Կարլ Ավգուստ Զենֆ
Կարլ Ավգուստ Զենֆ գերմ.՝ Karl August Senff | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մարտի 12, 1770[1][2] |
| Ծննդավայր | Կրայպաու, Լոյնա, Գերմանիա[1] |
| Վախճանվել է | հունվարի 14, 1838[1] (67 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Տարտու, Լիֆլանդիայի նահանգ, Ռուսական կայսրություն |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն |
| Կրթություն | Լայպցիգի գեղարվեստի ակադեմիա Դրեզդենի գեղարվեստի ակադեմիա |
| Մասնագիտություն | նկարիչ, համալսարանի դասախոս և փորագրիչ |
| Ժանր | դիմապատկեր |
| Թեմաներ | Կերպարվեստ[3], դիմանկար[3], բնանկար[3], դիմապատկեր[3], գծանկար[3], գրքային գրաֆիկա[3] և փորագրություն[3] |
| Հայր | Karl Friedrich Senff? |
| Զավակներ | Carl Eduard Senff? և Carl Julius Senff? |
ստորագրություն | |
 Karl August Senff Վիքիպահեստում | |
Կարլ Ավգուստ Զենֆ (գերմ.՝ Karl August Senff, 24 մարտի, 1770, Կրայպաու - 14 հունվարի, 1838, Դորպատ), նկարիչ, գծանկարիչ և փորագրիչ։ Դորպատի համալսարանի գեղանկարչության պրոֆեսոր[4]։ Եղել է էստոնացի բազմաթիվ հայտնի նկարիչների ուսուցիչը։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կարլ Ավգուստ Զենֆը ծնվել է 1770 թվականի մարտի 24-ին գերմանական Մերզեբուրգ քաղաքից ոչ հեռու գտնվող Կրայպաու գյուղում, բողոքական աստվածաբան Կարլ Ֆրիդրիխ Զենֆի ընտանիքում (1739-1814)։ Նախապես Կարլ Ավգուստ Զենֆը ծրագրել էր սովորել բժշկություն[5], սակայն ընդունվել է Լայպցիգի գեղարվեստի ակադեմիա, որտեղ 1788 թվականից մինչև 1793 թվականը նկարչություն է սովորել Ադամ Ֆրիդրիխ Էզերի մոտ։ 1795 թվականին մեկնել է Դրեզդեն, որտեղ սովորել է Գեղարվեստի ակադեմիայի պրոֆեսոր Քրիստիան Լեբերեխտ Ֆոգելի մոտ։ Մինչև 1802 թվականը Կարլ Ավգուստ Զենֆը մասնավոր դասեր է առել և եղել է ազատ նկարիչ։
1803 թվականին Կարլ Ավգուստ Զենֆն իր աներորդու՝ աստղագիտության պրոֆեսոր Վիկտոր Կնորեի[4] երաշխավորությամբ հրավիրվում է Դորպատ (Տարտու)՝ նկարչություն ու պղնձի վրա փորագրություն դասավանդելու նորաբաց համալսարանում[6]։ 1818 թվականին Կարլ Ավգուստ Զենֆն ստանում է Դորպատի համալսարանի արտահաստիքային պրոֆեսորի կոչում՝ չնայած այն բանին, որ ռուսական մյուս համալսարաններում գեղանկարչության ամբիոն չկար։ Համալսարանում Կարլ Ավգուստ Զենֆը բացել է հատուկ սենյակ, որտեղ պահվել է «գծագրության դպրոցի հավաքածուն»[4]։
Կարլ Ավգուստ Զենֆը մահացել է 1838 թվականի հունվարի 14-ին Դորպատում։
Նկարիչ Ադոլֆ Զենֆը եղել է Կարլ Ավգուստ Զենֆի եղբայրը։
Արվեստ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կարլ Ավգուստ Զենֆը ստեղծագործել է հիմնականում փորագրության, գունամատիտներով գեղանկարչության ու գծանկարչության բնագավառում։ Կլասիցիզմի ներկայացուցիչ է։ Որպես փորագրանկարիչ՝ Կարլ Ավգուստ Զենֆն առավել հայտնի է Վիտգեյնշտեյնի ու ֆելդմարշալ Բարկլայ դե Տոլիի դիմանկարներով։ Կարլ Ավգուստ Զենֆի փորագրանկարները մեծ մասամբ Մերձբալթիկայի հայտնի անձանց դիմանկարներ են[4]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
- ↑ Kuznetsov S. Senff, Karl [Carl August] // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2018. — ISBN 978-1-884446-05-4 — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T077576
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Зенфф, Карл-Август // Русский биографический словарь : в 25 томах. - СПб.-М., 1896-1918.
- ↑ Karl August Senff.
- ↑ Sirje Helme, Jaak Kangilaski: Lühike Eesti kunsti ajalugu.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Биографический словарь профессоров Юрьевского университета, т. I, стр. 461—468.
- «Рус. Старина», т. XXXVII, стр. 192.
- Ровинский, «Словарь граверов», стр. 349.
- Петухов, «Имп. Юрьевский университет за 100 лет его существования (1802—1902)», стр. 161, 233, 304.
- Inge Kukk: Die Anfangsjahre der Zeichenschule der Universität Dorpat unter der Leitung von Karl August Senff. In: 13. und 14. Homburger Gespräche (1992/1993). Heft 14, S. 279—288. (= Veröffentlichungen der M.C.A. Böckler-Mare Balticum-Stiftung)
- Wilhelm Neumann: Karl August Senff : ein baltischer Kupferstecher. Reval : Franz Kluge, 1895. E-Text
- Thieme-Becker: Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler, Band 30, Leipzig 1936, S. 497.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կարլ Ավգուստ Զենֆ» հոդվածին։ |
| ||||||||||||
