Jump to content

Կյոկուտեյ Բակին

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կյոկուտեյ Բակին
ճապ.՝ 曲亭馬琴
Դիմանկար
Ծնվել էհուլիսի 4, 1767(1767-07-04)[1]
ԾննդավայրFukagawa, Tokugawa shogunate
Մահացել էդեկտեմբերի 1, 1848(1848-12-01)[2] (81 տարեկան)
Մահվան վայրYotsuya, Tokugawa shogunate
ԳերեզմանJinkō-ji Temple
ՔաղաքացիությունTokugawa shogunate
Մայրենի լեզուճապոներեն
Ազդվել էSantō Kyōden?
ԵրկերNansō Satomi Hakkenden?, Chinsetsu Yumiharizuki?, Keisei Suikoden? և Kinse-setsu Bishōnen-roku?
Մասնագիտությունվիպասան և բժիշկ-գրող
ԱշխատատուTsutaya Jūzaburō?
ԱնդամությունToen-kai?
 Kyokutei Bakin Վիքիպահեստում

Կյոկուտեյ Բակին (ճապ.՝ 曲亭 馬琴, հուլիսի 4, 1767(1767-07-04)[1], Fukagawa, Tokugawa shogunate - դեկտեմբերի 1, 1848(1848-12-01)[2], Yotsuya, Tokugawa shogunate), Էդոյի ժամանակաշրջանի ճապոնացի գրող[3]։ Գրել է ֆանտաստիկ պատմվածքների և մեծահասկաներ համար վեպեր։ Իրական անունը Տակիզավա Օկիկունի է (ճապ.՝ 滝沢興邦): Ունեցել է բազմաթիվ կեղծանուններ։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կյոկուտեյ Բակինը ծնվել է 1767 թվականի հուլիսի 4-ին Էդոյի Ֆուկագավա թաղամասում, սամուրայների ընտանիքում։ Նրա հայրը՝ Տակիզավա Օկիյոշին, Հատամոտո Մացուդաիրա Նոբունարիի մտերիմն էր, իսկ ավագ եղբայրը՝ Տակիզավա Օկիմունեն, հայկուի հայտնի վարպետ։ 10 տարեկանում Բակինը դարձավ Տակիզավա կլանի ղեկավարը և սկսեց ծառայել Մացուդաիրա կլանին։ Սակայն նա ատում էր իր տիրակալին և 14 տարեկանում լքում է տունը՝ որոշելով իրեն նվիրել գրականությանը։

Բակինը սկսել է ուսումնասիրել հայքու Կոսիգա Գոդզանովի առաջնորդությամբ, իսկ 23 տարեկանում ընդունվել է պալատական բժիշկ Յամամոտո Մունեհիդեի մասնավոր դպրոցը՝ պլանավորելով բժիշկ դառնալ։ Նա նաև մասնակցել է Կամեդա Հոսայի կոնֆուցիականության մասին դասախոսություններին։

1790 թվականին Բակինը գրել է իր առաջին պատմվածքը՝ «Կրկնակի կիոգեն» ( ճապ.՝ 尺用二分狂言), որը հրատարակվել է հաջորդ տարի։ Այդ ժամանակվանից նա աշխատել է մեծահասակների համար պատմվածքների ժանրում մինչև 1797 թվականը։ Այնուամենայնիվ, գրական գործունեությունը բավարար շահութաբեր չի եղել, ուստի Բակինը միաժամանակ սկսել է առևտուրը: 1802 թվականին նա մեկնել է Կիոտո, որտեղ հանդիպել է բազմաթիվ ճապոնացի գրողների: Տեսածի ազդեցությամբ Բակինը ստեղծել է «Լուսնային սառույցի տարօրինակ հեքիաթներ» ֆանտաստիկ պատմվածքը ( ճապ.՝ 月氷奇縁), որը նրան բերել է իր առաջին հաջողությունը։ Արդյունքում նա լրջորեն զբաղվել է իր ստեղծագործությունները գրելով՝ հղկելով իր ոճը։

1808 թվականին Բակինը հրատարակեց «Չորս երկնային թագավորների գրառումները» ( ճապ.՝ 四天王剿盗異録), «Ճանապարհորդություն երեք երկիր մեկ գիշերում» ( ճապ.՝ 三国一夜物語), «Բարիի հավերժական լույսի լեգենդը» (ճապ.՝ 勧善常世物語), «Ձյուն նոտաների պարտեզում» (ճապ.՝ 標注園の雪), «Լեդի Մացուրի Սայոյի միանվագի գրառումները» (ճապ.՝ 松浦佐用姫石魂録), «Սիրահարների Սանկացու և Հանշիչիի երազանքը» ( ճապ.՝ 三七全伝南柯夢), «Ծխոտ լուսնի հազվագյուտ հեքիաթներ» (ճապ.՝ 椿説弓張月): Վերջին երկու պատմվածքները նկարազարդել է հայտնի փորագրիչ Կացուշիկա Հոկուսայը:

1814 թվականին Բակինը սկսել է հրատարակել Ճապոնիայում իր ամենամեծ և ամենահայտնի ստեղծագործությունը՝ «Սատոմիի ութ շների պատմությունը Հարավային Ավայից» պատմական գեղարվեստական վեպը, որի վրա գրողը աշխատեց հաջորդ 28 տարիների ընթացքում: Աշխատանքը մեծ հաջողություն ունեցավ, ինչի շնորհիվ Բակինը սկսեց ավելի հաճախ զբաղվել պատմական հետազոտություններով։ 1839 թվականին Բակինի աչքերը ախտահարվում են և նա սկսում է ավելի քիչ ժամանակ տրամադրել իր ստեղծագործելուն և ավելի շատ` երիտասարդ սկսնակ հեղինակներին օգնելուն:

Կյոկուտեյ Բակինը մահացավ 1848 թվականի դեկտեմբերի 1-ին։ Նա թաղվել է Ջինկո-ջի վանքում, ժամանակակից Տոկիոյի Բունկիո թաղամասում: Բակինի ստեղծագործությունները հայտնի մնացին մինչև 20-րդ դարի սկիզբը և նպաստեցին ժամանակակից ճապոնական գրականության զարգացմանը։

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Рубель В. А. Японська цивілізація: традиційне суспільство і державність. — Київ: «Аквілон-Прес», 1997.

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118801228 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  2. 2,0 2,1 2,2 Encyclopædia Britannica
  3. Zolbrod, Leon (1966). «Yomihon: The Appearance of the Historical Novel in Late Eighteenth Century and Early Nineteenth Century Japan». The Journal of Asian Studies. 25 (3): 485–498. doi:10.2307/2052003. ISSN 0021-9118. JSTOR 2052003. S2CID 162540508.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կյոկուտեյ Բակին» հոդվածին։