Կորունդ

Կորունդ
Ընդհանուր
Կատեգորիա	միներալների տեսակ
Բանաձև ; (կրկնվող միավորը)	Al₂O₃
Նիկել-Շտրունցի դասակարգում	4.CB.05
Դանա դասակարգում	4.3.1.1
Շերտի գույն	սպիտակ
Բյուրեղային համակարգ	եռանկյունային բյուրեղային համակարգ
Մոոսի կարծրություն	9
Ենթակատեգորիա	հեմատիտ միներալների խումբ և Ալյումինի օքսիդ

Ասկն,Կորունդ (հինդի լեզվով — kauruntaka), միներալ։ Հայերեն անվանումը Ասկն: Քիմիական կազմը՝ Al₂O₃։ Աննշան խառնուրդների ձևով պարունակում է քրոմ, երկաթ, մանգան, տիտան։ Բյուրեղագիտական համակարգը տրիգոնային է։ Առաջացնում է սյունաձև, պրիզմաձև, բրգաձև բյուրեղներ, ավելի հաճախ՝ հատիկավոր ագրեգատներ։ Հիմնականում անգույն է, սակայն խառնուրդների շնորհիվ ստանում է տարբեր երանգներ, կարմիր (Cr)՝ ռուբին, կապույտ (Ti) ՝ շափյուղա, դեղին (Fe) ՝ արևելյան տոպազ և այլն։ Կարծրությունը՝ 9, խտությունը՝ 3950-4400 կգ/մ³։ Հանդիպում է պեգմատիտներում, երկրորդային քվարցիտներում, էլյուվիալ, դելյուվիալ և ալյուվիալ ցրոններում, սիլիկահողով աղքատ մագմատիկ ապարներում։ Հանքավայրեր կան ԽՍՀՄ-ում (Ղազախստան, Ուրալ), Աֆրիկայում, Հնդկաստանում, Բիրմայում, Հունաստանում։ Ասկնի գեղեցիկ երանգներով թափանցիկ բնական բյուրեղները տակավին հին ժամանակներից կիրառվել են որպես թանկարժեք քարեր։ Անթափանց Ասկնի հատիկավոր ագրեգատները լավ հղկանյութ են։ Ասկնը ստացվում է նաև արհեստական եղանակով։ Այդպիսի Ասկնն օգտագործվում է ոսկերչական գործում, ժամացույցներում և այլ ճշգրիտ սարքերում որպես հենաքարեր, ինչպես նաև օպտիկակական գեներատորներում՝ լազերներում։

Ասկնի բյուրեղներ
Կուրունդ
Ասկնի բյուրեղային կառուցվածքը

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ International Mineralogical Association - Commission on new minerals, nomenclature and classification The IMA List of Minerals (September 2019) — 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q68325088"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26224004"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 mineralienatlas.de
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1936589"></a>
↑ Kivet — Helsinki: Werner Söderström Osakeyhtiö, 2000. — P. 47. — ISBN 978-951-0-31579-8
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q14385555"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3564797"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1757"></a>
↑ Back M. E., Mandarino J. A., Fleischer M. Fleischer’s Glossary of Mineral Species 2014 — 11 — Tucson: The Mineralogical Record, 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1372172"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3521877"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13418110"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18575"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18000294"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1318970"></a>

Սա անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։
Այս նշումը հարկավոր է փոխարինել համապատասխան թեմատիկ նշումով։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 664)։

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189"_data-entity-id="Q68325088"><i_class="wef_low_priority_links">[[:d:Q26224004|International_Mineralogical_Association_-_Commission_on_new_minerals,_nomenclature_and_classification]]</i>_[http://cnmnc.main.jp/IMA_Master_List_%282019-09%29.pdf_The_IMA_List_of_Minerals_(September_2019)]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2019.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q68325088"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26224004"></a></div>-1] International Mineralogical Association - Commission on new minerals, nomenclature and classification The IMA List of Minerals (September 2019) — 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q68325088"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26224004"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076"_data-entity-id="Q1936589">[http://www.mineralatlas.eu/_mineralienatlas.de]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1936589"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 mineralienatlas.de
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1936589"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189"_data-entity-id="Q14385555">[[:d:Q14385555|Kivet]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:Հելսինկի|Helsinki]]:_[[:fi:WSOY|Werner_Söderström_Osakeyhtiö]],_2000._—_P.&nbsp;47._—_ISBN_978-951-0-31579-8</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q14385555"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3564797"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1757"></a></div>-3] Kivet — Helsinki: Werner Söderström Osakeyhtiö, 2000. — P. 47. — ISBN 978-951-0-31579-8
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q14385555"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3564797"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1757"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189"_data-entity-id="Q18000294"><i_class="wef_low_priority_links">[[:d:Q13418110|Back&nbsp;M.&nbsp;E.]],_[[:en:Joseph_A._Mandarino|Mandarino&nbsp;J.&nbsp;A.]],_[[:en:Michael_Fleischer_(mineralogist)|Fleischer&nbsp;M.]]</i>_[[:d:Q18000294|Fleischer’s_Glossary_of_Mineral_Species_2014]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_11_—_[[:Թուսոն|Tucson]]:_[[:en:The_Mineralogical_Record|The_Mineralogical_Record]],_2014.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1372172"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3521877"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13418110"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18575"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18000294"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1318970"></a></div>-4] Back M. E., Mandarino J. A., Fleischer M. Fleischer’s Glossary of Mineral Species 2014 — 11 — Tucson: The Mineralogical Record, 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1372172"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3521877"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13418110"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18575"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18000294"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1318970"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

Կորունդ

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Այլ նախագծերում

Տպել/արտահանել

Այլ լեզուներով

Կորունդ

Ընդհանուր
Կատեգորիա	միներալների տեսակ^[1]
Բանաձև (կրկնվող միավորը)	Al₂O₃
Նիկել-Շտրունցի դասակարգում	4.CB.05^[2]
Դանա դասակարգում	4.3.1.1
Շերտի գույն	սպիտակ
Բյուրեղային համակարգ	եռանկյունային բյուրեղային համակարգ^[2]
Մոոսի կարծրություն	9
Ենթակատեգորիա	հեմատիտ միներալների խումբ^[3]^[4] և Ալյումինի օքսիդ