Կարբիի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Արագածոտնի մարզ)
Այս հոդվածը ներկայացնում է Արագածոտնի մարզի Կարբի գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թվականին հաստատվել է ՀՀ կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 92 հուշարձան (21 միավոր)։
հուշարձան | կառուցված | վայր, հասցե | կոորդ | համարանիշ | նշան. | հավելյալ նշումներ | պատկեր
|
---|---|---|---|---|---|---|---|
Ամրոց Արենի | 10-18 դդ. | 3 կմ հվ-աե | — | Տ | բեռնել պատկեր
| ||
Գյուղատեղի Արենի | 10-18 դդ. | — | Տ | բեռնել պատկեր
| |||
Գերեզմանոց | 10-13 դդ. | — | Տ | գյուղատեղիի կնտ.-ական մասում | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1235 թ. | — | Հ | պատվիրատու՝ Քուրդ իշխան Վաչուտյան | բեռնել պատկեր
| ||
Գյուղատեղի «Կալեր» | 16-18 դդ. | 0, 2 կմ հվ-աե | — | Տ | Կարբի-Արայի դաշտ տանող ճանապարհի ձախ կողմում | բեռնել պատկեր
| |
Գյուղատեղի «Հին Կարբի» | 4-5 դդ. | 2, 5 կմ հս-ամ | — | Տ | Ուշիի Սբ. Սարգիս վանքից 1 կմ հվ-ամ | բեռնել պատկեր
| |
Եկեղեցի | 4-5 դդ. | — | Հ | ավերակ մեծ եկեղեցուց 15 մ հվ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 17 դ. | — | Հ | հենած եկեղեցու ավերակներին, ստորին մասը չի պահպանվել | բեռնել պատկեր
| ||
Եկեղեցի | 7-13 դդ. | — | Հ | ավերակ, գյուղատեղիի աե եզրին | բեռնել պատկեր
| ||
Գերեզմանոց | 7-17 դդ. | — | Տ | գյուղատեղիի հվ-ամ մասում | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 9 դ. | — | Հ | եկեղեցուց 10 մ հվ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 9 դ. | — | Հ | եկեղեցուց 70 մ հվ-ամ, տեղահանված, ստորին հատվածը` կոտրված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 9 դ. | — | Հ | եկեղեցուց 80 մ հվ-աե, ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 9 դ. | — | Հ | եկեղեցուց 70 մ հվ-աե, ընկած գետնին, վերին ձախ անկյունը` կոտրված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Աստվածատուրի | 13 դ. | — | Հ | պահպանվել է միայն արձանագիր պատվանդանը | բեռնել պատկեր
| ||
Կոթող | 7 դ. | — | Հ | ավերակ եկեղեցու մոտ, ընկած գետնին, երկատված | բեռնել պատկեր
| ||
Կոթող «Ցից քար» | 7 դ. | — | Հ | գյուղատեղիի կնտ.-ում, վերնամասը` կոտրված | բեռնել պատկեր
| ||
Գերեզմանոց | 11-15 դդ. | — | Տ | գյուղատեղիի հս-աե եզրին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Սարգսի | 13 դ. | — | Հ | հիմնախաչը կենտրոնից հորիզոնական կոտրված, քիվը` վնասված | բեռնել պատկեր
| ||
Գյուղատեղի | 13-19 դդ. | 0, 8 կմ հվ-ամ | — | Տ | տեղացիներն անվանում են «Փուշքենդ» | բեռնել պատկեր
| |
Եկեղեցի | 13 դ. | — | Տ | ավերված | բեռնել պատկեր
| ||
Մատուռ | 13 դ. | — | Տ | կից է եկեղեցուն հվ-ից, ավերակ | բեռնել պատկեր
| ||
Գերեզմանոց | 7-13 դդ. | — | Տ | ավերակ եկեղեցու շուրջը | բեռնել պատկեր
| ||
Գյուղատեղի | 11-19 դդ. | ամ մասում | — | Տ | գյուղի եզրին, տեղացիներն անվանում են «Քոշկ» | բեռնել պատկեր
| |
Գերեզմանոց | 11-20 դդ. | — | Տ | պահպանվել է 2 կղզյակով | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 16-17 դդ. | — | Հ | եղծված արձանագրությամբ, վերնամասը չի պահպանվել, ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Դամբարանադաշտ | մ.թ.ա. 2 հզ | 3-5 կմ հս-ամ | — | Հ | տարածվում է «Հին Կարբի» գյուղատեղիից մինչև Ղազարավան գյուղը | բեռնել պատկեր
| |
Դամբարանադաշտ | մ.թ.ա. 2-1 հզ | 2 կմ աե | — | Հ | Արայի դաշտում | բեռնել պատկեր
| |
Դամբարանադաշտ | մ.թ.ա. 2-1 հզ | 1 կմ աե | — | Հ | «Նոխուտ» բլրի աե լանջին, Արայի դաշտի կնտ. մասում | բեռնել պատկեր
| |
Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 1691-1693 թթ. | գ. մ. | — | Տ | պատվիրատու՝ վաճառական պարոն Այվազ Կարբեցի |
| |
Խաչքար | 10-11 դդ. | — | Հ | ագուցված աե ճակատին, արտաքուստ, ստորին աջ անկյունը` կոտրված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 13 դ. | — | Հ | հենած եկեղեցու պատին, վերին ձախ անկյունը չի պահպանվել | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 13-14 դդ. | — | Հ | ագուցված հվ ճակատին, արտաքուստ |
| ||
Խաչքար | 16 դ. | — | Հ | ագուցված աե ճակատին, արտաքուստ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1533 թ. | — | Հ | ագուցված ամ ճակատին, արտաքուստ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1541 թ. | — | Հ | ագուցված հվ ճակատին, արտաքուստ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 16-17 դդ. | — | Հ | ագուցված ամ ճակատին, արտաքուստ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 17 դ. | — | Հ | ագուցված ամ ճակատին, մուտքից վեր, արտաքուստ | բեռնել պատկեր
| ||
Զանգակատուն | 13-14 դդ. | — | Տ | կից է եկեղեցու աե-ից, եռահարկ |
| ||
Խաչքար | 10 դ. | — | Հ | զանգակատան հվ պատին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 16 դ. | — | Հ | զանգակատան հվ պատին, վերնամասը և ստորին աջ անկյունը` կոտրված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Խաթունի | 16 դ. | — | Հ | զանգակատան հվ պատին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1621 թ. | — | Հ | զանգակատան ներսում, ստորին մասը` կոտրված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1458 թ. | գյուղամիջյան Սբ Աստվածածին եկեղեցում | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Եկեղեցի Սբ. Գևորգ (Սբ. Կիրակի) | 10-13 դդ. | գ. մ. | — | Տ | կիսավեր, տեղացիներն անվանում են «Հոնոյենց ժամ» |
| |
Խաչքար | 11 դ. | — | Հ | եկեղեցուց 8 մ հվ, հիմնախաչի աջ թևը` կոտրված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 13 դ. | — | Հ | եկեղեցու մուտքի մոտ, արձանագիր | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 13 դ. | — | Հ | եկեղեցուց 4 մ հս-ամ, տեղադրված պարսպի վրա | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 13 դ. | — | Հ | եկեղեցուց 3 մ հվ, պարսպի շարվածքում, արձանագիր, արձանագրված մասը՝ կոտրված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 13 դ. | — | Հ | խորանում, կոտրտված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Անթառամի և Յոհաննեսի | 1431 թ. | — | Հ | 10 մ ամ, պարսպի շարվածքում, կանգնեցված պատվանդանին | ![]()
| ||
Խաչքար | 15 դ. | — | Հ | եկեղեցուց 10 մ հվ, եռատված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 16-17 դդ. | — | Հ | եկեղեցու ամ պատի շարվածքում | բեռնել պատկեր
| ||
Եկեղեցի | 18 դ. | — | Տ | կից է Սբ. Գևորգ եկեղեցուն ամ-ից, ավերված |
| ||
Գերեզմանոց | 13-20 դդ. | — | Տ | եկեղեցու հվ-աե կողմում | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար խոճա Հակոբջանի կնոջ | 1651 թ. | — | Տ | գերեզմանոցի հս-աե եզրին | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար Դովլաթ բեկի | 1680 թ. | — | Տ | գերեզմանոցի հս-աե եզրին | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար | 1689 թ. | — | Տ | գերեզմանոցի կնտ.-ում | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար Դավթի | 1691 թ. | — | Տ | գերեզմանոցի աե եզրին | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար Ազարի | 1693 թ. | — | Տ | գերեզմանոցի հս մասում | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար Դանիելի | 1694 թ. | — | Տ | գերեզմանոցի հս մասում | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար Սարգսի | 1699 թ. | — | Տ | բեռնել պատկեր
| |||
Տապանաքար Մարգարի | 1699 թ. | — | Տ | գերեզմանոցի կնտ.-ում | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար խոճա Թամրազի | 17 դ. | — | Տ | Գերեզմանոցի ամ եզրին | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար Յոհաննես քահանայի | 1702 թ. | — | Տ | գերեզմանոցի հս մասում | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար Ոսկանի | 1703 թ. | — | Տ | գերեզմանոցի հս-աե եզրին | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար Միրզայի | 1711 թ. | — | Տ | գերեզմանոցի կնտ.-ում | բեռնել պատկեր
| ||
տապանաքար Մելիքսեթի | 1712 թ. | — | Տ | գերեզմանոցի հս-աե եզրին | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար Մալխասի | 1720 թ. | — | Տ | գերեզմանոցի հս-աե եզրին | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար | 1723 թ. | — | Տ | գերեզմանոցի կնտ.-ում | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար Պետրոսի | 1737 թ. | — | Տ | գերեզմանոցի հս-աե եզրին | բեռնել պատկեր
| ||
Կոթող | 7 դ. | գյուղի Սբ Գևորգ («Հոնոյենց ժամ») եկեղեցու մոտ | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Եկեղեցի Սբ. Գրիգոր | 17-19 դդ. | գ. մ. | — | Տ | ավերված | բեռնել պատկեր
| |
Եկեղեցի Թուխ Մանուկ | 13-14 դդ. | գ. մ. | — | Տ | տեղացիներն անվանում են «Զարգարենց ժամ» |
| |
Խաչքար | 16 դ. | — | Հ | երկատված, եկեղեցու մեջ, ընկած գետնին |
| ||
Խաչքար | 16 դ. | — | Հ | եկեղեցու ամ պատի շարվածքում, ներքուստ` վերնամասը կոտրված | բեռնել պատկեր
| ||
Եկեղեցի Ծիրանավոր | 13-14 դդ. | գ. մ. | — | Հ | Ղազանչյանների հողամասում, ավերված |
| |
Խաչքար | 9-10 դդ. | — | Հ | դրված եկեղեցու հս պատին, եզրերը` կոտրված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 10 դ. | — | Հ | հենած եկեղեցու հս պատին, կոտրված |
| ||
Խաչքար | 17 դ. | — | Հ | հենած եկեղեցու աե պատին |
| ||
Խաչքար | 17 դ. | — | Հ | հենած խորանի հվ պատին | բեռնել պատկեր
| ||
Կոթող | 7 դ. | — | Հ | եկեղեցու ներսում | բեռնել պատկեր
| ||
Կոթող | 7 դ. | — | Հ | եկեղեցու ներսում | բեռնել պատկեր
| ||
Եկեղեցի | 16-17 դդ. | գ. մ. | — | Տ | գյուղի մեծ գերեզմանոցի մոտ, տեղացիներն անվանում են «Հարոյենց ժամ» | բեռնել պատկեր
| |
Գերեզմանոց | 13-17 դդ. | — | Տ | բեռնել պատկեր
| |||
Եկեղեցի | 11-13 դդ. | գ. մ. | — | Տ | ավերված, տեղացիներն անվանում են «Սողոյենց ժամ» | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 16 դ. | գ. մ. | — | Հ | Երկրորդ աշխարհամարտում զոհված համագյուղացիների հուշարձանից 60 մ հվ-ամ, տնամերձ հողամասերի մեջ | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար «Հազախաչ» | 1375 թ. | գ. մ. | — | Հ | Լենդրոշ Մայիլյանի տնամերձ հողամասում, տեղափոխված «Փուշքենդ» գյուղատեղիից, ստորին մասը չի պահպանվել | բեռնել պատկեր
| |
Հուշաղբյուր | 1947 թ. | գ. մ. | — | Տ | ճարտ.՝ Ռ. Իսրայելյան | բեռնել պատկեր
| |
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին | 1986 թ. | գ. մ. | — | Տ | ճարտ.՝ Ա. Իսրայելյան |
| |
Հուշարձան Վահան Թեքեյանի | 1991 թ. | գ. մ. | — | Տ | գյուղի դպրոցի առջև, քանդ.՝ Լ. Թոքմաջյան |
| |
Ջրաղացների համալիր | 18-19 դդ. | 0, 5 կմ հվ-աե | — | Տ | Քասախի աջ ափին, հայտնի է Ասկոյի և Ավագենց ջրաղացներ անունով | բեռնել պատկեր
|
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]