Կառլ Վայերշտրաս

Կառլ Վայերշտրաս; գերմ.՝ Karl Theodor Wilhelm Weierstraß
Ծնվել է	հոկտեմբերի 31, 1815; Օստենֆելդե, Ennigerloh, Warendorf District, Münster Government Region, Գերմանիա
Մահացել է	փետրվարի 19, 1897 (81 տարեկանում); Բեռլին, Գերմանական կայսրություն; բնական մահով
Քաղաքացիություն	Գերմանական միություն; Գերմանական կայսրություն
Ազգություն	գերմանացի
Մասնագիտություն	մաթեմատիկոս, ուսուցիչ և համալսարանի պրոֆեսոր
Հաստատություն(ներ)	Բեռլինի տեխնիկական համալսարան և Ֆրիդրիխ-Վիլհելմի համակսարան
Գործունեության ոլորտ	մաթեմատիկական անալիզ, համապարփակ վերլուծություն և մաթեմատիկա
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Corps Saxonia Bonn, Լեոպոլդինա, Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Accademia Nazionale delle Scienze detta dei XL, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա և Թուրինի Գիտությունների Ակադեմիա
Ալմա մատեր	Բոննի համալսարան, Վեստֆալյան Վիլգելմի համալսարան և Քյոնիգսբերգի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն
Գիտական ղեկավար	Քրիստոֆ Գուդերման
Եղել է գիտական ղեկավար	Հենրիխ Բրունս, Լեո Կյոնիգսբերգեր, Նիկոլայ Բուգաև, Ferdinand Rudio և Carl David Tolmé Runge
Հայտնի աշակերտներ	Wilhelm Killing, Ադոլֆ Հուրվից, Գեորգ Կանտոր, Սոֆյա Կովալևսկայա, Dmitri Fjodorowitsch Seliwanow, Նիկոլայ Բուգաև, Ferdinand Georg Frobenius, Mathias Lerch, Lazarus Fuchs, Hermann Schwarz, Carl David Tolmé Runge և Arthur Moritz Schoenflies
Պարգևներ	պատվավոր դոկտոր Կոպլիի մեդալ Արվեստի և գիտության ոլորտում ունեցած վաստակի շքանշան Հելմհոլցի մեդալ Քոթենիուսի մեդալ և Գիտության և արվեստի Բաբարիական Մաքսիմիլիանի շքանշան
	Karl Weierstraß Վիքիպահեստում

Կառլ Թեոդոր Վիլհելմ Վայերշտրաս (գերմ.՝ Karl Theodor Wilhelm Weierstrass, 1815-1897), գերմանացի մաթեմատիկոս։ Բեռլինի համալսարանի պրոֆեսոր (1856 թվականից)։

Ստեղծել է իրական թվերի տեսություններից մեկը և դրա հիման վրա կառուցել մաթեմատիկական անալիզի տրամաբանական հիմնավորման համակարգ։ Վայերշտրասին են պատկանում մաթեմատիկական անալիզի մի շարք հիմնարար թեորեմներ թվային բազմությունների ճշգրիտ եզրերի, սահմանային կետերի, միջակայքում անընդհատ ֆունկցիաների վերաբերյալ են։ Կառուցել է անալիտիկ ֆունկցիաների տեսություններից մեկը հիմնված շարքերի վրա։ Կառլ Թեոդոր Վիլհելմ Վայերշտրասը ապացուցել է անալիտիկ ֆունկցիաներն աստիճանային շարքի վերածելու, հավասարաչափ զուգամետ շարքերի հատկությունների, ամբողջ ֆունկցիաներն անվերջ արտադրյալների վերածելու վերաբերյալ թեորեմներ։ Կառուցել է անալիտիկ շարունակման տեսությունը, էլիպտիկ ֆունկցիաների նոր տեսություն։ Վարիացիոն հաշվում ստացել է ինտեգրալի էքստրեմումի բավարար պայմաններ, կառուցել է վարիացիոն հաշիվը պարամետրական տեսքով տրված ֆունկցիաների դեպքում են։ Դիֆերենցիալ երկրաչափությունում հետագոտել է գեոդեզիական գծերի և նվազագույն մակերևույթների վերաբերյալ խնդիրներ։ Գծային հանրահաշվում կառուցել է տարրական բաժանարարների տեսությունը։

Մյունխենի ԳԱ (1836), Բեռլինի ԳԱ (1856) և Փարիզի ԳԱ (1868) անդամ, ինչպես նաև Պետերբուրգի ԳԱ պատվավոր անդամ (1895)։

Ուսանել է մաթեմատիկա Քյոնիգսբերգի համալսարանում, եղել է Բեռլինի համալսարանի պրոֆեսոր 1856 թվականից։

Աշխատանքները նվիրված են մաթեմատիկական անալիզին, անալիտիկ ֆունկցիաների տեսությանը, դիֆերենցիալ երկրաչափությանը, գծային հանրահաշվին և վարիացիոն հաշվին։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #11876618X // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Cantor M. Weierstraß, Karl // Allgemeine Deutsche Biographie — L: 1910. — Vol. 55. — S. 11–13.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26218944"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2079"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61751"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q25907510"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q590208"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
↑ data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20666306"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>
↑ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12381741c
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ Ковалевская, Софья Васильевна // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз—Ефрон, 1895. — Т. XVа. — С. 499–500.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892925"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24442604"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a>
↑ Ковалевская, Софья Васильевна // Русский биографический словарь — СПб.: 1903. — Т. 9. — С. 20–21.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1960551"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21175480"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q25866178"></a>

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 11, էջ 257)։

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284_citetype_Q340169"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:Գերմանիայի_ազգային_գրադարան|German_National_Library]],_[[:Բեռլինի_պետական_գրադարան|Berlin_State_Library]],_[[:en:Bavarian_State_Library|Bavarian_State_Library]]_et_al.</i>_[http://d-nb.info/gnd/11876618X/_Record_#11876618X]_//_Gemeinsame_Normdatei<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #11876618X // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q19389637"_data-entity-id="Q26218944"><i_class="wef_low_priority_links">[[:de:Moritz_Cantor|Cantor&nbsp;M.]]</i>_[[:de:s:ADB:Weierstraß,_Karl|Weierstraß,_Karl]]_//_''[[:d:Q25907510|Allgemeine_Deutsche_Biographie]]''<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:Լայպցիգ_(քաղաք)|L]]:_1910._—_Vol.&nbsp;55._—_S.&nbsp;11–13.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26218944"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2079"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61751"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q25907510"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q590208"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Cantor M. Weierstraß, Karl // Allgemeine Deutsche Biographie — L: 1910. — Vol. 55. — S. 11–13.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26218944"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2079"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61751"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q25907510"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q590208"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127"_data-entity-id="Q547473">Մակտյուտոր_մաթեմատիկայի_պատմության_արխիվ<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q20666306">[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12381741c_data.bnf.fr]:_տվյալների_բաց_շտեմարան<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20666306"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a></div>-4] ta.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20666306"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>

[[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12381741c_http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12381741c]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-5] ttp://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12381741c

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q33270056"_data-entity-id="Q829984">[https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=7486_Mathematics_Genealogy_Project]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1997.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a></div>-6] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q17329259"_data-entity-id="Q24442604">[[:ru:s:ЭСБЕ/Ковалевская,_Софья_Васильевна|Ковалевская,_Софья_Васильевна]]_//_''[[:d:Q23892925|Энциклопедический_словарь]]''<span_class="wef_low_priority_links">_—_<span_title="Санкт-Петербург"_style="border-bottom:_1px_dotted;_cursor:_help;_white-space:_nowrap">СПб.</span>:_[[:ru:Брокгауз_—_Ефрон_(издательство)|Брокгауз—Ефрон]],_1895._—_Т.&nbsp;XVа._—_С.&nbsp;499–500.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892925"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24442604"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a></div>-7] Ковалевская, Софья Васильевна // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз—Ефрон, 1895. — Т. XVа. — С. 499–500.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892925"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24442604"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q17329259"_data-entity-id="Q25866178">[[:ru:s:РБС/ВТ/Ковалевская,_Софья_Васильевна|Ковалевская,_Софья_Васильевна]]_//_''[[:d:Q21175480|Русский_биографический_словарь]]''<span_class="wef_low_priority_links">_—_<span_title="Санкт-Петербург"_style="border-bottom:_1px_dotted;_cursor:_help;_white-space:_nowrap">СПб.</span>:_1903._—_Т.&nbsp;9._—_С.&nbsp;20–21.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1960551"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21175480"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q25866178"></a></div>-8] Ковалевская, Софья Васильевна // Русский биографический словарь — СПб.: 1903. — Т. 9. — С. 20–21.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1960551"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21175480"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q25866178"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Կառլ Վայերշտրաս

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Տպել/արտահանել

Այլ նախագծերում

Այլ լեզուներով

Կառլ Վայերշտրաս գերմ.՝ Karl Theodor Wilhelm Weierstraß

Ծնվել է	հոկտեմբերի 31, 1815^[1]^[2]^[3] Օստենֆելդե, Ennigerloh, Warendorf District, Münster Government Region, Գերմանիա^[2]
Մահացել է	փետրվարի 19, 1897^[1]^[4]^[2]^[3] (81 տարեկանում) Բեռլին, Գերմանական կայսրություն^[1]^[2] բնական մահով
Քաղաքացիություն	Գերմանական միություն Գերմանական կայսրություն
Ազգություն	գերմանացի
Մասնագիտություն	մաթեմատիկոս, ուսուցիչ և համալսարանի պրոֆեսոր
Հաստատություն(ներ)	Բեռլինի տեխնիկական համալսարան և Ֆրիդրիխ-Վիլհելմի համակսարան
Գործունեության ոլորտ	մաթեմատիկական անալիզ, համապարփակ վերլուծություն և մաթեմատիկա
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Corps Saxonia Bonn, Լեոպոլդինա, Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Accademia Nazionale delle Scienze detta dei XL, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա և Թուրինի Գիտությունների Ակադեմիա
Ալմա մատեր	Բոննի համալսարան, Վեստֆալյան Վիլգելմի համալսարան և Քյոնիգսբերգի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն^[5]
Գիտական ղեկավար	Քրիստոֆ Գուդերման^[6]
Եղել է գիտական ղեկավար	Հենրիխ Բրունս, Լեո Կյոնիգսբերգեր, Նիկոլայ Բուգաև, Ferdinand Rudio և Carl David Tolmé Runge
Հայտնի աշակերտներ	Wilhelm Killing, Ադոլֆ Հուրվից, Գեորգ Կանտոր, Սոֆյա Կովալևսկայա^[7]^[8], Dmitri Fjodorowitsch Seliwanow, Նիկոլայ Բուգաև, Ferdinand Georg Frobenius, Mathias Lerch, Lazarus Fuchs, Hermann Schwarz, Carl David Tolmé Runge և Arthur Moritz Schoenflies
Պարգևներ	պատվավոր դոկտոր Կոպլիի մեդալ Արվեստի և գիտության ոլորտում ունեցած վաստակի շքանշան Հելմհոլցի մեդալ Քոթենիուսի մեդալ և Գիտության և արվեստի Բաբարիական Մաքսիմիլիանի շքանշան
Karl Weierstraß Վիքիպահեստում