Կատերինա Անդրեևա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կատերինա Անդրեևա
Դիմանկար
Ծնվել էնոյեմբերի 2, 1993(1993-11-02) (30 տարեկան)
ԾննդավայրՄինսկ, Բելառուս
Քաղաքացիություն Բելառուս
Մայրենի լեզուռուսերեն
Մասնագիտությունլրագրող, լրագրող և Քաղաքական բանտարկյալ
ԱշխատավայրBelsat TV?
ԱմուսինIhar Iliyash?[1]
Պարգևներ և
մրցանակներ
 Kaciaryna Andrejeva Վիքիպահեստում

Կատերինա Անդրեևա (իսկական անունը՝ Եկատերինա Անդրեևնա Բախվալովա, բելառուս․՝ Кацярына Андрэеўна Бахвалава, բելառուս․՝ Кацярына Андрэева, նոյեմբերի 2, 1993(1993-11-02), Մինսկ, Բելառուս), բելառուս լրագրող, քաղբանտարկյալ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եկատերինայի նախապապը՝ Դավիթ Պինխասիկը (1914-1996) հայտնի լրագրող է եղել, նախատատը՝ Մարիա Վահանովան (1908-?) ստեղծել և եղել է «Պոլեսսկայա պրավդա»-ի առաջին գլխավոր խմբագիրը, իսկ ավելի ուշ աշխատել է Սովետսկայա Բելոռուսիա» թերթում։ Եկատերինայի պապը՝ բելառուս լրագրող Սերգեյ Վահանովը, եղել է Բելառուսի «Տրուդ» թերթի գլխավոր խմբագիրը։ Ծնողները բանասերներ են եղել[4]։

Կրթությունը և մասնագիտական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նախնական կրթությունը ստացել է Մինսկի № 19 դպրոցում, այնուհետև սովորել է № 23 գիմնազիայում։ Դպրոցից հետո ընդունվել է Մինսկի պետական լեզվաբանական համալսարան, բայց երրորդ կուրսից կամավոր մեկնել է Իսպանիա, որտեղ անցկացրել է երկու տարի[4]։ Հայրենիք վերադառնալուց հետո որոշել է շարունակել ընտանեկան դինաստիայի մասնագիտությունը և զբաղվել է լրագրությամբ։ Կարիերան սկսել է «Ժողովրդական լրագրող» մրցույթում մրցանակ շահելով։ Հրապարակախոսական հոդվածներ սկսել է գրել «Нашей Ніве»-ում։

Ժամանակի ընթացքում տեղափոխվել է հեռուստատեսություն, 2017 թվականից Եկատերինան համագործակցում է «БелСат» հեռուստաալիքի հետ, հեռարձակում է ուղիղ եթերներ և զբաղվում փողոցային լրագրությամբ։ Իր մասնագիտական պարտականությունների կատարման ընթացքում ցուցաբերած ակտիվ մասնագիտական գործունեության համար նա բազմիցս արժանացել է իշխանությունների բացասական արձագանքին[4]։ Ամուսնու՝ Իգոր Իլյաշի հետ միասին լրագրողական հետաքննություններ է իրականացրել բարձրաստիճան պաշտոնյաների և գործարարների շրջանում կոռուպցիոն գործարքների վերաբերյալ և լուսաբանել է Դոնբասում ռազմական հակամարտության թեման։ 2020 թվականին լույս է տեսել նրանց համատեղ «Բելառուսական Դոնբաս» գիրքը, սակայն արդեն 2021 թվականին այն Բելառուսում ճանաչվել է ծայրահեղական։ Գրքում արտացոլված են երկարաժամկետ լրագրողական հետաքննության արդյունքները, որոնք, ի թիվս այլ բաների, պարզել են, թե ինչպես են բելառուսական ծառայություններն ու պետական ձեռնարկությունները մասնակցում պատերազմին անջատողականների կողմից[5]։ Եկատերինան առաջին անգամ ձերբակալվել է 2017 թվականին Օրշայում[6]։ 2020 թվականի սեպտեմբերի 12-ին նա ձերբակալվել է հատուկ ջոկատայինների կողմից 3 օրով, Մինսկում կանանց երթն ուղիղ եթերում հեռարձակելու համար[6]։

Քրեական հետապնդում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լրագրող Դարիա Չուլցովայի հետ Անդրեևան դարձել է քրեական գործով մեղադրյալ՝ հասարակական կարգը կոպտորեն խախտող գործողություններ կազմակերպելու համար, նրանք մասնակցել են սպանված Ռոման Բոնդարենկոյի հիշատակը հարգելու համար 2020 թվականի նոյեմբերի 15-ին Մինսկի «Փոփոխությունների հրապարակ»-ում[4] կազմակերպված հանրահավաքին, նկարահանել և ուղիղ եթեր են հեռարձակել հավաքված մարդկանց անվտանգության ուժերի կողմից դաժանորեն ցրելու տեսարանները։ Յոթ օրյա վարչական կալանքից հետո նրան ազատ չեն չարձակել, այլ տեղափոխել են Ժոդինոյի կալանավայր, որտեղ մնացել է մինչև դատավարությունը։ 2020 թվականի նոյեմբերի 24-ին տասը կազմակերպությունների համատեղ հայտարարությամբ, այդ թվում՝ Մարդու իրավունքների պաշտպանության «Վեսնա» կենտրոնը, Բելառուսի լրագրողների ասոցիացիան, Բելառուսի Հելսինկյան կոմիտեն, Բելառուսի ՊԵՆ կենտրոնը, նրան ճանաչել են քաղբանտարկյալ[7]։ 2021 թվականի փետրվարի 18-ին Ռուսաստանի Մինսկի Ֆրունզենսկի շրջանի դատարանը (դատավոր՝ Նատալյա Բուգուկ, դատախազ՝ Ալինա Կասյանչիկ, քննիչ՝ Իգոր Կուրիլովիչ[8]) ներկայացրել է դատավճիռ, համաձայն որի Եկատերինա Անդրեևան դատապարտվել է 2 տարվա ազատազրկման ընդհանուր ռեժիմի գաղութում[9][10]։

2021 թվականի մարտի 27-ին հայտնի է դարձել, որ Ժոդինայի № 8 բանտում Անդրեևան ստացել է ծայրահեղականությանը հակված կարգավիճակ՝ բանտային հանձնաժողովի առջև իր մեղքն ընդունելուց հրաժարվելու պատճառով և վերցվել է հատուկ հսկողության տակ[11]։

Դատավճռի դեմ վերաքննիչ բողոքը, որը քննվել է Մինսկի քաղաքային դատարանի կողմից 2021 թվականի ապրիլի 23-ին չի բավարարվել[12]։

Հալածանքների արձագանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2021 թվականի փետրվարի 4-ին Եվրախորհրդարանի պատգամավոր Դելարա Բուրհարդը ստանձնել է քաղբանտարկյալների հովանավորությունը[13]։ 2021 թվականի փետրվարի 8-ին Բելառուսում ԱՄՆ դեսպանատունը հայտարարություն է տարածել՝ կոչ անելով ազատ արձակել Չուլցովային և Անդրեևային[14]։ Դատավճռի կայացումից հետո՝ 2021 թվականի փետրվարի 18-ին, Լեհաստանի նախագահ Անջեյ Դուդան կոչ է արել Չուլցովայի և Անդրեևայի նկատմամբ համաներում կիրառել[15]։

Եվրոպական միության խորհրդի 2021 թվականի հունիսի 21-ի որոշման համաձայն դատավոր Նատալյա Բուգուկն ընդգրկվել է «ԵՄ սև ցուցակում», «լրագրողների և ցուցարարների դեմ բազմաթիվ քաղաքական դրդապատճառներով որոշումներ կայացնելու, մասնավորապես Եկատերինա Բախվալովայի (Անդրեևա) և Դարիա Չուլցովայի դատավճիռը» և պաշտպանության և արդար դատավարության իրավունքների խախտումների համար[8]։ Նույն որոշմամբ պատժամիջոցների ցուցակում ընդգրկվել է նաև Մինսկի Ֆրունզենսկի շրջանային դատարանի դատախազի օգնական Ալինա Կասյանչիկը, ի թիվս այլ բաների, լրագրողներին պատասխանատվության ենթարկելու համար «խաղաղ ցույցերի տեսագրման համար՝ «դավադրության» և «հասարակական կարգի խախտման» անհիմն մեղադրանքներով», Մինսկի Ֆրունզենսկի շրջանային դատարանի ավագ քննիչ Իգոր Կուրիլովիչը, խաղաղ բողոքի ցույցերն արձանագրած լրագրողների դեմ քաղաքական դրդապատճառներով քրեական գործ նախապատրաստելու համար[8]։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 2020 թվականի դեկտեմբերի 10-ին բելառուս իրավապաշտպանները նրան ճանաչել էին «Տարվա լրագրող»[16][17][18],
  • 2021 թվականի մարտի 10-ին դարձել է Դարիուշ Ֆիկուսի անվան մրցանակի դափնեկիր[19],
  • 2021 թվականի ապրիլի 9-ին նա դարձել էր Ալես Լիպայի անվան «Гонар журналістыкі» («Լրագրության պատիվ») մրցանակի դափնեկիր[20],
  • 2021 թվականի հունիսի 7-ին դարձել է Axel-Springer-Preis մրցանակի դափնեկիր[21],
  • 2021 թվականի հունիսի 10-ին դարձել է «Խիզախություն լրագրության մեջ» մրցանակի դափնեկիր[22],
  • 2021 թվականի հուլիսի 29-ին նա դարձել է «ԶԼՄ-ների ազատության և ապագայի համար» մրցանակի դափնեկիր[23][24],
  • 2021 թվականի օգոստոսի 12-ին նրան շնորհվել է Գերդ Բուցերիուսի անվան « Արևելյան Եվրոպայի ազատ մամուլ» մրցանակ[25],
  • 2021 թվականի հոկտեմբերի 15-ին դարձել է «PrixEuropa» մրցանակի դափնեկիր «Եվրոպայի 2021 թվականի տարվա լրագրող» անվանակարգում[26][27]։

Գնահատականներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Ուժեղ ոգով, վստահ իրենց արդարության մեջ, ընկերներին, գործընկերներին և բոլորովին անծանոթներին աջակցող, այդպիսին կընդգրկվեն Կատյան և Դաշան դասագրքերում», - գրել է «Նոր ժամի »-ի գլխավոր խմբագիր Օկսանա Կոլբը, Եկատերինա Անդրեևայի և Դարիա Չուլցովայի դատավճիռի արձակման նախօրեին[28]։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նա իր ապագա ամուսնու՝ լրագրող Իգոր Իլյաշի հետ ծանոթացել էր 2015 թվականին, իսկ մեկ տարի անց նրանք ամուսնացել են[4]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. https://prisoners.spring96.org/be/person/ihar-iljasz
  2. https://www.iwmf.org/awards/courage-in-journalism-awards/
  3. https://www.radabnr.org/medal-03-2023/
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Панкавец, Зміцер (2020 թ․ նոյեմբերի 21). «Хто такая журналістка Кацярына Андрэева? Расказваюць яе муж і дзядуля» (բելառուսերեն). Наша Ніва. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 25-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 25-ին.
  5. «В Минске судили книгу «Белорусский Донбасс». Признали экстремистской» (ռուսերեն). Белсат. 2021 թ․ մարտի 26. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 27-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 27-ին.
  6. 6,0 6,1 Styrczula, Antoni (2021 թ․ փետրվարի 5). «Mąż aresztowanej reporterki Biełsatu: „To tak bolesne nie móc przytulić ukochanej osoby"» (լեհերեն). БелСат. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 5-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 27-ին.
  7. «Правозащитники признали политзаключенными журналисток Борисевич, Андрееву и Чульцову» (ռուսերեն). Naviny.by. 2020 թ․ նոյեմբերի 24. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  8. 8,0 8,1 8,2 COUNCIL IMPLEMENTING REGULATION (EU) 2021/997 - EUR-Lex, 21.06.2021
  9. Спевак, Дарья (2021 թ․ փետրվարի 18). «Журналисток «Белсата» приговорили к 2 годам лишения свободы». Onliner.by (ռուսերեն). ex-press.by. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 22-ին. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 27-ին.
  10. «Журналістак «Белсату» Андрэеву і Чульцову пакаралі 2 гадамі турмы за стрым з «плошчы Перамен». ФОТА і ВІДЭА» (բելառուսերեն). Радио «Свобода». 2021 թ․ փետրվարի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 16-ին.
  11. «"Tabliczka z napisem bojowniczka". Dziennikarka Biełsatu uznana w więzieniu za ekstremistkę» (լեհերեն). БелСат. 2021 թ․ մարտի 27. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 28-ին.
  12. «Суд пакінуў без зменаў вырак Кацярыне Андрэевай і Дар'і Чульцовай. Каці і Дашы ў зале не было» (բելառուսերեն). БелСат. 2021 թ․ ապրիլի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 23-ին. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 23-ին.
  13. «Members of Parliament from Switzerland, Germany and Ireland take over godparenthood for Yuliya Slutskaya, Katsiaryna Andreyeva and Vitold Ashurak» (անգլերեն). Libereco. 2021 թ․ փետրվարի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 4-ին. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 24-ին.
  14. «ЗША заклікалі вызваліць журналістак Кацярыну Андрэеву і Дар'ю Чульцову перад судом» (բելառուսերեն). Радио «Свобода». 2021 թ․ փետրվարի 8. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 16-ին.
  15. «Польскі прэзыдэнт заклікаў улады Беларусі амніставаць асуджаных журналістак «Белсату»» (բելառուսերեն). Радио «Свобода». 2021 թ․ փետրվարի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 16-ին.
  16. «Названы лауреаты Национальной правозащитной премии» (ռուսերեն). Правозащитный центр «Весна». 2020 թ․ դեկտեմբերի 10. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  17. «Есть такая профессия! "Журналистами года" правозащитники пр» (ռուսերեն). Белорусский партизан. 2020 թ․ դեկտեմբերի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  18. ««Журналистами года» правозащитники назвали трех арестованных по уголовным делам журналисток, в том числе и Катерину Борисевич» (ռուսերեն). TUT.BY. 2020 թ․ դեկտեմբերի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  19. «Кацярына Андрэева і Дар'я Чульцова сталі лаўрэаткамі прэміі імя Дар'юша Фікуса» (բելառուսերեն). Будзьма беларусамі!. 2021 թ․ մարտի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 10-ին.
  20. «Катерина Борисевич, Катерина Андреева и Дарья Чульцова удостоены премии «Гонар журналістыкі»» (ռուսերեն). Брестская газета. 2021 թ․ ապրիլի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 9-ին. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 10-ին.
  21. «Axel-Springer-Preis an Nachwuchsjournalisten verliehen» (գերմաներեն). Die Welt. 2021 թ․ հունիսի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 8-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 8-ին.
  22. «Журналистки Андреева и Чульцова стали лауреатами журналистской премии за мужество» (ռուսերեն). Хартия’97. 2021 թ․ հունիսի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 10-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 10-ին.
  23. «- Leipziger Medienpreis geht an belarussische Journalistinnen» (գերմաներեն). Deutschlandfunk Kultur. 2021 թ․ հուլիսի 29. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 29-ին. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 29-ին.
  24. «„Zeichen der Ermutigung" nach Belarus» (գերմաներեն). Medienstiftung der Sparkasse Leipzig. 2021 թ․ հուլիսի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 29-ին. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 29-ին.
  25. Кепински, Ольга (2021 թ․ օգոստոսի 12). «Все награды Free Media Awards присуждены белорусским журналистам» (ռուսերեն). euronews. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ օգոստոսի 12-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 12-ին.
  26. Ik, Adom (2021 թ․ հոկտեմբերի 16). «Kaciaryna Andrejewa i Daria Czulcowa europejskim dziennikarzem roku» (լեհերեն). TVP Info. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 17-ին.
  27. «PRIX EUROPA 2021 European Journalist of the Year 2021» (անգլերեն). Prix Europa. 2021 թ․ հոկտեմբերի 15. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 17-ին.
  28. Колб, Аксана (2021 թ․ փետրվարի 12). «Помста за праўду». Новы Час (բելառուսերեն) (6 (714)): 1.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կատերինա Անդրեևա» հոդվածին։