Կոնսուլ

Կոնսուլ (լատին․՝ consul, consulo-խորհրդակցել, քննարկել), Հին Հռոմում հանրապետության շրջանում պատրիկներից ընտրված բարձրագույն կառավարման ավատական պաշտոնյաների տիտղոս։ Եղել է երկու կոնսուլ, որոնց ընտրել են ցենտուրիական կոմիտիաներում մեկ տարով։ Նախապես ընտրվել են միայն պատրիկներից, մ. թ. ա. 367 կամ 366 թվականից՝ նաև պլեբեյներից։ Կոնսուլն օժտված է եղել քաղաքական ու զինվորական բարձրագույն իշխանությամբ, հրավիրել է սենատ, կոմիտիաներ, նշանակել դիկտատոր և այլն։ Արտակարգ պայմաններում սենատը Կոնսուլին օժտել է անսահմանափակ լիազորություններով։

Ֆրանսիայում Նապոլեոն Բոնապարտի հեղաշրջումից (1799 թվական) մինչև նրա կայսր դառնալը Ֆրանսիայում գործադիր իշխանությամբ օժտված երեք անձերից յուրաքանչյուրը ունեցել է այդ տիտղոսը։

Կայսրության ժամանակաշրջանում Կոնսուլը կորցրել է փաստական իշխանությունը, պաշտոնը դարձել է պատվավոր տիտղոս։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 578)։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կոնսուլ» հոդվածին։

Սա Հին Հռոմի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։