Կուսկուս

Կուսկուս
Berber cuisine?, Algerian cuisine?, Tunisian cuisine?, Moroccan cuisine?, Mauritania cuisine?, Mediterranean cuisine? և Իսրայելական խոհանոց
Ենթատեսակ	խոհարարական կիսաֆաբրիկատներ, flour product? և հիմնական սննդամթերք
Առաջացման երկիր	Ալժիր, Թունիս, Լիբիա, Մարոկկո, Մավրիտանիա և Մաղրիբ
Հիմնական	ցորեն, բանջարեղեն և միս
	Couscous Վիքիպահեստում

Կուսկուս (արաբ․՝ كسكس‎‎), ցորենի ձավար, որը մավրիտանական կամ բերբերական ծագում ունեցող համանուն ճաշատեսակի հիմնական բաղադրիչն է հանդիսանում։ Պատմական կուսկուսը պատրաստել են կորեկից։ Մեր օրերում առավել տարածված է սպիտակաձավարով պատրաստվող կուսկուսը, որը ստացվում է ցորենի ամուր տեսակից։ Արտաքինից նման է կլոր բրնձի, ձավարեղենի տրամագիծը 1-2 մմ։

Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կուսկուսը հայտնի է 13-րդ դարի պատմական աղբյուրներից։ Մավրիտանիայի, Ալժիրի, Թունիսի, Լիբիայի, Մարոկոյի հյուսիսային շրջանի հիմնական սննդամթերքներից մեկն է։ Աֆրիկայի մնացած մասերում, Ֆրանսիայում, Սիցիլիայի Տրապանի կոմունայում, Իսրայելում և Մերձավոր Արևելքի մի շարք շրջաններում քիչ է տարածված։ 1940-1950-ական թվականներին Մավրիտանիայից հրեաների հայրենադարձությունից հետո Իսրայելում տարածվեց կուսկուսի նմանօրինակը՝ փթիթիմը, որը տարբերվում է հատիկի մեծ չափով։

Կուսկուսը որպես ձավար[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կուսկուսի ձավարը պատրաստվում է մանր սպիտակաձավարից, ավելի քիչ՝ այլ հատիկաբույսերից։ Սպիտակաձավարը թրջվում է ջրով, հետո ստացված զանգվածից ձևավորվում է ձավարահատիկներ, որի վրա հետո ցանում են սպիտակաձավար կամ ալյուր, որից հետո մաղվում է։ Ամենափոքր հատիկները, որոնք անցնում են մաղի միջով, նորից թաթախվում են սպիտակաձավարով և այլն։ Ավանդաբար կուսկուսը պատրաստել են կանայք, բայց քանի որ կուսկուսի պատրաստումը աշխատատար է, այժմ կուսկուսի պատրաստումը մեքենայացվել է։

Կուսկուսը որպես ճաշատեսակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կուսկուս անվանվող ճաշատեսակը ավանդաբար պատրաստվել է գոլորշու վրա և մատուցվել է խաշած մսի կամ խաշած բանջարեղենի հետ։ Դասական տարբերակ. պատրաստի կուսկուսը համեմվում է կիտրոնի հյութով և զարդարվում թարմ անանուխի տերևներով։

Տարածված տեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մսով կուսկուս (առավելապես պատրաստվում է ոչխարի կամ գառան մսով), տարածված է միջերկրածովյան ափից հեռու։
Եգիպտոսից արևմուտք գտնվող երկրներում և Ջերբա կղզում կուսկուսը պատրաստում են ձկով և ծովամթերքով։
Հանդիպում է նաև համեմունքներով կուսկուս, օրինակ քրքումով (այս դեպքում ձավարն ունենում է դեղին գույն)։
Տարածված է նաև բանջարեղենով բուսական կուսկուսը։ Խաղողով, չրերով, ընկույզով պատրաստված քաղցր կուսկուսը կոչվում է մասֆուֆ։

Կիսաեփ կուսկուս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաճառվում է նաև փաթեթավորված ձավարեղեն՝ շոգեհարված և չորացված կուսկուս։ Պատրաստման համար բավական է կիսաֆաբրիկատի վրա լցնել եռացրած ջուր, ամուր փակել բերանը և պահել 5 րոպե։