Jump to content

Կոսմոպոլիտներ (կենսաբանություն)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Երկտուն եղինջ (Urtica dioica)՝ կոսմոպոլիտ տեսակ

Կոսմոպոլիտներ (հին հունարեն՝ κοσμοπολίτης՝ կոսմոպոլիտ), բույսերի կամ կենդանիների տեսակներ, ցեղեր, ընտանիքներ, երբեմն ավելի խոշոր խմբեր, որոնք տարածված են ամբողջ երկրագնդում։ Իրականում, հավանաբար, գոյություն չունեն բույսերի և կենդանիների խիստ կոսմոպոլիտ տեսակներ։ Կոսմոպոլիտներ են հացազգիների ընտանիքը, ճնճղուկազգիների կարգը։ Կոսմոպոլիտները էնդեմների հակառակն են։

Կոսմոպոլիտ տեսակներ են նաև մարդը, կատուները, Parmelia sulcata քարաքոսը և Mytilus ցեղի փափկամարմինները[1]։ Կոսմոպոլիտիզմը պայմանավորված է շրջակա միջավայրի հանդեպ ունեցած բարձր տոլերանտությամբ[2][3] կամ էվոլյուցիայի տեմպերի համեմատ տեսակի տարածման բարձր արագությամբ[4]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Ian F. Spellerberg & John William David Sawyer, ed. (1999). «Ecological patterns and types of species distribution». An Introduction to Applied Biogeography. Cambridge University Press. էջեր 108–132. ISBN 978-0-521-45712-5.
  2. S. Kustanowich (1963). «Distribution of planktonic foraminifera in surface sediments of the south-west Pacific». New Zealand Journal of Geology and Geophysics. 6 (4): 534–565. doi:10.1080/00288306.1963.10420065.
  3. D. B. Williams (1971). «The distribution of marine dinoflagellates in relation to physical and chemical conditions». In B. M. Funnell & W. R. Riedel (ed.). The Micropalaeontology of Oceans: Proceedings of the Symposium held in Cambridge from 10 to 17 September 1967 under the title 'Micropalaeontology of Marine Bottom Sediments'. Cambridge University Press. էջեր 91–95. ISBN 978-0-521-18748-0.
  4. Judit Padisák (2005). «Phytoplankton». In Patrick E. O'Sullivan & Colin S. Reynolds (ed.). Limnology and Limnetic Ecology. The Lakes Handbook. Vol. 1. Wiley-Blackwell. էջեր 251–308. ISBN 978-0-632-04797-0.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 611