Կարլ Ֆրիդրիխ Նեյման

Կարլ Ֆրիդրիխ Նեյման; գերմ.՝ Karl Friedrich Neumann
Ծնվել է	դեկտեմբերի 28, 1793
Ծննդավայր	Շլյուսելֆելդ, Բամբերգ, Վերին Ֆրանկոնիա, Բավարիա
Մահացել է	մարտի 17, 1870 (76 տարեկան)
Մահվան վայր	Բեռլին, Պրուսիայի թագավորություն
Գերեզման	Հին հարավային գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	Գերմանիա
Մայրենի լեզու	գերմաներեն
Կրթություն	Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան և Հայդելբերգի համալսարան
Մասնագիտություն	լեզվաբան, պատմաբան, թարգմանիչ, համալսարանի դասախոս և գրադարանավար
Աշխատավայր	Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան
Անդամություն	Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա
	Karl Friedrich Neumann Վիքիպահեստում

Կարլ Ֆրիդրիխ Նեյման (գերմ.՝ Karl (auch: Carl) Friedrich Neumann, դեկտեմբերի 28, 1793(1793-12-28), Շլյուսելֆելդ, Բամբերգ, Վերին Ֆրանկոնիա, Բավարիա - մարտի 17, 1870(1870-03-17), Բեռլին, Պրուսիայի թագավորություն), գերմանացի արևելագետ, պատմաբան, մանկավարժ։ Պրուս-գերմանական գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իսահակ Լազարը ծնվել է 1793 թվականի^[1] դեկտեմբերի 28-ին, Շլյուսելֆելդ քաղաքում, հրեա առևտրականի ընտանիքում։ Նախնական կրթությունը ստացել է հրեական դպրոցում, հետո փոխելով անունը՝ Կարլ Ֆրիդրիխ Նեյման, սովորել է Գեյդերբերսկի, Մյունխենի և Գետտինհենսկի համալսարաններում^[2]։

1829 թվականին Նեյմանը Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամ էր։

Վենետիկի Մխիթարյան միաբանությունում սովորել է հայերեն, իսկ Լոնդոնում՝ չինարեն և չին գրականություն։ 1830 թվականին այցելել է Չինաաստան, այնեղից բերել մեծ քանակությամբ գրականություն։ նա դարձավ բերված գրականության պահապանը և Մյունխենի համալսարանի չինարեն լեզվի պրոֆեսորը^[2]։

Նեյմանը մեծ գործունեություն է ծավալել 1847-1848 թվականներին տեղի ունեցած հեղափոխությանը, եղել է բավարիական ժամանակավոր կառավարության անդամ, սակայն 1852 թվականին իր քաղաքական հայացքների պատճառով հեռացվել է իր պաշտոնից^[2]։

1853 թվականին Կարլ Նեյմանը բնակություն է հաստատել Բեռլինում, որտեղ և ապրել է մինչև իր մահը։ Մահացել է 1870 թվականի մարտի 17-ին^[3] և թաղված է Մյունխենում գտնվող հարավային հին գերեզմանատանը^[2]։

Նեյմանն իրենից հետո թողել է մեծ հայ և չինական գրականություն^[2]։ Ռուսերեն լեզվով (դեռրս իր կենդանության օրոք) թարգմանվել է իր «Ամերիկյան նահանգների պատմությունը» գիրքը (հատոր առաջին, Սանկտ-Պետերբուրգ, 1864 թվական)^[4]։

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նեյմանի աշխատանքները

«Versuch einer Geschichte der armenischen Litteratur» (Լայպցիգ, 1836 թվական),
«Geschichte des englisch-chinesischen Kriegs» (Լայպցիգ, 1846-1855 թվականներ),
«Die Völker des südlichen Russland» (Լայպցիգ, 1846-1855 թվականներ),
«Geschichte des englischen Reichs in Asien» (Լայպցիգ, 1857 թվական),
«Ostasiatische Geschichte 1840—60» (Լայպցիգ, 1861 թվական),
«Geschichte der Vereinigten Staaten von Amerika» (1863—1866 թվականներ)^[5]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Neumann, Karl Friedrich // Encyclopædia Britannica (անգլ.).
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 «Нейман, Карл Фридрих»։ Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հրեական հանրագիտարան: In 86 Volumes (82 Volumes and 4 Additional Volumes)։ St. Petersburg։ 1890–1907
↑ Neumann, Friedrich // Allgemeine Deutsche Biographie (գերմ.).
↑ «Нейман, Карл Фридрих»։ Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ)։ Սանկտ Պետերբուրգ։ 1890–1907
↑ Полный еречень трудов Неймана см. в журнале «Royal Asiatic Socieiy» (Лейпциг, 1871).

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Neumann, Friedrich // Allgemeine Deutsche Biographie (գերմ.).
Jewish Encyclopedia, IX, 237.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Neumann, Karl Friedrich // Encyclopædia Britannica (անգլ.).

[1] Neumann, Karl Friedrich // Encyclopædia Britannica (անգլ.).

[Викитека_ЕЭБЕ-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 «Нейман, Карл Фридрих»։ Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հրեական հանրագիտարան: In 86 Volumes (82 Volumes and 4 Additional Volumes)։ St. Petersburg։ 1890–1907

[3] Neumann, Friedrich // Allgemeine Deutsche Biographie (գերմ.).

[Викитека_ЭСБЕ-4] «Нейман, Карл Фридрих»։ Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ)։ Սանկտ Պետերբուրգ։ 1890–1907

[5] Полный еречень трудов Неймана см. в журнале «Royal Asiatic Socieiy» (Лейпциг, 1871).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]