Jump to content

Կորբուլոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կորբուլոն
լատին․՝ Cn. Domitius Corbulo
Դիմանկար
Ծնվել էմոտ 7
ԾննդավայրPeltuinum, Պրատա դ’Անսիդոնիա, Լ'Աքվիլա, Աբրուցցո, Իտալիա
Մահացել է67
Մահվան վայրԿորինթոս, Պելոպոնես, Հունաստան
ՔաղաքացիությունՀին Հռոմ
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ և ռազմական գործիչ
ԱմուսինCassia Longina?
Ծնողներհայր՝ Gnaeus Domitius Corbulo?, մայր՝ Vistilia?
Զբաղեցրած պաշտոններհինհռոմեացի սենատոր, կոնսուլ, legatus Augusti pro praetore Germaniae inferioris?, proconsul prouinciae Asiae?, legatus Augusti pro praetore Cappadociae?, legatus Augusti pro praetore Syriae? և legatus Augusti propraetore?
ԵրեխաներDomitia Longina? և Domitia Corbula?
 Gnaeus Domitius Corbulo Վիքիպահեստում

Գնեոս Դոմիտիուս Կորբուլոն (լատիներեն՝ Gnaeus Domitius Corbulo, մոտ 7, Peltuinum, Պրատա դ’Անսիդոնիա, Լ'Աքվիլա, Աբրուցցո, Իտալիա - 67, Կորինթոս, Պելոպոնես, Հունաստան), հռոմեացի նշանավոր զորավար, կոնսուլ (39 թ), Ներոն կայսեր օրոք Հռոմի կողմից Արևելքում Հայաստանի համար Պարթևաստանի հետ վարած պատերազմում հռոմեական բանակի հրամանատար։

47 թվականին պատերազմել է գերմանական ցեղերի դեմ։ Հռոմի և Պարթևաստանի ու Հայաստանի միջև տասնամյա պատերազմի ժամանակ (54-63) նշանակվել է Կապադովկիայի կուսակալ։ 58 թվականի գարնանը ներխուժել է Հայաստան, գրավել Արտաշատը, 59 թվականի գարնանը հիմնովին ավերել այն, ինչպես նաև Գառնին, 59 թվականի վերջին գրավել Տիգրանակերտը, մտել Ծոփք։ Տիգրանակերտում Հայոց արքա է հռչակել հռոմեական դրածո Տիգրան Զ-ին։

61 թվականին կնքել է համաձայնություն, որով Հայաստանից դուրս են բերվել հռոմեական և պարթևական զորքերը, Տրդատ Ա ճանաչվել է Հայոց թագավոր։

62 թ. գարնանը պարթևները փորձում են վերանվաճել Տիգրանակերտը, և Կորբուլոնը նոր զորքերի բացակայության պայմաններում ստիպված է լինում զինադադար կնքել Պարթևաստանի արքա Վաղարշ Ա-ի հետ։ Ամռանը Հայաստան է ժամանում նոր զորքերով Լուցիոս Ցեզենիուս Պետոսը, ինչը հնարավորություն է տալիս Կորբուլոնին մտնել Միջագետք։ Այնտեղ սակայն նա լուր է ստանում, որ Պետոսը Հռանդեայի մոտ շրջափակման մեջ է ընկել։ Փորձում է հասնել օգնության, սակայն ուշանում է՝ Պետոսը զորքով անձնատուր է լինում։ 63 թ. գարնանը նորից արշավում է Հայաստան, սակայն ուժերի հավասարության պայմաններում Հռանդեայում պարթևների հետ կնքում է պայմանագիր, համաձայն որի Տրդատ Արշակունին դառնում է Հայոց արքա, սակայն իր թագը պետք է ստանար Հռոմում՝ կայսրի ձեռքից։ Պարթևական արշավանքների համար Ներոնից ստանում է պարգևներ։ Սակայն 67 թ. մտահոգվելով Կորբուլոնի աճող հեղինակությունից և ժողովրդայնությունից կայսրը հրամայում է նրան սպանել։ Երբ Կորբուլոնն իմանում է այդ հրամանի մասին նա թրով իր կուրծքը խոցելու միջոցով ինքնասպան է լինում՝ բացականչելով՝ Արժանի եմ[1]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կորբուլոն» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 643