Կոսովոյի ազգային բալետ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
«Թռիչք դեպի լույս», Կոսովոյի ազգային բալետի թատերախումբ

Կոսովոյի ազգային բալետ (ալբ․՝ Baleti Kombëtar i Kosovës), Կոսովոյի բալետային կոլեկտիվ, որը կազմավորվել է 1972 թվականին։ Առանձնացվում է երկու սերունդ. առաջինին են պատկանում կոլեկտիվի հիմնադիրները, որոնք հանդես են եկել թատերախմբի հետ մինչև նրա հարկադիր լուծարումը։ Երկրորդ սերնդի (նաև կոչվում է նոր) ներկայացուցիչներն են մի խումբ պարողներ, որոնք սովորել են Ահմեդ Բրահիմայի ղեկավարությամբ և վերակենդանացրել են բալետը Հարավսլավական պատերազմներից հետո։

Առաջին սերունդ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոսովոյի ազգային բալետի առաջին սերնդի բալետի արտիստները Սկոպիեի միջնակարգ բալետի դպրոցում են սովորել Տատյանա Պետկովսկայայի ղեկավարությամբ[1]։ Այդ դպրոցն ավարտելուց հետո 25 պարող վերադարձել է Պրիշտինա, որտեղ նրանք Կոսովոյի ազգային թատրոնի կազմում պաշտոնապես ձևավորել են Կոսովոյի բալետի առաջին թատերախումբը[2]։ Նա շրջագայել է ողջ Հարավսլավիայի տարածքում՝ ելույթ ունենալով Լյուբլյանայի բալետային բիենալեում և Դուբրովնիկի ամառային խաղերում։ Խումբը բռնի կերպով կազմալուծվել է 1991 թվականին Կոսովոյում շարունակվող բռնության և հարավսլավական պատերազմների ընթացքում էթնիկ զտումների սպառնալիքի պատճառով։

Երկրորդ սերունդ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2001 թվականին՝ Հարավսլավական պատերազմների ավարտից հետո, Ահմեդ Բրահիման որոշում է կայացրել վերականգնել բալետային խումբը[3][4]։ Իր ծրագրի իրականացման շրջանակներում նա հիմնադրել է և՛ Բալետային բարձրագույն դպրոց՝ Պրենկո Յակոբի հետ համագործակցելով, և՛ միջնակարգ երաժշտական դպրոց ու սկսել է հավաքագրել երիտասարդներին[5]։ Այս դպրոցի առաջին շրջանավարտները, որոնք այն ավարտել են 2006 թվականին, այժմ կազմում են Կոսովոյի ազգային բալետի թատերախմբի հիմքը և հայտնի են որպես երկրորդ կամ նոր սերունդ։

Թատերախումբն ակտիվորեն համագործակցում է ալբանացի պարուսույց Գերգեմ Պրևազիի հետ` բեմադրելով նրա ժամանակակից պարային չորս ստեղծագործություններ` «Անցում II» (ալբ․՝ Tranzicioni II), «Չեմ լսում կոչնազանգը» (ալբ․՝ S'po dëgjohet gong), «Հակադրություն» (ալբ․՝ Kontrast) և «Պերֆոմանս» (ալբ․՝ Performance): Թատերախումբը նաև աշխատում է Էլթոն Ցեֆայի հետ դասական բալետի բեմադրությունների վրա։ Նրա ղեկավարությամբ թատերախումբը կատարել է հատվածներ «Դոն Կիխոտից», «Ժիզելից», «Կորսարից» և «Կարապի լճից»։ Բուլղարիայի պրիմա-բալերինա Սիլվիա Տոմովայի հետ հաջող համագործակցության պատմությունը սկիզբ է դրել դասական լիարժեք բալետների, այդ թվում՝ Չայկովսկու «Քնած գեղեցկուհու» բեմադրությանը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Conference "Dance as an expression of cultural diversities"
  2. Baleti i Kosovës։ «About»։ Baleti i Kosovës։ Արխիվացված է օրիգինալից 28 հուլիսի 2013-ին։ Վերցված է 3 ապրիլի 2021 
  3. «Kosovo’s Ballet, no institutional ties with Albania’s Ballet»։ www.balkaneu.com (անգլերեն)։ Վերցված է 2021-04-03 
  4. Darby Seyward (2012-07-24)։ «Setting The Stage: The Kosovo National Ballet (PHOTOS)»։ Huffington Post (անգլերեն)։ Վերցված է 2021-04-03 
  5. Teatri Kombëtar։ «Historiku i Baletit»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2015-02-22-ին։ Վերցված է 3 ապրիլի 2021 

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]