945), Վլադիմիր Լեբեդև - «Դերասանուհի Թամարա Մակարովայի դիմանկարը» (1943), Սերգեյ Գերասիմով - «Երեկո։ Աղջիկը պատշգամբում» (1944), «Շուրա։ Եղբոր աղջկա դիմանկարը» (1949), «Ամառ. Մոժայսկ» (1950-ականներ), Բորիս Իոգանսոն, Վիտոլդ Բյալնիցկի-Բիրուլյա - «Ձմեռային բնապատկեր» (1950-ական թթ.), Վասիլի Մեշկով - «Կեմ» (1957), Վլադիմիր Ստոժարով - «Ռոստով Յարոս» (1957), «Գալիչ. Ձկնորսական արվարձան» (1962), Ալեքսանդր Կուպրին, Զինաիդա Սերեբրյակովա, Կոնստանտին Յուոն, Նիկոլայ Ռոմադին - «Երիտասարդը Վոլգայի վրա» (1946), «Սինդեգի գետի հովիտը» (1964), «Կանաչ հունիս» (1967), «Գարնանային սառնամանիքներ» (1973), Արկադի Ռիլով, Եֆրեմ Զվերկով, Յուրի Խուդոնոգով - «Կռունկները թռչում են» (1961), «Անձրևները անցան» (1964), «Հացեր» (1965), «Արևածաղիկներ», «Աթոռներ» (1966), Կոնստանտին Բոգաևսկի, Նիկոլայ Կրիմով՝ «Մարտ» (1920), Կոնստանտին Զեֆիրով, Յուրի Վասնեցով՝ «Մրգով սկահակը» (1956-1961), «Ռոշչինո։ Սպիտակ բնանկար» (1963-1965), Իսահակ Բրոդսկի, Եվսեյ Մոիսեենկո - «Սուրհանդակներ» (1964), «Նատյուրմորտ կուլայով» (1980), Անդրեյ Պոզդեև - «Խաչմերուկ» (1957), «Առագաստներ» (1965), «Երեկո։ Տաքսու կանգառ «(1958), «Պատրաստ է թռիչքի» (1959), «Ջերմ օր» (1959), «Հին քաղաքը» (1960-ական թթ.), «Քաղաքի բնապատկեր» (1962), «Մայիսի մեկ» (1965), «Խաղաղության պողոտա» (1967), «Բնանկար կարմիր տնով» (1968), Վիկտոր Օրեշնիկով՝ «Բժիշկ Մ.Ս․ Նիկոլաևսկու դիմանկարը» (1972), Դմիտրի Ժիլինսկի - «Հանգստացող մարմնամարզիկը։ Վ. Լիսիցկու դիմանկարը» (1981), «Տանձի ճյուղը» (1980), Տատյանա Յաբլոնսկայա - «Փափուկ ձմեռ» (1975), «Հին Բաքվում» (1979), «Իմ աղջիկը Գայանեն» (1981), Պյոտր Օսովսկի, Սեմյոն Չույկով, Ալեքսանդր Դեյնեկա, Մարտիրոս Սարյան, Ֆեոդոր Ռեշետնիկով, Անդրեյ Միլնիկով - «Լռություն» (1983), Նատալյա Նեստերովա, Արկադի Պլաստով, Ալեքսեյ Պախոմով, Ալեքսանդր Տիշլեր, Նիկոլայ Բուտ, Օլեգ Ֆիլատչև «Ինքնանկար որդու հետ»), «Սավվա Յամշչիկովի դիմանկարը», Օրեստ Վերեյսկի, Էդուարդ Բրագովսկի - «Թաց ձյուն Տարուսում» (1982), Պյոտր Բելոուսով, Մարիա Բուտրովա, Պավել Շիլինգովսկի, Էվալդ Օկաս - «Կայ Կոպելի դիմանկարը» (1980), Իրակլի Թոիձե, Յակով Ռոմաս, Յուրի Տուլին - «Ծիածանը Նևայի վրա» (1973), Եվգենի Շիրոկովա, Վալերի Ալֆեևսկի - «Պյարնու գետի վրա» (1970), «Պալանգա» (1972), «Արևի դեմ» (1978), Անդրեյ Լեկարենկո - «Քաղաքային բնապատկեր» (1969), «Վերջին ձյունը» (1970), Բորիս Ռյաուզով - «Ձմեռային պողոտա» (1980), Յակով Եսելևիչ - «ՌԽՖՍՀ ժողովրդական արտիստ Ն. Զ. Պրոզորովի դիմանկարը» (1978), Վալերիան Սերգին - «Աշնան վերջին օրերը» (1979), «Ուղեփակոց» (1992), Տոյվո Ռյաննել - «Ենիսեյի ծնունդը» (1958), «Լեռնային մայրիներ» (1959), «Լուսնի ծագումը» (1975), «Ուգրյում գետը» (1977), Անատոլի Զնակ - «Կոլչակովշչինայի վերջը» (1977), Վլադիմիր Կապելկոն, Լեոնիդ Օստապենկոն և շատ այլ հայտնի արվեստագետներ։
Քանդակների հավաքածուն ներկայացված է Վլադիմիր Դոմոգացկու, Զ. Մ. Վիլենսկու, Լև Կերբելի, Յ. Լ. Չեռնովի, Բ. Ա. Սվիտինի, Ս. Ն. Չեխոմովի, Մ. Վ. Պերեյասլավեցի, Օլեգ Կոմովի, Լ. Մ. Եվզիկովի, Դ. Ն. Տոգարինովի, Յուրի Զլոտյայի և մյուս հեղինակների գործերով։
Դեկորատիվ-կիրառական արվեստի բաժին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բաժնի վարիչ՝ Աբալմասովա Օքսանա Ալեքսանդրովնա[12]։
Բաժնի XVIII-XIX դարերի հավաքածուի հատվածում ներկայացված են ճենապակե, գեղարվեստական ապակուց և բյուրեղապակյա, բրոնզաձույլ աշխատանքներ, ասեղնագործության, գոբելենի, կահույքի և այլ գործեր, ներկայացված են նաև ռուսական ժամանակակից դեկորատիվ և կիրառական արվեստի ստեղծագործություններ։ Բաժինն ունի ավելի քան երկուսուկես հազար պահուստային միավոր։
Գեղարվեստական ճենապակու հավաքածուն բաղկացած է 1960-1980-ական թվականների Լենինգրադի և Մոսկվայի ճենապակու դպրոցների նկարիչների՝ Է. Կրիմմերի, Ն. Սլավինայի, Օ. Մատվեևայի, Է. Էրոպկինի, Վ. Օրեխովի, Լ. Բեսպալովա-Միխալևայի, Լ. Աֆանասևայի, Վ. Գորոդնիչևի, Պ. Սմիրնովի և այլ վարպետների հեղինակային գործերից, 1950-1980-ական թվականներին Լենինգրադի, Դուլևոյի, Դմիտրովսկու ճենապակու գործարաններում պատրաստված հեղինակային գործերից՝ թեյի սպասքից, հավաքածուներից, ծաղկամաններից։ Հավաքածուն ներառում է Օ. Արտամոնովայի, Ա. Բժեզիցկայայի, Դ. Գորլովի, Ա. Սոտնիկովի քանդակագործական ստեղծագործությունները և արձանիկները։ Խորհրդային շրջանի (1960-1980) հայրենական գեղարվեստական ապակու թանգարանային հավաքածուում ներկայացված են Մոսկվայի, Լենինգրադի, Կրասնոյարսկի և Գուս-Խրուստալնիի ապակեգործներ՝ Ա. Ստեպանովայի, Գ. Անտոնովայի, Ս. Բեսկինսկայայի, Վ. Մուրատովի, Լ. և Դ. Շուշկանովների, Է. Չումակովայի, Ս. Ռյազանովայի, Մ. Գրաբարի, Ի. Մաչնևայի, Ա. Մոսկվիտինի, Կ. Լիտվինի, Ֆ. Իբրահիմովայի, Լ. Յուրգենի, Ա. Կուրիլովայի գործերը։
Թանգարանի հավաքածուն ներառում է 1950-1970-ական թվականներին գժելյան ջնարակման և նկարազարդման ավանդույթներով ստեղծագործած հայտնի նկարիչներ՝ Լյուդմիլա Ազարովայի, Զ. Օկուլովայի, Ն. Կվիտնիցկայայի, Տ. Դունաշովայի, Ն. Տիխոնովայի, Ն. և Վլադիմիր Բիդակի բնօրինակ աշխատանքները։ Կրասնոյարսկի գոբելենների հավաքածուում ներկայացված են մոսկվացի (Ա. Անդրեև, Ն. Կիրսանով, Գ. Օրլով), վրացի (Գ. Կանդարելի, Ա. Գոգուա), մերձբալթյան (Դ. Վերսյացկայտե-Բրոգեն, Մ. Գրինֆելդե), կրասնոյարսկցի (Ս. Եգորով, Ի. Ալեքսեևա) տեքստիլագործների, Ուրալի և Սիբիրի վարպետների ստեղծագործությունները։
Թանգարանում ցուցադրվում են նաև ոսկերչական արվեստի գործեր՝ Սանկտ Պետերբուրգի, Մոսկվայի, Ուրալի վարպետներ Տ. Ալեքսեևայի, Վ. Պովոլոցկայայի, Ի. Բեշենցևայի, Ն. Հատենբերգերի, Ն. Էլֆիմովայի, Գ. Բորոդուլինի, Ռ. Բենիսլավսկու, Բ. Գլադկովի, Վ. Կոմարովայի, Վ. Խրամցովի և այլ վարպետների գործեր։ Մի քանի տասնամյակ թանգարանում ցուցադրվել են Կասլի գեղարվեստական ձուլման գործարանում պատրաստված 19-րդ և 20-րդ դարերի հայտնի քանդակագործներ՝ Ա. Սոլովյովայի, Ն. Բախի, Ն. Լավերեցկու, Ելենա Յանսոն-Մանիզերի, Եվգենի Վուչետիչի գործերի ժամանակակից նմուշներ։
Թանգարանն ունի 1950-1990-ական թվականների տուվայական քարի վրա կատարված փորագրությունների հոյակապ հավաքածու, 1960-1970-ական թվականների ծովափղի ժանիքի և մամոնտի ոսկորի չուկոտյան և յակուտյան փորագրիչների ստեղծագործություններ։
Թանգարանային իրերի և թանգարանային հավաքածուների վերականգնման ու պահպանման բաժին։
Ֆոնդեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Թանգարանի հավաքածուն պարունակում է 17-19-րդ դարերի արևմտաեվրոպական գեղանկարչության հավաքածու, այդ թվում՝ Լյուդվիգ Գեդլեկի «Լեհաստանը ճակատամարտից հետո», Ժան-Մարկ Նաթիեի «Արևելյան տարազով տիկնոջ դիմանկարը», Դիրկ վան դեր Լիսի (1607-1669) «Պար ավերակների մեջ», Էժեն դե Բլաասի «Կնոջ դիմանկարը» (1843) և 20-րդ դարի եվրոպացի նկարիչների այլ ստեղծագործություններ։
Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Միջազգային մրցանակ «Ոսկե արմավենի» (1997) «Գործընկերություն հանուն առաջընթացի» միջազգային ծրագրի շրջանակներում (Փարիզ, Ֆրանսիա)[1][5]։
- Միջազգային «Գրան Պրի» մրցանակ (1998) խոշոր միջազգային ցուցահանդեսներին (Փարիզ, Ֆրանսիա) մասնակցելու համար[1][5]։
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Русское и советское искусство։ Каталог выставки. Красноярск, 1981.
- Произведения П. Н. Староносова։ Каталог / Авт.-сост. В. В. Гридина. Красноярск, 1981.
- Портрет в русском и советском изобразительном искусстве։ Каталог / Сост. Н. В. Симкина. Красноярск, 1982.
- Русское искусство XVIII — нач. XX в.։ Путеводитель по залам Красноярской художественной галереи / Сост. Т. М. Ломанова, Н. В. Симкина. Красноярск, 1982.
- Советская графика։ Выставка из фондов։ Каталог. Красноярск, 1982.
- В. И. Суриков։ Каталог произведений / Авm.-сост. Т. М. Ломанова. Красноярск, 1982.
- Русское искусство XVIII — нач. XX в. Каталог /Сост. А. А. Абисова. Красноярск, 1983.
- Суриковские чтения // Сб. материалов научной конференции. Красноярск, 1991.
- Художники театра и кино։ Каталог произведений / Авт.-сост. Е. М. Езерская. Красноярск, 1992.
- Суриковские чтения // Сб. материалов научной конференции. Красноярск, 1993.
- Суриковские чтения // Сб. материалов научной конференции. Красноярск, 1998.
- Андрей Поздеев։ Альбом. Красноярск, 1999.
- Суриковские чтения // Сб. материалов научной конференции. Красноярск, 2000.
- Суриковские чтения // Сб. материалов научной конференции. Красноярск, 2002.
- Палитра // Ежегодник художественной жизни Красноярского края. Красноярск, 2003.
- Суриковские чтения // Сб. материалов научной конференции. Красноярск, 2004.
- Сибирские сезоны // Ежегодник художественной жизни Красноярского края. Красноярск, 2005.
- Глазами Евы։ Каталог выставки / Вст. ст. Е. В. Дынько, сост. О. С. Пашина. Красноярск, 2005.
- М. Ф. Гладунов. Каталог выставки / Вст. ст. А. Ф. Ефимовского, сост. Н. В. Симкина. Красноярск, 2006.
- Суриковские чтения // Сб. материалов научной конференции. Красноярск, 2006.
- Kenneth Hudson and Ann Nicholls. The Directory of Museums and Living Displays. Third Edition. Houndmills, Basingstok. 1985, p. 798.
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Краевое государственное бюджетное учреждение культуры «Красноярский художественный музей имени В. И. Сурикова» // Союз музеев России
- ↑ «Акт государственной историко-культурной экспертизы от 19.11.2011». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ սեպտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 2-ին.
- ↑ «Приказ службы по государственной охране объектов культурного наследия Красноярского края № 10 от 19.01.2016». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ սեպտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 2-ին.
- ↑ Скальпель и утюг: как в Красноярске реставрируют старинные картины // РИА Новости, 29.11.2013
- ↑ 5,0 5,1 5,2 «Красноярский художественный музей им. В. И. Сурикова». Krskplus.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 5-ին.
{{cite web}}: Invalid|url-status=1(օգնություն) - ↑ Сергей Павленко (2013 թ․ հունիսի 7). «Музей в трёх измерениях». Красноярский рабочий. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 26-ին.
{{cite web}}: Invalid|url-status=2(օգնություն) - ↑ Сергей Павленко (2013 թ․ օգոստոսի 15). «Искусство в трёх измерениях». Красноярский рабочий. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 22-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 2-ին.
- ↑ «Красноярский музейный центр открывает «Комнату желаний» на пр. Мира,49/а». Музейный центр «Площадь Мира». 2013 թ․ հոկտեմբերի 2. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
- ↑ 9,0 9,1 Красноярский художественный музей имени В. И. Сурикова : Альбом / / Под ред. М. В. Москалюк. — Красноярск : ИД «Класс Плюс», 2014. — 308 с. — 1000 экз. — ISBN 978-5-905791-32-1.
- ↑ 20 сентября скончался заслуженный деятель искусств, член Союза художников России Александр Федорович Ефимовский Արխիվացված 2011-10-17 Wayback Machine // Городские новости, 21.09.2011. № 2443. Скончался директор художественного музея имени Сурикова Александр Ефимовский // Пресс-лайн, 20.09.2011 Ефимовский Александр Фёдорович // Newslab.ru
- ↑ Назначен новый директор Красноярского художественного музея имени Сурикова // Newslab.ru, 17.06.2016
- ↑ 12,0 12,1 12,2 Контакты // Красноярский государственный художественный музей имени В. И. Сурикова
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Официальный сайт музея
- Суслов О. Время через край Արխիվացված 2022-01-02 Wayback Machine // 7 канал Красноярск, 13.10.2014
- город Красноярск Андрея Поздеева
- Фото здания бывшей духовной семинарии. Вид с юго-запада.(չաշխատող հղում)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կրասնոյարսկի Վ. Ի. Սուրիկովի անվան պետական գեղարվեստական թանգարան» հոդվածին։ |
