Կարպաչ

Բնակավայր
	Զինանշան
Երկիր	Լեհաստան
Մակերես	38 կմ²
ԲԾՄ	480±1 մետր
Բնակչություն	▼4457 մարդ (մարտի 31, 2021)
Ժամային գոտի	UTC+1 և UTC+2
Փոստային ինդեքսներ	58-540–58-550
Պաշտոնական կայք	karpacz.ig.pl
	Կարպաչ Վիքիպահեստում

Կարպաչ (լեհ.՝ Karpacz, գերմ.՝ Krummhübel), առողջարանային քաղաք և լեռնադահուկային մարզումների ու հանգստի հանգրվան Լեհաստանի հարավարևմտյան մասում՝ Ստորին Սիլեզիա վոևոդության Կարկոնոշեի շրջանում (նախկինում կոչվել է Ելենյա Գուռայի շրջան)։ Կարպաչը լեռնային արշավների, դահուկային մարզաձևերի (այդ թվում՝ դահուկային աշտարակացատկի) պարապմունքների ու մրցումների անցկացման, ինչպես նաև զբոսաշրջության կարևոր կենտրոն է Լեհաստանի ու Չեխիայի սահմանի երկայնքով ձգվող Կարկոնոշե լեռներում և ծառայում է որպես Ալպերի համապատասխան կենտրոնների այլընտրանք^[2]։ Գտնվում է ծովի մակերևույթից 480-ից 885 մետր բարձրության վրա։ Նրանից դեպի հարավ՝ դեպի Չեխիայի հետ Լեհաստանի ունեցած սահմանը վեր է խոյանում Սնեժկա (Sněžka-Śnieżka) սարը, որն ունի 1602 մետր բարձրություն։

2019 թվականի հունիսի 30-ի տվյալներով քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 4.593^[3]:

2020 թվականից Կարպաչը հյուրընկալում է ամենամյա միջազգային տնտեսական ֆորումի մասնակիցների։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարպաչի ներկայիս տարածքում ու շրջակայքում առաջին բնակավայրերը, ամենայն հավանականությամբ, հիմնել են կելտական ցեղերի ներկայացուցիչները մեր թվականությունից առաջ 4-ից 3-րդ դարերում^[4]։

Բնակավայրը 1599 թվականին հիշատակվել է պատմական մի փաստաթղթում՝ տարածքում երկաթի ու կապարի արդյունահանման առնչությամբ^[5]^[6]։ Այդ ժամանակաշրջանում և դրանից հետո եղել է ավստրիական Հաբսբուրգներին ենթակա Բոհեմիայի թագավորության կազմում։ 1742 թվականին պրուսացիները տիրել են բնակավայրին, և հաջորդաբար՝ 1871-ից մինչև 1945 թվականը այն գտնվել է Գերմանիայի կազմում, որից հետո Պոտսդամի 1945 թվականի պայմանագրի համաձայն փոխանցվել է Լեհաստանին։ 1895 թվականից, երբ սկիզբ է դրվել նրա երկաթուղային հաղորդակցությանը, Կարպաչի պատմությունը սերտորեն կապվել է մետաղաձուլության (մետալուրգիայի) և զբոսաշրջության զարգացման հետ։